Αρχική Οργάνωση και λειτουργία φορέων διαχείρισης προστατευόμενων περιοχώνΑΡΘΡΟ 4 Έργο των ΦΔΠΠΣχόλιο του χρήστη ΑΡΧΕΛΩΝ, Δίκτυο Μεσόγειος SOS, Ελληνική Εταιρεία Προστασίας της Φύσης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, Εταιρεία Προστασίας Πρεσπών, Kαλλιστώ, ΑΝΙΜΑ, MEDASSET, MΟm και WWF Ελλάς | 20 Νοεμβρίου 2017, 13:42
  • Σχόλιο του χρήστη 'ΑΡΧΕΛΩΝ, Δίκτυο Μεσόγειος SOS, Ελληνική Εταιρεία Προστασίας της Φύσης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, Εταιρεία Προστασίας Πρεσπών, Kαλλιστώ, ΑΝΙΜΑ, MEDASSET, MΟm και WWF Ελλάς' | 20 Νοεμβρίου 2017, 13:42

    Οι τροποποιήσεις στις αρμοδιότητες των ΦΔΠΠ που προτείνονται τροποποιούν και την παρ. 3 του άρθ. 15 του ν. 2742, καθώς εν μέρει έχει και αυτή ήδη ενσωματωθεί στην παρ. 23. Προτείνεται η συμπλήρωση: «Οι παράγραφοι 2 και 3 του άρθρου 15 του ν. 2742/1999 (Α΄207), όπως ισχύει, αντικαθίστανται ως εξής :» 1) Αποσαφήνιση ρόλου και αναγνώριση αρμοδιοτήτων των ΦΔ Προτείνεται: Αλλαγή του τίτλου του άρθρου από «Έργο» σε «Αρμοδιότητες» των ΦΔΠΠ ώστε να είναι σύμφωνο με τις αρχές του δημόσιου δικαίου και να εξασφαλίζει το έργο των ΦΔΠΠ κατά την εκτέλεση των αρμοδιοτήτων τους. 2) Σε όλο το άρθρο θα πρέπει να υπάρχει συνέπεια ώστε να είναι σαφές οι αρμοδιότητες των ΦΔΠΠ αφορούν όλες τις προστατευόμενες περιοχές εντός της χωρικής αρμοδιότητας τους. Αντίστοιχα πρέπει να καταστεί σαφές ότι οι αρμοδιότητες των ΦΔΠΠ δεν περιορίζονται στην προστασία και διαχείριση των προστατευτέων αντικειμένων αλλά και στο σύνολο των προστατευόμενων περιοχών. Προτείνεται προσεκτική αναδιατύπωση των παραγράφων του άρθρου ώστε να αντικατοπτρίζεται ορθά η αρμοδιότητα των ΦΔΠΠ. 3) Πρέπει να είναι σαφής ο ρόλος των Φορέων Διαχείρισης στη διαχείριση των προστατευόμενων περιοχών, και αυτή θα πρέπει πέρα από την εφαρμογή των οδηγιών να ενισχύει και να εξειδικεύει τυχόν πράξεις χαρακτηρισμού προστατευόμενων περιοχών (π.χ. ως Εθνικά Πάρκα, ΚΑΖ, κτλ). για τις περιοχές αρμοδιότητας του ΦΔΠΠ. Παρ. 1: Να συμπληρωθεί ως εξής: 1. Η κατάρτιση, εφαρμογή, η παρακολούθηση, η αξιολόγηση και η επικαιροποίηση των σχεδίων διαχείρισης, κατ’ εφαρμογή των Οδηγιών 2009/147/ΕΚ και 92/43/ΕΟΚ για τα Άγρια Πτηνά και τους Οικότοπους αντίστοιχα, για την αειφορική διαχείριση και προστασία του φυσικού κεφαλαίου του δικτύου Natura 2000 καθώς και των πράξεων χαρακτηρισμού των περιοχών αυτών σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία. 4) Κανονισμός λειτουργίας προστατευόμενης περιοχής Παρ. 4 & 5.: Να διαγραφούν καθώς οι κανονισμοί λειτουργίας