Αρχική ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ «ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΑΓΟΡΑΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ, ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΔΕΗ, ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΔΕΠΑ ΚΑΙ ΣΤΗΡΙΞΗ ΤΩΝ ΑΠΕ»Άρθρο 26 – Εναρμόνιση με Κανονισμό για ευθύνη εξισορρόπησης σταθμών ΑΠΕΣχόλιο του χρήστη ΕΛΕΤΑΕΝ | 11 Νοεμβρίου 2019, 17:00
  • Σχόλιο του χρήστη 'ΕΛΕΤΑΕΝ' | 11 Νοεμβρίου 2019, 17:00

    Α] Το άρθρο αυτό φέρεται ως υποχρεωτική ενσωμάτωση στο εθνικό δίκαιο διατάξεων του Ευρωπαϊκού Κανονισμού 2019/943 και ιδίως των άρθρων 5 και 12 αυτού που αφορούν τις αποκλίσεις και την κατανομή του φορτίου, που συνεπάγονται νέες υποχρεώσεις για τους παραγωγούς Α.Π.Ε. Δυστυχώς όμως, η μεγάλη καθυστέρηση που έχει υπάρξει στην υλοποίηση και εφαρμογή του νέου σχεδιασμού της ηλεκτρικής αγοράς, στερεί από τους παραγωγούς Α.Π.Ε. δικαιώματα που θα έπρεπε να απολαμβάνουν και επιλογές που θα έπρεπε να διαθέτουν ως προϋπόθεση των νέων υποχρεώσεων που εισάγει το σχέδιο νόμου. Περαιτέρω, υφίστανται διατάξεις του σχεδίου που δεν επιβάλλονται από τον Κανονισμό και προτείνουμε να απαλειφθούν. Ειδικότερα: α) Με τις παραγράφους 1 και 3 του άρθρου 26 του σχεδίου επεκτείνεται η ευθύνη εξισορρόπησης σε όλους τους σταθμούς Α.Π.Ε. άνω των 400kW που τέθηκαν σε λειτουργία από την 4.7.2019 και μετά. Η υποχρέωση αυτή φαίνεται ότι είναι κατ’ αρχάς συμβατή με την παρ. 2 του άρθρου 5 του Κανονισμού 2019/943. Όμως, κατά την ουσία του Κανονισμού -αλλά και της κοινής λογικής- η υποχρέωση αυτή συνδέεται με, ή και τίθεται υπό την αίρεση της αποτελεσματικής εφαρμογής των άρθρων 6 και 7 του Κανονισμού που αφορούν τη λειτουργία της Αγοράς Εξισορρόπησης και των Αγορών Επόμενης Ημέρας και Ενδοημερήσιας. Ιδιαίτερη σημασία έχουν: • η παρ. 1.γ του άρθρου 6 σύμφωνα με την οποία η Αγορά Εξισορρόπησης θα έπρεπε να έχει οργανωθεί έτσι ώστε «να διασφαλίζεται η άνευ διακρίσεων πρόσβαση όλων των συμμετεχόντων στην αγορά, είτε μεμονωμένα είτε μέσω σωρευτικής εκπροσώπησης, συμπεριλαμβανομένης της πρόσβασης για ηλεκτρική ενέργεια παραγόμενη από μεταβλητές ανανεώσιμες πηγές, απόκριση ζήτησης και αποθήκευση ενέργειας» • η παρ. 2.β του άρθρου 7 σύμφωνα με την οποία οι Αγορές Επόμενης Ημέρας και Ενδοημερήσια θα έπρεπε να λειτουργούν ώστε να «μεγιστοποιούν την ικανότητα όλων των συμμετεχόντων στην αγορά να διαχειριστούν τις αποκλίσεις». Επειδή είναι προφανές ότι η Ελλάδα δεν έχει συμμορφωθεί με τα ανωτέρω, εκφράζουμε την ανησυχία μας ότι η έναρξη των σχετικών υποχρεώσεων των παραγωγών Α.Π.