Αρχική Κανονισμός Τιμολόγησης των ΦΟΔΣΑ και Ρυθμίσεις για την ενίσχυση της κυκλικής οικονομίαςΡύθμιση 02 – ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΚΥΚΛΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣχόλιο του χρήστη Περιφερειακός Σύνδεσμος Φορέων Διαχείρισης Αποβλήτων (ΦοΔΣΑ) Κεντρικής Μακεδονίας | 21 Ιανουαρίου 2019, 13:31
Γενικές διαπιστώσεις - προτάσεις: Ο ΦΟΔΣΑ ΚΜ έχει ως βασική θέση, όπως άλλωστε έχουμε διατυπώσει σε διαφορετικές ευκαιρίες μας, την ανάγκη μείωσης της ταφής και την εφαρμογή ανώτερων ιεραρχικά τεχνολογιών Διαχείρισης Αποβλήτων που θα συνεισφέρουν στην εφαρμογή του μοντέλου της Κυκλικής Οικονομίας. Άλλωστε πέρα από την εφαρμογή βήμα -βήμα του υφιστάμενου ΠΕΣΔΑ (ήδη ξεκινά εντός Φλεβάρη η δοκιμαστική λειτουργιά του Εργοστασίου Σερρών και έχουν ήδη υπογραφεί οι συμβάσεις μελετών των δυο ΜΕΑ Ανατολικού και Δυτικού τομέα), έχει εκφράσει και την πρόταση του «ΕΓΝΑΤΙΑ Διαχείρισης Υπολειμμάτων» για το 2035, συμβαδίζοντας απολύτως με τις αναθεωρημένες οδηγίες (Ιούνιος 2018) για τα απόβλητα της ΕΕ. Με αυτά τα δεδομένα δεν θα μπορούσαμε παρά να αναγνωρίσουμε τις προθέσεις των υπό συζήτηση ρυθμίσεων αφού κινούνται προς τη θετική κατεύθυνση. Εντούτοις πιστεύουμε ότι αυτές πρέπει να επεκταθούν για την επίτευξη του ρυθμού αλλαγής που χρειάζεται η χώρα. Η εν λόγω πρωτοβουλία του ΥΠΕΝ είναι στην κατεύθυνση αυτή καθώς συμβαδίζει με την ιεράρχηση της διαχείρισης αποβλήτων, ενθαρρύνοντας -μέσω νέων οικονομικών εργαλείων - την αποτροπή και δραστική μείωση της ταφής. Οι δύο νέες ρυθμίσεις του ΥΠΕΝ, που τροποποιούν την τιμολογιακή πολιτική των ΦοΔΣΑ με έμμεσο στόχο και τα δημοτικά τέλη και ενισχύουν την ανακύκλωση και την κυκλική οικονομία και οι οποίες τέθηκαν σε διαβούλευση, φαίνεται να κινούνται με βάση το ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο, στηριζόμενες στην αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει». Οι προτεινόμενες αλλαγές στην τιμολογιακή πολιτική των στερεών αποβλήτων, που αποφασίστηκαν σε συνεργασία με τη ΓΓ Συντονισμού και Διαχείρισης Αποβλήτων του ΥΠΕΣ, συνδέονται με τον νέο νόμο για την ανακύκλωση (ν. 4496/2017), τις διατάξεις για τον εκσυγχρονισμό λειτουργίας των Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ν. 4555/2018), το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων και το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο Πρόληψης Δημιουργίας Αποβλήτων. Και ενώ η νέα νομοθεσία προβλέπει την δημιουργία κινήτρων για τη μείωση των αποβλήτων και την ενδυνάμωση της ανακύκλωσης, σε συνάρτηση με την απόδοση της διαλογής στην πηγή, την εκτροπή οργανικών αποβλήτων από την ταφή, τη συλλογή αποβλήτων συσκευασιών ανά κάτοικο και την πραγματοποιηθείσα ανακύκλωση με την δημιουργία οικονομικών κίνητρων για ΟΤΑ Α’, πολίτες και επιχειρήσεις, παρόλα αυτά δεν δίνει λύση στο αρχικό βασικό πρόβλημα των ΟΤΑ Α΄ βαθμού για την οργάνωση των δράσεων και παρεμβάσεων για την οργάνωση και εκτέλεση της παρεχόμενης υπηρεσίας σε συνάρτηση της διαλογής στην πηγή, την εκτροπή οργανικών αποβλήτων από την υγειονομική ταφή, την συλλογή αποβλήτων συσκευασίας ανά κάτοικο και την