Αρχική Χαρακτηρισμός της υδάτινης, χερσαίας και ευρύτερης περιοχής της λίμνης Παμβώτιδας (Ιωαννίνων),Π.Ε. Ιωαννίνων ως Περιφερειακό Πάρκο, και καθορισμός χρήσεων γης, όρων και περιορισμών δόμησηςΆρθρο 03 – Χρήσεις, δραστηριότητες, μέτρα, όροι και περιορισμοί προστασίας και διαχείρισηςΣχόλιο του χρήστη ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΚΑΤΗ | 21 Ιανουαρίου 2019, 13:22
ΑΡΘΡΟ 3 - Προτεινόμενες αλλαγές Στον παρόν Π.Δ. δεν υπάρχει αναφορά για την τμηματική έστω αποκατάσταση της λίμνης Λαψίστας και Λαγκάτσας. Θεωρώ πως θα έπρεπε να αναφερθεί, ώστε εάν στο μέλλον υπάρξει ενδιαφέρον από την τοπική κοινωνία να υπάρχει η δυνατότητα αποκατάστασης του αποξηραμένου υγροτόπου σε Λαψίστα ή/και Λαγκάτσα. Στο Διαχειριστικό Σχέδιο αναγράφονται τα εξής: « Η λίμνη της Λαψίστας, έκτασης 10 τ.χμ. αποξηράνθηκε ως έλος μηδενικής χρηστικής αξίας. Η Λαψίστα είχε χαμηλότερη στάθμη από την Παμβώτιδα, επικοινωνούσε με αυτή με ένα αβαθές έλος, διανθισμένο με μικρές νησίδες, ένα οικοσύστημα μεγάλης οικολογικής αξίας για ψάρια (δρόμοι μετακίνησης χελιού), αμφίβια, υδρόβια ερπετά, πουλιά και θηλαστικά. Η αποξήρανση της Λαψίστας αποτέλεσε την πρώτη κύρια καταστροφική παρέμβαση στο λεκανοπέδιο» και «Στη συρρίκνωση της λίμνης συνετέλεσε και η αποστράγγιση των ελωδών εκτάσεων ανατολικά της λίμνης και τα έργα διευθέτησης που οδηγούσαν τα νερά των ελών στη λίμνη με σήραγγες. Τα έργα αυτά όμως αύξησαν πάνω από τρεις φορές τις ποσότητες φερτών υλικών στη λίμνη, ενισχύοντας την άνοδο του πυθμένα και την πρόσχωση. Με βάση την Ε.Π.Μ. και χάρτες του παρελθόντος, εάν συνεχιστεί η πρόσχωση της λίμνης με το ρυθμό που γίνεται σήμερα, δεν θα υπάρχει μετά από 240 χρόνια». Προτείνεται η επανασύστασή της ως εξής: «Επαναδημιουργία της λίμνης Λαψίστας, τουλάχιστον τμηματικά, και σύνδεση της λίμνης των Ιωαννίνων με τη Λαψίστα, έπειτα από μελέτη. Η επαναδημιουργία εκτάσεων ρηχών νερών στην περιοχή της πρώην Λαψίστας, και η επαναδημιουργία συστήματος τεχνητών λιμνών θα έχουν διπλό όφελος, τόσο στην απεξάρτηση της λίμνης από τον αρδευτικό και μόνο χαρακτήρα της μέσω της χρήσης τους ως αποταμιευτήρες νερού, όσο και στη διατήρηση της βιοποικιλότητας με τη δημιουργία νέων χώρων τροφοληψίας και φωλεοποίησης ειδών πανίδας « Ζώνη Α 1η Πρόταση Προτείνεται να αντικατασταθεί η παράγραφος που αφορά σε στις ζώνες Α1-Α6 . Προτεινόμενη διατύπωση : «Οι εργασίες καθαρισμού και αποκατάστασης της λίμνης όπως: απομάκρυνση φερτών υλικών, επαναπλημμυρισμός και αποκατάσταση υγρών λειμώνων, διαχείριση καλαμιώνων, εκβάθυνση και λοιπά εγγειοβελτιωτικά έργα, μετά από περιβαλλοντική αδειοδότηση και Ειδική Μελέτη Οικολογικής Αξιολόγησης, με τη σύμφωνη γνώμη της