Αρχική ΝΟΜΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΛΕΓΧΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΔΟΜΗΜΕΝΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣΆρθρο 98 Αυθαίρετες κατασκευές ακινήτων Δημοσίου ΕνδιαφέροντοςΣχόλιο του χρήστη Παχής Γεώργιος | 21 Σεπτεμβρίου 2016, 11:20
  • Σχόλιο του χρήστη 'Παχής Γεώργιος' | 21 Σεπτεμβρίου 2016, 11:20

    ΝΟΜΙΜΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΛΙΜΕΝΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΚΤΙΡΙΩΝ Α. ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ Με τις διατάξεις του Ν. 2971/01 (όπως αυτές αναγράφονται κάτωθι) δόθηκε η δυνατότητα νομιμοποίησης λιμενικών εγκαταστάσεων που βρίσκονται εντός της οριογραμμής αιγιαλού. Στην συνέχεια δόθηκαν και δύο παρατάσεις (όπως αυτές αναγράφονται κάτωθι) Ν.2971/01 (Φ.Ε.Κ. 285Α/19.12.2001) : Αιγιαλός, παραλία και άλλες διατάξεις Άρθρο 27 Προστασία αιγιαλού, παραλίας και άλλων χώρων 1. Οι διατάξεις για την προστασία των δημοσίων κτημάτων, όπως ισχύουν κάθε φορά, έχουν εφαρμογή και στους χώρους της θαλάσσιας ζώνης λιμένα. 2. Τα πάσης φύσεως κτίσματα και εν γένει κατασκευάσματα, τα οποία έχουν ανεγερθεί ή θα ανεγερθούν χωρίς άδεια στον αιγιαλό ή την παραλία, μετά τον καθορισμό και τη συντέλεση των απαλλοτριώσεων των άρθρων 7 και 10 κατεδαφίζονται, ανεξάρτητα από το χρόνο ανέγερσής τους ή αν κατοικούνται ή άλλως πως χρησιμοποιούνται. Εξαιρούνται κτίσματα και κατασκευάσματα που τελούν υπό την προστασία του Υπουργείου Πολιτισμού. Προς τούτο ο προϊστάμενος της αρμόδιας Κτηματικής Υπηρεσίας εκδίδει πρωτόκολλο κατεδάφισης, το οποίο κοινοποιεί, σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 2717/ 1999 «Κώδικας Διοικητικής Δικονομίας», σε εκείνον που έχει ανεγείρει αυθαιρέτως, ο οποίος οφείλει εντός τριάντα (30) ημερών από την κοινοποίηση να κατεδαφίσει τα κτίσματα και να άρει τα πάσης φύσεως κατασκευάσματα από τον αιγιαλό ή την παραλία. 3. Αν δεν καταστεί δυνατή η εξακρίβωση της ταυτότητας αυτού που ανήγειρε το παράνομο κτίσμα ή κατασκευή, η Κτηματική Υπηρεσία δημοσιεύει σχετική πρόσκληση σε μία τοπική εφημερίδα, αν εκδίδεται στην περιοχή της αυθαίρετης κατασκευής, και σε μία ημερήσια εφημερίδα, αν εκδίδεται στην περιοχή της αυθαίρετης κατασκευής, και σε μία ημερήσια εφημερίδα της Πρωτεύουσας του Κράτους, προς οποιονδήποτε γνωρίζει εκείνο που έχει ανεγείρει, για να γνωστοποιήσει στην υπηρεσία την ταυτότητά του. Μετά την άπρακτη πάροδο τριάντα (30) ημερών από την τελευταία δημοσίευση εκδίδεται το πρωτόκολλο κατεδάφισης κατά αγνώστου. 4. Αν είναι γνωστή η ταυτότητα αυτού, που ανήγειρε το παράνομο κτίσμα ή κατασκευή, αλλά είναι άγνωστη η διεύθυνση κατοικίας ή διαμονής του ή είναι κάτοικος αλλοδαπής, το παραπάνω πρωτόκολλο κοινοποιείται σε αυτόν ως άγνωστης διαμονής σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 84 του Ν.