προστασίας δεν προβλέπονται πλέον και μετά τις μεταβολές που έχει επιφέρει ο ν. 3937/2011. Τα σχέδια διαχείρισης, με βάση το αρθ. 4, παρ. 5 α) του ν. 3937/2011 «καθορίζουν τα αναγκαία μέτρα οργάνωσης και λειτουργίας για τη διατήρηση των αντικειμένων που προστατεύονται,…» καλύπτουν ό,τι θα περιλαμβανόταν σε κάποιον κανονισμό λειτουργίας προστατευόμενης περιοχής. Το σχέδιο διαχείρισης επαρκεί ενώ η απαίτηση για κανονισμό λειτουργίας της προστατευόμενης περιοχής αποτελεί ένα ακόμα βήμα με επιπλέον διοικητικές διαδικασίες και γραφειοκρατικές επιπτώσεις, που θα καθυστερήσει την ουσιαστική και ολοκληρωμένη προστασία της περιοχής. 5) Αξιολόγηση των προστατευόμενων περιοχών και του έργου των ΦΔΠΠ. Οι προβλέψεις των παρ. 2 και 6 είναι ασαφείς καθώς δεν ορίζουν ποια είναι η στόχευση ούτε εξειδικεύουν το περιεχόμενο των εκθέσεων αυτών. Για παράδειγμα η έκθεση της παρ. 2 θα αφορά την πρόοδο επίτευξης των στόχων της προστατευόμενης περιοχής όπως ορίζονται στο σχέδιο διαχείρισης, θα αποτελούν παρουσίαση των δράσεων του ΦΔΠΠ ή θα παρουσιάζουν μόνο την κατάσταση των προστατευτέων χαρακτηριστικών της κάθε περιοχής; Αντίστοιχα, η έκθεση της παρ. 6 θα αξιολογεί τις ίδιες τις ρυθμίσεις που ισχύουν για την κάθε περιοχή ή την εφαρμογή τους, εντοπίζονται προβλήματα, εμπόδια και δυσλειτουργίες; Προτείνουμε οι αναφορές αυτές να αναθεωρηθούν σύμφωνα με τις προτάσεις μας για το άρθ. 9 περί ελέγχου και αξιολόγησης των ΦΔΠΠ και να ενσωματωθούν σε μία «ετήσια έκθεση αξιολόγησης του ΦΔΠΠ» ώστε η σύνταξη τους να συμβάλλει ουσιαστική στην αποτελεσματικότερη προστασία και διαχείριση των προστατευόμενων περιοχών. 6) Πόροι για την προστασία και διαχείριση της περιοχής Η σχετική Παρ. 7 Θα πρέπει να συμπληρωθεί ώστε να αποτυπώνεται η δυνατότητα εξεύρεσης, διασφάλισης και αξιοποίησης πόρων και για το βασικό έργο των ΦΔΠΠ που είναι η προστασία, διαχείριση, καθώς και η αποκατάσταση και η ανάδειξη των περιοχών. Η προσθήκη είναι επίσης συμβατή με την πρόβλεψη της παρ. 15 για τη συμμετοχή σε προγράμματα: Η ανεύρεση, η διασφάλιση και η αξιοποίηση χρηματοδοτικών εργαλείων για την προστασία, διαχείριση, αποκατάσταση και ανάδειξη των προστατευόμενων περιοχών καθώς και την προώθηση νέων τοπικών αναπτυξιακών προτύπων. 