Yπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'Αντιπεριφερειάρχης Φλώρινας' | 22 Νοεμβρίου 2017, 14:24

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  Ο συγκεκριμένος σχεδιασμός δημιουργεί υπερμεγέθεις φορείς οι οποίοι θα είναι εκ των πραγμάτων δυσκίνητοι και τελικά αναποτελεσματικοί, τόσο σε σχέση με την κάλυψη των αναγκών σε γεωγραφική και θεματική έκταση, όσο και των αναγκών πολύπλευρης διοικητικής εκπροσώπησης. Προτείνεται ως πιο ευέλικτη και αποτελεσματική η οργάνωση των Φορέων Διαχείρισης σε επίπεδο περιφέρειας προς την κατεύθυνση της δημιουργίας Περιφερειακών Πάρκων όπως προβλέπεται από το Νόμο για τη Βιοποικιλότητα (Ν.3937/11). Σε αυτό το πλαίσιο έχει προταθεί στο πλαίσιο της Στρατηγικής για τη Βιοποικιλότητα της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, έχει ήδη απασχολήσει την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας και έχει εκπονηθεί Στρατηγικό Σχέδιο Δράσης για τη Βιοποικιλότητα της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας από τη Διαχειριστική Αρχή Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας (Γεωργιάδης Λάζαρος, 2016) και διατυπώνεται σκελετός του μεικτού αυτού συστήματος γι’ αυτή τη διοικητική και γεωγραφική περιοχή. Σύμφωνα με αυτό το Σχέδιο Δράσης, θα πρέπει να συσταθεί η ειδική Διεύθυνση Συντονισμού Βιοποικιλότητας και Προστατευόμενων Περιοχών στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Ηπείρου-Δυτικής Μακεδονίας, όπως προβλέπει ο ν. 3937/2011 (άρθρο 7, παρ. 2). Αυτές οι ειδικές διευθύνσεις έχουν την αρμοδιότητα διαχείρισης και εποπτείας των προστατευόμενων περιοχών στην επικράτειά τους και τη χάραξη πολιτικής για τις προστατευόμενες περιοχές. Η λειτουργία των οργάνων αυτών προβλέπεται να επικουρείται από άμισθη συμβουλευτική επιτροπή αποτελούμενη από ειδικούς σε θέματα των υπό διαχείριση περιοχών επιστήμονες – μέλη ακαδημαϊκών ή ερευνητικών ιδρυμάτων. Στον ίδιο νόμο προβλέπεται επίσης η ίδρυση Περιφερειακών Πάρκων. Οι Περιφερειακοί Φορείς Διαχείρισης θα μπορούν όταν και εφόσον είναι αναγκαίο να συστήνουν κοινές επιτροπές με επίβλεψη του ΥΠΕΝ για διαχείριση και αντιμετώπιση διαπεριφερειακών θεμάτων και προβλημάτων. Εκτός από την ίδρυση της ειδικής Διεύθυνσης της Αποκεντρωμένης Διοίκησης που προαναφέρθηκε προτείνεται επίσης η θεσμοθέτηση Τμήματος Προστασίας Βιοποικιλότητας & Προστατευόμενων Περιοχών στην Δ/νση Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, που θα είναι αρμόδιο για: o το συντονισμό των δράσεων που αφορούν στις προστατευόμενες περιοχές, o τη δημιουργία και διατήρηση βάσης δεδομένων για τις προστατευόμενες περιοχές και τα είδη αυτών και o τη δικτύωση των φορέων με αντικείμενο τις προστατευόμενες περιοχές εντός της Περιφέρειας, τόσο μεταξύ τους όσο με την αρμόδια διεύθυνση του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και την Ειδική Δ/νση Συντονισμού Προστατευόμενων Περιοχών της αποκεντρωμένης διοίκησης. Επιπλέον, το τμήμα αυτό θα είναι