Δ. 356/1974 «Περί Κώδικος εισπράξεως δημοσίων εσόδων». 5. Και στις τρεις περιπτώσεις των παραγράφων 2, 3 και 4 του παρόντος άρθρου το πρωτόκολλο κατεδάφισης τοιχοκολλάται στο υπό κατεδάφιση κτίσμα ή κατασκευή και στο κατάστημα του δήμου ή της κοινότητας, στην περιοχή του οποίου αυτό βρίσκεται. Για την τοιχοκόλληση συντάσσεται έκθεση από το δημόσιο, δημοτικό ή κοινοτικό υπάλληλο που την ενήργησε, η οποία αποστέλλεται στην Κτηματική Υπηρεσία. Η κατεδάφιση γίνεται μετά την παρέλευση δεκαπέντε (15) ημερών από την κοινοποίηση του πρωτοκόλλου και την τοιχοκόλλησή του. 6. Η κατεδάφιση ενεργείται με ευθύνη του Γενικού Γραμματέα της οικείας Περιφέρειας και σε περίπτωση αδυναμίας με τεχνική υποστήριξη που διατίθεται από την Τεχνική Υπηρεσία της αρμόδιας Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, ύστερα από αίτημα του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας. Η κατεδάφιση γίνεται σύμφωνα με τις πολεοδομικές διατάξεις, κατόπιν πρότασης του προϊσταμένου της Κτηματικής Υπηρεσίας. Η δαπάνη κατεδάφισης βαρύνει αυτόν που έχει ανεγείρει αυθαιρέτως και εισπράττεται ως δημόσιο έσοδο κατά τις διατάξεις περί εισπράξεως δημοσίων εσόδων. 7. Τα χωρίς άδεια ή καθ' υπέρβαση της άδειας έργα και εν γένει κατασκευές μέσα στη θάλασσα αίρονται και απομακρύνονται ανεξάρτητα από τον τρόπο χρησιμοποίησής τους. Εξαιρούνται κτίσματα και κατασκευάσματα που τελούν υπό την προστασία του Υπουργείου Πολιτισμού. Προς τούτο η Κτηματική Υπηρεσία, μετά από πρόταση της αρμόδιας Λιμενικής Αρχής, συντάσσει πρωτόκολλο κατεδάφισης, άρσης και απομάκρυνσης των ανωτέρω έργων ή κατασκευών. Για το πρωτόκολλο αυτό και την εκτέλεσή του εφαρμόζονται ανάλογα οι παράγραφοι 2 έως και 6 του παρόντος άρθρου. Η τοιχοκόλληση του πρωτοκόλλου γίνεται μόνο στο αρμόδιο Λιμεναρχείο. Αν από τα πιο πάνω έργα ή κατασκευές μέσα στη θάλασσα δημιουργείται, κατά την περί τούτου κρίση της αρμόδιας Λιμενικής Αρχής, κίνδυνος για την ασφαλή διεξαγωγή της ναυσιπλοΐας η προθεσμία της παραγράφου 5 για την εκτέλεση του πρωτοκόλλου περιορίζεται σε επτά (7) ημέρες. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημόσιων Έργων και Εμπορικής Ναυτιλίας καθορίζονται ο τρόπος κατεδάφισης και κάθε άλλη λεπτομέρεια για την εφαρμογή του άρθρου αυτού. Με την απόφαση αυτή μπορεί να προβλεφθεί η εκτέλεση του πρωτοκόλλου από υπηρεσία του Δημοσίου ή του οικείου φορέα διοίκησης και εκμετάλλευσης λιμένα, ως και η ανάθεση της υλοποίησής της σε ιδιωτικό φορέα. 8. Αίτηση προσωρινής ρύθμισης της νομής ή κατοχής ή αίτηση αναστολής εκτέλεσης της κατεδάφισης, άρσης ή απομάκρυνσης ενώπιον οποιουδήποτε Διοικητικού ή Πολιτικού Δικαστηρίου ή άλλης Αρχής δεν επιτρέπεται. 