Αρχική Καθορισμός τεχνικών προδιαγραφών χάραξης, σήμανσηςΆρθρο 01 – Ορισμός – Σκοπός – ΣτόχοςΣχόλιο του χρήστη ΜΑΙΝΑΛΟΝ ΚΟΙΝΣΕΠ | 19 Αυγούστου 2016, 22:05
  • Σχόλιο του χρήστη 'ΜΑΙΝΑΛΟΝ ΚΟΙΝΣΕΠ' | 19 Αυγούστου 2016, 22:05

    ΑΝΟΙΧΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΩΝ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΩΝ ΤΩΝ ΔΥΟ ΗΔΗ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΜΕΝΩΝ (ΜΑΙΝΑΛΟΝ, ΑΝΔΡΟΣ) ΚΑΙ ΤΕΣΣΑΡΩΝ ΥΠΟ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ (ΜΕΤΣΟΒΟ, ΣΚΙΑΘΟΣ, ΧΙΟΣ, ΞΑΝΘΗ) ΑΠΟ ΤΗΝ «ΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΠΕΖΟΠΟΡΩΝ» ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΜΟΝΟΠΑΤΙΩΝ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗ ΥΠΟΥΡΓΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ κ.ΤΣΙΡΩΝΗ Αξιότιμε Κύριε Υπουργέ, Εκπροσωπώντας τα δύο ήδη πιστοποιημένα και τα τέσσερα υπό πιστοποίηση μονοπάτια της Ελλάδας από την Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Πεζοπορίας , κρίναμε σκόπιμο να καταθέσουμε σχόλια και παρατηρήσεις στο σχέδιο της Υπουργικής Απόφασης «Καθορισμός τεχνικών προδιαγραφών σήμανσης, χάραξης, σήμανσης, διάνοιξης, συντήρησης των ορειβατικών και πεζοπορικών διαδρομών» με σκοπό να συμβάλλουμε εποικοδομητικά πριν την τελική έκδοση της Απόφασης στη διαμόρφωση του πλαισίου για τα μονοπάτια της Ελλάδας. Η Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Πεζοπορίας (European Ramplers Association) στο εξής “ERA” είναι η Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία στην οποία συμμετέχουν 55 πεζοπορικές και ορειβατικές ομοσπονδίες από 33 ευρωπαϊκές χώρες, μεταξύ αυτών και η «Ελληνική Ομοσπονδία Ορειβασίας Αναρρίχησης», με μέλη που ξεπερνούν συνολικά τα 3.000.000 πεζοπόρους. Βασική της φιλοσοφία είναι η ανάπτυξη και διάδοση της πεζοπορίας σε όλη την Ευρώπη ενώ μεταξύ των ποικίλων δράσεων που αναπτύσσει είναι η πιστοποίηση επιλεγμένων μονοπατιών με την διάκριση Leading Quality Trail (LQT). Τα κριτήρια της πιστοποίησης, ανέρχονται σε σαράντα ένα (41), και μπορείτε να τα δείτε αναλυτικά στο : http://www.era-ewv-ferp.com/fileadmin/_migrated/content_uploads/LQT_brochure_EN_01.pdf Τα κριτήρια αυτά είναι ιδιαιτέρως αυστηρά, χαίρουν παγκόσμιας αναγνώρισης (πρόσφατα θέλει να τα υιοθετήσει και η Κίνα) και μέσω μιας διαφανούς και αδιάβλητης διαδικασίας διασφαλίζεται πως ένα πιστοποιημένο μονοπάτι διαθέτει μια σειρά χαρακτηριστικών που το καθιστούν ελκυστικό και ασφαλές σε δυνητικούς επισκέπτες. Επιγραμματικά , υπάρχουν κριτήρια που συνδέονται στενά με το μονοπάτι όπως εναλλαγές φυσικού τοπίου, παρουσία σημείων πολιτιστικού ενδιαφέροντος, , βιοποικιλότητα, κατάσταση διαδρομής, χώροι ξεκούρασης και κριτήρια που αφορούν γενικότερα τις περιοχές από τις οποίες περνά το μονοπάτι