7) Διάθεση πόρων και για τη συνολική και ολοκληρωμένη διαχείριση της περιοχής: Προτείνεται διόρθωση του όρου «βαθμού» με αυτόν της «κατάστασης» διατήρησης, για να είναι συμβατός με τη γενική ορολογία καθώς και αυτή που ορίζει ο ν. 3937/2011 καθώς και τη συμπλήρωση για την ολοκληρωμένη διαχείριση των περιοχών, καθώς οι πόροι δεν θα πρέπει να εξαντλούνται στην διατήρηση μόνο των προστατευτέων αντικειμένων και την τοπική ανάπτυξη αλλά και ευρύτερα στη διαχείρισης των περιοχών. Επιπλέον, δεν θεωρούμε ότι είναι ρόλος και αρμοδιότητα του ΦΔΠΠ να ενισχύει οικονομικά την τοπική ανάπτυξη μέσω της διάθεσης των πόρων, αλλά σωστό είναι να τη λαμβάνει υπόψη του. Παρ. 8. Να συμπληρωθεί «…για τη βελτίωση της κατάστασης διατήρησης των προστατευτέων αντικειμένων και την ολοκληρωμένη διαχείριση των περιοχών ευθύνης τους λαμβάνοντας υπόψη την ενίσχυση της τοπικής ανάπτυξης.» 8) Ρόλος επιστημονικής παρακολούθησης της προστατευόμενης περιοχής Η επιστημονική παρακολούθηση αποτελεί κεντρικό έργο των ΦΔΠΠ. Θα πρέπει να προβλέπεται σαφώς, ειδικά δε καθώς προβλέπονται και σχετικές ετήσιες εκθέσεις αξιολόγησης της κατάστασης των προστατευτέων αντικειμένων και της περιοχής. Επίσης θεωρούμε απαραίτητη τη διαφάνεια και τη διασφάλιση της δημόσιας πρόσβασης στην περιβαλλοντική πληροφορία: Παρ. 10: Να συμπληρωθεί ως εξής: Η εποπτεία, επιστημονική παρακολούθηση των προστατευόμενων περιοχών και των προστατευτέων αντικειμένων της κάθε περιοχής, η μέριμνα για τη συλλογή, ταξινόμηση και επεξεργασία περιβαλλοντικών στοιχείων και δεδομένων για τις περιοχές ευθύνης τους, καθώς και για τη συγκρότηση και λειτουργία σχετικών βάσεων δεδομένων και τεκμηρίωσης, σύμφωνα και με τα υπάρχοντα εθνικά πρότυπα. Τα ανωτέρω στοιχεία, αναρτώνται στους ιστότοπους των ΦΔΠΠ και διαβιβάζονται υποχρεωτικά στο ΥΠΕΝ και αποτελούν πηγή ανατροφοδότησης για την επικαιροποίησης των σχεδίων διαχείρισης της παρ. 1 του παρόντος άρθρου. 9) Ενίσχυση του ρόλου της γνωμοδότησης: Ο ΦΔΠΠ έχει ως κεντρική αρμοδιότητα την προστασία και τη διαχείριση των προστατευόμενων περιοχών της αρμοδιότητας τους. Θα πρέπει η γνωμοδότηση του να έχει μεγαλύτερη βαρύτητα και δεσμευτικότητα σε σχέση με άλλους φορείς εφόσον θίγονται τα προστατευτέα αντικείμενα ή η ακεραιότητα της περιοχής. Επίσης η γνωμοδότηση του ΦΔΠΠ θα πρέπει να επεκταθεί και στον συνολικότερο σχεδιασμό που επηρεάζει τις προστατευόμενες περιοχές, δηλαδή και στο επίπεδο της στρατηγικής περιβαλλοντικής εκτίμησης. Η πρόβλεψη που αφορά στη γνωμοδότηση για θέματα που δεν εμπίπτουν στην περιβαλλοντική αδειοδότηση είναι σημαντική καθώς αφορά θέματα όπως, η ρύθμιση της δόμησης, της εκμετάλλευσης υδατικών πόρων, παραχώρησης αιγιαλού, της δασοπονικής εκμετάλλευσης, της θήρας ή της αλιείας, που επηρεάζουν την κατάσταση διατήρησης των προστατευτέων αντικειμένων και την ακεραιότητα των