9. Για έργα που αναφέρονται στην παράγραφο 1 του άρθρου 14 και έχουν γίνει πριν από την ισχύ του παρόντος νόμου στον αιγιαλό, την παραλία ή τη θάλασσα, χωρίς άδεια ή με υπέρβαση αυτής, είναι δυνατόν μετά από αιτιολογημένη κρίση της Διοίκησης, να εκδοθεί γι' αυτά η σχετική άδεια κατά τη διαδικασία του άρθρου 14 του παρόντος νόμου, εφόσον δεν παραβιάζονται οι ισχύουσες σχετικές διατάξεις, εφόσον συντρέχουν οι νόμιμες προϋποθέσεις έκδοσης της άδειας αυτής και υποβληθεί προς τούτο αίτηση στην αρμόδια Κτηματική Υπηρεσία εντός αποκλειστικής προθεσμίας τριών (3) μηνών από την ισχύ του παρόντος νόμου. Η αίτηση αυτή συνοδεύεται από τεχνική περιγραφή του έργου, τοπογραφικό διάγραμμα 1:500, φωτογραφίες και χάρτη της ευρύτερης περιοχής με την ακριβή θέση του έργου. Εντός περαιτέρω αποκλειστικής προθεσμίας ενός έτους απαιτείται, για την έκδοση απόφασης του Υπουργού Οικονομικών επί της πιο πάνω αίτησης, η υποβολή των δικαιολογητικών, που προβλέπονται από το άρθρο 14. Για τη νομιμοποίηση των πιο πάνω έργων καταβάλλεται προηγουμένως η αποζημίωση για την αυθαίρετη χρήση του αιγιαλού ή παραλίας σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις. 10. Προκειμένου για έργα που αναφέρονται στην παράγραφο 1 του άρθρου 14 τα οποία έχουν κατασκευαστεί στον αιγιαλό, την παραλία ή τη θάλασσα μέχρι την ισχύ του παρόντος νόμου από το Δημόσιο, Ν.Π.Δ.Δ. και Ο.Τ.Α., η κατά την προηγούμενη παράγραφο αίτηση έκδοσης της σχετικής άδειας μπορεί να υποβληθεί μέσα σε δύο (2) έτη από την έναρξη ισχύος αυτού του νόμου. Ν. 3220/04, ΦΕΚ-15 Α’ (Με την παρ. 16 του άρθρου 46 του Ν. 3220/04, ΦΕΚ-15 Α’ ορίζεται ότι : «Η προθεσμία που ορίζεται στις παραγράφους 9 και 10 του άρθρου 27 του ν.2971/2001 (ΦΕΚ 285 Α’) παρατείνεται μέχρι 31.12.2004»). Ν. 3554/07, ΦΕΚ-80 Α’ (Με το άρθρο 15 του Ν. 3554/07, ΦΕΚ-80 Α’, ορίζεται ότι : «Στους έχοντες το δικαίωμα νομιμοποίησης αυθαί­ρετων αλιευτικών καταφυγίων και άλλων λιμενικών εγκαταστάσεων που έχουν κατασκευαστεί από φορείς του Δημοσίου στον αιγιαλό, όπως το δικαίωμα αυτό προβλεπόταν από τις διατάξεις των παραγράφων 9 και 10 του άρθρου 27 του ν. 2971/2001 (ΦΕΚ 285 Α΄) και τροποποιήθηκε με τις διατάξεις του άρθρου 46 παρ. 16 του ν. 3220/2004 (ΦΕΚ 15 Α΄), παρέχεται εκ νέου προ­θεσμία δώδεκα (12) μηνών για την άσκησή του από τη δημοσίευση του παρόντος. Υποβληθείσες αιτήσεις μετά την 31.12.2004 εξετάζονται επίσης»). Ν. 3978/11 (Φ.Ε.Κ. 137Α/16.06.2011) Δημόσιες Συμβάσεις Έργων, Υπηρεσιών και Προμηθειών στους τομείς της Άμυνας και της Ασφάλειας − Εναρμόνιση με την Οδηγία 2009/81/ΕΚ − Ρύθμιση θεμάτων του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας Άρθρο 113 1. Η παράγραφος 1 του άρθρου 5 του ν. 2971/2001 (Α΄285) αντικαθίσταται ως εξής: «1. Εκτός της δυνατότητας της αυτεπάγγελτης κίνησης της διαδικασίας, όποιος ενδιαφέρεται για τον καθορισμό αιγιαλού και παραλίας, απευθύνεται στην αρμόδια Κτηματική Υπηρεσία, η οποία μέσα σε πέντε (5) ημέρες από την υποβολή σχετικής αίτησης ενημερώνει τον ενδιαφερόμενο αν έχει ήδη γίνει καθορισμός. Σε περίπτωση, που δεν