Ε. πριν την έναρξη λειτουργίας των Αγορών και την επίτευξη συνθηκών μεγιστοποίησης της ικανότητας των συμμετεχόντων να διαχειριστούν αποκλίσεις, προκαλεί σε αυτούς άδικη ζημία με ευθύνη του κράτους ή και των αρμόδιων φορέων. β) Το σχέδιο νόμου δεν ενσωματώνει πλήρως την υποχρέωση του κράτους, που προκύπτει από την παρ. 1 του άρθρου 5 του Κανονισμού, να διασφαλίζει ότι όλοι οι υπόχρεοι εξισορρόπησης θα μπορούν να «μεταβιβάζουν συμβατικά την ευθύνη τους σε ένα συμβαλλόμενο μέρος με ευθύνη εξισορρόπησης της επιλογής τους». Συγκεκριμένα, από τη διατύπωση της παρ. 3 του άρθρου 26 του σχεδίου (νέο άρθρο 5Α του ν.4414/2016, παρ. 2) προκύπτει ότι τα έργα που έχουν υπογράψει ΣΕΣΤ και έχουν ευθύνη εξισορρόπησης θα πρέπει να καταβάλουν το σχετικό κόστος αποκλειστικά στον ΔΑΠΕΕΠ και δεν μπορούν να επιλέξουν κάποιον άλλο φορέα. Μάλιστα, το κόστος αυτό αφορά αποκλίσεις που προκύπτουν από μία διαδικασία (πρόβλεψη παραγωγής, δήλωση έγχυσης) που διενεργείται από το ΔΑΠΕΕΠ, και συνεπώς είναι εκτός ελέγχου των παραγωγών Α.Π.Ε. Από τις διατάξεις του σχεδίου προκύπτει ότι η μοναδική τους επιλογή να μπορέσουν να απευθυνθούν σε άλλον φορέα για την εκπροσώπηση, είναι να εγκαταλείψουν τη ΣΕΣΤ και να μεταπέσουν σε ΣΕΔΠ, απαίτηση που δεν είναι λογική. γ) Το σχέδιο νόμου δεν αξιοποιεί τη δυνατότητα που προσφέρει ο Κανονισμός στα κράτη (τελευταίο εδάφιο, παρ. 2, άρθρο 5) «να παρέχουν κίνητρα στους συμμετέχοντες στην αγορά που εξαιρούνται εν όλω ή εν μέρει από την ευθύνη εξισορρόπησης ώστε να αναλάβουν την πλήρη ευθύνη εξισορρόπησης». Θεωρούμε ότι -δεδομένων και των ελλείψεων που προαναφέρθηκαν σε σχέση με την πρόοδο της Ελλάδας- αυτό πρέπει να γίνει. δ) Ομοίως, το σχέδιο νόμου δεν αξιοποιεί τη δυνατότητα που προσφέρει ο Κανονισμός στα κράτη (τελευταίο εδάφιο, παρ. 3, άρθρο 12) «να παρέχουν κίνητρα σε εγκαταστάσεις επιλέξιμες για κατανομή κατά προτεραιότητα, προκειμένου να παραιτούνται εθελουσίως της κατά προτεραιότητα κατανομής». Θεωρούμε ότι τέτοια κίνητρα πρέπει να παρασχεθούν. ε) Ο Κανονισμός δεν υπεισέρχεται σε θέματα λειτουργικών ενισχύσεων. Δεν κατανοούμε λοιπόν γιατί με την παρ. 1 του άρθρου 26 του σχεδίου μειώνονται τα όρια εγκατεστημένης ισχύος μεταξύ ΣΕΣΤ και ΣΕΔΠ (από 3MW σε 400kW για αιολικά). Ζητούμε να διαγραφεί αυτή η ρύθμιση. στ) Όπου αναφέρεται «λειτουργία πριν από την 4η Ιουλίου 2019», πρέπει να τεθεί «δοκιμαστική λειτουργία αν προβλέπεται άλλως λειτουργία πριν από την 4η Ιουλίου 2019». ζ) Αφήσαμε τελευταία την παρατήρησή μας για την περίπτωση γ) της παρ. 4 η οποία αφορά την προτεραιότητα στην κατανομή του φορτίου και κατά την άποψη μας παραβιάζει το πρώτο εδάφιο της παρ. 6 του άρθρου 12 του Κανονισμού 2019/943. Το εδάφιο αυτό του Κανονισμού εισάγει δύο (και όχι μόνο μία) εξαιρέσεις υπέρ των Α.Π.Ε. σε σχέση με την γενική διάταξη της παρ. 2. Το σχέδιο νόμου όμως ενσωματώνει μόνο τη μία εξαίρεση, ήτοι αυτή που αντιστοιχεί στο ακόλουθο λεκτικό του Κανονισμού: «….power-generating facilities that use renewable energy sources or high-efficiency cogeneration and were commissioned before 4 July 2019 and, when commissioned, were subject to priority dispatch under Article 15(5) of Directive 2012/27/EU or Article 16(2) of Directive 2009/28/EC of the European Parliament and of the Council ( 20) shall continue to benefit from priority dispatch.» Το σχέδιο νόμου αγνοεί λανθασμένα την κρίσιμη πρώτη φράση του πρώτου εδαφίου της παρ. 6 του άρθρου 12 του Κανονισμού, ήτοι τη φράση «Without prejudice to contracts concluded before 4 July 2019…» (στα Γερμανικά: «Unbeschadet der vor dem 4. Juli 2019 geschlossenen Verträge wird…»). Η φράση αυτή εισάγει σημαντική εξαίρεση υπέρ των Α.