Yπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ - ΤΜΗΜΑ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ' | 10 Ιουλίου 2018, 12:47

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  Το Οικονομικό Επιμελητήριο της Ελλάδος – Τμήμα Δυτικής Μακεδονίας κρίνει ότι η δημιουργία του Εθνικού Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης κινείται σε θετική κατεύθυνση. Είναι καιρός όχι μόνο να σκεφτούμε ή να μελετήσουμε αλλά και να πράξουμε. Η περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας, ιδιαίτερα το λεκανοπέδιο Εορδαίας – Αμυνταίου όπου δραστηριοποιείται η ΔΕΗ, έχει μετατραπεί από ένα τεράστιο βιομηχανικό εργοτάξιο σε χώρο έντονης αποβιομηχάνισης. Η αλλαγή του μοντέλου παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και η σταδιακή μείωση – απεξάρτηση της παραγωγής από το λιγνίτη - οδηγούν το οικονομικό μοντέλο της περιοχής σε αναγκαστική αλλαγή δίχως να έχει ληφθεί μέριμνα για την επόμενη μέρα. Η οικονομία του χαμηλού άνθρακα σταδιακά δημιουργεί δυσεπίλυτα προβλήματα στην οικονομία και στην κοινωνία. Το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν της περιφέρειας μειώνεται με γρήγορο ρυθμό. Στην τομεακή σύνθεση της απασχόλησης κυρίαρχη θέση κατέχει ο τριτογενής τομέας σε ποσοστό 59,61%, ακολουθεί ο δευτερογενής τομέας με 23,85% και τέλος ο πρωτογενής τομέας με ποσοστό 16,53%. Η περιφέρεια με στοιχεία της Eurostat του 2014 βρίσκεται στην 9η θέση συνολικής ανεργίας σε επίπεδο Ευρωπαϊκών Περιφερειών σε ποσοστό 27,6%. Όλοι οι φορείς της περιφέρειας αναγνωρίζουν ότι πρέπει να γίνουν άμεσες επεμβάσεις δίχως μέχρι σήμερα να είναι σε θέση υλοποίησης των κατάλληλων μέτρων. Είναι γεγονός ότι απουσιάζει ο μακροχρόνιος σχεδιασμός της ΔΕΗ για την περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας. Ο σχεδιασμός σταματά στις προτεινόμενες μετεγκαταστάσεις οικισμών και του συμφώνου συνεργασίας με τη Περιφερειακή Ενότητα Κοζάνης. Επιπλέον, οι αποκαταστάσεις εδαφών αναμένεται να ολοκληρωθούν σε 25 έτη. Οι τελικές χρήσεις γης των αποκατεστημένων εκτάσεων περιλαμβάνουν αγροτικές και δασικές χρήσεις, χρήσεις αναψυχής, και άλλες (χωροθέτηση ΧΥΤΥ, ΑΠΕ, κ.α.). Με δεδομένο ότι οι αποκαταστάσεις εδαφών αναμένεται να αποτελούν μόνο το 33% επί της συνολικής έκτασης εξόρυξης το 2020, θα πρέπει να αντιμετωπισθεί η απώλεια οικονομικής ευημερίας για την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας που προκύπτει από την καθυστερημένη επαναπόδοση των αποκατεστημένων εδαφών στις αγροτικές τους χρήσεις. Τέλος, είναι αναγκαίο να διευθετηθεί το νομικό καθεστώς που διέπει τις εκτάσεις που καλύπτουν τα ορυχεία (ανύπαρκτο θεσμικό πλαίσιο αποκαταστάσεων, ιδιοκτησιακό καθεστώς), οι οποίες αποτελούν ιδιοκτησία της ΔΕΗ ΑΕ. Το ΟΕΕ τμήμα Δυτικής Μακεδονίας έχοντας υπόψη τις μέχρι τώρα προτάσεις των φορέων αλλά και τις καλές πρακτικές που ακολουθούνται στο εξωτερικό προτείνει : 1. Τη ρύθμιση του νομικού πλαισίου στο ζήτημα της αποκατάστασης των εδαφών ούτως ώστε να γίνουν, έστω και τώρα, σαφή τα δικαιώματα αλλά και οι υποχρεώσεις όλων των εμπλεκόμενων φορέων. Η απουσία νομικού πλαισίου θα οδηγήσει σε σύγχυση μεταξύ των διαφόρων φορέων σε τοπικό, περιφερειακό και σε επίπεδο κεντρικής κυβέρνησης. 