Αρχική Κανονισμός Ενεργειακής Απόδοσης ΚτιρίωνΆρθρο 19 – ΠαραρτήματαΣχόλιο του χρήστη Ηλίας Νόλης | 30 Ιανουαρίου 2010, 21:25
  • Σχόλιο του χρήστη 'Ηλίας Νόλης' | 30 Ιανουαρίου 2010, 21:25

    Αγαπητοί κύριοι, Σύμφωνα με το «Σχέδιο Δράσης Ενεργειακής Απόδοσης - ΣΔΕΑ 1» στα πλαίσια της Οδηγίας 2006/32/ΕΚ που εκπονήθηκε το 2007 από το Υπουργείο Ανάπτυξης σε συνεργασία με το Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΚΑΠΕ), βάσει επίσημων εθνικών στατιστικών, και το οποίο καλύπτει όλα τα απαιτούμενα μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα για τα επόμενα έτη έως και το 2016, διαβάζουμε στην σελίδα 30: Πίνακας 2.1.6β.: Ανάλυση Τελικής Κατανάλωσης Ενέργειας στον Τριτογενή Τομέα Μ.Ο. 2001-2005 [GWh] Κλάδος Ηλεκτρική ενέργεια Ποσοστό Ηλεκτρικής για Φωτισμό (GWh) Ισχύος επί συνόλου(%) ______________________________________________________________________ Εμπορικά Καταστήματα 850 15,5% Ξενοδοχεία 515 17,0% Κτίρια Γραφείων 784 28,0% Νοσοκομεία 246 23,0% Εκπαίδευση 249 55,1% Αθλητικές Εγκαταστάσεις 75 33,0% Αεροδρόμια 12 32,4% Φωτισμός Δρόμων 597 100,0% Άλλα 229 19,1% Από το ίδιο πίνακα παρατηρούμε ότι η καταναλισκόμενη ενέργεια για φωτισμό στην Ελλάδα αθροιστικά (=2960 GWh) υπερβαίνει: α) την ηλεκτρική ενέργεια για θέρμανση (=1987 GWh) κατά 49,0% β) την ηλεκτρική ενέργεια για ψύξη (=2543 GWh) κατά 16,4% γ) την ηλεκτρική ενέργεια για ζεστό νερό χρήσης (=965 GWh) κατά 206,7% Απορούμε λοιπόν γιατί δόθηκε τεράστιο βάρος με πληθώρα σελίδων και υπολογισμών στην κατανάλωση ενέργειας μόνο των τριών παραπάνω υποκατηγοριών και όχι στη μείζονα κατανάλωση της ηλεκτρικής ενέργειας για φωτισμό που αποδόθηκε στο προς υποβολή νόμο με το παρακάτω μικρό εδάφιο λίγων σειρών! Απόσπασμα Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτιριακού Τομέα (ΚΕΝΑΚ) για τον φωτισμό: «3.6 Σύστημα φωτισμού κτιρίου αναφοράς τριτογενή τομέα: α) Η στάθμη και η αντίστοιχη εγκατεστημένη ισχύς γενικού φωτισμού (1) λαμβάνονται όπως στον πρότυπο EN 12464-1:2002, ενώ η ενεργειακή απόδοση των φωτιστικών είναι 0,015 [W/lumen] (2). Για επιφάνεια μεγαλύτερη από 15 m2 ο τεχνητός φωτισμός ελέγχεται με χωριστούς διακόπτες . Στους χώρους με φυσικό φωτισμό εξασφαλίζεται η δυνατότητα σβέσης τουλάχιστον του 50% των λαμπτήρων που βρίσκονται εντός αυτής. β) Ο γενικός φωτισμός παρέχεται από λαμπτήρες φθορισμού, οι οποίοι διαθέτουν ηλεκτρονικό στραγγαλιστικό πηνίο με δείκτη ενεργειακής απόδοσης (EEI) κατηγορίας A3 (3) σύμφωνα με κατάταξη της Επιτροπής της Ένωσης Ευρωπαίων Κατασκευαστών Φωτιστικών (CELMA) και την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2000/55/ΕΕ. γ) Εξαίρεση αποτελούν οι χώροι με ειδικές απαιτήσεις λειτουργικού φωτισμού, όπως χειρουργεία, όπου ο φωτισμός του κτιρίου αναφοράς λαμβάνεται όπως στο εξεταζόμενο κτίριο. 