αρμόδιας Υπηρεσίας Υδάτων της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης και του Φορέα Διαχείρισης» Τεκμηρίωση Η «συντήρηση» δεν είναι δόκιμος όρος, πιθανόν να προέρχεται από μετάφραση του όρου “conservation”, η αποκατάσταση είναι πλέον δόκιμος όρος, όπως προβλέπεται και από το Ευρωπαϊκό σχέδιο δράσης για τη βιοποικιλότητα. Σε όλες τις περιπτώσεις τα έργα θα πρέπει να συνοδεύονται από μελέτη Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης [Ν.4014/2011 (ΦΕΚ 209 Α’)] Ο επαναπλημμυρισμός και η αποκατάσταση των υγρών λιβαδιών είναι η πρώτη προτεραιότητα για τη Λίμνη. Παρακαλώ θεωρείστε τα σχόλιά μου στο Άρθρο 2 επί της αξίας των υγρών λιβαδιών. είναι ¨ Ζώνη Α.1. (β) 2η Πρόταση Αλλαγή του χωρίου: «β) Δραστηριότητες στην υδάτινη έκταση της λίμνης αθλητισμού και αναψυχής, όπως και διεξαγωγή αγωνιστικών εκδηλώσεων τοπικού, εθνικού ή διεθνούς επιπέδου σε απόσταση 100 μ από το πλησιέστερο ενδιαίτημα καλαμώνα ή υγρού λειμώνα, και κατόπιν μελέτης Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης όπου θα χωροθετείται η δραστηριότητα και θα τίθεται η φέρουσα ικανότητα αυτής…» Επιπλέον πρέπει να υπάρξει μνεία για δημιουργία λιμανιού μπροστά από τον οικισμό του Περάματος (ζώνη Γ) και από εκεί θα έπρεπε να χωροθετηθεί η αφετηρία κίνησης σκαφών συγκοινωνίας προς την πόλη και το νησί. Η χρήση υδροπλάνων μπορεί να είναι προβληματική και μη ασφαλής λόγω της ορνιθοπανίδας, όπως συμβαίνει και στα λοιπά αεροδρόμια και προτείνεται να αφαιρεθεί ή να χωροθετηθεί αποκλειστικά μπροστά από τα κρηπιδώματα στην πόλη των Ιωαννίνων. Τεκμηρίωση: 1. Δεδομένου ότι οι παραλίμνιες εκτάσεις καλαμώνων και υγρών λιβαδιών είναι τα πλέον ζωτικά ενδιαιτήματα της λίμνης, δεν μπορούν να χωροθετηθούν τέτοιου είδους δραστηριότητες εντός αυτών, ως χώρο φωλεοποίησης των πτηνών, αναπαραγωγής της ιχθυοπανίδας και εντομοπανίδας και λοιπών προστατευόμενων από τη Νομοθεσία αντικειμένων, καθώς το χωρίο αυτό συγκρούεται με το Άρθρο 1 του παρόντος Π.Δ. Η προσωπική μου άποψη ως ειδικός επιστήμονας θα ήταν η πρόσθεση στο χωρίο «σε απόσταση 100 μ από τον πλησιέστερο ενδιαίτημα καλαμώνα ή υγρολιβαδικής έκτασης». Τέτοιου είδους δραστηριότητες δεν θα πρέπει να αποκλειστούν, αλλά να χωροθετηθούν σωστά, στις περιοχές με χαμηλή αξία βιοποικιλότητας, ήτοι οι περιοχές με κρηπίδωμα (πλησίον της πόλης). Εάν ο νομοθέτης θέλει να υιοθετήσει την άποψή μου ως ειδικός επιστήμονα και να χωρωθετήσει στο Π.Δ. τη ζώνη των 100μ από τους καλαμώνες, καλώς. Εάν όχι, οι δραστηριότητες θα πρέπει να πραγματοποιούνται με βάση ειδική οικολογική μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, που θα καταλήγουν στη χωροθέτηση της δραστηριότητας και στη φέρουσα ικανότητα αυτής. 