Αρχική Χαρακτηρισμός της υδάτινης, χερσαίας και ευρύτερης περιοχής της λίμνης Παμβώτιδας (Ιωαννίνων),Π.Ε. Ιωαννίνων ως Περιφερειακό Πάρκο, και καθορισμός χρήσεων γης, όρων και περιορισμών δόμησηςΆρθρο 03 – Χρήσεις, δραστηριότητες, μέτρα, όροι και περιορισμοί προστασίας και διαχείρισηςΣχόλιο του χρήστη Γιάννενα Νέα Εποχή- Μωυσή Ελισάφ | 14 Ιανουαρίου 2019, 14:22
Η λίμνη Παμβώτιδα είναι το φυσικό και πολιτιστικό κεφάλαιο για ολόκληρη την Ήπειρο, πολύ δε περισσότερο για τον Δήμο Ιωαννιτών. Η σημερινή κατάσταση της λίμνης είναι κακή. Με βάση τα Ευρωπαϊκά Πρότυπα βρίσκεται στην τελευταία βαθμίδα της οικολογικής κλίμακας με κίνδυνο επιβολής προστίμων από τις ευρωπαϊκές υπηρεσίες, αν δεν βελτιωθεί η κατάσταση έως το 2027. Οι αιτίες είναι γνωστές. Ελλιπής ανανέωση των υδάτων της, σοβαρότατα προβλήματα στην λεκάνη απορροής, μεγάλο ρυπαντικό φορτίο που καταλήγει στα νερά της λίμνης από αστικά λύματα, γεωργικά κατάλοιπα, κάθε είδους οργανικά απόβλητα και απώλεια σημαντικών υγροτοπικών εκτάσεων. Οι παρεμβάσεις για την αποκατάσταση της Παμβώτιδας πρέπει να στηρίζονται σε έναν συνδυασμό νομοθετημένων περιβαλλοντικών και πολεοδομικών παρεμβάσεων, οι οποίες εκτός των άλλων θα βασίζονται και στην εξέλιξη των υδραυλικών χαρακτηριστικών της λίμνης. Το εγκεκριμένο Περιφερειακό Χωροταξικό Πλαίσιο Ηπείρου (ΠΧΠΗ) προβλέπει την κατά προτεραιότητα θεσμοθετημένη προστασία της λίμνης Παμβώτιδας, ως Περιφερειακού Πάρκου. Στο πλαίσιο αυτό συντάχθηκε και τέθηκε σε διαβούλευση, με μεγάλη καθυστέρηση και μετά την ακύρωση του Σχεδίου Προεδρικού Διατάγματος για το Περιφερειακό Πάρκο Λίμνης Παμβώτιδος. Η πρωτοβουλία έκδοσης ΠΔ για την ευρύτερη περιοχή της λίμνης Παμβώτιδας κρίνεται ως θετική. Η διαμόρφωση ενός ισχυρού θεσμικού πλαισίου, το οποίο θα θωρακίζει την Προστατευόμενη Περιοχή απέναντι στις πολλαπλές ανθρωπογενείς πιέσεις κρίνεται απολύτως αναγκαία. Το υπό διαβούλευση σχέδιο ΠΔ «κινείται» προς την σωστή κατεύθυνση. Βασίζεται στην Ευρωπαϊκή και Εθνική περιβαλλοντική πολιτική «περί ανάσχεσης της απώλειας της βιοποικιλότητας στις Προστατευόμενες Περιοχές». Παράλληλα «μεριμνά» για την διασφάλιση των βασικών αγαθών και υπηρεσιών εντός της Προστατευόμενης Περιοχής. Παρά ταύτα υπάρχουν αρκετά θέματα που απαιτούν πολύ μεγαλύτερη προσοχή και διευκρίνιση. Επίσης μερικά άρθρα είναι πρόχειρα γραμμένα και απαιτούν επαναδιατύπωση, για να αποφευχθούν τα «γκρίζα σημεία» και οι μελλοντικές αμφισβητήσεις του διατάγματος. Με βάση όσα προαναφέρθηκαν επισημαίνουμε επί του Σχεδίου ΠΔ, τα εξής: 1. Απαιτείται επακριβής προσδιορισμός των συντεταγμένων της ζώνης Α2, με δεδομένο ότι η υγροτοπική έκταση επεκτείνεται προς το ΝΔ άκρο. 2. Στην ζώνη Α4, έχουν ενταχθεί αποκομμένες παραλίμνιες και λιμναίες περιοχές εξ’ αιτίας κατασκευής αναχωμάτων. Ειδικότερα στην ζώνη Α4.1 προβλέπεται, μονοσήμαντα, ως χρήση η άσκηση αθλητικών και άλλων συναφών