Αρχική Κανονισμός Ενεργειακής Απόδοσης ΚτιρίωνΆρθρο 8 – Ελάχιστες προδιαγραφέςΣχόλιο του χρήστη ΞΕΝΟΦΩΝ ΚΟΖΑΡΗΣ, ΔΙΠΛ. ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΟΣ-ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ Ε.Μ.Π. | 29 Ιανουαρίου 2010, 17:29
  • Σχόλιο του χρήστη 'ΞΕΝΟΦΩΝ ΚΟΖΑΡΗΣ, ΔΙΠΛ. ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΟΣ-ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ Ε.Μ.Π.' | 29 Ιανουαρίου 2010, 17:29

    ΞΕΝΟΦΩΝ ΚΟΖΑΡΗΣ, ΔΙΠΛ. ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΟΣ-ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΟΣ ΜΗΧΑΝΙΚΟΣ Ε.Μ.Π. Χ . ΤΡΙΚΟΥΠΗ 107, 114 73 ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ. 210-3813 810, FAX 210-3303665 email : heron@tee.gr Βασικές παρατηρήσεις/διαπιστώσεις από την ανάγνωση του Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτιριακού Τομέα (ΚΕΝΑΚ) Ι. Λίγη ιστορία α. Το Εθνικό Συμβούλιο Ενέργειας/ Υπουργείο Συντονισμού και Προγραμματισμού ήταν ένας φορέας του Δημοσίου που με ελάχιστα μέσα κατόρθωσε να συμβάλλει ουσιαστικά σε ενεργειακά θέματα , ήδη από την δεκαετία του 1970 β. Ως Ερευνητής στο Εργαστήριο Ειδικής Μηχανολογίας του Τμήματος Χημ. Μηχανικών ΕΜΠ συμμετείχα στα πρώτα –απ’ όσον γνωρίζω- εφαρμοσμένα ερευνητικά προγράμματα μεγάλης κλίμακας (Επιστ. Υπεύθυνος Καθ. Ν. Κουμούτσος) σχετικά με την Ατμοσφαιρική Ρύπανση και την Εξοικονόμηση Ενέργειας στον κτιραικό τομέα (ΥΧΟΠ/ ΠΕΡΠΑ ΕΕC DG XI). ως εξής: Τεχνικοοικονομική Μελέτη των Μεθόδων Μείωσης των Εκπομπών από την Κεντρική Θέρμανση 1982 – 1983 Τεχνικοοικονομική Διερεύνηση των Δυνατοτήτων Θερμικής Μόνωσης των Υφισταμένων Κτιρίων για μείωση των Απωλειών και της κατανάλωσης Καυσίμων & Τεχνικοοικονομική Διερεύνηση των Δυνατοτήτων Χρησιμοποίησης της Ηλιακής Ενέργειας για Κεντρική Θέρμανση στα κτίρια της Περιοχής της Αθήνας, 1984 – 1985 γ. Από το 1986 στο ΕΛΚΕΠΑ ( όπου δημιουργήθηκε επί σειρά ετών μια αξιόλογη ομάδα Εισηγητών-μηχανικών κυρίως Μ/Η), στο σύλλογο Μηχανολόγων Ηλεκτρολόγων , στο ΚΕΚ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ, στο ΙΕΚΕΜ ΤΕΕ και πρόσφατα στην ΕΒΕΤΑΜ έχω διδάξει σε απόφοιτους ΑΕΙ και ΤΕΙ σε αντίστοιχα σεμινάρια (Εξοικονόμηση Ενέργειας σε κτίρια, Ενεργειακοί Διαχειριστές κτιρίων κ.λ.π.). Σε ορισμένα απ’ αυτά τα σεμινάρια διεξάγονταν επιπλέον πρακτικές ασκήσεις υπό μορφή ενεργειακών επιθεωρήσεων και προτάσεις λήψης μέτρων σε υφιστάμενα κτίρια (νοσοκομεία, ξενοδοχεία, γραφεία κ.λ.