2. Επιπλέον, το χωρίο αντίκειται στο Άρθρο 6, παρ. 4 της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ, με βάση το οποίο: «Τα κράτη μέλη θεσπίζουν τα κατάλληλα μέτρα ώστε στις ειδικές ζώνες διατήρησης να αποφεύγεται η υποβάθμιση των φυσικών οικοτόπων και των οικοτόπων ειδών, καθώς και οι ενοχλήσεις που έχουν επιπτώσεις στα είδη για τα οποία οι ζώνες έχουν ορισθεί, εφόσον οι ενοχλήσεις αυτές θα μπορούσαν να έχουν επιπτώσεις σημαντικές όσον αφορά τους στόχους της παρούσας οδηγίας». Μόνο με την εισαγωγή της νέας διατύπωσης ως άνω εξασφαλίζεται η μη δημιουργία αρνητικών επιπτώσεων των οχλήσεων. 3. Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να ενσωματωθεί η Ειδική Οικολογική Αξιολόγηση [Ν.4014/2011 (ΦΕΚ 209 Α’)] για να είναι κάθε δραστηριότητα σύννομη και μη βλαπτική, με σωστή χωροθέτησή της και σχέδιο φέρουσας ικανότητας. Ζώνη Α.2. 3η Πρόταση Τα προβλεπόμενα στην πρώτη παράγραφο της Ζώνης Α. «Οι εργασίες καθαρισμού και αποκατάστασης της λίμνης όπως: απομάκρυνση φερτών υλικών, επαναπλημμυρισμός και αποκατάσταση υγρών λειμώνων, διαχείριση καλαμιώνων, εκβάθυνση και λοιπά εγγειοβελτιωτικά έργα, μετά από περιβαλλοντική αδειοδότηση και Ειδική Μελέτη Οικολογικής Αξιολόγησης, με τη σύμφωνη γνώμη της αρμόδιας Υπηρεσίας Υδάτων της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης και του Φορέα Διαχείρισης» Ζώνη Α.3. 4η Πρόταση Όλοι οι χαρτογραφημένοι καλαμώνες της περιοχής θα πρέπει να εμπίπτουν στη ζώνη Α2. Αυτή η λύση ενδείκνυται ως η πλέον ξεκάθαρη λύση προστασίας των καλαμώνων στο νησί, στο Πέραμα, στην Αμφιθέα, και στο Α. τμήμα της λίμνης. Προτείνεται αν επαναχαρτογράφηση με ξεκάθαρο ορισμό των καλαμώνων ως ζώνη Α2. 5η Πρόταση Εάν ο νομοθέτης εμμείνει στο Π.Δ. ως έχει, χωρίς αλλαγή ένταξης όλων των καλαμώνων στη ζώνη Α2, προτείνεται η πλήρης αφαίρεση του πρώτου χωρίου όπου επιτρέπονται: « 1. Οι εγκαταστάσεις – απαραίτητες υποδομές για τη διεξαγωγή αγωνιστικών εκδηλώσεων τοπικού, εθνικού ή διεθνούς επιπέδου και άλλων δραστηριοτήτων (κίνηση σκαφών συγκοινωνίας, αθλητισμού και αναψυχής) στην υδάτινη έκταση της λίμνης, που έχουν έγκριση από τη Διεύθυνση Υδάτων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, την αιτιολογημένη γνωμοδότηση από το Φορέα Διαχείρισης και σύμφωνα με τους ειδικότερους όρους του σχεδίου διαχείρισης» Τεκμηρίωση: 1. Το χωρίο 1 αντίκειται στο Άρθρο 6, παρ. 4 της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ, με βάση το οποίο: «Τα κράτη μέλη θεσπίζουν τα κατάλληλα μέτρα ώστε στις ειδικές ζώνες διατήρησης να αποφεύγεται η υποβάθμιση των φυσικών οικοτόπων και των οικοτόπων ειδών, καθώς και οι ενοχλήσεις που έχουν επιπτώσεις στα είδη για τα οποία οι ζώνες έχουν ορισθεί, εφόσον οι ενοχλήσεις αυτές θα μπορούσαν να έχουν επιπτώσεις σημαντικές όσον αφορά τους στόχους της παρούσας οδηγίας». 