Yπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'μαρω ευαγγελιδου' | 13 Μαρτίου 2017, 15:51

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΚΑΤΑΓΡΑΦΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ΑΡ1. ΑΛΛΑ ΑΦΟΡΟΥΝ ΣΥΝΟΛΙΚΑ ΤΟ ΘΕΜΑ ΧΡΗΣΕΙΣ ΓΗΣ 1. Το υπόψη σχεδιο ΠΔ/τος -υποθετω ότι θα- βασιζεται σε μια πολυ αδύναμη εξουσιοδότηση, όπως και το προηγούμενο, που ειχε τεθεί εμβόλιμα στον Ν1567/85 περι ΡΣΘ. Κατευθύνσεις για την πολιτική χρήσεων γης δεν καταγράφονται πουθενά στην πολεοδομική νομοθεσία. Το κενό αυτό στην ‘μεταγραφή’ της επιστημονικής θεώρησης των χρήσεων γης σε νομική δυνατότητα ρύθμισης, έχει οδηγήσει σε αποσπασματικές εφαρμογές και ερμηνείες, μεταξύ των οποίων η νομολογία για το ‘πολεοδομικό κεκτημένο’ που εισάγει μια παράδοξη (και πάντως μη μετρήσιμη) διαβάθμιση της όχλησης και αγνοεί την συνθετότητα της πολεοδομικής ταυτότητας μιας περιοχής και την εξέλιξή της, καθώς και, στον αντίποδα, οι πολιτικές αυτόματης κατάργησης ρυθμιστικών διατάξεων, χωρίς διαδικασίες σχεδιασμού, όπως πρόσφατα με τον 4269/13 και την κατηγορία “Βασικό Οδικό Δίκτυο”, που είχε άμεση εφαρμογή. Το κενό αυτό μπορεί να καλυφθεί με νομοθετική προσθήκη (είτε στο υπό διαβούλευση ΠΔ είτε με χωριστή νομοθετική ρύθμιση), η οποία ταυτοχρόνως θα βελτιώνει και την εξουσιοδότηση για το υπό έκδοση ΠΔ. Θα μπορούσε, ενδεικτικά, να καταγράψει τις αρχές σχεδιασμού, τους στόχους που επιδιώκονται με τη μίξη ή/και την διάκριση ζωνών, μεθοδολογικές κατευθύνσεις για την ενιαία θεώρηση χρήσεων και πυκνότητας δόμησης, όπως επισης και να ενσωματώσει μια πολιτική κινήτρων / αντικινήτρων, που σήμερα επιχειρείται να υιοθετηθεί με το δυσκίνητο σύστημα ειδικών ζωνών (ΖΕΚ και ΖΕΕ), αλλά επίσης να προβλέψει την δυαντότητα του σχεδιασμού να αξιοποιεί δημιουργικά το γενικά ισχύον πλαίσιο, υιοθετώντας όρια κορεσμού για μια χρήση, επιβολή προϋποθέσεων για να μπορεί να ισχύσει σε σύνδεση με την περιβαλλοντική αδειοδότηση . κλπ. 2. Ορθά το σχεδιο ΠΔ/τος ορίζει ως πεδιο εφαρμογής της προτεινόμενης ζωνοποίησης τα σχεδια τοπικού επίπέδου και κάτω, δηλαδή διευκρινίζει ότι η πολιτική χρήσεων γης συναρτάται με την κανονιστική και όχι την στρατηγική χωρική πολιτική, απαντώντας σε μια συγχυση που είχε επικρατήσει με τον Ν4269/13 ότι και στα χωροταξικά σχεδια (βλεπε Ειδκό Πλαισιο Τουρισμού) μπορουν να εμπεριεχονται και κανονιστικές ρυθμίσεις. 3. Πιστεύω όμως ότι πρέπει να διευρυνθεί το πεδίο εφαρμογής του και να αφορά ΔΥΝΗΤΙΚΑ σε ολες τις ρυθμισεις χρήσεων γης κανονιστικου επιπέδου, ακόμα και αν ακολουθούν άλλο πλαίσιο σχεδιασμού ως προς τον ΤΡΟΠΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ (πχ ΒΕΠΕ)1. [Σημειωνεται ότι η έννοια τρόπος ανάπτυξης (βλέπε 947/79) τείνει να ξεχαστει και να υποκατασταθεί από την έννοια “υποδοχέας” που υπονοεί την χωρικό ρόλο υποδοχής μιας χρήσης και όχι τον επιχειρησιακό πλαίσιο ανάπτυξης της, με πολεοδόμηση η μη, αλλά πάντως με ειδικό διαχειριστικό πλαίσιο από την απλή θεσμοθέτηση “κανονιστικών όρων δόμησης”.] Η προτεινόμενη διεύρυνση, θα πρέπει να αντιμετωπιστεί ως συνεργασία (της ειδικής με την τοπική ανάπτυξη) και όχι ως παρέμβαση /ανατροπή των ειδικών καθεστώτων, και να προβλεφθεί ειδική διαδικασία γνωμοδότησης, ενδεχομένως με σύμφωνη γνώμη του φορέα ρύθμισης του ειδικού καθεστώτος. Ετσι εξασφαλίζεται ότι μια ενδεχόμενη παρέμβαση του ΤΧΣ δεν θα ανατρέπει μια επείγουσα πολιτική. (πχ ιδιωτικοποιήσεων μέσω του ΕΣΧΑΔΑ) , αλλά θα εξασφαλίζει