προστατευόμενων περιοχών. Συνεπώς, πρέπει να αναδιατυπωθεί η παρ. 12 ώστε να μην απαιτείται έγγραφη ενημέρωση του ΦΔΠΠ, αλλά να είναι δυνατή η γνωμοδότηση του ΦΔΠΠ και με δική του πρωτοβουλία. H προθεσμία θα πρέπει να αυξηθεί ώστε το χρονικό περιθώριο να είναι συμβατό και κατ’ αναλογία με την ισχύουσα νομοθεσία για την περιβαλλοντική αδειοδότηση (ν. 4014/2011, διάστημα μεταξύ 35-45 ημερών) και με την ελάχιστη προθεσμία που θέτει η νέα οδηγία για τις ΜΠΕ 2014/92 που ορίζει ελάχιστη διάρκεια διαβούλευσης 30 ημέρες. Επιπλέον θα πρέπει να διαγραφεί το β’ εδάφιο. Από την σιωπή του ΦΔΠΠ, ή οποιουδήποτε άλλου φυσικού ή νομικού προσώπου, δεν είναι δυνατόν να τεκμαίρεται η συμφωνία. Παρ. 11. Να συμπληρωθεί ως εξής: «Η παροχή σύμφωνης γνώμης κατά τη διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης των έργων και δραστηριοτήτων και γνώμης κατά της διαδικασία στρατηγικής περιβαλλοντικής εκτίμησης σχεδίων και προγραμμάτων, που εμπίπτουν στις περιοχές ευθύνης τους ή των οποίων οι επιπτώσεις επηρεάζουν άμεσα ή έμμεσα το προστατευτέο αντικείμενο.» Παρ. 12. Προτείνεται η ακόλουθη αναδιατύπωση: Η παροχή γνώμης εντός 45 ημερών στο πλαίσιο οποιαδήποτε άλλης διαδικασίας αδειοδότησης έργων ή δραστηριοτήτων εντός της περιοχής αρμοδιότητάς του που δεν υπόκεινται στη διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης.» 10) Ενίσχυση της διαβούλευσης Η διαβούλευση θα πρέπει να αφορά όλους τους εμπλεκόμενους φορείς. Η βασική στόχευση θα πρέπει να είναι η ολοκληρωμένη διαχείριση, η αποτελεσματική προστασία και η ανάδειξη των προστατευόμενων περιοχών, και επιπλέον η τοπική ανάπτυξη. Για λόγους ανάδειξης της τοπικής του παρουσίας, της συμβολής του στην ολοκληρωμένη προστασία και διαχείριση των προστατευόμενων περιοχών καθώς και της τοπικής ανάπτυξης, αλλά και για λόγους διαφάνειας και λογοδοσίας, οι ΦΔΠΠ θα πρέπει να οργανώνουν τουλάχιστον μία ετήσια ανοιχτή εκδήλωση αναφορικά για το έργο. Παρ 14. Να συμπληρωθεί ως εξής: «Η διαβούλευση με την τοπική κοινωνία και τους παραγωγικούς φορείς των περιοχών ευθύνης τους, και άλλους εμπλεκόμενους φορείς με στόχο την ολοκληρωμένη διαχείριση, την αποτελεσματική προστασία και την ανάδειξη των αξιών των προστατευόμενων περιοχών καθώς και την ενσωμάτωση της περιβαλλοντικής παραμέτρου στα τοπικά αναπτυξιακά πρότυπα. Κάθε χρόνο, οι ΦΔΠΠ οργανώνουν κατ’ ελάχιστον μία ανοιχτή εκδήλωση στην οποία παρουσιάζουν το έργο τους.» 11) Ανάληψη προγραμμάτων: Η παράγραφος 15 να συμπληρωθεί ως εξής: «Η ανάληψη εκπόνησης και εκτέλεσης εθνικών, ευρωπαϊκών ή διεθνών