έχει γίνει ο καθορισμός αιγιαλού και παραλίας, η Κτηματική Υπηρεσία αποστέλλει στο ΓΕΕΘΑ αντίγραφο φωτογραμμετρικού διαγράμματος ΓΥΣ κλίμακας 1: 5.000, με σημειωμένο επ’ αυτού τη θέση της προς καθορισμό περιοχής, αιτώντας την σύμφωνη γνώμη του αποκλειστικά και μόνο, σε θέματα αρμοδιοτήτων του, όπως αυτά απορρέουν από το άρθρο 17, για τη συνέχιση της διαδικασίας καθορισμού. Στην περίπτωση που στην περιοχή καθορισμού δεν υφίσταται, φωτογραμμετρικό διάγραμμα ΓΥΣ, η προς καθορισμό περιοχή σημειώνεται επί χαρτογραφικού υποβάθρου της μεγαλύτερης δυνατής κλίμακας. Το ΓΕΕΘΑ εκφράζει την σύμφωνη ή μη γνώμη του εντός ενός μηνός από λήψεως του σχετικού εγγράφου της Κτηματικής Υπηρεσίας. Εφόσον η ανωτέρω προθεσμία παρέλθει άπρακτη, η γνώμη του ΓΕΕΘΑ λογίζεται θετική. Στη συνέχεια, ο ενδιαφερόμενος δύναται να υποβάλει στην Κτηματική Υπηρεσία αίτηση καθορισμού και τοπογραφικό διάγραμμα σύμφωνα με τις προδιαγραφές του άρθρου 4.» 2. Η παράγραφος 5 του άρθρου 5 του ν. 2971/2001 (Α΄285) αντικαθίσταται ως εξής: «5. Η έκθεση και το διάγραμμα επικυρώνονται με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης και δημοσιεύονται μαζί με την επικυρωτική αυτή απόφαση στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Η έκθεση και το διάγραμμα αναρτώνται στο δημοτικό ή κοινοτικό κατάστημα του αρμοδίου κατά τόπο δήμου ή κοινότητας για τρεις (3) τουλάχιστον μήνες. Η ανάρτηση αποδεικνύεται από έκθεση του δημάρχου ή προέδρου της κοινότητας, η οποία αποστέλλεται εντός μηνός στην αρμόδια Κτηματική Υπηρεσία.» 3. Το εδάφιο β΄ της παραγράφου 8 του άρθρου 5 του ν. 2971/2001 (Α΄ 285) διαγράφεται. 4. Από τη δημοσίευση του παρόντος νόμου οι υποθέσεις καθορισμού ορίων αιγιαλού − παραλίας, που εκκρεμούν για γνωμοδότηση του ΓΕΝ, διαβιβάζονται στο ΓΕΕΘΑ προκειμένου να γνωμοδοτήσει κατά τις διατάξεις του άρθρου 17 του ν. 2971/2001 (Α΄ 80), και στη συνέχεια να επιστραφούν στις αρμόδιες κατά περίπτωση Κτηματικές Υπηρεσίες, διατυπώνοντας τη γνώμη του σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 5 του ν. 2971/ 2001 (Α΄80). 5. Η προθεσμία που ορίζεται στην παράγραφο 10 του άρθρου 27 του ν. 2971/2001 (Α΄ 80) παρατείνεται μέχρι 31.12.2011 από τη δημοσίευση του παρόντος.» Στην συνέχεια και αφού έχει λήξει η διάρκεια νομιμοποίησης λιμενικών εγκαταστάσεων με τις ανωτέρω περιγραφόμενες διατάξεις με τις διατάξεις του Ν. 4178/13 προβλέφθηκε η νομιμοποίηση σε λιμενικές εγκαταστάσεις παντός είδους και κτίρια εντός χερσαίας ζώνης λιμένα, που ανήκουν σε δημόσια αρχή. (όπως αυτές αναγράφονται κάτωθι) N. 4178/13 (Φ.Ε.