Π.Ε. και ξεκαθαρίζει ότι οι συμβάσεις που έχουν υπογραφεί πριν την 4η Ιουλίου 2019 δεν θίγονται και επομένως το δικαίωμα της προτεραιότητας στην κατανομή φορτίου που είναι συνυφασμένο με αυτές, διατηρείται ασχέτως του χρόνου σύνδεσης των σταθμών. Στην προκειμένη περίπτωση της Ελλάδας οι παραγωγοί Α.Π.Ε. που έχουν υπογράψει ΣΠΗΕ ή Σύμβαση Λειτουργικής Ενίσχυσης, τις υπέγραψαν εντός ενός θεσμικού πλαισίου που εξασφάλιζε ότι οι σταθμοί τους έχουν προτεραιότητα κατά την κατανομή του φορτίου. Μάλιστα, οι ΣΠΗΕ και οι ΣΕΣΤ δεν έχουν καν υποχρέωση συμμετοχής στην αγορά. Ιδίως, οι Συμβάσεις Πώλησης Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΣΠΗΕ) κάνουν ρητή αναφορά στην προτεραιότητα στην κατανομή δια της παραπομπής στο άρθρο 9 του ν. 3468/2006 (βλ. το τρίτο άρθρο των ΣΠΗΕ που έχει τίτλο «Προγραμματισμός λειτουργίας και φόρτισης»). Στο ίδιο άρθρο 9 του ν. 3468/2006 παραπέμπει για τη λειτουργία των σταθμών και η παρ. 3 του πρώτου άρθρου των ΣΕΣΤ και ΣΕΔΠ Η παράλειψη αυτή του σχεδίου νόμου είναι σημαντική και θίγει αναδρομικά τις υπογεγραμμένες συμβάσεις. Επομένως η περίπτωση γ) της παρ. 4 του άρθρο 26 του σχεδίου πρέπει να αναδιατυπωθεί ως εξής: «γ) σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ, οι οποίοι είτε (ι) υπέγραψαν Σύμβαση Πώλησης Ηλεκτρικής Ενέργειας σύμφωνα με το άρθρο 12 του ν. 3468/2006 (Α΄ 129) ή Σύμβαση λειτουργικής Ενίσχυσης σύμφωνα με τα άρθρα 9, 10 ή 11 του ν. 4414/2006 (Α΄ 149) πριν από την 4η Ιουλίου 2019 είτε (ιι) τέθηκαν σε δοκιμαστική λειτουργία αν προβλέπεται άλλως λειτουργία πριν από την 4η Ιουλίου 2019, ….» Σημειώνεται ότι η κρίσιμη φράση «Without prejudice to contracts concluded before 4 July 2019…» προστέθηκε στο προσχέδιο του Κανονισμού σε σχετικά ύστερο στάδιο των διαπραγματεύσεων, ακριβώς για να μη θιγεί η προτεραιότητα των υπογεγραμμένων συμβάσεων. Β] Πέραν των ανωτέρω που αποτελούν σχολιασμό των διατάξεων που έχουν ενταχθεί στο σχέδιο νόμου, επιθυμούμε να προτείνουμε την ενσωμάτωση και του άρθρου 13 Κανονισμού 2019/943 και ιδίως της παραγράφου 7 αυτού, που αφορά την αποζημίωση των παραγωγών για την ενέργεια που περικόπτεται για τεχνικούς λόγους του δικτύου με την εφαρμογή εντολών από την Διαχειριστή που δεν προκύπτουν από κανόνες αγοράς. Θα πρέπει λοιπόν να υπάρξει κατάλληλη εξουσιοδοτική διάταξη για την κατάρτιση της απαραίτητης μεθοδολογίας. Η αποδοχή της ανωτέρω πρότασης θα στείλει το μήνυμα ότι το σχέδιο νόμου δεν αρκείται στο να ενσωματώσει τις «αρνητικές» διατάξεις του Κανονισμού αλλά και αυτές που είναι πιο «θετικές». Εναλλακτικά, αν θεωρείτε ότι ο καθορισμός της αποζημίωσης που προβλέπεται στην παρ. 7 του άρθρου 13 του Κανονισμού θα γίνει με απλή αλλαγή των εθνικών κωδίκων και κανονισμών, θα προτείναμε αυτό να διευκρινισθεί δημοσίως.