δραστηριοτήτων. Χωρίς να παραβλέπονται οι κοινωνικές -οικονομικές ωφέλειες από τέτοιου είδους δραστηριότητες, το συγκεκριμένο άρθρο παγιώνει μια κατάσταση. Στο ΠΔ πρέπει να εξασφαλίζεται η δυνατότητα μελλοντικής αποκατάστασης της υδραυλικής ισορροπίας της λίμνης από τις παρακείμενες πηγές (περιοχή Αμφιθέας), η οποία έχει διαταραχθεί από την δημιουργία του αναχώματος. Σε κάθε περίπτωση οι προβλεπόμενες δραστηριότητες στην εν λόγω ζώνη θα πρέπει να λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τα προβλεπόμενα μέτρα για την βελτίωση της οικολογικής κατάστασης της Παμβώτιδας, από το Σχέδιο Διαχείρισης Λεκανών Απορροής (ΣΔΛΑΠ, 1η αναθεώρηση 2017) και τα οποία αποτελούν συμμόρφωση της Πολιτείας για την εφαρμογή της Οδηγίας-Πλαίσιο 2000/60. 3. Στην ζώνη Α7 περιλαμβάνονται εποχικά τέλματα και υγροτοπικά συστήματα, για τα οποία απαιτείται νομοθετική προστασία, στα πλαίσια του ΠΔ, ώστε να μην γίνονται αποδέκτες λυμάτων. 4. Στις περιοχές Β5.1 (παραλίμνιο μέτωπο), Β5.2 και Β5.3 (Μάτσικας) απαγορεύεται η δόμηση. Μόνο η περιοχή Β5.1 προτείνεται να χαρακτηρισθεί ως Μητροπολιτικό Πάρκο. Για τις περιοχές αυτές θα πρέπει να εφαρμοσθούν, κατά προτεραιότητα, οι κατευθύνσεις του Ρυθμιστικού Σχεδίου, έτσι όπως έγιναν αποδεκτές και ενσωματώθηκαν στην αναθεώρηση του Περιφερειακού Χωροταξικού Πλαισίου της Περιφέρειας Ηπείρου . Μέχρι την έγκριση των προβλεπόμενων πολεοδομικών μελετών πρέπει να εφαρμόζονται οι περιορισμοί και οι διατάξεις της ισχύουσας ΖΟΕ. 5. Για τις υπάρχουσες εγκαταστάσεις εντός των προτεινόμενων ζωνών από το Σχέδιο ΠΔ απαιτείται μια ολοκληρωμένη πρόταση – μέριμνα , ώστε να είναι δυνατή η συνέχιση της λειτουργίας τους. Προαπαιτούμενο είναι ο έλεγχος και η περιβαλλοντική αδειοδότησή τους. Ο λεπτομερής καθορισμός των ορίων επέκτασής και εκσυγχρονισμού τους, σύμφωνα με το είδος κάθε εγκατάστασης, είναι προϋπόθεση για την συνέχιση της λειτουργίας τους . 6. Απαιτείται πρόβλεψη για την χωροθέτηση των περιοχών εναλλακτικών πηγών ενέργειας (κυρίως φωτοβολταϊκά), με βάση τις κατευθύνσεις του Περιφερειακού Πλαισίου και με προσδιορισμό της ποσοστιαίας κάλυψης στις προτεινόμενες εκτάσεις από αυτές τις εγκαταστάσεις. 7. Για την ολοκληρωμένη εφαρμογή του ΠΔ απαιτείται στις ζώνες τις οποίες προβλέπει να γίνεται αυστηρότατος έλεγχος της δόμησης και κάθε οικιστικής – περιβαλλοντικής παρέμβασης. Προαπαιτούμενο είναι ο φορέας ο οποίος διενεργεί τους προαναφερόμενους ελέγχους να διατηρεί την πλήρη αυτονομία του από κάθε πολιτική σκοπιμότητα. Η λίμνη είναι το στολίδι της πόλης μας. Η διαχείριση του ευρύτερου χώρου της είναι προϋπόθεση για την σωτηρία της. Η διαμόρφωση ενός ολοκληρωμένου και σύγχρονου νομικού πλαισίου προστασίας της είναι απαίτηση όλων των φορέων της πόλης μας. Ένα όμως είναι σίγουρο. Η προστασία του φυσικού μας περιβάλλοντος και κατά συνέπεια της λίμνης μας απαιτεί την καθημερινή, ενεργή συμμετοχή των πολιτών.