2. Στο παραπάνω χωρίο επίσης αναφέρεται «σύμφωνα με τους ειδικότερους όρους του σχεδίου διαχείρισης». Το παρόν σχέδιο διαχείρισης [1] αναφέρει στο χωρίο Α7 (σελ 67) με τίτλο Εγκαταστάσεις κωπηλατοδρομίου και πίστας σκι τα εξής: «Προγραμματίζεται η δημιουργία κωπηλατοδρομίου και η δημιουργία πίστας θαλάσσιου σκι. Η πρόταση δημιουργίας του κωπηλατοδρομίου στην περιοχή Αμφιθέας, εντός της ζώνης Α1 …. θα είναι ιδιαίτερα βλαπτική για τους παραλίμνιους βιοτόπους, που βρίσκονται κάτω από την ανώτατη στάθμη του υπερχειλιστή με βάση το φυσικό ανάγλυφο της λίμνης» και «η πρόταση δημιουργίας υποδομών πίστας σκι εντός της ζώνης Α1 στην περιοχή της Αμφιθέας θα είναι βλαπτική και καταστροφική για τις ρηχές εκτάσεις της λίμνης εκεί». Η Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη [2] αναγράφει για τους καλαμώνες πως είναι ιδιαίτερα σημαντικοί για τα προστατευόμενα είδη πουλιών (σελ 3.121), ενώ το διαχειριστικό σχέδιο αναφέρει ρητά ως διαχειριστική προτεραιότητα «Διαχείριση καλαμώνων, με στόχο την βελτίωση των βιοτόπων αναπαραγωγής και τροφοληψίας υδρόβιων ειδών. Βελτίωση του χώρου τροφοληψίας και φωλεοποίησης της Βαλτόπαπιας, του Ήταυρου και της Λαγγόνας.» Δεν γνωρίζω αν ασκηθούν πιέσεις και το Νέο Διαχειριστικό Σχέδιο της Λίμνης ακυρώσει την επιστημονική τεκμηρίωση του προηγούμενου Διαχειριστικού Σχεδίου. Η όχληση και η βλάβη είναι δεδομένη, η Ευρωπαϊκή νομοθεσία είναι σαφής, και καμία εγκατάσταση δεν θα πρέπει να προβλέπεται εντός των ενδιαιτημάτων της ζώνης Α.4.1 νομιμοποιώντας τις υπάρχουσες υποδομές. 6η Πρόταση Προτείνεται επίσης η αντικατάσταση του χωρίου περί γεωργικής δραστηριότητας με αντίστοιχο της βόσκησης «Η γεωργική δραστηριότητα και τα απαραίτητα έργα εξυπηρέτησής της, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις με διατήρηση και ενίσχυση υφισταμένων φυτοφρακτών στα όρια των αγροτεμαχίων, χωρίς τη χρήση φυτοφαρμάκων ή χημικών λιπασμάτων σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις» με αντίστοιχο χωρίο βόσκησης «Η βόσκηση ως μέσο διαχείρισης των ενδιαιτημάτων σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις μετά από αιτιολογημένη γνωμοδότηση του Φορέα Διαχείρισης» Τεκμηρίωση Τα υγρά λιβάδια στην περιοχή της Αμφιθέας έχουν συρρικνωθεί, επειδή δημιουργήθηκε το τεχνητό ανάχωμα στο νότιο τμήμα της λίμνης και η λίμνη κατέκλυσε περιοχές της Αμφιθέας. Στην περιοχή αυτή ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά το ενδημικό και παγκόσμια απειλούμενο είδος Chorthippus lacustris [3-4]. Σήμερα το είδος έχει 5 