Κ. 174Α/08.08.2013) Αντιμετώπιση της Αυθαίρετης Δόμησης − Περιβαλλοντικό Ισοζύγιο και άλλες διατάξεις. Άρθρο 16 Ειδικές περιπτώσεις αυθαιρέτων κατασκευών ακινήτων δημοσίου ενδιαφέροντος 1. Στις διατάξεις του παρόντος νόμου, κατά παρέκκλιση των οριζομένων στο άρθρο 2 του παρόντος υπάγονται οι αυθαίρετες κατασκευές ή αλλαγές χρήσης σε κτίρια και εγκαταστάσεις: α) ιδιοκτησίας του Δημοσίου, β) που στεγάζουν υποδομές δικαιοσύνης και ανήκουν στο Δημόσιο ή στο Ταμείο Χρηματοδότησης Δικαστικών Κτιρίων ή σε νομικά πρόσωπα που εποπτεύονται από το Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, γ) που στεγάζουν υπηρεσίες των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου ή ιδιωτικού δικαίου που ανήκουν στο Δημόσιο, και τα οποία εποπτεύονται από το Κράτος και επιχορηγούνται από τον τακτικό προϋπολογισμό, δ) που χρησιμοποιούνται ως λατρευτικοί χώροι των γνωστών θρησκειών και δογμάτων, που έχουν νομική μορφή νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου και των νομικών προσώπων του άρθρου 4 του ν. 3647/2008 (Α ́ 37). ε) που χρησιμοποιούνται ως σχολεία κάθε βαθμίδος και ως κτίρια προνοιακών δομών των Ο.Τ.Α., καθώς και των σχολικών κτιρίων ιδιοκτησίας της Ο.Σ.Κ. ΑΕ, στ) δημοσίων επιχειρήσεων, στις οποίες το Δημόσιο είναι κύριος του συνόλου ή άνω του 51% του καταβεβλημένου μετοχικού τους κεφαλαίου, ζ) τα οποία ανήκουν στο Δημόσιο και τα διαχειρίζονται δημόσιες επιχειρήσεις, στις οποίες το Δημόσιο είναι κύριος του συνόλου ή άνω του 51%, η) αθλητικών εγκαταστάσεων και υποστηρικτικών σε αυτές κτιρίων της Γενικής Γραμματείας Αθλητισμού και των Ν.Π.Δ.Δ. που εποπτεύονται από αυτήν, θ) των Ο.Τ.Α., υπάγονται στις διατάξεις του παρόντος μετά την υποβολή: i) αίτησης, ii) τοπογραφικού διαγράμματος και iii) τεχνικής έκθεσης μηχανικού, με αναλυτική περιγραφή των αυθαιρέτων κατασκευών ή χρήσεων. Για τις ως άνω αυθαίρετες κατασκευές ή αλλαγές χρήσης δεν καταβάλλεται παράβολο και ενιαίο ειδικό πρόστιμο, πλην της περίπτωσης θ ́, όπου καταβάλλεται παράβολο κατά τις διατάξεις του παρόντος νόμου, εκτός των περιπτώσεων όπου αυτά χρησιμοποιούνται για ιδιόχρηση. 2. Στις διατάξεις του παρόντος νόμου, κατά παρέκκλιση των οριζομένων στο άρθρο 2 του παρόντος υπάγονται: α) Κατασκευές και εγκαταστάσεις που βρίσκονται σε περιοχές που έχουν χαρακτηρισθεί, από το Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης (Β ́ 1138), αναπτυγμένοι πυρήνες μαζικού τουρισμού εντός ευρύτερων αναπτυσσόμενων περιοχών με περιθώρια ανάπτυξης εναλλακτικού τουρισμού, καθώς και σε υφιστάμενα χιονοδρομικά κέντρα των περιοχών του άρθρου 4 παράγραφοι Β2 και Β3 του παραπάνω Ειδικού Πλαισίου, σε περιοχές που έχουν αναγνωριστεί από τον Ε.Ο.Τ. ως χιονοδρομικά κέντρα, εφόσον ανεγέρθηκαν ή εγκαταστάθηκαν από φορείς του Δημοσίου, των Ο.Τ.Α., καθώς και από αθλητικούς και ορειβατικούς συλλόγους μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα. Μετά την περαίωση της υπαγωγής είναι δυνατή ή αλλαγή χρήσης της αυθαίρετης κατασκευής, εφόσον πρόκειται για εγκαταστάσεις κοινωφελούς χαρακτήρα μετά από αίτημα του αρμοδίου δημόσιου φορέα ή του αρμοδίου Ο.Τ.