όπως η απόλυτη προστασία της ευρύτερης περιοχής, η ύπαρξη τουριστικής υποδομής και ανωδομής (χώροι φιλοξενίας, εστίασης κλπ.) ,υποδομές υγείας, καθαριότητα κλπ. Όπως αντιλαμβάνεστε η διαδικασία λήψης της πιστοποίησης είναι ιδιαίτερα επίπονη και για το λόγο αυτό σε όλη την Ευρώπη έχουν πιστοποιηθεί μόλις δώδεκα μονοπάτια και από αυτά δύο βρίσκονται στην Ελλάδα (Menalon trail και Andros routes) ενώ ήδη έχει ξεκινήσει η διαδικασία άλλων τεσσάρων με τη συμβολή ομάδων εθελοντών, ορειβατικών συλλόγων και της τοπικής κοινωνίας. Σημειώνεται πως μιλάμε πάντα για παλαιά μονοπάτια αιώνων, στα χνάρια αρχαίων διαδρομών , τα οποία είχαν κλείσει και η διαδικασία καθαρισμού και αποκατάστασής τους δεν ήταν καθόλου εύκολη. Σε συνέχεια των ανωτέρω και σε σχέση με τα αναφερόμενα στην υπό έκδοση υπουργική απόφαση , παρακαλούμε να λάβετε υπόψη σας τα παρακάτω : ΑΡΘΡΟ 1 - Καλό θα ήταν στους σκοπούς και στόχους του σχεδίου νόμου να ληφθούν υπόψη οι παρακάτω ανάγκες που σχετίζονται και αφορούν τη συντήρηση και ανάδειξη των πεζοπορικών διαδρομών και μονοπατιών : o Η ανάγκη να συμπεριληφθούν στο σχεδιασμό όλες οι εμπλεκόμενες ομάδες σε τοπικό επίπεδο που ενδιαφέρονται για τη φροντίδα και ανάδειξη των μονοπατιών και των πεζοπορικών διαδρομών. Επίσης η ανάγκη δημιουργίας ευέλικτων δομών που απρόσκοπτα θα μεριμνούν για τη φροντίδα των διαδρομών. Η δημιουργία ενός σχεδίου νόμου που αποδίδει αρμοδιότητες μπορεί να αποτελεί ένα βήμα προς μια πρόταση διαχείρισης, ωστόσο δεν επαρκεί για να εξασφαλίσει ούτε το ενδιαφέρον, ούτε τη μέριμνα για τα μονοπάτια και τις πεζοπορικές διαδρομές. Η εμπειρία έχει δείξει και ιδιαίτερα στη χώρα μας πως όσο υφίσταται κάποιου είδους χρηματοδότηση για συναφή έργα αυτά υλοποιούνται με τον όποιο τρόπο κι όταν η χρηματοδότηση αυτή εκλείψει αυτά εγκαταλείπονται και «μαραζώνουν». Ταυτόχρονα η αυξημένη συμμετοχή πολιτών στα «κοινά», η λεγόμενη κοινωνία των πολιτών στις μέρες μας έρχεται προσφέροντας εθελοντικό έργο να καλύψει πολλά κενά που αφορούν τη φροντίδα των κοινόχρηστων πόρων αλλά και ανάγκες κοινωνικών ομάδων, συμπεριλαμβανομένων και των πεζοπορικών διαδρομών. Η μέχρι τώρα εμπειρία τόσο στη χώρα μας όσο και στο εξωτερικό έχει δείξει πως είναι ένα πολύπλευρο πλέγμα ανθρώπων που ενδιαφέρεται για τη χρήση, συντήρηση και ανάδειξη των μονοπατιών και των πεζοπορικών διαδρομών και σε αυτούς περιλαμβάνονται κυρίως κάτοικοι περιοχών από όπου αυτά διέρχονται, εθελοντικές ομάδες, ορειβατικοί και πεζοπορικοί σύλλογοι, ερευνητές, επιχειρηματίες του τουρισμού, κα. Θα πρέπει να υπάρξει πρόβλεψη για τις ομάδες αυτές που ήδη δραστηριοποιούνται σε πολλά μέρη της χώρας μας στην καταγραφή, συντήρηση και ανάδειξη των διαδρομών αυτών. Συχνά είναι αυτές οι ομάδες και όχι η τοπική ή η περιφερειακή αυτοδιοίκηση ή