μόνο πληθυσμούς, εκ των οποίων ο πληθυσμός της Αμφιθέας έχει ιδιαίτερη και μοναδική γενετική σύσταση, αλλά είναι υπερβολικά μικρός λόγω της απώλειας των υγρών λιβαδιών και κινδυνεύει με εξαφάνιση (αδημ. στοιχεία Εργαστήριο Διατήρησης της Βιοποικιλότητας, ΒΕΤ, Παν/ο Ιωαννίνων). Η ήπια βόσκηση είναι απόλυτα συμβατή δραστηριότητα με τη διατήρηση των πληθυσμών του, αλλά η γεωργία όχι, καθώς όποια εκσκαφή καταστρέφει τα διαχειμάζοντα αυγά εντός του εδάφους και καταστρέφει την αναπαραγωγή. Δεδομένου του νόμου για τη βιοποικιλότητα, απαγορεύεται η θανάτωση ενδημικών ειδών και η υποβάθμιση των ενδιαιτημάτων τους, και άρα η πρότασή μου συνηγορεί υπέρ της διατήρησης και αποκατάστασης-επέκτασης των υγρολιβαδικών περιοχών στην Αμφιθέα, οι οποίες μπορούν να δέχονται ήπια βόσκηση. Ελπίζω αυτή η αλλαγή να μη δημιουργεί πρόβλημα στους κατοίκους, καθώς η γεωργική χρήση δεν αποτελεί σημαντική οικονομική δραστηριότητα στην περιοχή. Ζώνη Α.4.2 7η Πρόταση Αφαίρεση του Α.4.2.2. (i) και παραπομπή στην αρχική παράγραφο Α «Οι εργασίες καθαρισμού και αποκατάστασης της λίμνης όπως: απομάκρυνση φερτών υλικών, επαναπλημμυρισμός και αποκατάσταση υγρών λειμώνων, διαχείριση καλαμιώνων, εκβάθυνση και λοιπά εγγειοβελτιωτικά έργα, μετά από περιβαλλοντική αδειοδότηση και Ειδική Μελέτη Οικολογικής Αξιολόγησης, με τη σύμφωνη γνώμη της αρμόδιας Υπηρεσίας Υδάτων της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης και του Φορέα Διαχείρισης» 8η Πρόταση Τροποποίηση του Α.4.2.2. (ii) με αφαίρεση των αθλητικών εγκαταστάσεων. «Οι εγκαταστάσεις – απαραίτητες υποδομές για την εξυπηρέτηση της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, της παρατήρησης της φύσης και της αναψυχής, όπως: βελτίωση μονοπατιών, πεζόδρομοι, ποδηλατόδρομοι, στέγαστρα – παρατηρητήρια, πινακίδες πληροφόρησης, υπαίθριοι χώροι περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, καθώς και η συντήρηση – βελτίωσή τους για την οργάνωση και εξυπηρέτηση των προαναφερθέντων δράσεων, βάσει της κείμενης νομοθεσίας και με την αιτιολογημένη γνωμοδότηση του Φορέα Διαχείρισης» Το χωρίο αυτό ως έχει έρχεται σε αντίθεση με το χωρίο Α.4.2.2.(iv) που αφορά στη δημιουργία πάρκου – με αποκατάσταση και επαναπλημμυρισμό των εκτάσεων στην περιοχή 9η Πρόταση Αντικατάσταση του Προτείνεται επίσης η αντικατάσταση του χωρίου Α.4.2. iii περί γεωργικής δραστηριότητας με αντίστοιχο της βόσκησης, με την τεκμηρίωση και αιτιολόγηση που αναγράφεται στο σχόλιό μου στο Α.4.1. 10η Πρόταση Τροποίηση του Α.4.2.2 (iv) υπό τον τίτλο «Δημιουργία Υδροβιολογικού Πάρκου» έναντι «Περιβαλλοντικού». Σημειώνεται πως υπήρξε αρχική πρόταση για την αποκατάσταση της περιοχής στο Δημοτικό Συμβούλιο (2007) από την υποφαινομένη και μελέτη από την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία. Συγχαίρω το ΥΠΕΝ για την πρωτοβουλία του να αποκαταστήσει εντός του Π.