Αρχική Δημόσια διαβούλευση για το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ)Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ)Σχόλιο του χρήστη Νικόλαος Παπαγεωργίου ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΕΕ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΔΥΤΙΚΗΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ | 16 Δεκεμβρίου 2019, 10:10
  • Σχόλιο του χρήστη 'Νικόλαος Παπαγεωργίου ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΕΕ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΔΥΤΙΚΗΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ' | 16 Δεκεμβρίου 2019, 10:10

    ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ- ΘΕΣΕΙΣ ΤΗΣ ΜΟΝΙΜΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΥΔΑΤΩΝ ΤΕΕ Κεντρικής και Δτυικής Θεσσαλίας ΓΙΑ ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΚΛΙΜΑ 2019 Το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) αποτελεί ένα Στρατηγικό Σχέδιο για τα θέματα του Κλίματος και της Ενέργειας και παρουσιάζεται σε αυτό ένας αναλυτικός οδικός χάρτης για την επίτευξη συγκριμένων Ενεργειακών και Κλιματικών Στόχων έως το έτος 2030. Το ΕΣΕΚ παρουσιάζει και αναλύει τις προτεραιότητες και τα μέτρα πολιτικής, ενώ παράλληλα αποτελεί βασικό εργαλείο διαμόρφωσης της εθνικής πολιτικής για την Ενέργεια και το Κλίμα την επόμενη δεκαετία, λαμβάνοντας υπόψη τις συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αλλά και τους στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ. Παρουσιάζει τις πολιτικές προτεραιότητες και τα μέτρα πολιτικής για την περίοδο 2021-2030 για την μείωση των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου (2021-2030), για την προώθηση των ΑΠΕ, για την προώθηση της ενεργειακής απόδοσης, για την ασφάλεια εφοδιασμού, για την αναμόρφωση της αγοράς ενέργειας, στον αγροτικό τομέα, στη ναυτιλία και στον τουρισμό και για την προώθηση της Έρευνας, Καινοτομίας και Ανταγωνιστικότητας. Α) Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας Το ΕΣΕΚ θέτει για το έτος 2030 για τις ΑΠΕ, σημαντικά υψηλότερο στόχο σε σχέση με το μερίδιο συμμετοχής στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας, αφού τίθεται πλέον στόχος για μερίδιο συμμετοχής κατ’ ελάχιστον στο 35%, σημαντικά υψηλότερο και από τον κεντρικό Ευρωπαϊκό στόχο για τις ΑΠΕ που είναι στο 32% ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι σήμερα το μερίδιο των ΑΠΕ στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας βρίσκεται περίπου στο 18%. Ειδικά στον τομέα της ηλεκτροπαραγωγής οι ΑΠΕ θα αποτελούν τη βασική πηγή εγχώριας ηλεκτροπαραγωγής ήδη από τα μέσα της επόμενης δεκαετίας, ξεπερνώντας ως μερίδιο το 65% της εγχώριας ηλεκτροπαραγωγής μέχρι το έτος 2030 και το 60% στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας, αξιοποιώντας με το βέλτιστο οικονομικά τρόπο το υψηλό εγχώριο δυναμικό που διαθέτει η χώρα μας ειδικά για αιολικούς και φωτοβολταϊκούς (Φ/Β) σταθμούς. Στη σελίδα 47 του ΕΣΕΚ αναφέρεται ότι «…Η επίτευξη του συγκεκριμένου στόχου προϋποθέτει τον υπερδιπλασιασμό της σημερινής εγκατεστημένης ισχύος σχεδόν του συνόλου των τεχνολογιών ΑΠΕ με εξαίρεση αυτής των μεγάλων υδροηλεκτρικών έργων…» Αναφέρεται επίσης στη σελ. 49 ότι: «…Στον τομέα της ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ, οι κυρίαρχες εφαρμογές για την επόμενη περίοδο που θα συνεισφέρουν στην επίτευξη των στόχων είναι τα αιολικά και τα φωτοβολταϊκά πάρκα, τα οποία κρίνονται και τα πλέον ώριμα και ανταγωνιστικά με κανόνες αγοράς και οικονομικότητας ως προς τις επιπτώσεις τους σε θέματα ενισχύσεων.» Ωστόσο αναφέρεται ότι η αξιοποίηση του υδροηλεκτρικού δυναμικού, αποτελεί επίσης προτεραιότητα, καθώς αποτελεί έναν πόρο ο οποίος πρέπει να αξιοποιείται όπου είναι διαθέσιμος. Για το σκοπό αυτό θα πρέπει να ολοκληρωθούν όλα τα υπό κατασκευή μεγάλα υδροηλεκτρικά έργα, να αξιοποιηθεί το δυναμικό σε αρδευτικά/υδρευτικά έργα και υφιστάμενους ταμιευτήρες και να επιταχυνθεί η διαδικασία υλοποίησης μικρών υδροηλεκτρικών έργων. Από τα παραπάνω σημεία είναι προφανές ότι ο βασικός πυλώνας για την επίτευξη του κεντρικού στόχου για τις ΑΠΕ είναι η συμμετοχή των ΑΠΕ στην κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας με αποτέλεσμα ο συγκεκριμένος υποτομέας να αποτελεί την κύρια προτεραιότητα πολιτικής και να έχει και την υψηλότερη απαίτηση για την έγκαιρη και αποδοτική εφαρμογή των σχεδιαζόμενων μέτρων. Η επίτευξη του συγκεκριμένου στόχου προϋποθέτει τον υπερδιπλασιασμό της σημερινής εγκατεστημένης ισχύος σχεδόν του συνόλου των τεχνολογιών ΑΠΕ με εξαίρεση αυτής των μεγάλων υδροηλεκτρικών έργων. Οι υπολογισμοί που περιέχονται στο ΕΣΕΚ ότι η συμμετοχή της ΥΗΕ στην ηλεκτροπαραγωγή ελάχιστα θα μεταβληθεί (από 3,4 Gw σε 3,7 Gw) και θα μειωθεί σε σχέση με τις προβλέψεις του ΕΣΕΚ του Ιανουαρίου του 2019 (από 3,42 σε 3,86 GW), εγείρει προβληματισμούς για το αν περιλαμβάνονται στους σχεδιασμούς της κυβέρνησης μέχρι το 2030 να λειτουργήσουν όλοι οι υπό κατασκευή ΥΗ Σταθμοί στην περιοχή της Θεσσαλίας (ΥΗΕ Μεσοχώρας και ΥΗΕ Συκιάς). Θα θέλαμε να τονίσουμε εδώ τη σημασία και τα οφέλη, τόσο ενεργειακά όσο και κλιματικά, των υδροηλεκτρικών έργων για τη Θεσσαλία. Εκτός από τον πρωτογενή τομέα, βασικός τομέας με προοπτικές ανάπτυξης, που και αυτός συνδέεται άρρηκτα με τους υδατικούς πόρους, είναι η παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας (ΥΗΕ). Ας σημειωθεί ότι η ΥΗΕ χαρακτηρίζεται από όλα τα βασικά πλεονεκτήματα των ΑΠΕ (μείωση – εξάλειψη εκπομπών CO2 στην ατμόσφαιρα, υποκατάσταση άλλων ρυπογόνων ή/και επικίνδυνων μορφών ενέργειας όπως ο λιγνίτης και η πυρηνική, η χρήση πετρελαίου κ.λ.π.). Επίσης η ΥΗΕ παρέχει την δυνατότητα αξιοποίησης σε οποιαδήποτε στιγμή κριθεί αναγκαία στο σύστημα (κάτι που δεν μπορεί να γίνει με ήλιο, αέρα) και το κυριότερο, προσφέρεται σε χαμηλές τιμές, περιορίζοντας τις πολύ υψηλές τιμές που σήμερα επιβαρύνουν την βιομηχανία, τους οικιακούς καταναλωτές κ.λ.