3.7 Διατάξεις ελέγχου εγκαταστάσεων κτιρίου αναφοράς τριτογενή τομέα: α) Το κτίριο αναφοράς ξενοδοχείου διαθέτει σύστημα ελέγχου ηλεκτροδότησης δωματίων μέσω ηλεκτρονικών καρτών, επιτυγχάνοντας 15% εξοικονόμηση ενέργειας (4). β) Το κτίριο αναφοράς τριτογενή τομέα, για κτίρια με επιφάνεια πάνω από 3.500 τ.μ., διαθέτει σύστημα ενεργειακής διαχείρισης κτιρίου (BΕMS), για τον κεντρικό έλεγχο της λειτουργίας των Η/Μ εγκαταστάσεων, επιτυγχάνοντας 10% εξοικονόμηση ενέργειας (5).» Αυτό το μικρό εδάφιο επιχειρεί ανεπιτυχώς να αντικατοπτρίσει τις ελάχιστες προδιαγραφές ενεργειακής απόδοσης στον τομέα του φωτισμού. Αριθμήσαμε τα ευαίσθητα σημεία του από (1) έως (5) και σχολιάζουμε: (1) Το πρότυπο EN 12464-1:2002 μελετά και προδιαγράφει την στάθμη φωτισμού ανά εφαρμογή και όχι την αντίστοιχη εγκατεστημένη ισχύ γενικού φωτισμού. Συγκεκριμένα στην παράγραφο 4.9 «Ενεργειακή θεώρηση» αναφέρει μόνο: «Μια εγκατάσταση φωτισμού θα πρέπει να τηρεί τις απαιτήσεις φωτισμού ενός συγκεκριμένου χώρου χωρίς σπατάλη ενέργειας.» Είναι μια γενικόλογη παρατήρηση χωρίς αριθμητικά μεγέθη και δίχως κανένα ουσιαστικό περιορισμό της καταναλισκόμενης ισχύος. Αντί αυτού ο ΚΕΝΑΚ πανευρωπαικώς στηρίχτηκε σε πλειάδα νέων προτύπων με αριθμητικές ρήτρες και περιορισμούς ηλεκτρικής ισχύος με μοναδική παράμετρο για τα κτίρια τη μονάδα W/m2 (ή με αναγωγή σε ετήσια βάση kWh/m2 x έτος).Στην περίπτωση μας για την ενεργειακή απόδοση κτιρίων στον τομέα του φωτισμού όποιες επιπλέον κατευθυντήριες γραμμές και να διατυπωθούν από το νόμο 3661/08 θα είναι υπερβάλλουσες, αφού ούτως ή άλλως για την Ελληνική και Ευρωπαϊκή νομοθεσία θα ισχύει υποχρεωτικά μόνο το ακόλουθο πληρέστατο πρότυπο: «ΕΛΟΤ EN 15193 Ενεργειακή επίδοση κτιρίων - Ενεργειακές απαιτήσεις για φωτισμό». (2) Η μονάδα W/lumen που εισάγετε είναι ασαφής και ισχύει μόνο για τους λαμπτήρες και όχι για τα φωτιστικά σώματα. Αναλυτικότερα: Α) Αρχικά δεν αναφέρετε αν το 0,015 [W/lumen] είναι το κατώτερο ή ανώτερο όριο για τον φωτισμό. Προφανώς ισχύει το ανώτερο όριο, δηλαδή ο δείκτης να είναι πάντα μικρότερος από 0,015 [W/lumen]. Β) Ένας συνηθισμένος λαμπτήρας της αγοράς έχει ισχύ 36W και παράγει φωτεινή ροή 3350 lumen οπότε ο αντίστοιχος ενεργειακός δείκτης είναι 36/3350= 0,0107 άρα προφανώς πληρεί τον παραπάνω περιορισμό. Η ίδια λάμπα αν μπει σε φωτιστικό σώμα αποδοτικότητας LOR=80% που καταναλώνει 38W (τα δύο επιπλέον Watt είναι απώλειες στο ηλεκτρικό