π.) με τεχνικές εκθέσεις σημαντικού μεγέθους και υψηλού επιπέδου. Ο υπεύθυνος των σεμιναρίων αυτών , (εκτός του πρόσφατου της ΕΒΕΤΑΑΜ) ήταν ο συνάδελφος Απόστολος Ευθυμιάδης, Διπλ. Μηχανολόγος-Ηλεκτρολόγος Μηχ. ΕΜΠ., PhD. ΜΙΤ. Τα πρώτα αποτελέσματα της δραστηριότητας αυτής καταγράφηκαν σε εισηγήσεις στο Τριήμερο Εξοικονόμηση Ενέργειας , Μάϊος 1987 που διοργανώθηκε από το ΤΕΕ, όπως "Αξιολόγηση Επεμβάσεων για Eξοικονόμηση Eνέργειας στον Τομέα της Θέρμανσης Υφισταμένων Κτιρίων" (με Α. Ευθυμιάδη). δ. Η μοναδική φορά που κλήθηκα ως Εκπρόσωπος του ΤΕΕ σε θέματα εξοικονόμησης κτιρίων ήταν το 1994 ως εμπειρογνώμονας στην 5η ομάδα εργασίας του ΥΠΕΧΩΔΕ με αντικείμενο: "Αρχές Βιοκλιματικού Σχεδιασμού κτιρίων με στόχο και αρχές σχεδιασμού για πολεοδομικά σύνολα", Επιτροπή Θεσμικού Πλαισίου για Εξοικονόμηση Ενέργειας στον Οικιστικό Τομέα. Το ίδιο συνέβη και με τους περισσότερους συναδέλφους Μ/Η της αξιόλογης ομάδα Εισηγητών-μηχανικών του ΕΛΚΕΠΑ ε. Έκτοτε, το επίσημο κράτος αγνόησε τους φυσικούς κατόχους του αντικειμένου της εξοικονόμησης ενέργειας στα κτίρια ( ορισμένους αρχιτέκτονες και κυρίως τους Μ/Η που δραστηριοποιούνται ως μελετητές/ επιβλέποντες/ κατασκευαστές/ συντηρητές Η/Μ εγκαταστάσεων κτιρίων κ.λ.π.) και την δραστηριότητα αυτή περί τα ενεργειακά την ανέλαβε το ΚΑΠΕ και το Πανεπιστήμιο Αθηνών με τις γνωστές συνέπειες, όπως φαίνονται στα δύο σχέδια Προεδρικού Διατάγματος. ΙΙ. Βασικές παρατηρήσεις/διαπιστώσεις από την ανάγνωση του Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτιριακού Τομέα (ΚΕΝΑΚ)με 26ετή δραστηριότητα ως Μελετητής Δημοσίου Η/Μ (κατηγορίας 09Γ ), Επιβλέπων αλλά και την εισηγητής -κατά καιρούς- σε ενεργειακά θέματα είναι : Εισαγωγική παρατήρηση: Λόγω της μεγάλης καθυστέρησης θέσπισης και εφαρμογής της σχετικής νομοθεσίας, σύμφωνα με πρόσφατη πληροφόρηση (Καθημερινή, 24-1-2010/Οικονομία σελ. 7) το ελληνικό δημόσιο κατέχει περισσότερα από 71000 ακίνητα . Είναι προφανές ότι, στα πλαίσια της αξιοποίησης του Κανονισμού, πρέπει να ληφθεί η γενναία απόφαση υλοποίησης ενός μεσοπρόθεσμου (π.χ. 5-ετούς) προγράμματος υλοποίησης όλων των πρόσφορων μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας, σε όσα από τα ακίνητα του παραπάνω κτιριακού αποθέματος υπάρχει μελέτη στατικής επάρκειας, διαμένουν άνθρωποι και δεν πρόκειται να κατεδαφισθούν τα επόμενα 10 έτη. Έτσι, αναθέτοντας άμεσα μελέτες στατικής επάρκειας (αν δεν υπάρχουν) και μελέτες ενεργειακής επιθεώρησης σε ορισμένα κτίρια θα ήταν δυνατόν να προκηρυχθούν -εντός του τρέχοντος έτους- σε κάθε πόλη (με προτεραιότητα στην Δ, Γ και Β κλιματική ζώνη) , οι διαγωνισμοί των αντίστοιχων έργων ριζικής ενεργειακής ανακαίνισης (και ενδεχομένως στατικής ενίσχυσης και ανακατασκευής/επισκευής άλλων Η/Μ εγκαταστάσεων (αν απαιτείται))_, συνυπολογίζοντας ότι πολλές Η/Μ εγκαταστάσεις έχουν ελάχιστη υπολειπόμενη διάρκεια ζωής. Το όλο εγχείρημα θα τόνωνε την απασχόληση ενεργειακών επιθεωρητών και κατασκευαστών, την τοπική αγορά και η εφαρμογή του πρώτου επιδεικτικού προγράμματος σε όλη την χώρα και με την κατάλληλη