αρμόδιο, για τη συμβολή στη χάραξη πολιτικής μαζί με την ειδική Δ/νση συντονισμού της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, αλλά και για την προστασία και διαχείριση Ειδών Προτεραιότητας και Τύπων Οικοτόπων Προτεραιότητας που απαντώνται στην Περιφέρεια και εκτός προστατευόμενων περιοχών, με χαρακτηριστικά παράδειγμα για τα λιμναία οικοσυστήματα τον αργυροπελεκάνο (παγκοσμίως απειλούμενο είδος), για τα ορεινά και δασικά οικοσυστήματα την αρκούδα, για τα αγροτικά οικοσυστήματα το κιρκινέζι (παγκοσμίως απειλούμενο είδος) και για τα ημιορεινά ποτάμια οικοσυστήματα τα αλουβιακά δάση σκλήθρου. Το έργο του θα συντελείται σε συνεργασία με Τμήματα Προστασίας Βιοποικιλότητας και Προστατευόμενων Περιοχών που θα συσταθούν ανά Περιφερειακή Ενότητα και τους υφιστάμενους Φορείς Διαχείρισης των Εθνικών Πάρκων. Τα νέα Τμήματα Προστασίας Βιοποικιλότητας και Προστατευόμενων Περιοχών σε επίπεδο Περιφερειακών Ενοτήτων θα είναι υπεύθυνα για την παρακολούθηση, φύλαξη και διαχείριση των προστατευόμενων περιοχών. Πιο συγκεκριμένα, τα τμήματα αυτά θα είναι υπεύθυνα για την παρακολούθηση των περιοχών και των προστατευόμενων ειδών, την καταγραφή των ειδών, την παρακολούθηση στις αλλαγές των χρήσεων που υφίστανται, και τη φύλαξη της προστατευόμενης περιοχής. Επιπλέον, θα είναι υπεύθυνα για τα Είδη Προτεραιότητας που βρίσκονται εντός της Περιφερειακής Ενότητας. Τα τμήματα Προστασίας Βιοποικιλότητας και Προστατευόμενων Περιοχών των Περιφερειακών Ενοτήτων θα είναι επίσης υπεύθυνα για την παροχή αιτιολογημένης γνωμοδότησης στην περιοχή ευθύνης τους κατά το στάδιο της περιβαλλοντικής αδειοδότησης προς το Τμήμα Βιοποικιλότητας και Προστατευόμενων Περιοχών της Περιφέρειας, το οποίο θα πρέπει να λάβει υπόψη τη γνωμοδότηση και να προβεί στην αποστολή των απόψεων στην αρμόδια αρχή περιβαλλοντικής αδειοδότησης. Η χωρική αρμοδιότητα των παραπάνω τμημάτων θα καλύπτει τις προστατευόμενες περιοχές της Περιφερειακής Ενότητας αλλά και τα είδη προτεραιότητας που απαντώνται σε άλλες περιοχές, εξαιρουμένων τις περιοχές στις οποίες ήδη υφίσταται φορέας διαχείρισης (δηλ. το Εθνικό Πάρκο Πρεσπών και Βόρειας Πίνδου). Ζητήματα αρμοδιότητας σε προστατευόμενες περιοχές που δεν βρίσκονται εξ ολοκλήρου σε μια Περιφερειακή Ενότητα αλλά πιθανόν ούτε σε μια Περιφέρεια μπορούν να λυθούν όπως λύνονται και σε άλλες θεματικές ενότητες της δημόσιας διοίκησης. Για την ορθή τους λειτουργία, τα τμήματα Προστασίας Βιοποικιλότητας και Προστατευόμενων Περιοχών που θα συσταθούν ανά Περιφερειακή Ενότητα θα πρέπει προφανώς να στελεχωθούν με κατάλληλο ανθρώπινο δυναμικό με εξειδίκευση και εμπειρία που θα μπορεί να ανταπεξέλθει σε επιστημονικά και διαχειριστικά καθήκοντα σχετικά με το φυσικό περιβάλλον και τη βιοποικιλότητα. Αλλά για την εκκίνηση του συστήματος μπορούν να αξιοποιηθεί το υπάρχον προσωπικό του ευρύτερου δημόσιου τομέα χωρίς πολλές νέες προσλήψεις. Επιπλέον προτείνεται η ανάπτυξη συνεργασιών των τμημάτων αυτών με