κύκλωμα του φωτιστικού με ηλεκτρονικό στραγγαλιστικό πηνίο ενεργειακής κλάσης Α3) τότε από το φωτιστικό σώμα θα παράγονται συνολικά 80% x 3350 = 2680 lumen (τα υπόλοιπα lumen απορροφούνται εντός του φωτιστικού) και ο συνολικός ενεργειακός δείκτης θα γίνει 38/2680 = 0,0142 δηλαδή το φωτιστικό οριακά καλύπτει την παραπάνω απαίτηση. Με τοποθέτηση της ίδιας λάμπας σε παρόμοιο εμφανισιακά φωτιστικό αποδοτικότητας LOR=70% που καταναλώνει επίσης 38W, τότε το φωτιστικό σώμα θα παράγει συνολικά 70% x 3350 = 2345 lumen και ο συνολικός ενεργειακός δείκτης θα γίνει 38/2345 = 0,0162 δηλαδή δεν καλύπτεται η απαίτηση του νόμου. Περαιτέρω θεώρηση ανεπάρκειας χρήσης του παραπάνω δείκτη είναι ότι όμοιοι λαμπτήρες διαφόρων τύπων παράγουν διαφορετική φωτεινή ροή σε lumens. Για παράδειγμα στην επιλογή λαμπτήρων 36W που παράγονται από την ίδια εταιρία αλλά με διαφορετική απόδοση και χρωματικό δείκτη (Ra ή CRI) η φωτεινή ροή θα είναι 1600 lumens στη μια περίπτωση και 3350 lumens σε άλλη, με απόκλιση δηλαδή πάνω από 100% που περιπλέκει περισσότερο την εφαρμογή της νομοθεσίας. Όταν δηλαδή ο συντηρητής ενός κτιρίου μετά από 2-3 έτη λειτουργίας θα αλλάξει τους λαμπτήρες με άλλους διαφορετικής αποδοτικότητας και φωτεινής ροής όλη η αρχική μελέτη ακυρώνεται παντελώς, όσον αφορά τη στάθμη φωτισμού και την ενεργειακή απόδοση. Ακόμη υπάρχουν τα φωτιστικά εμμέσου φωτισμού ή όσα διαθέτουν καλύμματα οπάλ, πρισματικά και διαχύτες που περιορίζουν και καταπνίγουν ακόμη περισσότερο τον φωτισμό επιδεινώνοντας τους ενεργειακούς δείκτες. Συνεπώς δεν πρέπει να περιοριστεί μόνο η χρήση συγκεκριμένων λαμπτήρων αλλά να ελεγχθεί το φωτιστικό στην ολότητα του! Αναλογικά είναι σαν σε ένα ψυγείο να εξετάζουμε και να βαθμολογούμε την ενεργειακή του κλάση (Α έως G) εξετάζοντας μόνο το βαθμό απόδοσης του εναλλάκτη ενέργειας και καθόλου τη μόνωση του! Πρέπει να απαιτηθεί όπως περιγράφηκε παραπάνω η χρήση του προτύπου ΕΛΟΤ EN 15193 που στο «Παράρτημα F» θέτει ενεργειακούς περιορισμούς φωτισμού με τον ένα και μοναδικό συντελεστή για όλες τις καταναλισκόμενες μορφές ενέργειας στα κτίρια ο οποίος αποδίδεται σε μονάδες W/m2 (ή με αναγωγή σε ετήσια βάση kWh/m2 x έτος). (3) Τα ηλεκτρονικά στραγγαλιστικά πηνία ενεργειακής κλάσης Α3 (χαμηλής συχνότητας) είναι τα κατώτερα και χειρότερα ενεργειακά στην αγορά (συμβουλευτείτε τα τεχνικά εγχειρίδια οποιουδήποτε επώνυμου κατασκευαστή τέτοιων εξαρτημάτων) ενώ χρησιμοποιούνται κυρίως από κατασκευαστές φωτιστικών της Άπω Ανατολής. Αντίθετα, τα ηλεκτρονικά στραγγαλιστικά πηνία ενεργειακής κλάσης Α2 (υψηλής συχνότητας) είναι τα καλύτερα ενεργειακά που