προγραμμάτων και δράσεων σχετικών με την περιοχή ευθύνης τους, τα οποία προάγουν ή προβάλλουν τους σκοπούς των ΦΔΠΠ. Στα πλαίσια εκπόνησης και εκτέλεσης αυτών των προγραμμάτων/ δράσεων δύνανται να συνεργάζονται με νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου.» 12) Ενημέρωση και ευαισθητοποίηση: Παρ. 16 Να συμπληρωθεί ως εξής: «Η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του πληθυσμού σε θέματα αναγόμενα στο έργο και στους σκοπούς των ΦΔΠΠ και στις αξίες των προστατευόμενων περιοχών. Στο πλαίσιο αυτό, οι ΦΔΠΠ μπορούν να ιδρύουν και να λειτουργούν κέντρα πληροφόρησης και να αναλαμβάνουν σχετική εκδοτική δραστηριότητα έντυπης ή και ηλεκτρονικής μορφής.» Παρ. 17 Θεωρούμε ότι η παρακάτω αναδιατύπωση αποσαφηνίζει τον ρόλο των ΦΔΠΠ: «Η διοργάνωση και συμμετοχή σε προγράμματα κατάρτισης και επιμόρφωσης καθώς και σε συνέδρια, ημερίδες, επιμορφωτικά σεμινάρια και άλλες ενημερωτικές εκδηλώσεις για την προώθηση και ανάδειξη των στόχων της προστασίας των προστατευτέων αντικειμένων και της περιοχής ευθύνης τους.» 13) Εποπτεία – Φύλαξη: Επαναλαμβάνουμε την πάγια θέση μας ότι η φύλαξη των προστατευόμενων περιοχών αποτελεί ένα σημαντικό παράγοντα που διασφαλίζει την αποτελεσματικότητα της προστασίας. Το σχέδιο νόμου δεν επιλύει τα ζητήματα φύλαξης που αφορούν στους ΦΔΠΠ και έχουν αναδειχθεί τα προηγούμενα χρόνια, με κυριότερο την ανάγκη φύλακες / επόπτες των φορέων διαχείρισης να έχουν ανακριτικά καθήκοντα ή/και να συνεργάζονται δεσμευτικά στον σχεδιασμό και την υλοποίηση της φύλαξης με τις αρμόδιες αρχές και σώματα (λιμεναρχεία, δασαρχεία, αστυνομία, κοκ). Με τις παρακάτω προσθήκες επιχειρείται η σχετική συμπλήρωση του θεσμικού πλαισίου: Παρ. 18: «Η επικουρία των αρμόδιων διοικητικών και δικαστικών αρχών στον έλεγχο της εφαρμογής της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, (…) καθώς και των ειδικότερων όρων και ρυθμίσεων που αφορούν την κάθε περιοχή. Για το σκοπό αυτό, οι φορείς διαχείρισης εποπτεύουν την περιοχή αρμοδιότητας τους, εισηγούνται ή αναφέρουν, για τις περιοχές ευθύνης τους, προς τις αρμόδιες αρχές τις πράξεις ή παραλείψεις εκείνες που συνιστούν παράβαση των όρων και περιορισμών που καθορίζονται από τα προεδρικά διατάγματα τις πράξεις χαρακτηρισμού τους, ή την υπόλοιπη νομοθεσία που διέπει τη διοίκηση και τη διαχείριση των περιοχών αυτών. … Επίσης, οι φορείς διαχείρισης δύνανται να θέτουν στη διάθεση των αρμόδιων αρχών τα αναγκαία μέσα και προσωπικό που απαιτούνται για την εκτέλεση αποφάσεων με τις οποίες επιβάλλονται κυρώσεις