2. Το μακροχρόνιο σχεδιασμό για τη διάγνωση του προβλήματος αλλά και της ορθής μετάβασης με τη συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας. 3. Το χρηματοδοτικό πλαίσιο για τη μετάβαση μιας περιοχής σε ένα καθεστώς μεταλιγνιτικής δραστηριότητας. Απαραίτητη κρίνεται εξασφάλιση των αναγκαίων κεφαλαίων που θα χρηματοδοτήσουν τη διαδικασία μετάβασης. 4. Την αντιμετώπιση της ανεργίας. Ίσως το μεγαλύτερο πρόβλημα που προκαλείται κατά τη μεταβατική περίοδο στη μεταλιγνιτική δραστηριότητα, είναι αυτό της πολύ υψηλής ανεργίας και της μετανάστευσης του ανθρώπινου δυναμικού. Τα μέτρα στήριξης της απασχόλησης και ο αναπροσανατολισμός του σε νέες παραγωγικές δραστηριότητες αποτελούν το κλειδί για την επιτυχία ή μη της μετάβασης. Εναλλακτικές οικονομικές δραστηριότητες είναι : • Πρωτογενής τομέας o Καλλιέργεια κρόκου o Καλλιέργεια αρωματικών φυτών o Κτηνοτροφία o Ενεργειακή καλλιέργεια o Δασοπονία • Δευτερογενής τομέας o Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας o Μεταποίηση γεωργικών και κτηνοτροφικών προϊόντων o Εξοικονόμηση ενέργειας o Αξιοποίηση ιπτάμενης τέφρας o Διαχείριση αποβλήτων o Μεταποίηση αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών • Τριτογενής τομέας o Τουρισμός o Βιομηχανικός τουρισμός o Οικοτουρισμός 5. Την προώθηση ενός πρωτοποριακού Τοπικού Συμφώνου Απασχόλησης (ΤοπΣΑ). Τα ΤοπΣΑ είναι ολοκληρωμένα σχέδια για την απασχόληση. Στοχεύουν στο να κινητοποιηθούν σε τοπικό επίπεδο οι εμπλεκόμενοι φορείς στη βάση ενός συγκεκριμένου και καινοτόμου σχεδίου. Έτσι, η δημιουργία σχεδίου δράσης το οποίο να δίνεται έμφαση στη διαφοροποίηση του τοπικού παραγωγικού ιστού, στη δημιουργία Μικρών και Μεσαίων Επιχειρήσεων (ΜΜΕ) και στην προώθηση των τοπικών και περιφερειακών προϊόντων. Τα παραπάνω είναι δυνατόν να υλοποιηθούν άμεσα και με απτά αποτελέσματα στον αγροτοδιατροφικό τομέα. Η θέση μας εδράζεται αφενός μεν στις στο γεγονός ότι οι κεντρικές αναπτυξιακές πολιτικές αφορούν τους κλάδους του τουρισμού και της πρωτογενούς παραγωγής, αφετέρου δε στο ότι σε περιφερειακό επίπεδο, ιδιαίτερα στον τομέα της πρωτογενούς παραγωγής, υπάρχουν συγκριτικά και ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα. 6. Την αποκατάσταση των ορυχείων και την εκ νέου χρήση του χώρου. 7. Την διευθέτηση των χρήσεων γης. Ο καθορισμός και η τελική επιλογή των χρήσεων γης μιας αποκατεστημένης έκτασης αποτελεί ένα σημαντικό στοιχείο της μετάβασης.