άλλες υπηρεσίες που δείχνουν έμπρακτα σχετικό ενδιαφέρον. Συνεπώς θα πρέπει κι αυτές οι περιπτώσεις ατόμων ή φορέων (σύλλογοι, αστικές μη κερδοσκοπικές, Κοινσεπ, κα) με κάποιο τρόπο να ενσωματωθούν στο σχεδιασμό αυτό, προκειμένου για τον κοινό στόχο. Παραδείγματα τέτοιων πρωτοβουλιών είναι οι ομάδες που βρίσκονται πίσω από τις διαδρομές στο Μαίναλο και στην Άνδρο που πρόσφατα έλαβαν και ευρωπαϊκή πιστοποίηση αλλά και άλλες περιοχές στην Ελλάδα. Ζητούμενο είναι τέτοιες πρωτοβουλίες να ενθαρρυνθούν στη δραστηριοποίηση τους και να συνεργαστούν με τις αρμόδιες αρχές κι όχι η συντήρηση των διαδρομών να αποκτήσει ένα δυσκίνητο και απαγορευτικό πλαίσιο διαχείρισης που θα αποκλείει τέτοιες υγιείς πρωτοβουλίες, με σεβασμό πάντα στην ουσία των θεσμών για την προστασία του περιβάλλοντος. o Η ανάγκη η όποια συντήρηση να κινείται παράλληλα με στόχους αύξησης της χρήσης των μονοπατιών και πεζοπορικών διαδρομών, δηλαδή προώθησης τους ώστε αυτά χρησιμοποιούμενα να παραμένουν ανοικτά αλλά και προκειμένου για τη βιώσιμη ανάπτυξη των περιοχών όπου αυτά εντοπίζονται. Εδώ αναφερόμαστε στην ανάγκη προσέλκυσης πεζοπορικού-περιηγητικού τουρισμού παράλληλα με τη συντήρηση και ανάδειξη των μονοπατιών και πεζοπορικών διαδρομών και ουσιαστική για την ανάγκη για συστηματική προώθηση τους στο ενδιαφερόμενο πεζοπορικό κοινό, είτε αυτό προέρχεται από κοντινές περιοχές ή άλλα μέρη της Ελλάδας είτε από το εξωτερικό. - Στο σχέδιο νόμου χρησιμοποιείται κυρίως ο όρος μονοπάτι. Έχει σημασία η έννοια της διαδρομής, ως προτεινόμενης πορείας και θα πρέπει ίσως σαφέστερα να διατυπωθεί ως όρος σε συνδυασμό με τα μονοπάτια. Ειδικά στις περιπτώσεις παλαιών πεζοπορικών διαδρομών που τμήματα τους έχουν μετατραπεί σε αμαξιτούς σήμερα δρόμους. Συμβαίνει ιδιαιτέρως συχνά σε πολλές περιοχές της Ελλάδας για τους σκοπούς της πεζοπορίας και αναψυχής να χρησιμοποιούνται και να σημαίνονται αυτές ακριβώς οι παλαιές διαδρομές συμπεριλαμβάνοντας και τα τμήματα τους που σήμερα είναι δρόμοι και συνεπώς για τα τμήματα αυτά δεν αναφερόμαστε πλέον σε μονοπάτια αλλά σε πεζοπορικές διαδρομές που κινούνται παράλληλα ή κατά μήκος δρόμων. Άρθρο 2 - Θα πρέπει στην εν λόγω Υπουργική απόφαση να συμπεριληφθεί ειδική μνεία για τα ήδη δύο πιστοποιημένα και τα τέσσερα υπό πιστοποίηση πεζοπορικά μονοπάτια, τις μελλοντικές τους επεκτάσεις, καθώς και για όσα στο μέλλον πιστοποιηθούν από την “ERA” , τα οποία έχουν δικό τους σύμβολο σήμανσης – σήμα, κατοχυρωμένο από την «ERA» κλπ Στο σχέδιο της Υπουργικής απόφασης συγχέονται παλαιά, ήδη υπάρχοντα μονοπάτια, με νέα, τα οποία δεν έχουν ακόμη χαραχθεί και γενικά επικρατεί μία ασάφεια για το ποιές διατάξεις αφορούν τα νέα και ποιές τα ήδη υπάρχοντα. Η φιλοσοφία διάνοιξης των παλαιών μονοπατιών ήταν τελείως διαφορετική