ή άλλα μέτρα προστασίας της περιοχής. Αντίστοιχα, οι αρμόδιες αρχές οφείλουν να συνδράμουν τους φορείς παρέχοντας κάθε αναγκαίο στοιχείο και πληροφορία και διαθέτουν τα αναγκαία μέσα και το προσωπικό που απαιτούνται για την ενίσχυση του έργου των ΦΔΠΠ στην εποπτεία των περιοχών ή και να επιχειρούν από κοινού με τα στελέχη των ΦΔΠΠ. Σε περίπτωση που διαπιστωθεί παράβαση των περιορισμών των πράξεων χαρακτηρισμού ή της εν γένει περιβαλλοντικής νομοθεσίας, το προσωπικό φύλαξης των ΦΔΠΠ δύναται να ασκεί ανακριτικά καθήκοντα εφόσον η άμεση συνδρομή των αρμοδίων αρχών κρίνεται αδύνατη.» Προσθήκη νέας παρ. 18α: «Η διεξαγωγή περιβαλλοντικών επιθεωρήσεων για έργα ή δραστηριότητες εντός των περιοχών αρμοδιότητάς τους, σύμφωνα με το άρθρο 20 παρ. 3 ν. 4014/2011, όπως ισχύει». 14) Άδειες έρευνας: Παρ. 21. Προτείνεται να διευκρινιστεί το καθεστώς αδειών έρευνας, και ποιες εξακολουθούν βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας να χορηγούνται από το ΥΠΕΝ και ποιες από τους ΦΔΠΠ. Ειδικά για τις άδειες ερευνών για είδη και τα ενδιαιτήματα τους και τύπους οικοτόπων προτείνεται αυτές να παραμείνουν στην αρμοδιότητα της οικείας διεύθυνσης του Υπουργείου Περιβάλλοντος, υπό την προϋπόθεση ότι αυτή γνωστοποιεί στους ΦΔΠΠ τόσο τα σχετικά αιτήματα όσο και τις αποφάσεις επί αυτών. Ειδικότερη εξαίρεση θα πρέπει να προβλέπεται για εθνικές άδειες έρευνας (σε επίπεδο επικράτειας) ώστε να εκδίδονται από την αρμόδια υπηρεσία του ΥΠΕΝ. 15) Συμπλήρωση αρμοδιοτήτων Προτείνονται οι ακόλουθες προσθήκες: α) Προσθήκη νέας Παρ. 24. «Η άσκηση οποιασδήποτε πρόσθετης αρμοδιότητας προβλέπεται για τον ΦΔΠΠ στις πράξεις χαρακτηρισμού που προβλέπονται στο άρθρο 21 του ν. 1650/1986 (Α’ 160), ή στο σχέδιο διαχείρισης του άρθρου 4 παρ. 1 του παρόντος, μιας προστατευόμενης περιοχής που εμπίπτει στην χωρική αρμοδιότητα του ΦΔ.» β) Προσθήκη νέας παρ. 25: «Η άσκηση ένδικων βοηθημάτων κατά τις κείμενες διατάξεις για οποιοδήποτε θέμα εμπίπτει στις αρμοδιότητές τους. Ειδικότερα, στην αρμοδιότητά τους ανήκει και η παράσταση πολιτικής αγωγής σε οποιοδήποτε έγκλημα αφορά την διοίκηση και την διαχείριση της προστατευόμενης περιοχής, και δεν προβλέπεται από το άρθρο 28 παρ. 7 ν. 1650/1986, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει.» γ) Προσθήκη νέας παρ. 26: «Αρμόδιες αρχές και υπηρεσίες οφείλουν να συνδράμουν τους φορείς στο έργο τους παρέχοντας κάθε αναγκαίο στοιχείο και πληροφορία και δύνανται να διαθέτουν τα αναγκαία μέσα και το προσωπικό που απαιτούνται για την ενίσχυση του έργου των ΦΔΠΠ.»