Δ. αυτό την ιδιαίτερα σημαντική περιοχή της Λίμνης.. Ζώνη Α.7. 11η πρόταση Η ζώνη αυτή είναι επίσης σημαντική για το ενδημικό και παγκόσμια απειλούμενο είδος Ch. lacustris. Απειλείται από δόμηση, από τεχνικά έργα εκβάθυνσης, από τη γεωργία (όργωμα), και εποχιακά μόνο από τη χορτοκοπή. Προτείνεται να προστεθεί στο τμήμα της γεωργίας «ύστερα από σύμφωνη γνώμη του Φορέα Διαχείρισης», καθώς υπάρχουν επιστημονικά δεδομένα κατανομής του είδους και πιθανόν να υπάρξει και σχέδιο διαχείρισης ειδικά για το είδος από το Φ.Δ. Ο υγρότοπος πλησίον του Μουσείου του Βρέλλη φιλοξενεί σήμερα το μεγαλύτερο πληθυσμό του είδους παγκοσμίως, και έχει συρρικνωθεί από τη γέφυρα που δομήθηκε από το ΙΚΕΑ, αλλά σε μικρό βαθμό. Είναι εξαιρετικά σημαντικό να προστατευθεί η περιοχή από δόμηση, να διατηρηθούν οι εποχιακά κατακλυζόμενες εκτάσεις, και να συνδεθεί ο υγρότοπος του Βρέλλη μέσω διαδρόμων υψηλών υγρών χόρτων με τα λοιπά εποχιακά λιμνία στην ευρύτερη περιοχή και στην περιοχή της Αμπελιάς. Για αυτό και προτείνεται να προστεθεί : «Οι εργασίες αποκατάστασης, διατήρησης και σύνδεσης των εποχιακών υγροτόπων, όπως: απομάκρυνση φερτών υλικών, διατήρησης καλής ποιότητας νερού των εποχιακών υγροτόπων, σύνδεσης εποχιακών υγροτόπων με υγρές ζώνες, υπό το πρίσμα της κλιματικής αλλαγής» Η χαρτογράφηση όμως των εποχιακών λιμνίων είναι ελλιπής. Είναι στη διάθεση του ΥΠΕΝ τα δεδομένα στο Εργαστήριό μου για τα εποχιακά λιμνία και υγροτόπους με την παρουσία του είδους. Ζώνη Β ΙΙ.5 Ζώνη Β5.1 11η Πρόταση Με βάση τις παρατηρήσεις που έκανα στο Άρθρο 2, τουλάχιστον η ζώνη Β5.1. θα πρέπει να ενταχθεί στη ζώνη Α.4.2 με ισχύ των χρήσεων γης όπως αναγράφονται για τη ζώνη Α4.2 Για να γίνει αυτό, θα πρέπει να υπάρξει ανταλλαγή γαιών και αποζημίωση των ιδιοκτητών εντός της ζώνης Β5.1., έπειτα από διερεύνηση και διαλεύκανση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος στην εν λόγω περιοχή και της νομιμότητας των κτήσεων. Εάν η Ελληνική Πολιτεία δεν επιθυμεί την αλλαγή όλης της ζώνης Β.5.1. σε Α.4.2., θα πρέπει τουλάχιστον να εντάξει στην Α.4.2. ζώνη 300 μ από το ανάχωμα όπως είχε προβλεφθεί στο προηγούμενο σχέδιο Π.Δ. και να ισχύουν τα οριζόμενα του άρθρου Β.5.1 περί μητροπολιτικού πάρκου εξωτερικά της ζώνης των 300μ. Τεκμηρίωση 1. Η πλήρης επιστημονική τεκμηρίωση δίνεται στα σχόλιά μου στο Άρθρο 2, ώστε οι εκτάσεις αυτές που άλλοτε ήταν ρηχές εκτάσεις της Λίμνης ή εποχιακά κατακλυζόμενες (και άρα οι πλέον σημαντικές από βιολογική άποψη) να αποδοθούν ξανά στη λίμνη. 2. Στο Παρόν Π.