Α.. β) Κατασκευές και εγκαταστάσεις Χιονοδρομικών Κέντρων και Ορεινών καταφυγίων δημοσίου ενδιαφέροντος, που έχουν εκτελεστεί μετά από έγκριση χρηματοδότησης από δημόσια αρχή ή έχουν εγκριθεί από τον Ε.Ο.Τ.. Μετά την περαίωση της υπαγωγής είναι δυνατή η αλλαγή χρήσης της αυθαίρετης κατασκευής εφόσον πρόκειται για εγκαταστάσεις κοινωφελούς χαρακτήρα μετά από αίτημα του αρμόδιου δημόσιου φορέα ή του αρμοδίου Ο.Τ.Α. γ) Κατασκευές και εγκαταστάσεις Αστεροσκοπείων και συνοδών εγκαταστάσεων αυτών, που ανήκουν στο Δημόσιο ή σε Εκπαιδευτικά Ιδρύματα δημοσίου χαρακτήρα. δ) Λιμενικές εγκαταστάσεις παντός είδους και κτίρια εντός χερσαίας ζώνης λιμένα, που ανήκουν σε δημόσια αρχή. ε) Κατασκευές και εγκαταστάσεις καθ’ υπέρβαση νομίμου άδειας σε εγκεκριμένους χώρους οργανωμένης υπαίθριας δασικής αναψυχής οι οποίες κατασκευάστηκαν από Ο.Τ.Α ή άλλη δημόσια αρχή χωρίς την έγκριση της αρμόδιας για την έκταση δασικής υπηρεσίας. Για την υπαγωγή, πέραν των προβλεπόμενων δικαιολογητικών απαιτείται και η θετική γνωμοδότηση της δασικής υπηρεσίας στην οποία υπάγεται η έκταση. 3. Η υπαγωγή στον παρόντα νόμο όλων των παραπάνω κατασκευών δεν απαλλάσσει την υποχρέωση τωναιτούντων για την έκδοση πιστοποιητικού ταυτότητας κτιρίου κατά τις διατάξεις του ν. 3843/2010. Η μελέτη στατικής επάρκειας, όπου απαιτείται, εκπονείται υποχρεωτικώς πριν την έκδοση πιστοποιητικού ταυτότητας κτιρίου, κατά τις διατάξεις του ν. 3843/2010. Β. ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ Σήμερα σε όλη την Ελλάδα υπάρχουν 13 Οργανισμοί Λιμένων Α.Ε., 13 Λιμενικά ταμεία και 59Δημοτικά Διαδημοτικά Λιμενικά ταμεία.(1) Πέραν τον λιμένων που διαχειρίζονται οι Οργανισμοί, οι όποιοι κατά την πλειοψηφία τους είναι νόμιμοι ή νομιμοποιημένοι, κυρίως με τη διαδικασία του master-plan (Υπ. Οικ. Πολ. 1163/03.06.2014) στο Ελληνικό παραλιακό μέτωπο υφίστανται χιλιάδες τουριστικοί λιμένες λιμένες/μαρίνες.καταφύγια, αγκυροβόλια και λιμένες ξενοδοχειακών μονάδων διαχειρίσιμοι από τα Λιμενικά, Δημοτικά ή Διαδημοτικά Λιμενικά ταμεία ακόμα και Δήμους ή Περιφέρειες, οι όποιοι στερούνται Χ.Ζ.Λ. ή εξομοίωσης ούτως ώστε να μπορούν να υπαχθούν στις διατάξεις του Ν. 4178/13. Σήμερα οι χωροθετημένοι-καταγεγραμμένοι (όχι απαραίτητα νόμιμοι) τουριστικοί λιμένες/μαρίνες είναι 59, τα καταφύγια και αγκυροβόλια 84 και οι λιμένες ξενοδοχειακών μονάδων 11. (1) (1) Μελέτη "Προοπτικές συγχώνευσης Δημοτικών, Διαδημοτικών και Κρατικών Λιμενικών Ταμείων (Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Φεβρουάριος 2016, Θάνος Πάλλης επιστημονικός υπεύθυνος) Γ. ΣΥΜΠΕΡΑΜΑ - ΤΡΟΠΟΣ ΕΠΙΛΥΣΗΣ Από τις εκάστοτε Κτηματικές Υπηρεσίας εκκρεμούν εκατοντάδες πρωτόκολλα σχετικά με παραβάσεις σε λιμένες/μαρίνες, καταφύγια, αγκυροβόλια και λιμένες ξενοδοχειακών μονάδων οι οποίες αντιστοιχούν ίσως σε δεκάδες εκατομμύρια ευρώ πρόστιμων. Η πραγματικότητα είναι ότι τα ποσά αυτά τα Λιμενικά, Δημοτικά ή Διαδημοτικά Λιμενικά Ταμεία, οι Δήμοι και οι Περιφέρειες αδυνατούν να τα καταβάλουν με αποτέλεσμα οι εγκαταστάσεις να ερειπώνουν, να εγκαταλείπονται να μην επισκευάζονται και έτσι να μην μπορεί να επενδυθεί οτιδήποτε σε αυτά. Επιθυμητή λύση είναι η ένταξη και των ανωτέρω περιγραφόμενων λιμένων σε διατάξεις ανάλογες του Ν. 4178/13, έστω και εάν δεν υφίσταται Χ.