αμοιβαίο όφελος : πχ η ενδεχομενη προστασία της παρακείμενης γεωργικής γης μπορεί να συμβάλλει στην ποιότητα της τουριστικής ανάπτυξης του ΕΣΧΑΔΑ. Αλλο παράδειγμα: όταν ορίζεται ενα πλαισιο χρησεων γης με το ΤΧΣ/ΓΠΣ ως προς τα πολεοδομικά κέντρα (πχ) δεν πρέπει να αντρεπεται με την χωροθετηση μιας ΒΕΠΕ, που επιτρέπει πλήρη τριτογενοποίηση, ενώ αντιθετα ένα καθεστως συνεργασίας μπορεί να αποδειχθεί πολύ δημιουργικό αν πχ υποδείξει μετεγκατστάσεις από τον αστικο ιστο, άρα ενίσχυση της ΒΕΠΕ. 4. Απλούστερη (επειδη αφορά στο ιδιο υπουργείο) είναι η εφαρμογή των χρησεων γης στις περιοχές προστασίας του Ν 3739/11 που οριοθετούνται ευρύτερα από τον πυρήνα απολύτου προστασίας (ως buffer zone). Σήμερα παρατηρείται μια αμηχανία άμεσης ρύθμισης με τα ειδικά ΠΔ και συνήθως, γίνεται παραπομπή στα ΓΠΣ/ΣΧΟΑΑΠ, και αντίστροφα, τα ΓΠΣ παραπέμπουν τις ρυθμίσεις τους στα ειδικά καθεστωτα με αποτέλεσμα να υπάρχουν ‘τρυπες’, και να πολλαπλασιάζεται η διαδικασία ρύθμισης προσθέτοντας περιττό διοικητικό βάρος, κάτι που λειτουργεί ανασταλτικά για μια ολοκληρωμένη πολιτική προστασίας. Φυσικά και εδώ θα πρέπει να προβλεφθεί ότι αν με την Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη προκύψει αναγκαιότητα επιβολής πρόσθετων περιοριστικών μέτρων ως προς την χρήση και την δόμηση αυτά κατισχύουν. 5. Αντίστοιχα οι περιοχές προστασίας μέσω της δασικής νομοθεσίας θα πρέπει να συμπεριλαμβάνονται στα χωρικά σχέδια, με την επισήμανση ότι κατισχύει η δασική νομοθεσία όταν και όπου είναι αυστηρότερη. Αυτό μπορεί να εξυπηρετήσει την δασική πολιτική και να ελαφρύνει επίσης το διοικητικό βάρος γνωμοδότησης για κάθε ιδιοκτησία χωριστά, όταν για παράδειγμα μέσω των χωρικών σχεδίων απαγορευτεί πλήρως η δόμηση σε μια έκταση όπου κυριαρχεί ο δασικός χαρακτήρας, ως ενιαίο οικοσύστημα, χωρίς να εξαιρούνται τα ξέφωτα που δεν έχουν δασική βλάστηση. Σήμερα τα ΓΠΣ αποφεύγουν το θέμα ορίζοντας απλά ότι η περιοχή υπόκειται στο δασικό καθεστώς, άρα αποδέχονται ότι θα υπάρχουν ‘τρύπες’ μέσα στο δάσος, στις οποίες ισχύει η εκτός σχεδίου δόμηση σε όλη της την μεγαλοπρέπεια (χωρις καν να περιορίζεται). 6. Είναι θετικό ότι το ΠΔ επεκτείνεται και στον εξωαστικό χώρο (αγροτική γη και περιοχές προστασίας) και ότι δεν περιλαμβάνει την περιαστική περιοχή Ελέγχου Δόμησης που είχε το παλαιό σχέδιο ΠΔ/τος (2011) και καλλιεργούσε μια αντίληψη για τον άμεσα περιαστικό χώρο σαν ζώνη εκτόνωσης, αστικών χρήσεων. Ωστόσο θα πρέπει να είναι σαφές ότι στις περιοχές παραγωγικών δραστηριοτήτων -που μπορούν να είναι πολεοδομούμενες ή μη- δεν μπορεί να επιτρέπονται όλες οι χρήσεις με την απλή οριοθέτηση, όταν απώτερος στόχος είναι η πλήρης ανάπτυξη (με πολεοδόμηση) θέση που είναι και επιστημονικά ορθή ώστε να μην καταναλώνεται αγροτική γη με μια αραιή διασπορά παραγωγικών χρήσεων. Σήμερα ούτε με το αρ .. περί ΣΔ του Ν.4447/16 δεν είναι σαφές ότι η απλή οριοθέτηση δεν συνεπάγεται την άμεση εφαρμογή των επιτρεπομένων ΣΔ, που ισχύουν ΌΤΑΝ ΘΑ ΓΙΝΕΙ Η ΠΟΛΕΟΔΟΜΗΣΗ (υψηλότερων της εκτός σχεδίου). Αυτό είναι ένα κρίσιμο σημείο που πρέπει να προσεχθεί διότι δυστυχώς έχει ήδη ακολουθηθεί η λανθασμενη πρακτική (σε ορισμένες περιπτώσεις) . 7. Γενικά πρέπει να προβλεφθεί ότι οι χρήσεις γης μελετώνται και θεσπίζονται σε άμεση συνάρτηση με την επιτρεπόμενη δόμηση /πυκνότητα άρα με τους ΣΔ στις εντός σχεδίου περιοχές, και με ειδικούς περιορισμούς ως προς την εκτός σχεδίου, στις εξωαστικές περιοχές. (βλέπε και σχόλιο 1)