Δ. Για τη ζώνη αυτή, απαγορεύεται η έκδοση νέων οικοδομικών αδειών, αλλά ως έχει το κείμενο αφήνει τη δόμηση για υποδομές κοινής ωφέλειας και κατοχυρώνει τις υπάρχουσες υποδομές και κτίσματα. Σημειώνεται το Αρθρο 6 (4) της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ όπου αναγράφεται: «Εάν, παρά τα αρνητικά συμπεράσματα της εκτίμησης των επιπτώσεων και ελλείψει εναλλακτικών λύσεων, ένα σχέδιο πρέπει να πραγματοποιηθεί για άλλους επιτακτικούς λόγους σημαντικού δημοσίου συμφέροντος, περιλαμβανομένων λόγων κοινωνικής ή οικονομικής φύσεως, το κράτος μέλος λαμβάνει κάθε αναγκαίο αντισταθμιστικό μέτρο ώστε να εξασφαλισθεί η προστασία της συνολικής συνοχής του Natura 2000. Το κράτος μέλος ενημερώνει την Επιτροπή σχετικά με τα αντισταθμιστικά μέτρα που έλαβε», ενώ υπάρχουν σχετικές Ευρωπαϊκές προδιαγραφές για το τι νοείται «λόγοι σημαντικού δημοσίου συμφέροντος» [5-6]. Αν επομένως η πολιτική ηγεσία αποφασίσει να μην να μην αποδώσει στη Λίμνη τις υδάτινες εκτάσεις της, θα πρέπει να μεριμνήσει για την απόδοση αντισταθμιστικών μέτρων με βάση τα όσα ο νόμος ορίζει, συμπεριλαμβανομένων έργων και υποδομών που έχουν ήδη γίνει, είτε από ιδιώτες είτε από την ίδια την Πολιτεία. 3. Όσον αφορά στη δεύτερη συμβιβαστική πρόταση, θεωρώ πως η ζώνη των 300 μ. είναι μια αυθαίρετη μεν οριοθέτηση, αλλά προτείνεται ως συμβιβαστική πολιτική λύση, μεταξύ αφενός της αυστηρής επιστημονικής / νομικής άποψης καθορισμού του αιγιαλού (469,54 ) και αποκατάστασης των όλων των σήμερα υποβαθμισμένων ενδιαιτημάτων και από την άλλη τις πιέσεις που υφίσταται η περιοχή από το άστυ και τις ανάγκες της κοινωνίας για μητροπολιτικό πάρκο. Εάν υπήρχε πλήρης απομάκρυνση των επιχωματώσεων, τμήση του αναχώματος, επαναπλημμυρισμός και επαναφορά των φυτοκοινωνιών στους υγρούς λειμώνες, όπως και αποκατάσταση των πληθυσμών των ειδών της ενδημικής ή απειλούμενης και προστατευόμενης πανίδας στη ζώνη των 300 μ, θα είχαν εκπληρωθεί οι στόχοι του ΠΔ σε μεγάλο βαθμό, ώστε να παραχωρηθεί η λοιπή έκταση στην κοινωνία για χρήση μητροπολιτικού πάρκου και αναψυχής. Το όφελος για την κοινωνία θα ήταν ακόμη πιο σημαντικό, πέραν της περιβαλλοντικής αναβάθμισης της λίμνης, καθώς οι δυνατότητες περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, ανάδειξης της λίμνης και ενίσχυσης της οικοτουριστικής δραστηριότητας είναι τεράστιες. ΙΙ.5 Ζώνη Β5.2 & Β.5.3 Και οι δύο ζώνες αυτές εάν εφαρμοζόταν πλήρως η κείμενη νομοθεσία, και με βάση την επιστημονική τεκμηρίωση που αναγράφω στο Άρθρο 2 ήταν εκτάσεις υδάτινες της λίμνης, όπως αποδεικνύεται και από παλιές αεροφωτογραφίες, καθώς βρίσκονταν εντός του πολυγώνου με απόλυτο υψόμετρο 469,54 μ, μη συμπεριλαμβανομένων