ενημέρωση του κοινού, θα έδινε το έναυσμα στην επέκταση του προγράμματος ενεργειακής αναβάθμισης και στα κτίρια του ιδιωτικού τομέα. Άρθρο 3 Ο νεολογισμός «διεισδυτικός αερισμός» παντελώς άγνωστος στους Μ/Η, να αντικατασταθεί με τον όρο «αερισμός λόγω χαραμάδων ή άλλη δόκιμη ορολογία Άρθρο 8 παρ. 2 Η απαίτηση της σημαντικής μείωσης των συντελεστών θερμοπερατότητας του πίνακα Γ.1 στους διαχωριστικούς τοίχους σε επαφή με μη θερμαινόμενους χώρους συνεπάγεται την τοποθέτηση μονωτικού πάχους 3 cm σε τοιχοποιίες (από διάτρητη οπτοπλινθοδομή 9 cm και δοκό από οπλισμένο σκυρόδεμα ) και ενδεχομένως γυψοσανίδα πίσω από το θερμομονωτικό υλικό στον μη θερμαινόμενο χώρο για τις ηλεκτρικές εγκαταστάσεις για την Β’ ζώνη, ενώ στην Γ’ και Δ’ Ζώνη , ενδέχεται να απαιτείται διπλός τοίχος με μονωτικό ενδιάμεσα. Η απαίτηση για υάλινη πρόσοψη με KFG=1,8 W/m2.K, έναντι 3,49 W/m2.K, για τοίχο εξ υαλοπλίνθων πάχους 80 mm ( τυποποιημένοι υαλόπλινθοι γενικά με πάχος 80και 100 mm), φαίνεται εξωπραγματική. Σε ειδικά κτίρια όσο και σε κατοικίες ειδικού σχεδιασμού , η απαίτηση για Km(FG) να μην υπερβαίνει την τιμή 1,8 W/m2.K, ανά όροφο , εμποδίζει ευθέως : την ελευθερία στην αρχιτεκτονική σύνθεση, και ενδεχομένως την δημιουργία εκτεταμένων προσαρτημένων θερμοκηπίων νότιου προσανατολισμού (δηλ. ένα από τα στοιχεία βιοκλιματικού σχεδιασμού) οπότε προτείνεται ο έλεγχος του Km(FG) να γίνεται συνολικά για το κτίριο και όχι ανά όροφο, τόσο σε ειδκά κτίρια όσο και σε κατοικίες ειδικού σχεδιασμού (βιοκλιματικά κτίρια, μονοκατοικίες κ.λ.π.) Άρθρο 8 παρ. 3.1 Η απαίτηση της παρ. 3.1 «Οι επιμέρους Η/Μ εγκαταστάσεις του εξεταζόμενου υπό μελέτη ή ριζικά ανακαινιζόμενου (..) κτιρίου, που θα επιλεγούν θα πληρούν τους εξής περιορισμούς» είναι πολύ σοβαρή και αυστηρή πρόβλεψη, ενώ από μια πρώτη ανάγνωση εμφανίζονται πολλές ανακρίβειες και ενδεχομένως άλλα λάθη που δεν έχουν εντοπισθεί κατά την διαβούλευση (η πλειονότητα των συμμετεχόντων ζητά διάφορα δικαιώματα ένταξης στο σώμα ενεργειακών επιθεωρητών ή γενικότερα εκφράζει τον πόνο του). Επομένως,αυτοί οι περιορισμοί όσον αφορά τις Η/Μ εγκαταστασεις κτιρίων πρέπει να επανεξετασθούν από ομάδα εργασίας του ΤΕΕ στελεχωμένη κυρίως από τους κατά τεκμήριο ειδικούς εξ επαγγέλματος (Μελετητές Δημοσίου κατηγορίας 09 και συναδέλφους ΜΗ που ασχολούνται επαγγελματικά σε μόνιμη βάση με Η/Μ μελέτες κτιρίων στον ιδιωτικό τομέα) και μετέπειτα χρήστες του Κανονισμού. Άρθρο 8 παρ. 3, στ) και ζ) Δεν κατανοώ τον όρο μέσος συντελεστής θερμικών απωλειών διανομής και μάλιστα ως % ποσοστό. Από την βιβλιογραφία (λ.