διατίθενται και είναι τα μοναδικά που χρησιμοποιούνται ευρέως από όλους τους Ευρωπαίους κατασκευαστές φωτιστικών. Πρέπει να ζητηθεί η χρήση ηλεκτρονικών στραγγαλιστικών πηνίων ενεργειακής κλάσης Α2 που με την πτώση πλέον της τιμής τους δίνουν την βέλτιστη σχέση κόστους έναντι απόδοσης και την ταχύτερη απόσβεση για το επενδεδυμένο κεφάλαιο λόγω της μεγαλύτερης εξοικονόμησης ενέργειας που επιτυγχάνουν. (4)&(5) Εφόσον υιοθετηθούν τα παραπάνω και επιλεγούν βάσει της υποχρεωτικής φωτομετρικής μελέτης που απαιτείται για να προϋπολογιστεί η σωστή φωτιστική στάθμη (lux) στο χώρο εφαρμογής, η εξοικονόμηση ενέργειας δεν θα κυμαίνεται στο 10%-15% μόνο όπως αναφέρετε, αλλά θα είναι τεράστια σε σχέση με τα συνήθη φωτιστικά που φέρουν μαγνητικό στραγγαλιστικό πηνίο, και μπορεί να κυμαίνεται από 25% με χρήση απλώς ηλεκτρονικών στραγγαλιστικών πηνίων Α2 έως και 75% με φωτιστικά υψηλής αποδοτικότητας LOR>75%, χρήση αισθητήρων φωτός για συνυπολογισμό της φυσικής ηλιοφάνειας και παράλληλα χρήση αισθητήρων παρουσίας προσωπικού. Η βέλτιστη όμως εξοικονόμηση ενέργειας για φωτισμό προκύπτει όταν με την χρήση των προγραμμάτων φωτοτεχνίας επιλέγεται κατά περίπτωση το φωτιστικό σώμα που αποδίδει τον μικρότερο δείκτη φορτίων φωτισμού W/m2/100lux συγκριτικά με όλα τα παρεμφερή φωτιστικά. Πρέπει να απαιτείται τυπική φωτομετρική μελέτη και καταγραφή του δείκτη φορτίων φωτισμού W/m2/100lux όπως και περιορισμός του δείκτη W/m2 βάσει του σχετικού πίνακα του «Παραρτήματος 2» για όλους τους χώρους. Για τιμές αυτών των δεικτών και πλήρεις οδηγίες ποσοτικές και ποιοτικές για το φωτισμό, εκπονήθηκαν τα Ευρωπαϊκά προγράμματα Green Building και Green Light που υιοθέτησε άμεσα το ΚΑΠΕ και τα δημοσιεύει εδώ και έτη μεταφρασμένα στην ιστοσελίδα του. Αυτές οι οδηγίες μέσα σε ελάχιστες σελίδες εμπεριέχουν όλη τη σύγχρονη, νομοθεσία, φιλοσοφία και τάσεις για το σύγχρονο και αποδοτικό φωτισμό. Σας στέλνω τον διορθωμένο και βελτιωμένο πίνακα για το «Παράρτημα 2» του νόμου 3661 που κοινοποιήθηκε στις 18-12-08 στο Υπουργείο Ανάπτυξης, ελέγχθηκε για την αρτιότητα του από το ΚΑΠΕ και όπως τηλεφωνικά μας βεβαιώθηκε εγκρίθηκε η χρήση του στον συγκεκριμένο νόμο περιλαμβάνοντας όλα τα ποσοτικά κριτήρια επιλογής φωτισμού. Συμπληρωματικά υπάρχει πίνακας με όλα τα ποιοτικά κριτήρια επιλογής του σωστού φωτισμού με μέτρα από την οδηγίες των προγραμμάτων Green Building / Green Light και εγκεκριμένα από το ΚΑΠΕ, δεδομένα εξίσου σημαντικά για την επιτυχία εφαρμογής του νόμου. Ο φωτισμός παρέχει την ταχύτερη, απλούστερη και φθηνότερη παρέμβαση στα κτίρια με τα μεγαλύτερα ποσοστά μείωσης ενέργειας συγκριτικά με οποιαδήποτε από τις υπόλοιπες παρεμβάσεις. Δυστυχώς η δημόσια διαβούλευση δεν δέχεται διαγραμμισμένους πίνακες και η προβολή των παρακάτω δεδομένων θα είναι πιθανώς μετατοπισμένη και αλλοιωμένη. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2 Επίπεδα φωτισμού χώρων κτιρίου 2.1. Απαιτήσεις φωτισμού κτιρίων (εκτός κατοικίας) Χρήση κτιρίου Χρήση Χώρου Στάθμη Φωτισμού(lux) Τιμές εγκατεστημένης ισχύος φωτισμού(W/m2) Τυπικές Συνιστώμενες Επίπεδο Μέτρησης(m) ______________________________________________________________________ Κτίρια Γραφείων Γραφεία 500 15 11 0,80 Γραφεία open plan 500 15 11 Αίθουσες συνεδριάσεων 500 15 11 Σχολεία - Εκπαιδευτικά ιδρύματα Αίθουσες διδασκαλίας 300 10 7,5 0,80 Αίθουσες διδασκαλίας ενηλίκων 500 15 11 Αίθουσες διαλέξεων 500 15 11 Νοσοκομεία Θάλαμος 100 4,5 3,5 0,80 Εξεταστήριο 300 10 7,5 Εξέταση και Θεραπεία 1000 25 21 Ξενοδοχεία Αίθουσες εστιάσεων - 10 7,5 - Αθλητικές εγκαταστάσεις Αίθουσα άθλησης 300 10 7,5 0,10 Εμπορικά καταστήματα Χώρος πωλήσεων 300 10 7,5 0,80 Χώρος ταμείου 500 15 11 Χώροι κυκλοφορίας κοινού Διάδρομοι 100 4,5 3,5 0,10 Σκάλες 150 7 5 Αντικειμενικός σκοπός του σχεδιασμού είναι να επιτυγχάνεται η ζητούμενη στάθμη φωτισμού ανά χρήση κτιρίου, με εγκατεστημένη ισχύ φωτισμού (W/m2) ίση ή μικρότερη της τυπικής τιμής και με προτεινόμενη τιμή ίση ή μικρότερη της συνιστώμενης. 2.2: Μέτρα Ενεργειακής Εξοικονόμησης Συστημάτων φωτισμού 2.2.1 Επιλογή ενεργειακά αποδοτικού λαμπτήρα · Αντικατάσταση των λαμπτήρων πυρακτώσεως με λαμπτήρες φθορισμού · Αντικατάσταση των λαμπτήρων πυρακτώσεως με άλλου τύπου λαμπτήρες εκκένωσης · Αντικατάσταση των μη αποδοτικών λαμπτήρων φθορισμού με αποδοτικούς λαμπτήρες φθορισμού 2.2.2 Διατάξεις σύνδεσης · Αντικατάσταση των μαγνητικών στραγγαλιστικών πηνίων (ballast) με ηλεκτρονικά A2 2.2.3 Βελτίωση των φωτιστικών · Αντικατάσταση των λευκών ανακλαστήρων με ανακλαστήρες κατοπτρικούς · Επιλογή φωτιστικών με κατευθυνόμενο φωτισμό, μείωση του αριθμού των φωτιστικών · Βελτίωση των παλιών φωτιστικών με αντικατάσταση των διαχυτών και των πρισματικών καλυμμάτων με συστήματα ανάκλασης 2.2.4 Συστήματα Ελέγχου · Εγκατάσταση αισθητήρων παρουσίας · Εγκατάσταση χρονοδιακοπτών · Εγκατάσταση αισθητήρων φυσικού φωτισμού 2.2.5 Συντήρηση · Τακτικός καθαρισμός φωτιστικών · Αντικατάσταση των παλιών λαμπτήρων με ανεπαρκή φωτισμό 2.2.6 Σχεδιασμός · Τοπικός φωτισμός π.χ. σε θέσεις εργασίας · Εκμετάλλευση φυσικού φωτισμού Είμαστε στη διάθεση σας για περαιτέρω πληροφορίες επί του θέματος. Νόλης Ηλίας Διπλ. Ηλεκτρολόγος Μηχανικός Τμήμα Τεχνικής Υποστήριξης PILUX & DANPEX AE