πραγματοποιηθείσα ανακύκλωση σε σχέση με τους στόχους των α’ βαθμού ΟΤΑ. Κρίνεται αναγκαίο λοιπόν να υπάρξει σχετική πρόβλεψη του ΥΠΕΝ για χρηματοδότηση των α’ βαθμού ΟΤΑ για πρόσληψη αναγκαίου προσωπικού και ενίσχυση των χρηματοδοτικών εργαλείων, ώστε να υπάρξουν πόροι για την οργάνωση και προμήθεια του απαραίτητου εξοπλισμού προς ενίσχυση της ανακύκλωσης και ιδιαίτερα ενισχύοντας την συλλογή στην πηγή. Επιπλέον η καταγραφή των πιστοποιημένων στοιχείων που καταγράφονται στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Αποβλήτων (ΗΜΑ) δέον είναι να διασφαλιστεί με τις απαραίτητες δικλείδες για την αντικειμενικότητα τους. (Άρθρο 4, παρ. 4). Στο πλαίσιο δε της διαβούλευσης, παραθέτουμε τις παρακάτω απόψεις μας. • Αρ. 1 «Ενίσχυση δράσεων κυκλικής οικονομίας» -παρ.1. « Για την ενίσχυση της κυκλικής οικονομίας……… .Η ισχύς της παρούσης αρχίζει την 1 Ιουλίου 2019 και το ποσό αυξάνεται κατά πέντε (5) ευρώ από 1.1.2021 και το ποσό αυξάνεται κατά πέντε (5) ευρώ από 1.1.2021 και κάθε έτος, έως τα τριάντα πέντε (35) ευρώ.» -Η ισχύς της παρούσας ρύθμισης, κατά την άποψη μας, θα πρέπει να αρχίζει από την 1-1-2020, δεδομένου ότι μέχρι την 1-6-2019 που ορίζεται ως χρόνος ισχύς της παρούσας οι ΦοΔΣΑ, δεν δύναται να έχουν εντάξει στον προϋπολογισμό τους, το συνολικό κόστος περιβαλλοντικής εισφοράς, προσαρμοσμένο στα νέα δεδομένα ανταποδοτικότητας (εναρμόνιση στον προϋπολογισμό της απόφασης από τους Δήμους- μέλη και τον ΦΟΔΣΑ, τροποποιήσεις, αναμορφώσεις ώστε να προβλεφτεί και η περιβαλλοντική εισφορά). Συνεπώς κρίνεται αναγκαίο, προκομμένου να μην διαταραχθεί η οικονομική βιωσιμότητα των ΦΟΔΣΑ η ισχύς να αρχίσει από 1-1-2020 ώστε να υπάρχουν οι κατάλληλες προσαρμογές που απαιτούνται. • Αρ. 1 «Ενίσχυση δράσεων κυκλικής οικονομίας» -παρ.2 «1. Για την επιτάχυνση των διαδικασιών υλοποίησης των ΠΕΣΔΑ, το προς την παρ. 1 θα μειώνεται ανάλογα με την πρόοδο των προβλεπόμενων μονάδων επεξεργασίας σύμμεικτων αποβλήτων (ΜΕΑ) και μονάδων επεξεργασίας βιοαποβλήτων (ΜΕΒΑ) αρμοδιότητας ΦΟΔΣΑ ως εξής:» -Κρίνεται αναγκαίο ότι πρέπει να προστεθεί ένα ακόμα στάδιο -μεταξύ 1 και 2- το οποίο θα έχει σχέση με την διασφάλιση χρηματοδοτικού εργαλείου κατασκευής της έκαστης μονάδας ΜΕΑ/ΜΕΒΑ , καθώς η δράση υλοποίησης του ΠΕΣΔΑ επηρεάζεται από εξωγενής παράγοντες του ΦΟΔΣΑ. -Σε περίπτωση δε που οι καθυστερήσεις δεν οφείλονται σε υπαιτιότητα του ΦΟΔΣΑ για την υλοποίηση του ΠΕΣΔΑ (π.χ. καθυστέρηση έγκρισης περιβαλλοντικής αδείας , ενστάσεις κατά την φάση των διαγωνιστικών διαδικασιών ) θα πρέπει να υπάρχει η δυνατότητα κατοχύρωσης του σταδίου υλοποίησης του ΠΕΣΔΑ με προσφυγή στην Γενική Γραμματεία Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων του Υπουργείου Εσωτερικών κατά την έκδοση των διαπιστωτικών πράξεων. Πρόταση μεταβολής του σχετικού Πινάκα Κλίμακα – Πρόοδος έργων ΜΕΑ/ΜΕΒΑ Μείωση περιβαλλοντικής εισφοράς 0 -Καμία Ενέργεια 0% 1 -Περιβαλλοντική αδειοδότηση μονάδας (ΜΕΑ/ΜΕΒΑ) 35% 2 -Διασφάλιση χρηματοδοτικού εργαλείου κατασκευής 50% 3 -Σύμβαση κατασκευής ή/και προμήθειας του συνόλου του έργου για την υλοποίηση μονάδας (ΜΕΑ/ΜΕΒΑ) 70% 4- Λειτουργία μονάδας (ΜΕΑ/ΜΕΒΑ) 100%