χ. Recknagel-Sprenger Θέρμανση και κλιματισμός τ.1 Θέρμανση) είναι γνωστός ο συνολικός βαθμός απόδοσης ενός συστήματος κεντρικής θέρμανσης ως το γινόμενο των εξής τριών συντελεστών ηκ, ηδ και ηστ, όπου: ηκ o βαθμός απόδοσης καύσης ηδ o βαθμός απόδοσης δικτύου διανομής που κυμαίνεται από 92 έως 98% ηστ o βαθμός απόδοσης στασιμότητας Επομένως οι θερμικές απώλειες του δικτύου διανομής σε συστήματα θέρμανσης είναι από 2 έως 8% (max) και εξαρτώνται από την γεωμετρία και το επίπεδο θερμομόνωσης του δικτύου. Οι Μελετητές και κατασκευαστές (ΕΔΕ) Μ/Η δεν περίμεναν την ενεργοποίηση αυτού του Κανονισμού για να μάθουν τα περί θερμομόνωσης σωληνώσεων. Σας διαβεβαιώ ότι ήδη από το 1930 στην χώρα μας - τόσο για τα δημόσια όσο και για τα ιδιωτικά έργα – αφενός ο σχεδιασμός των εγκαταστάσεων και δικτύων θέρμανσης/κλιματισμού και Ζ.Ν.Χ. γίνεται-κατά το δυνατόν- με βελτιστοποίηση του δικτύου και αφετέρου υπάρχουν αυστηρές προδιαγραφές θερμομόνωσης σωληνώσεων ατμού, θερμού νερού για θέρμανση χώρων, Ζ.Ν.Χ. και ανακυκλοφορίας Ζ.Ν.Χ. (για ελαχιστοποίηση των θερμικών απωλειών) και εψυγμένου νερού (για ελαχιστοποίηση των θερμικών απωλειών και αποφυγή εξωτερικής συμπύκνωσης στις δυσμενέστερες συνθήκες) με σαφή διάκριση για τις περιπτώσεις κλειστών μη θερμαινόμενων χώρων και στο εξωτερικό περιβάλλον. Από πού προέκυψαν τέτοιες τιμές (συντελεστών) θερμικών απωλειών διανομής , ώστε να αναγράφονται ανακρίβειες : στην παρ. στ από 7% έως 12%) στην παρ. ζ επέρχεται διπλασιασμός των επιτρεπτών απωλειών (από 15 σε 30% !! ) σε δίκτυα ΖΝΧ με ανακυκλοφορία, που είναι επιστημονικά λανθασμένος, επειδή ένας ή περισσότεροι σωλήνες πολύ μικρής διαμέτρου, επιστρέφουν στο δοχείο αποθήκευσης Οι παραπάνω ανακρίβειες μπορεί να παραπλανήσουν ολιγότερο νέους μηχανικούς πολυτεχνείων και περισότερο ΤΕΙ και πρέπει να επαναπροσδιορισθούν. Αν είναι επιθυμητό, να ορισθεί o ελάχιστος βαθμός απόδοσης δικτύου διανομής για διάφορες περιπτώσεις (ατμού, θερμού νερού για θέρμανση χώρων, Ζ.Ν.Χ. και ανακυκλοφορίας Ζ.Ν.Χ., εψυγμένου νερού και ψυκτικού ρευστού). Σε Τεχνική Οδηγία tου Τ.Ε.Ε. , η μείωση των θερμικών απωλειών σωληνώσεων είναι δυνατόν να ορισθεί κατ’ αρχήν ως % των αντίστοιχων απωλειών αμόνωτου σωλήνα (κατακόρυφος, οριζόντιος, κεκλιμένος ) και για τις περιπτώσεις κλειστών μη θερμαινόμενων χώρων και στο εξωτερικό περιβάλλον και για διάφορες περιπτώσεις θερμικού φορέα (ατμού, θερμού νερού για θέρμανση χώρων, Ζ.Ν.Χ. και ανακυκλοφορίας Ζ.Ν.Χ., εψυγμένου νερού και ψυκτικού ρευστού). Στη συνέχεια είναι δυνατόν να τεθεί και ο στόχος συνολικής μείωσης των απωλειών, για διάφορες περιπτώσεις. Άρθρο 8 παρ. 3, θ)το ελάχιστο ποσοστό του ηλιακού μεριδίου σε ετήσια βάση (κάλυψη) σε περιπτώσεις πυκνοκατοικημένων αστικών περιοχών φαίνεται δύσκολα εφαρμόσιμο και πρέπει να επανεξεταστεί. Άρθρο 8 παρ. 3, λ) Η κατανομή δαπανών θέρμανσης και Ζ.Ν.Χ. να μπορεί να γίνεται και με μέτρηση διερχόμενης ποσότητας (ογκομέτρηση).