Ζ.Λ. ή εξομοίωση (Παρόλο που η νομιμοποίηση του θα απλοποιήσει και τη διαδικασία χαρακτηρισμού Χ.Ζ.Λ.) με την προϋπόθεση ότι φορέας διαχείρισης είναι Λιμενικό, Δημοτικό ή Διαδημοτικό Λιμενικό Ταμείο, Δήμος η Περιφέρεια (ή άλλος Δημόσιος φορέας), η κατασκευή έχει τελεστεί από δημόσιο φορέα και όχι από ιδιώτη και εξυπηρετούν δημόσιους, κοινωφελείς, ερευνητικούς ή επιχειρηματικούς σκοπούς - αλλά δεν το είχαν κάνει. Δηλαδή, πρόκειται για νόμιμες χρήσεις στη ζώνη του αιγιαλού και δεν αφορά νομιμοποίηση αυθαίρετων κατοικιών, εστιατορίων ή τμημάτων ξενοδοχειακών μονάδων. Επιπλέον στις ίδιες διατάξεις να υπαχθούν και βοημηχανικές εγκαταστάσεςι που διαθέτουν προβλήτες προς εξυπηρέτηση πλοιων με κατευθυνση απο και προς την βιομηχανική εγκατάσταση. Επιπροσθέτως σκόπιμο θα ήταν στις ίδιες διατάξεις να υπαχθούν και οι αμέτρητοι ναυταθλητικοί σύλλογοι (Κωπηλασίας, Κανόε-Καγιάκ, Ιστιοπλοΐα κλπ) Επίσης Οριοθέτηση αιγιαλού. Προκειμένου να επισπεύσει τη διαδικασία χάραξης αιγιαλού (σήμερα λιγότερο από το 10% του αιγιαλού της χώρας είναι οριοθετημένο), προτείνουμε τη χρησιμοποίηση ερευνητικού προγράμματος της Κτηματολόγιο Α.Ε., με βάση το οποίο έγινε προκαταρκτική χάραξη αιγιαλού σε όλη τη χώρα. Οι χάρτες θα εγκριθούν από τις κτηματικές υπηρεσίες. Το πλεονέκτημα της χρήσης του συγκεκριμένου υλικού (ορθοφωτοχάρτες) είναι ότι θα επισπευστεί η χάραξη αιγιαλού σε όλη τη χώρα, η οποία σήμερα γίνεται κατά περίπτωση, συνήθως έπειτα από αίτηση ιδιώτη και είναι ιδιαίτερα χρονοβόρα. Το μειονέκτημα είναι ότι οι ορθοφωτοχάρτες της Κτηματολόγιο Α.Ε. αποτυπώνουν τη σημερινή κατάσταση, αλλά δεν λαμβάνουν υπόψη οικολογικά κριτήρια. Οριοθέτηση παραλίας. Κάποιες από τις ισχύουσες ρυθμίσεις (από το 2001) που παραμένουν: Η ζώνη της παραλίας μπορεί να οριοθετείται ταυτόχρονα με τον αιγιαλό, δεν μπορεί να υπερβαίνει σε πλάτος τα 50 μέτρα, ενώ ακίνητα στην παραλία απαλλοτριώνονται υπέρ του Δημοσίου ως ρυμοτομούμενα. Υπάρχουν όμως ορισμένες διαφοροποιήσεις. Στην ισχύουσα νομοθεσία, ακίνητα νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου (λ.χ. Εκκλησία) σε ζώνη παραλίας περιέρχονται χωρίς αντάλλαγμα στο κράτος. Στην προτεινόμενη νομοθεσία, παραχωρούνται χωρίς αντάλλαγμα μόνο αν έχουν καταλήξει στο ΝΠΔΔ από δωρεάν παραχώρηση του κράτους. Επίσης, η αναγκαιότητα χάραξης της ζώνης παραλίας κρίνεται από Επιτροπή (σήμερα είναι υποχρεωτική) για έργα που απέχουν 50 μέτρα (σήμερα 100 μέτρα) από τον αιγιαλό. Τέλος, διευκολύνεται η δόμηση σε μικρά οικόπεδα στο όριο της ζώνης παραλίας: