Yπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'Τσελεπής Ευστάθιος' | 13 Δεκεμβρίου 2019, 18:02

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  Το ΕΣΕΚ κινείται γενικά στην σωστή κατεύθυνση όσον αφορά τους στόχους και τα μέτρα χωρίς να λείπει και η έλλειψη διορατικότητας και γνώση της τρέχουσας παγκόσμιας κατάστασης που θα επηρεάσει και τη χώρα μας αλλά καθυστερημένα γιατί δεν έχουμε προετοιμαστεί. Ένα από αυτά τα θέματα που είναι της ειδικότητάς μου είναι ο ρόλος της αποθήκευσης με ηλεκτροχημικά μέσα (μπαταρίες/συσσωρευτές). Ενώ η αποθήκευση αναφέρεται στο ΕΣΕΚ δεν θεωρείται ότι θα έχει κάποια διείσδυση παρά κοντά στο 2030. Από την άλλη πλευρά στις ΗΠΑ, Ην. Βασίλειο, Αυστραλία για να αναφέρω μόνο τις χώρες που οδηγούν σε εγκαταστάσεις τα συστήματα συσσωρευτών κυρίως με Φωτοβολταϊκά πολλαπλασιάζονται προσφέροντας για μεγάλα διαστήματα σταθερή παραγωγή και άλλες υπηρεσίες με κόστος πολύ χαμηλότερο απο τις μονάδες αιχμής ακόμη και από τις μονάδες φυσικού αερίου. Η Επιτροπή Δημόσιων Επιχειρήσεων Παροχής Ενέργειας στη Χαβάη (HPUC) έχει εγκρίνει συμβάσεις μεταξύ των θυγατρικών εταιρειών κοινής ωφέλειας της Hawaiian Electric Industries και των προγραμματιστών έξι έργων, που αντιπροσωπεύουν ισχύ Φ/Β 247 MW ηλιακής και 998 MWh σε αποθήκευση ενέργειας (27 Μαρτίου 2019, https://www.hawaiianelectric.com/six-low-priced-solar-plus-storage-projects-approved-for-oahu-maui-and-hawaii-islands) Κάθε έργο συνδυάζεται με αποθήκευση μπαταριών που μπορεί να αποθηκεύσει τέσσερις ώρες ενέργειας που θα μειώσει τη χρήση ορυκτών καυσίμων κατά τη διάρκεια της αιχμής ζήτησης το βράδυ ή σε άλλες ώρες της ημέρας όταν έχει συννεφιά. Το κόστος της προσφερόμενης ενέργειας των 6 έργων κυμαίνεται από 0,08 έως 0,10 USD/kWh όταν το τρέχον κόστος παραγωγής από ορυκτά καύσιμα στην Χαβάη είναι περίπου 0,15 USD/kWh. Η ευελιξία των συστημάτων συσσωρευτών, οι υπηρεσίες που προσφέρουν και η ύπαρξη σημαντικής ελληνικής βιομηχανίας συσσωρευτών θα μπορούσε να δώσει περαιτέρω ώθηση στην ανάπτυξη της και αυξημένη προστιθέμενη αξία για την ελληνική οικονομία. Ενώ το κόστος των συστημάτων συσσωρευτών συνεχίζει να μειώνεται έχουν και το πλεονέκτημα για σχεδιασμό και εγκατάσταση συστημάτων εκατοντάδων MWh σε μικρό χρονικό διάστημα (μερικούς μήνες), μηδαμινές περιβαλλοντικές επιπτώσεις και την δυνατότητα να εφαρμοστούν χωρίς περιορισμούς όσον αφορά το ανάγλυφο της περιοχής. Από την άλλη πλευρά τα συστήματα αντλησιοταμίευσης ενώ χρειάζονται 5 με 10 χρόνια για να υλοποιηθούν θα είναι εξίσου σημαντικά για την ανάπτυξη της ικανότητας αποθήκευσης στην Ελλάδα τα επόμενα χρόνια, κάνοντας κατ’αρχήν χρήση των μεγάλων υδροηλεκτρικών και ταμιευτήρων της ΔΕΗ και εν συνεχεία των ταμιευτήρων της ΕΥΔΑΠ. Η μείωση του χρόνου ανάπτυξης και κατασκευής των συστημάτων αντλησιοταμίευσης είναι κρίσιμη και πρέπει να μειωθεί κάτω από τα 5 χρόνια για να έχουν συμμετοχή μέχρι το 2030. Εν τω μεταξύ οι εφαρμογές συστημάτων συσσωρευτών μπορούν να εξετάζονται σαν μια εναλλακτική και γρηγορότερη λύση η οποία διαθέτει και άλλα χαρακτηριστικά όπως η εφαρμογή ανεξαρτήτως του γεωγραφικού