άλλους φορείς αλλά και με ερευνητικά ιδρύματα, ινστιτούτα και περιβαλλοντικές ΜΚΟ. Εκτιμάται ότι η ανάπτυξη συνεργειών με φορείς με εξειδικευμένη εμπειρία και τεχνογνωσία θα βοηθήσει σημαντικά στη διαχείριση του συνόλου των οικοσυστημάτων, ενώ θα συμβάλει στη δικτύωση των οργάνων που θα ασχοληθούν στην Περιφέρεια με τις προστατευόμενες περιοχές και τα είδη. Η παραπάνω πρόταση έχει το πλεονέκτημα ότι επιδιώκει να αξιοποιηθεί όλο το υπάρχον δυναμικό υπηρεσιών και διοικητικών δομών που υπάρχουν και λειτουργούν στη χώρα, ειδικά σε επίπεδο Αποκεντρωμένης Διοίκησης και αιρετής Περιφέρειας, και στο βαθμό που είναι εφικτό το δυναμικό που υπάρχει εκτός της δημόσιας Διοίκησης, όπως ειδικοί επιστήμονες. Επομένως στις δύσκολες δημοσιονομικές συνθήκες που επικρατούν στη χώρα είναι το πιο λιτό και ρεαλιστικό σχήμα που μπορεί να τεθεί σε λειτουργία σε πρώτη φάση έστω και χωρίς την πλήρη στελέχωση που απαιτείται. Το μοντέλο αυτό απαιτεί επιπροσθέτως ελάχιστους νέους πόρους, αφού οι Περιφέρειες έχουν ήδη χρήματα για τις προστατευόμενες περιοχές τους στα ΠΕΠ, τα οποία έτσι θα αξιοποιήσουν με σωστό και οργανωμένο τρόπο. Όσον αφορά τις νομοθετικές αλλαγές που απαιτούνται για να εφαρμοστεί αυτό το μοντέλο είναι και αυτές οι ελάχιστες δυνατές. Όπως προαναφέρθηκε, η σύσταση ειδικής Διεύθυνσης Συντονισμού Βιοποικιλότητας και Προστατευόμενων Περιοχών στις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις προβλέπεται ήδη από το ν. 3937/2011 (άρθρο 7, παρ. 2). Επιπλέον ο ν. 3852/10 («Καλλικράτης») προβλέπει σχετικές με τη διαχείριση του φυσικού περιβάλλοντος αρμοδιότητες των Περιφερειών (άρθρο 186, ΣΤ.19, 28 και 33) και ειδικότερα την εισήγηση στο περιφερειακό συμβούλιο για προτάσεις μέτρων με στόχο την προστασία του περιβάλλοντος της περιοχής και ιδιαίτερα των ευαίσθητων περιοχών (βιότοπων κ.λπ.), καθώς και την σύνταξη, παρακολούθηση της εφαρμογής και αξιολόγηση των κανονισμών διοίκησης και λειτουργίας, καθώς και των σχεδίων διαχείρισης προστατευόμενων περιοχών, υπό τις προϋποθέσεις του άρθρου 15, παρα.1 του ν. 2742/1999, όπως ισχύει Σε περίπτωση εφαρμογής του προτεινόμενου σχήματος έχουμε να παρατηρήσουμε ότι η Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας έχει τα μεγαλύτερα και πολυπλοκότερα προβλήματα ειδικά σε δύο περιοχές: • Στη λεκάνη της λίμνης Βεγορίτιδας ως κομβικής σημασίας στη διαχείριση του νερού και στην κάλυψη πολύπλευρων αναγκών:  της προστασίας των λιμναίων οικοσυστημάτων του συνολικού συμπλέγματος των 4 λιμνών της περιοχής Αμυνταίου και της μοναδικής βιοποικιλότητάς του,  της κάλυψης των αρδευτικών αναγκών  τη βιομηχανική χρήση του νερού στο μεγαλύτερο λιγνιτικό και ενεργειακό κέντρο στην Ελλάδα. • Στην περιοχή του Βόρα, η οποία αποτελεί σημαντική περιοχή του δικτύου Natura 2000 ως Ζώνη Ειδικής Προστασίας για την ορνιθοπανίδα η οποία έρχεται σε άμεση γειτνίαση και επιρροή με τη λιγνιτική ζώνη της Φλώρινας και παράλληλη διεκδίκηση της εγκατάστασης αιολικών πάρκων.