και εμείς οφείλουμε να τα διαφυλάξουμε, να τα προστατεύσουμε και κυρίως να τα αναδείξουμε ως κομμάτι της παράδοσης και της εθνικής μας κληρονομιάς. Η κατάταξή τους σε κατηγορίες όπως μονοπάτι αναψυχής, εκπαιδευτικό-θεματικό ή αθλητικό δεν συνεισφέρει σε κάτι , αντιστρόφως μπορεί να δημιουργήσει πληθώρα προβλημάτων όπως ένα μονοπάτι να ενταχθεί υποχρεωτικά σε μία κατηγορία ενώ μπορεί να εξυπηρετεί και την άλλη. Γιά παράδειγμα ένας παλιός αγροτικός δρόμος, σήμερα μπορεί να εξακολουθεί να εξυπηρετεί τους αγρότες για να πηγαίνουν με τα υποζύγια ή με τα πόδια στα χωράφια τους, να χρησιμοποιείται και ως μονοπάτι αναψυχής από τους περιπατητές και δύο φορές τον χρόνο να διοργανώνεται σε αυτό ένας ημιμαραθώνιος βουνού και να αξιοποιείται και αθλητικά. Παράλληλα ένα τμήμα του πχ. 1.000 μέτρα να μπορεί να χρησιμοποιηθεί και από ΑΜΕΑ. Στις περιπτώσεις αυτές οι χρωματισμοί και ο διαχωρισμός σε κατηγορίες, μόνο σύγχυση μπορεί να φέρει. Άρθρο 3 - στον τίτλο απουσιάζουν τα πεζοπορικά μονοπάτια αν και αναλύονται στο κείμενο - η διάκριση σε πρωτεύοντα και δευτερεύοντα και η απόδοση στα πρώτα μιας γραμμικής πορείας και στα δεύτερα ενίοτε κυκλικής μπορεί σε βάθος χρόνου να μην ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα πχ. να προκύψουν μεγάλες κυκλικές διαδρομές οι οποίες απαρτίζονται από τμήματα επί μέρους γραμμικών διαδρομών Άρθρο 4 - καθώς η όποια συντήρηση και ανάδειξη μονοπατιών και πεζοπορικών διαδρομών στη χώρα μας δεν αφορά αποκλειστικά και μόνο Έλληνες και δεδομένου πως στόχος είναι και η προσέλκυση περιπατητών από την υπόλοιπη Ευρώπη αλλά και τον κόσμο καλό θα ήταν να ληφθεί υπόψη και η κατηγοριοποίηση βαθμών δυσκολίας σύμφωνα με τα πρότυπα της Πανευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Πεζοπορικών Συλλόγων (European Ramblers Association) που προβλέπει τις εξής επί μέρους κατηγορίες με τα αντίστοιχα χαρακτηριστικά : o εύκολη o μέτρια o δύσκολη o πολύ δύσκολη Άρθρο 5 - Θα πρέπει στην εν λόγω Υπουργική απόφαση να συμπεριληφθεί ειδική μνεία για τα ήδη δύο πιστοποιημένα και τα τέσσερα υπό πιστοποίηση πεζοπορικά μονοπάτια, τις μελλοντικές τους επεκτάσεις, καθώς και για όσα στο μέλλον πιστοποιηθούν από την “ERA” , τα οποία έχουν δικό τους σύμβολο σήμανσης – σήμα, κατοχυρωμένο από την «ERA» κλπ - θα πρέπει ξεκάθαρα να διαφοροποιηθεί σε ότι αφορά τις διαδικασίες η χάραξη νέας πεζοπορικής διαδρομής από τη συντήρηση υφιστάμενου παλαιού μονοπατιού και πεζοπορικής διαδρομής. Στην πρώτη περίπτωση θα πρέπει να υπάρχουν σαφώς συνδέσεις με τις όποιες υφιστάμενες απόπειρες σχεδιασμού του χώρου, αν και στις περισσότερες περιπτώσεις του ελλαδικού χώρου δεν υφίστανται ακόμη χωροταξικά νομοσχέδια ή δασικοί χάρτες. Στη δεύτερη περίπτωση, δηλαδή των υφιστάμενων παλαιών πεζοπορικών διαδρομών θα