• Σχόλιο του χρήστη 'Τάκης Γρηγορίου' | 13 Μαρτίου 2017, 12:24

    Σχόλια Greenpeace. Τα σχόλια μπορείτε επίσης να τα βρείτε αναρτημένα στην ιστοσελίδα της οργάνωσης, εδώ: http://www.greenpeace.org/greece/el/news/118508/118523/sxolia-parathrhseis-kathgories-periexomeno-xrhswen-ghs/ Το Σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος (ΣΠΔ) για τις «Κατηγορίες και Περιεχόμενο Χρήσεων Γης» οφείλει να αποτελεί μία ουσιαστική συνδρομή στον εκσυγχρονισμό των σχετικών διατάξεων για τον ορισμό και το πλαίσιο αξιοποίησης της ελληνικής γης, ώστε «να αποτυπωθεί το εύρος των αλλαγών στον σύγχρονο τρόπο ζωής, των νέων αναγκών καθώς και των κοινωνικοοικονομικών δραστηριοτήτων που ο αστικός και εξωαστικός χώρος καλούνται να ικανοποιήσουν». Απώτερος σκοπός του Προεδρικού Διατάγματος οφείλει να είναι η, καταρχάς, προστασία του περιβάλλοντος, της δημόσιας υγείας και των θεμελιωδών δικαιωμάτων των πολιτών, όπως αυτά προβλέπονται από το Σύνταγμα της χώρας. Κατά δεύτερον, η διευκόλυνση και προώθηση οικονομικών δραστηριοτήτων που συμβάλλουν στην κοινωνικά δίκαιη και βιώσιμη ανάπτυξη της οικονομίας. Δυστυχώς, το προτεινόμενο ΣΠΔ αποτυγχάνει σε σημαντικό βαθμό να εκπληρώσει τους παραπάνω στόχους, αφού αγνοεί την άμεση ανάγκη για μετάβαση της Ελλάδας σε μία οικονομία μηδενικών εκπομπών, ως απαραίτητη προϋπόθεση για μετριασμό των μη-αναστρέψιμων επιπτώσεων των κλιματικών αλλαγών. Η παράλειψη αυτή έχει σημαντικές επιπτώσεις στην προστασία του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας, την προάσπιση των αρχών της βιώσιμης ανάπτυξης και γενικώς του εθνικού συμφέροντος. Η ανάγκη άμεσης απεξάρτησης από τη χρήση ορυκτών καυσίμων και η μετάβαση σε ένα μοντέλο οικονομίας 100% ΑΠΕ στο στενό χρονικό περιθώριο που επιτάσσει η κλιματική επιστήμη είναι ζήτημα ύψιστης σημασίας. Ωστόσο, το ΣΠΔ αποκλείει τις εγκαταστάσεις Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) από μία σειρά χρήσεων γης, μεταξύ αυτών οι περιοχές αμιγούς ή γενικής κατοικίας, πολεοδομικών κέντρων, κοινωφελών λειτουργιών, αγροτικής χρήσης, κ.α., θέτοντας, εν δυνάμει, ανυπέρβλητα εμπόδια στη γρήγορη μετάβαση της χώρας σε μία καθαρή οικονομία μηδενικών εκπομπών. Οφείλουμε να τονίσουμε με τον πλέον κατηγορηματικό τόνο, ότι η οριζόντια και ισοπεδωτική απαγόρευση της χρήσης ΑΠΕ αντίκειται όχι μόνο σε υφιστάμενες ρυθμίσεις για την ανάπτυξη τους, αλλά και στον διεθνή και εθνικό στόχο της περαιτέρω διείσδυσης πηγών καθαρής ενέργειας, είτε αυτές αφορούν στον αστικό ιστό για την αντιμετώπιση της επικίνδυνης ρύπανσης και της προστασίας της δημόσιας υγείας, είτε γενικότερα στο ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας. Αναφέρουμε χαρακτηριστικά μερικές βασικές υποχρεώσεις της χώρας, οι οποίες φαίνεται αγνοούνται από το ΣΠΔ: - Τον ν. 4414/2016, για το «νέο καθεστώς στήριξης των σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας», ο οποίος αναφέρει ρητά ότι: “η αξιοποίηση του εγχώριου δυναμικού ηλεκτροπαραγωγής από Α.Π.Ε., κατά προτεραιότητα, με στόχο την προστασία του περιβάλλοντος, τη διαφοροποίηση του εθνικού ενεργειακού μίγματος, την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού και την ενίσχυση και ανάπτυξη της εθνικής οικονομίας… στο πλαίσιο της ενιαίας πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, και την επίτευξη του στόχου συμμετοχής των Α.Π.Ε. στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας”. - Τον ν. 4122/2013 για την Ενεργειακή Απόδοση (ενσωμάτωση της Κοινοτικής Οδηγίας 2010/31/ΕΚ για την Ενεργειακή Απόδοση των Κτιρίων). Σύμφωνα με τον νόμο, κάθε νέο κτίριο που κατασκευάζεται ή υφιστάμενο κτίριο που ανακαινίζεται ριζικά από 1η Ιανουαρίου 2021 (για τα δημόσια κτίρια η σχετική προθεσμία είναι δύο χρόνια νωρίτερα), θα πρέπει να είναι σχεδόν μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας (nzeb), δηλαδή «κτίριο με πολύ υψηλή ενεργειακή απόδοση… Η σχεδόν μηδενική ή πολύ χαμηλή ποσότητα ενέργειας που απαιτείται για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών του κτιρίου, πρέπει να καλύπτεται σε πολύ μεγάλο βαθμό από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, περιλαμβανομένης της ενέργειας που παράγεται επιτόπου ή πλησίον του κτιρίου.