των τεχνητών έργων και επιχωματώσεων. Με βάση του νόμου περί αιγιαλού επομένως θα έπρεπε να ήταν όλες εκτάσεις της Λίμνης και άρα δημόσιες εκτάσεις. Σήμερα, οι εκτάσεις αυτές δεν έχουν σημαντική οικολογική αξία σε σχέση με άλλες παραλίμνιες περιοχές, τουλάχιστον όσον αφορά στα προστευόμενα από την κείμενη νομοθεσία είδη. Χαιρετίζω το θάρρος της Ελληνικής Πολιτείας που θέλει να προστατέψει το χώρο αυτό από την περαιτέρω κάλυψη τεχνητών επιφανειών, καθώς η χώρα μας είναι στην πρώτη θέση στην Ευρώπη αύξησης των τεχνητών επιφανειών της (περίοδος 2012-2015, Ευρωπαϊκός Μ.Ο 3,9%), όταν ο στόχος του 7ου Προγράμματος Δράσης για το Περιβάλλον είναι ο μηδενισμός της δημιουργίας νέων τεχνητών επιφανειών ως το 2050 [SEBI 04 – 7]. Το Π.Δ. όμως πρακτικά νομιμοποιεί τα υπάρχοντα κτίσματα και ταυτόχρονα δεν δίνει τη δυνατότητα για επιπλέον δόμηση. Δεν υπάρχει επομένως ίση μεταχείριση μεταξύ των πολιτών. 12η Πρόταση Και σε αυτήν την περίπτωση επομένως προτείνεται (α) η διαλεύκανση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος και σε περίπτωση νόμιμων ιδιοκτησιών η ανταλλαγή γαιών (β) η εφαρμογή της κείμενης νομοθεσίας περί αντισταθμιστικών μέτρων και απομάκρυνση των αυθαίρετων κτισμάτων. Προτείνεται η δημιουργία εκεί του μητροπολιτικού πάρκου – χώρου πρασίνου με βάση τα οριζόμενα στο χωρίο Β.5.1, για την επίτευξη της μεγιστοποίησης της κοινωνικής ωφέλειας από το δημόσιο χώρο πρασίνου που θα δημιουργηθεί προς όφελος όλων των πολιτών. Βιβλιογραφία παρατηρήσεων Άρθρου 3 1. Λουκάτος Α., Λαγουδάκη Α. (2000) «Μελέτη ανάδειξης, ανάπλασης και προστασίας της λίμνης Παμβώτιδας Ιωαννίνων και των περιμετρικών αυτής περιοχών» 2. ΟΙΚΟΣ. 2005. Διαχείριση Φυσικού Περιβάλλοντος ΕΠΕ – ΛΔΚ, Σχέδιο Διαχείρισης Λίμνης Παμβώτιδας Ιωαννίνων 3. Kati V., Mani P., von Helversen O., Willemse F., Elsner N., Dimopoulos P. 2006. Human land use threatens endemic wetland species: the case study of Chorthippus lacustris (Orthoptera: Acrididae) in Epirus, Greece. Journal of Insect Conservation 10: 65-74. https://www.researchgate.net/publication/225799196_Human_Land_use_Threatens_Endemic_Wetland_Species_The_Case_of_Chorthippus_lacustris_La_Greca_and_Messina_1975_Orthoptera_Acrididae_in_Epirus_Greece 4. https://www.iucnredlist.org/species/14870997/70432562 5. EC (2000) Managing Natura 2000 sites. The provisions of Article 6 of the ‘Habitats’ Directive 92/43/EEC. Luxembourg 6. 2 COM (96) 443, of the 11.9.1996 7. Κατή Β. (Εκδ) (2018). « Φύση και Βιοποικιλότητα» Σε: Εθνικό Κέντρο Περιβάλλοντος και Αειφόρου Ανάπτυξης-ΕΚΠΑΑ. «Ελλάδα – Έκθεση κατάστασης περιβάλλοντος 2018». ΕΚΠΑΑ, Αθήνα, σελ. 334-456. Προσβάσιμο από: http://ekpaa.ypeka.gr/