πρέπει να προβλέπονται πολύ απλούστερες διαδικασίες καθώς αναφερόμαστε σε διαδρομές που σε αρκετές περιπτώσεις για αιώνες χρησιμοποιούνταν από τους κατοίκους των περιοχών ή επισκέπτες κι απλά υφίσταται ανάγκη συντήρησης τους, χωρίς να τίθενται νέα ζητήματα περιβαλλοντικών επιβαρύνσεων ή συγκρούσεων με άλλες χρήσεις. - Δεν είναι σαφές τι σημαίνει και σε τι ανταποκρίνεται ο όρος πιστοποίηση (παράγραφος 3) αλλά και το ποια θα είναι η ετικέτα, που και πότε θα χρησιμοποιείται και από ποιους και με ποιο σκοπό - Δεν αποσαφηνίζεται το ποιοι θα είναι επιφορτισμένοι με την καταγραφή των διαδρομών εκ μέρους της αρμόδιας τοπικής υπηρεσίας και πάλι λαμβάνοντας υπόψη την υποστελέχωση λόγω της οικονομικής κρίσης των περισσοτέρων δημοσίων υπηρεσιών της κεντρικής αλλά και τοπικής αυτοδιοίκησης καλό θα ήταν να προβλεφθεί η δυνατότητα κάλυψης των αναγκών αυτών από ενδιαφερόμενους ιδιώτες ή συλλογικότητες εθελοντών και ακολουθώντας πάντα κάποιες συμφωνημένες και εύλογες προδιαγραφές - Η ταξινόμηση των μονοπατιών πέρα από τη διάκριση τους σε ευρωπαϊκά και εθνικά που εξυπηρετεί διαφοροποιήσεις εθνικών ορίων, θα έπρεπε να λαμβάνει υπόψη της τις διαφορποιήσεις που υπάρχουν μεταξύ των ορειβατικών (πιο απαιτητικών σε ζητήματα ασφάλειας και φυσικής κατάστασης) και πεζοπορικών διαδρομών (μικρότερης δυσκολίας διαδρομών χωρίς ιδιαίτερα ζητήματα ασφάλειας) Είναι σημαντικό να υπάρξει αναλυτική διάκριση μεταξύ ορειβατικού και πεζοπορικού μονοπατιού. Για τη χρήση των πρώτων και ιδιαίτερα σε μεγάλα υψόμετρα και κλίσεις είναι απαραίτητη η γνώση τεχνικών ορειβασίας από τους χρήστες ενώ τα δεύτερα απευθύνονται σε ένα πολύ ευρύτερο κοινό που δεν είναι απαραίτητο να έχει λάβει ειδική εκπαίδευση. - Απουσιάζει μια πιο ξεκάθαρη αναφορά στο γεγονός ότι οι περισσότερες πεζοπορικές διαδρομές στη χώρα μας αποτελούν παλαιές ημιονικές “οδούς” που εξυπηρετούσαν για αιώνες ανάγκες μετακίνησης, επικοινωνίας, εμπορίου κα. Η απουσία ξεκάθαρης αναφοράς στο Άρθρο 2 ενδεχομένως οδηγεί και σε απουσία ξεκάθαρης πρόβλεψης στα επόμενα άρθρα όπου δίνεται κατά κύριο λόγο έμφαση στη χάραξη και δημιουργία νέων κι όχι υφιστάμενων διαδρομών - είναι σημαντικό να εισαχθεί στο σχέδιο νόμου η έννοια του δικτύου πεζοπορικών διαδρομών καθώς και της τοπικής διαχείρισης καθώς σε αρκετές περιοχές υπάρχουν συστάδες διαδρομών που συγκροτούν ένα δίκτυο διαδρομών - η διάκριση των μονοπατιών σε αναψυχής, εκπαιδευτικών-θεματικών, αθλητικών και διαβίωσης είναι μάλλον θεωρητική καθώς οι περισσότερες πεζοπορικές διαδρομές συνήθως συνδυάζουν όλες τις παραπάνω χρήσεις αναλόγως του πότε και ποιος τα χρησιμοποιεί Άρθρα 8-11 - από το άρθρο 8 και μέχρι τέλους παραλείπεται ο όρος πεζοπορικά μονοπάτια και γίνεται αποκλειστική αναφορά στα ορειβατικά. Είναι σημαντικό να υπάρχει