ανάγλυφου, η γρήγορη απόκριση σε δυναμικές διακυμάνσεις φορτίου ή/και παραγωγής ΑΠΕ δίνοντας την δυνατότητα να λειτουργήσει ανεξάρτητα και συμπληρωματικά με την αντλησιοταμίευση. Η συνεχής μείωση των τιμών των συσσωρευτών τεχνολογίας ιόντων Λιθίου, λόγω της σημαντικής κλίμακας παραγωγής για την ηλεκτροκίνηση, αποτελεί μια ευκαιρία για τα σταθερά συστήματα αποθήκευσης σε νησιά ή και στα διασυνδεδεμένα συστήματα καθώς έχουν σημαντικά πλεονεκτήματα όσον αφορά τον χρόνο ανάπτυξης και κατασκευής, ενώ ο χρόνος απόκρισης τους σε μεταβατικά φαινόμενα είναι της τάξης των δεκάδων milliseconds δίνοντάς τους την δυνατότητα να παρέχουν εικονική αδράνεια (αδράνεια όπως οι θερμικές μηχανές) και σταθερότητα λειτουργίας στο ηλεκτρικό σύστημα. Τον Δεκέμβριο του 2018, η BloombergNEF δημοσίευσε τα αποτελέσματα της ένατης έρευνας για τις τιμές μπαταρίας Λιθίου. Η μέση τιμή της μπαταρίας, σταθμισμένη ως προς τους όγκους πωλήσεων, μειώθηκε κατά 85% από το 2010 μέχρι το 2018, φθάνοντας κατά μέσο όρο τα $ 176 / kWh. Από τις παρατηρούμενες ιστορικές τιμές και όγκους πωλήσεων προκύπτει το ποσοστό της καμπύλη εκμάθησης που είναι περίπου 18%. Αυτό σημαίνει ότι για κάθε διπλασιασμό του σωρευτικού όγκου πωλήσεων παρατηρείται μείωση της τιμής κατά 18%. Ένα άλλο σημείο που θα ήθελα να θίξω είναι ότι για να βοηθηθεί η ανάπτυξη των ΑΠΕ θα πρέπει να επιταχυνθεί από τους ΑΔΜΗΕ/ΔΕΔΔΗΕ η άρση του κορεσμού των δικτύων μέσω επαύξησης των υποσταθμών και νέων γραμμών αλλά δεν αναφέρθηκε ότι κάποιες από αυτές τις επεμβάσεις θα μπορούσαν ίσως να εξυπηρετηθούν με συστήματα αποθήκευσης μπαταριών με χαμηλότερο κόστος. Συνεπώς στις μελέτες θα πρέπει να εξετάζεται και αυτή η ενδεχόμενη λύση. Τέλος παρουσιάζω ενδεικτικά μια εκτίμηση του αρχικού κόστους επένδυσης για λειτουργία 20 ετών αντίστοιχου συστήματος μπαταρίας Λιθίου (με τρέχουσες τιμές), με τον σταθμό αντλησιοταμίευσης που αναπτύσσεται στην Αμφιλοχία από την ΤΕΡΝΑ, ο οποίος θα προσφέρει τις ίδιες και περισσότερες υπηρεσίες. Το σύστημα αποθήκευσης θα αποτελείται από αμφίδρομους ηλεκτρονικούς μετατροπείς 680 MW και μπαταρίες Λιθίου για 6 ώρες παραγωγή (έγχυση στο δίκτυο) ανά κύκλο, για 200 ημερήσιους κύκλους ανά έτος που θα αποδίδουν συνολικά 816 GWh/έτος όπως στην περίπτωση του Συστήματος Αντλησοταμίευσης Αμφιλοχίας. Αρα ανά κύκλο φόρτισης/εκφόρτισης του συστήματος αποθήκευσης, η ενέργεια που πρέπει να αποδοθεί στο δίκτυο είναι 6hΧ680MW= 4080 MWh/κύκλο. Συνεπώς, απαιτείται μπαταρία με ονομαστική χωρητικότητα 5000 MWh. Εκτίμηση κόστους συστήματος αποθήκευσης: Μετατροπείς αμφίδρομοι 680 ΜW: 80 εκατ. Ευρω Σύστημα μπαταριών Λιθίου 5000 MWh: 750 εκατ. Ευρω Διασύνδεση συστήματος κλπ.: 50 εκατ. Ευρω Σύνολο αρχικής επένδυσης : 880 εκατ. Ευρω για 20 χρόνια λειτουργία Για το σύστημα μπαταριών το κόστος ετήσιας λειτουργίας και συντήρησης ΛκΣ) είναι ιδιαίτερα χαμηλό (τάξης μεγέθους 0.1% του κόστους επένδυσης) ενώ το «μεταβλητό κόστος» θα αποτελείται από το κόστος της ενέργειας που χρειάζεται για να φορτιστούν και την πίστωση των υπηρεσιών που θα προσφέρουν. Το «μεταβλητό κόστος» αναμένεται να είναι θετικό για το σύστημα.