Αρχική Σχέδιο Στρατηγικής Ανάπτυξης της Δασοπονίας 2018-2038 (Εθνική Στρατηγική για τα Δάση)Άρθρο 01 – ΣκοπόςΣχόλιο του χρήστη ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ, ΑΡΧΕΛΩΝ, Δίκτυο ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, Εταιρεία Προστασίας Πρεσπών, Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης, Καλλιστώ, Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης, ΑΝΙΜΑ, MEDASSET και WWF Ελλάς | 12 Σεπτεμβρίου 2018, 17:30
Συμμετοχή των περιβαλλοντικών οργανώσεων ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ, ΑΡΧΕΛΩΝ, Δίκτυο ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, Εταιρεία Προστασίας Πρεσπών, Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης, Καλλιστώ, Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης, ΑΝΙΜΑ, MEDASSET και WWF Ελλάς στη δημόσια διαβούλευση επί του σχεδίου υ.α. «Σχέδιο Στρατηγικής Ανάπτυξης της Δασοπονίας 2018-2038 (Εθνική Στρατηγική για τα Δάση).» Γενικές παρατηρήσεις: Η προώθηση του σχεδίου υ.α. Εθνικής Στρατηγικής για τα Δάση (ΕΣΔ) αποτελεί μία εξαιρετικά σημαντική πρωτοβουλία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος της Βουλής των Ελλήνων, την οποία επικροτούμε. Ιδιαίτερα αξιέπαινο θεωρούμε το γεγονός ότι μία τυπική υποχρέωση κατάρτισης σχεδίου στρατηγικής ανάπτυξης της δασοπονίας της χώρας (άρθ. 60 ν. 4280/214) αξιοποιήθηκε για την κατάρτιση ολοκληρωμένης εθνικής στρατηγικής για τα δάση. Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις ΑΡΚΤΟΥΡΟΣ, Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης, Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, Εταιρία Προστασίας Πρεσπών, Καλλιστώ, και WWF Ελλάς πήραν μέρος στην κατάρτισή της συμμετέχοντας στις ανοιχτές συνεδριάσεις και καταθέτοντας σχετικό κείμενο με προτάσεις (http://www.ypeka.gr/LinkClick.aspx?fileticket=HyadDtKDdOw%3d&tabid=951&language=el-GR), αν και δεν είχαν συμμετοχή στην ομάδα εργασίας που στη συνέχεια συγκροτήθηκε. Θεωρούμε ότι το κείμενο που επεξεργάστηκε η ομάδα εργασίας και ενσωματώνεται στο σχέδιο της υ.α. περιλαμβάνει και αντιμετωπίζει τις κυριότερες πτυχές που αφορούν στην προστασία και διαχείριση των δασικών οικοσυστημάτων. Επίσης, σημειώνουμε ότι αρκετές από τις προτάσεις που καταθέσαμε έχουν περιληφθεί στο τελικό κείμενο που τίθεται στη διαβούλευση. Ωστόσο, επανερχόμαστε με πιο εστιασμένες παρατηρήσεις που αφορούν κάποιες γενικές αρχές αλλά και συγκεκριμένα σημεία της Εθνικής Στρατηγικής. Αναφορικά με τις γενικές αρχές οι παρατηρήσεις μας συνοψίζονται ως εξής, ενώ αναλυτικές παρατηρήσεις και προτάσεις για προσθήκες περιλαμβάνονται στις σχετικές υπο-ενότητες ανά άρθρο: - Προσθήκη αναφοράς στις συνταγματικές επιταγές για την προστασία των δασών και των δασικών εκτάσεων. - Σαφέστερη αναφορά στην ειδική πρόνοια που απαιτείται για τα φρυγανικά οικοσυστήματα, ως μέρος των δασικών διαπλάσεων και δασικών οικοσυστημάτων (βλ. παρακάτω), αλλά και για άλλους τύπους διαπλάσεων όπως είναι οι λιβαδικοί. Σε πολλά σημεία της χώρας σπάνιοι και προστατευόμενοι λιβαδικοί και δασολιβαδικοί τύποι οικοτόπων, με μεγάλη βιοποικιλότητα, υποβαθμίζονται ή εξαφανίζονται με διαδοχή λόγω της εγκατάλειψης ανθρώπινων δραστηριοτήτων που διαχειρίζονταν τις ανοικτές εκτάσεις, και κυρίως λόγω της μείωσης της εκτατικής κτηνοτροφίας. Η διατήρηση τους τόσο με τη