ο όρος αλλά και η περιγραφή ουσίας που διαφοροποιεί τον ένα όρο από τον άλλο καθώς υπάρχει πληθώρα πεζοπορικών διαδρομών στη χώρα μας που δεν έχουν ορειβατικό χαρακτήρα αλλά προσφέρονται για πεζοπορία από ένα ευρύτερο κοινό που δεν είναι απαραίτητο να κατέχει γνώσεις ορειβασίας - είναι χρήσιμο να ληφθεί υπόψη εδώ η εμπειρία από χώρες του εξωτερικού όπου διαθέτουν μακρά παράδοση στην πεζοπορία, όπως είναι η Αυστρία και η Γερμανία. Στις χώρες αυτές δεν ισχύουν τόσο αυστηρά καθορισμένα συστήματα σήμανσης καθώς αφήνεται στη διακριτική ευχέρεια της κάθε περιοχής να επιλέξει το συγκεκριμένο σύμβολο με το οποίο θα σημάνει τις διαδρομές της, ανάλογα με το μήνυμα που επιθυμεί να επικοινωνήσει και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της - η διάκριση δε σε μονοπάτια αναψυχής, εκπαιδευτικά-θεματικά, αθλητικά και διαβίωσης στις περισσότερες περιπτώσεις απλά θα γεννήσει την ανάγκη για πολλαπλές σημάνσεις αφού μια διαδρομή στην πλειοψηφία των περιπτώσεων επιτελεί περισσότερες από μια αν όχι όλες τις παραπάνω λειτουργίες (εκτός της περίπτωσης ΑμεΑ) Άρθρο 12 - Λαμβάνοντας υπόψη την υποστελέχωση λόγω της οικονομικής κρίσης των περισσοτέρων δημοσίων υπηρεσιών της κεντρικής αλλά και τοπικής αυτοδιοίκησης καλό θα ήταν να προβλεφθεί η δυνατότητα κάλυψης των αναγκών καταγραφής των διαδρομών από ενδιαφερόμενους ιδιώτες εθελοντές ή συλλογικότητες εθελοντών κα. ακολουθώντας πάντα κάποιες συμφωνημένες και εύλογες προδιαγραφές Άρθρο 13 - Πολλές πεζοπορικές διαδρομές σε όλη την Ελλάδα δεν διέρχονται από δασικές εκτάσεις και συνεπώς με την έννοια αυτή δεν αποτελούν δασοτεχνικά έργα. Ωστόσο, ακόμη και στις περιπτώσεις όπου διέρχονται από δασικές εκτάσεις καθώς δεν υπάρχουν δασικοί χάρτες η δικαιοδοσία της δασικής υπηρεσίας μένει κάθε φορά να αποδειχθεί. Στις περιπτώσεις όπου οι διαδρομές δεν διέρχονται από δασικές περιοχές είναι σημαντικό να ορίζεται καθεστώς προστασίας κυρίως από τις παράνομες διανοίξεις δρόμων κατά μήκος τους - σε πολλές περιοχές της χώρας μας η καταγραφή, συντήρηση και ανάδειξη μονοπατιών και πεζοπορικών διαδρομών γίνεται με ιδιωτική πρωτοβουλία και από εθελοντικές οργανώσεις, είτε αυτές έχουν τη μορφή σωματείων ή συλλόγων, αστικών μη κερδοσκοπικών εταιρειών, Κοινσεπ ή ακόμη και άτυπων ομάδων πολιτών. Είναι αυτές οι ομάδες που έχουν δείξει ενδιαφέρον και έχουν διαθέσει το χρόνο και τους πόρους για τη φροντίδα των ιστορικών αυτών πόρων της χώρας μας. Είναι απαραίτητο να συμπεριληφθούν στις διαδικασίες του σχεδίου νόμου που προτείνεται κι όχι να αποκλείονται από αυτές. Παραδείγματα τέτοιων ομάδων υπάρχουν στο Μαίναλο, στην Άνδρο αλλά και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας. Στο εξωτερικό, σε χώρες με μακρά παράδοση στην πεζοπορία η συντήρηση των μονοπατιών αποτελεί