όπως ορίζεται, αν εμπίπτουν και στη ζώνη αυτή και χάνουν την αρτιότητά τους λόγω εμβαδού, «θεωρούνται κατά παρέκκλιση άρτια αν το εμβαδό του απομένοντος υπερβαίνει το 80% του απαιτούμενου από τον νόμο. Η διάταξη, μάλιστα, έχει αναδρομική ισχύ. Αναλόγως, μη άρτια και οικοδομήσιμα δημόσια ακίνητα που έχουν καταγραφεί ως παλαιοί αιγιαλοί «μπορούν να μεταβιβάζονται χωρίς διαγωνισμό και κατά παρέκκλιση των διατάξεων που τυχόν ισχύουν για την απαγόρευση κατάτμησης των ακινήτων σε όμορους ιδιοκτήτες». • Παραχώρηση της χρήσης αιγιαλού και παραλίας. Στην ισχύουσα νομοθεσία ορίζεται σαφώς ότι η παραχώρηση της χρήσης αιγιαλού και παραλίας δεν θα πρέπει να παραβιάζει τον προορισμό τους ως κοινόχρηστο αγαθό και δεν θα πρέπει να επιφέρει αλλοίωση στη φυσική μορφολογία και τα βιοτικά στοιχεία. Επίσης, ότι δεν θα πρέπει να εμποδίζεται η ελεύθερη και απρόσκοπτη πρόσβαση των πολιτών. Και ότι απαγορεύεται η παραχώρηση της αποκλειστικής χρήσης αιγιαλού και παραλίας. Στο σχέδιο νόμου οι αναφορές αυτές περιορίζονται. Αντ’ αυτών, αναφέρεται ότι με την πράξη παραχώρησης (σ.σ. δηλαδή κατά περίπτωση) «τίθενται οι αναγκαίοι όροι για τη διασφάλιση της απόλαυσης εκ μέρους του κοινού, με τήρηση της αρχής της ίσης μεταχείρισης μεταξύ των προσώπων στα οποία κατανέμεται η χρήση». Η περιβαλλοντική αδειοδότηση όσων δραστηριοτήτων την χρειάζονται προτείνεται να γίνεται πριν από την έκδοση της απόφασης παραχώρησης και όχι εκ των υστέρων, όπως σήμερα. • Μόνιμα έργα σε αιγιαλό, παραλία. Πρόκειται για το ένα από τα δύο σημεία στα οποία πρέπει να επέλθει ουσιώδης διαφοροποίηση από την ισχύουσα νομοθεσία. Σήμερα επιτρέπεται να γίνονται έργα για βιομηχανικούς, λιμενικούς, εμπορικούς και συγκοινωνιακούς σκοπούς, ενώ υπάρχει και μια ασαφής αναφορά σε «άλλου είδους σκοπούς». Όλα αυτά εγκρίνονται με απόφαση υπουργού. Με την προτεινόμενη νομοθεσία, η ασαφής αναφορά δεν απαλείφεται, αλλά επεκτείνεται σε όλους ανεξαιρέτως τους επιχειρηματικούς σκοπούς. Την απόφαση λαμβάνει ο γενικός γραμματέας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης. • Νομιμοποιήσεις αυθαιρέτων. Πρόκειται για τη δεύτερη μεγάλη αλλαγή που πρέπει να γίνει στη νομοθεσία. Κάθε αυθαίρετο που χρησιμοποιείται για επιχειρηματικούς σκοπούς (ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις, ταβέρνες, καφετέριες κ.λπ.) προτείνουμε με τη νέα νομοθεσία να νομιμοποιηθεί με απόφαση του γενικού γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης και την καταβολή προστίμου. Εξαιρείται σαφώς μόνο η κατοικία. Απαιτείται περιβαλλοντική αδειοδότηση ή μια έκθεση για τις οχλήσεις στο περιβάλλον από το αυθαίρετο και πώς μπορούν να περιοριστούν. Η δυνατότητα νομιμοποίησης αυθαιρέτων στον αιγιαλό και την παραλία δεν παρέχεται σήμερα από τη νομοθεσία (μάλιστα εξαιρέθηκαν από τους δύο νόμους για τη νομιμοποίηση αυθαιρέτων, ν. 4014/11 και 4178/13).