διαχείριση των δασών που θα καλύπτει και αυτή την πτυχή όσο και με την τόνωση και ενθάρρυνση της εκτατικής κτηνοτροφίας είναι σημαντική τόσο για την βιοποικιλότητα όσο και για την προληπτική πυρασφάλεια αλλά και για την οικονομία. - Μεγαλύτερη προτεραιότητα στην προστασία και την αειφορική διαχείριση των δασών και στη συνέχεια στην αξιοποίησή τους και τη συνεισφορά τους στην οικονομία, τόσο στο όραμα όσο και στην ιεράρχηση των κάθετων αξόνων αλλά και στις κατευθύνσεις δράσεων. - Συμπλήρωση αναφοράς στην αποκατάσταση των δασικών οικοσυστημάτων. - Μεγαλύτερη συνοχή της Στρατηγικής, π.χ. ενώ δίνεται προτεραιότητα στην κλιματική αλλαγή με ανάπτυξη σχετικού κάθετου άξονα και υπάρχει αναφορά στην ανάγκη να λαμβάνεται υπόψη στους λοιπούς άξονες της Στρατηγικής, δεν δίνεται ειδική κατεύθυνση δράσεων για την έρευνα που αφορά στην κλιματική αλλαγή, π.χ. όσον αφορά στις επιπτώσεις αυτής, γεγονός που ίσως να αποδυναμώσει την προσπάθεια αξιολόγησης της τρωτότητας των δασικών οικοσυστημάτων (κατεύθυνση δράσεων 2.2.1). Αντίστοιχα ενώ η αποκατάσταση αναφέρεται ως κατεύθυνση στον άξονα της οικονομίας του δάσους (κατεύθυνση δράσεων 1.2.6) και της κλιματικής αλλαγής (κατεύθυνση δράσεων 2.2.4) δεν αναφέρεται επαρκώς στον άξονα για την προστασία δασικών οικοσυστημάτων και βελτιστοποίηση οικοσυστημικών υπηρεσιών (κάθετος άξονας 3). Τέλος, θετική κρίνεται η πρόνοια της Εθνικής Στρατηγικής για τους χρηματοδοτικούς πόρους όσο και για ύπαρξη συγκεκριμένου σχεδίου δράσης και διαδικασία παρακολούθησης και αναθεώρησης της Στρατηγικής. Θα προτείναμε η διάρκεια ισχύος του σχεδίου δράσης να είναι μεγαλύτερη (π.χ. 8 ετών), ώστε να λαμβάνει υπόψη τόσο τους ρυθμούς ανταπόκρισης της χώρας σε νέες πολιτικές κατευθύνσεις όσο και τους ρυθμούς των ίδιων των δασικών οικοσυστημάτων. Επισημαίνεται η ανάγκη επίσπευσης κατάρτισης του σχεδίου δράσης εντός του 2018,ώστε η εφαρμογή της Εθνικής Στρατηγικής να ξεκινήσει αμέσως. Οι τραγικές πυρκαγιές του 2018 δεν αφήνουν κανέναν περιθώριο εφησυχασμού. Στο πλαίσιο αυτό οι περιβαλλοντικές οργανώσεις δηλώνουν έτοιμες να συνδράμουν στην κατάρτιση του σχεδίου δράσης και υπενθυμίζουν ότι το κείμενο με τις προτάσεις που κατέθεσαν ήδη από τον Ιούνιο του 2018 στη σχετική δημόσια διαβούλευση (http://www.ypeka.gr/LinkClick.aspx?fileticket=HyadDtKDdOw%3d&tabid=951&language=el-GR) περιλαμβάνει προτάσεις για συγκεκριμένες δράσεις που θα μπορούσαν να συμπεριληφθούν στο σχέδιο δράσης. Παρατηρήσεις επί του κειμένου Ενότητα νομικής βάσης «Έχοντας υπόψη» Το Σύνταγμα της Ελλάδας, όταν υιοθετήθηκε το 1975, θεωρήθηκε ένα από τα πιο προοδευτικά λόγω των περιβαλλοντικών του προβλέψεων και ειδικότερα των προβλέψεων του για την προστασία των Δασών. Από τη σύντομη ανασκόπηση που περιλαμβάνεται στην ενότητα αυτή απουσιάζει η αναφορά στην συνταγματικά κατοχυρωμένη προστασία των δασών (άρθ. 24 και 117). Με δεδομένες παλαιότερες απόπειρες αποδυνάμωσης ή /και διαγραφής των συγκεκριμένων προβλέψεων από το Σύνταγμα, σε περιόδους Συνταγματικής αναθεώρησης, είναι απαραίτητη η ρητή αναφορά σε αυτό. Συνεπώς, στην εισαγωγική ενότητα της νομικής βάσης της Εθνικής Στρατηγικής (βλ. ενότητα «έχοντας υπόψη») πρέπει να προστεθεί ρητή αναφορά στα σχετικά άρθρα του Συντάγματος. Συγκεκριμένα: «Έχοντας υπόψη… "Τα άρθρα 24 και 117 παρ. 3 του Συντάγματος της Ελλάδας"»