μέριμνα εθελοντών και τοπικών συλλόγων καθώς η εμπειρία έχει δείξει πως αφενός είναι οι άνθρωποι που χρησιμοποιούν τα μονοπάτια που ενδιαφέρονται γι αυτά, αφετέρου δεν επαρκούν σχεδόν ποτέ τα κρατικά κονδύλια για την απρόσκοπτη συντήρηση των διαδρομών αυτών - Η συντήρηση των μονοπατιών θα πρέπει να αποτελεί μέλημα του κάθε χρήστη είτε αυτός είναι ένας τοπικός σύλλογος , είτε ακόμα και ένας ιδιοκτήτης χωραφιού που περνά από εκεί όπως ήταν εδώ και αιώνες. Σε αντίθετη περίπτωση όποιος κόβει ένα κλαδί που εμποδίζει τη διέλευσή του προς το χωράφι του είναι πιθανό να του γίνει καταγγελία λόγω τοπικών αντιδικιών. Σαφέστατα προκύπτει πως ένα ασφυκτικό θεσμικό πλαίσιο ουδόλως βοηθά τις σχέσεις ιδίως στις μικρές κοινωνίες και πιθανό να αποτελέσει αντικείμενο διαμάχης σε τοπικό επίπεδο. Επί πλέον, ρόλο δικαιούχου συντήρησης θα πρέπει να μπορούν να αναλάβουν Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις, ΜΚΟ και τοπικά σωματεία – σύλλογοι. - Οι δικαιούχοι για την κατασκευή – συντήρηση των ορειβατικών – πεζοπορικών μονοπατιών οφείλουν να μεριμνούν είτε οι ίδιοι είτε μέσω άλλων φορέων π.χ. τοπικών Κοινωνικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων ή ΜΚΟ και για την προβολή και ανάδειξή τους. Είναι καιρός να σταματήσει η κατασκευή νέων μονοπατιών ή η ανακαίνιση παλαιών (ειδικά μέσω ευρωπαϊκών χρηματοδοτήσεων) και η μέχρι τώρα απαράδεκτη πρακτική να δαπανώνται χρήματα κάποιες φορές για περιττές μελέτες αλλά και για ακαλαίσθητες παρεμβάσεις (πλακοστρώσεις, καλάθια αχρήστων, μαρμάρινα κολωνάκια κλπ.) με αποτέλεσμα να αλλοιώνεται η φυσιογνωμία πολλών αξιόλογων μονοπατιών και να αφαιρείται η λιτή μεγαλοπρέπεια και ιδιαιτερότητά τους, για τα οποία μετά το πέρας των εργασιών ουδείς ενδιαφέρεται για την προβολή τους . Προτείνεται λοιπόν στην επιλογή των δικαιούχων οπωσδήποτε να λαμβάνεται υπόψη η παράμετρος αυτή και κυρίως να γίνεται εκ των υστέρων έλεγχος για τις δράσεις προβολής που υλοποίησε κάθε δικαιούχος . Όλοι μιλάμε για το πώς θα έρθει η ανάπτυξη στον τόπο μας κυρίως μέσω του τουρισμού και της διαφοροποίησης του τουριστικού προϊόντος, την αλλαγή του μοντέλου «ήλιος-θάλασσα» και την ανάδειξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού. Μόνο με ενέργειες σαν αυτές θα επιτυχούμε τα παραπάνω και επιπλέον θα δώσουμε πνοή σε περιοχές της πατρίδας μας καθόλη τη διάρκεια του χρόνου. Στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε περαιτέρω διευκρίνιση, και ανταλλαγή απόψεων πριν την υπογραφή της Υπουργικής σας απόφασης. 1.Πιστοποιημένο μονοπάτι Μαινάλου : menalonkoinsep@gmail.com 2.Πιστοποιημένο μονοπάτι Άνδρου : info@androsroutes.gr 3.Υπό πιστοποίηση μονοπάτι Μετσόβου 4.Υπό πιστοποίηση μονοπάτι Σκιάθου 5.Υπό πιστοποίηση μονοπάτι Χίου 6.Υπό πιστοποίηση μονοπάτι Ξάνθης