…». - Τη Συμφωνία του Παρισίου για το Κλίμα, που πρόσφατα επικύρωσε και επισήμως το ελληνικό κοινοβούλιο. Η Ελλάδα πολύ σύντομα θα κληθεί να αναθεωρήσει προς τα άνω τις φιλοδοξίες της για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου της χώρας ώστε αυτές να συνάδουν με τον στόχο της Συμφωνίας και ιδιαίτερα με την προσπάθεια συγκράτησης της πλανητικής θερμοκρασίας στον 1,5°C. - Το «Χειμερινό Πακέτο» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Το εν λόγω συνολικό πακέτο θεσμικών προτάσεων για τον ενεργειακό τομέα της ΕΕ, με βασικό μήνυμα «Clean Energy For All Europeans», προβλέπει την περαιτέρω διείσδυση των ΑΠΕ στην κοινωνία, την προώθηση της αυτοπαραγωγής και της αποθήκευσης ενέργειας και εν γένει τη δυνατότητα νοικοκυριών και επιχειρήσεων να παράγουν τη δική τους καθαρή ενέργεια με ΑΠΕ. Ακολουθούν μερικά χαρακτηριστικά σημεία του ΣΠΔ που καταδεικνύουν ότι έρχεται σε ευθεία αντίθεση με την ισχύουσα νομοθεσία για τις ΑΠΕ και γενικότερα τους κλιματικούς και ενεργειακούς στόχους της χώρας: Ακυρώνεται σε πολλές περιπτώσεις στην πράξη η δυνατότητα εγκατάστασης μονάδων ΑΠΕ για αυτοπαραγωγή. Σύμφωνα με την ισχύουσα υπουργική απόφαση για την αυτοπαραγωγή με συμψηφισμό (που ακυρώνεται ουσιαστικά από το Σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος) “φωτοβολταϊκά συστήματα τα οποία εγκαθίστανται στον ίδιο ή όμορο χώρο με τις εγκαταστάσεις κατανάλωσης τις οποίες τροφοδοτούν και οι οποίες συνδέονται στο Δίκτυο. Τα φωτοβολταϊκά συστήματα μπορεί να εγκαθίστανται επί κτιρίων ή επί εδάφους ή άλλων κατασκευών, περιλαμβανομένων και αυτών του πρωτογενούς τομέα, σύμφωνα με την κείμενη πολεοδομική νομοθεσία”. Απαγορεύεται η εγκατάσταση ΑΠΕ σε περιοχές αγροτικής χρήσης. Έτσι, για παράδειγμα, δεν μπορούν να κατασκευαστούν σε αγροτική γη μονάδες βιομάζας-βιοαερίου, για τις οποίες η εγγύτητα της μονάδας στην πρώτη ύλη αποτελεί όρο βιωσιμότητας της επένδυσης. Μπαίνουν φραγμοί στη δυνατότητα εγκατάστασης μονάδων ΑΠΕ από συνεταιριστικά σχήματα αγροτών. Μία τέτοια εξέλιξη έρχεται σε αντίθεση με τις πρόσφατες δηλώσεις του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Σταθάκη για την προώθηση συνεταιριστικών ενεργειακών εγχειρημάτων στο πλαίσιο του εθνικού σχεδιασμού. Μπαίνουν φραγμοί στη δυνατότητα εγκατάστασης μονάδων ΑΠΕ σε περιοχές κοινωφελών λειτουργιών από ΟΤΑ για εξυπηρέτηση δημοτικών χρήσεων ή/και κοινωνικών προγραμμάτων καταπολέμησης της ενεργειακής φτώχειας. Απαγορεύεται η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σε αγροτικές εκτάσεις. Το σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος επεκτείνει την απαγόρευση του Ν.4015/2011 (απαγορεύει την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σε γαίες υψηλής παραγωγικότητας) σε όλες τις περιοχές με αγροτική χρήση με πρόσχημα την προστασία – δήθεν - της αγροτικής γης, την ώρα που η σημερινή έκταση που καταλαμβάνουν τα φωτοβολταϊκά συστήματα επί εδάφους καλύπτουν μόλις το 0,1% της συνολικής γεωργικής έκτασης της χώρας. Συνεπώς, η Greenpeace ζητεί την ολική επανεξέταση της χρήσης ΑΠΕ στο ΣΠΔ και τις ριζικές αλλαγές, που: α) θα εναρμονίσουν το ΣΠΔ με την ισχύουσα νομοθεσία και τις εγχώριες και διεθνείς κλιματικές και ενεργειακές υποχρεώσεις της χώρας, β) θα καταστήσουν σαφές ότι η απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα, η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και η ανάπτυξη των ΑΠΕ είναι ζητήματα εθνικής σημασίας, για λόγους προστασίας του περιβάλλοντος, της δημόσιας υγείας, των αρχών της κοινωνικά δίκαιης και βιώσιμης ανάπτυξης, καθώς και της εξασφάλισης των επόμενων γενιών. γ) θα αναφέρουν ρητά ότι προβλέπεται η εγκατάσταση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στον αστικό ιστό και τις αγροτικές εκτάσεις, και συγκεκριμένα: - σε περιοχές εντός σχεδίου και εντός οικισμών επιτρέπεται η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σε κτίρια ή/και αδόμητα οικόπεδα για την παραγωγή ενέργειας που προορίζεται για ιδιοκατανάλωση (αυτοπαραγωγή με συμψηφισμό, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας εικονικής αυτοπαραγωγής με συμψηφισμό). - σε γαίες υψηλής παραγωγικότητας επιτρέπονται οι εγκαταστάσεις φωτοβολταϊκών ή μικρών ανεμογεννητριών εφόσον το σύνολο της έκτασης τους δεν υπερβαίνει το 1% της συνολικής καλλιεργήσιμης έκτασης της εκάστοτε Περιφέρειας.