π. Τέλος η κατασκευή έργων ΥΗΕ οδηγεί αντικειμενικά στην μείωση της πολύ υψηλής για την χώρα μας ενεργειακή εξάρτηση Επιπροσθέτως, τα περιβαλλοντικά οφέλη ενός Υδροηλεκτρικού Σταθμού είναι ποικίλα. Ακόμα και το μειονέκτημα των περιβαλλοντικών επιπτώσεων που δημιουργούνται προσωρινά εξ αιτίας των μεγάλης κλίμακας των αναγκαίων τεχνικών έργων, με μια καλοσχεδιασμένη μελέτη μπορεί και αυτό να μετατραπεί σε πλεονέκτημα, αφού εξασφαλίζουν τη ρύθμιση του συστήματος, καλύπτουν ανάγκες σε νερό σε τρίτους, παρέχουν Αντιπλημμυρική προστασία στα κατάντη και συμβάλλουν στην ανάπτυξη των περιοχών (αναψυχή, αλιεία, ναυταθλητισμός, κ.λ.π.) και στην αναβάθμιση του περιβάλλοντος. Βασικά έργα συνεισφοράς στον ενεργειακό τομέα αποτελούν για την Θεσσαλία τα έργα Άνω Αχελώου, δηλαδή το ΥΗΕ Μεσοχώρας και το πολλαπλού σκοπού ΥΗΕ Συκιάς. Κρίνεται σκόπιμο να διευκρινιστεί αν περιλαμβάνεται στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα και κατά συνέπεια στους σχεδιασμούς της Κυβέρνησης, η ολοκλήρωση και λειτουργία των ημιτελών, υπό κατασκευή ΥΗΕ της Μεσοχώρας και της Συκιάς, τα οποία αναμένεται να μεγιστοποιήσουν τα οφέλη για την Εθνική Οικονομία, την ενεργειακή απόδοση, την διείσδυση των ΑΠΕ και την αναβάθμιση του περιβάλλοντος της περιοχής. Το έργο της Συκιάς βρίσκεται στα όρια των περιφερειών Θεσσαλίας και Ηπείρου. Το έργο είναι ημιτελές με ολοκλήρωσης περίπου 65% του φυσικού αντικειμένου. Το έργο κρίνεται ως έργο πολλαπλού σκοπού όπως το έργο Ν. Πλαστήρα. Προτείνεται ότι το νερό της Συκιάς μπορεί να χρησιμοποιηθεί για εμπλουτισμό των υπόγειων υδροφορέων, ενώ παράλληλα μπορεί να αποτελέσει ταμιευτήρα ασφαλείας στην περίπτωση έκτακτων συνθηκών ξηρασίας στην περιοχή. Επομένως το YHΕ Συκιάς αποτελεί σημαντικό έργο για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής αφού αφενός συνεισφέρει πράσινη ηλεκτρική ενέργεια αλλά και συμβάλει στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στους υδατικούς πόρους στη Θεσσαλία, αντιμετωπίζοντας το ελλειμματικό υδατικό ισοζύγιο και φαινόμενα λειψυδρίας στο μέλλον. Επιπλέον η χρήση του νερού αυτού για την άρδευση των καλλιεργειών θα συμβάλει στην μείωση της άντλησης από τα υπόγεια υδατικά συστήματα και κατ’ επέκταση στην κατανάλωση ενέργειας λόγω της άντλησης αλλά και την παραγωγή αερίων του θερμοκηπίου. Επιπλέον εφόσον τα παραπάνω έργα συμπεριληφθούν στο Εθνικό σχέδιο για την δράση με τον κλίμα, αυτά θα συμβάλλουν στην επίτευξη: • ενός ολοκληρωμένου μοντέλου βιώσιμης ανάπτυξης σε όλους τους οικονομικούς κλάδους, • του συνδυασμού της ανάπτυξης του ενεργειακού τομέα με την περιβαλλοντική προστασία με αποφασιστικά μέτρα για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής • της επιλογής ενεργειακών πολιτικών με τη βέλτιστη σχέση κόστους-οφέλους για την ενεργειακή μετάβαση, • της ανάπτυξης ενεργειακών υποδομών • της μέγιστης αξιοποίησης κοινοτικών πόρων και μηχανισμών • της βέλτιστης οικονομικής αξιοποίησης των εγχώριων ενεργειακών πηγών που αποτελεί βασικό στόχο και επιδίωξη για την εξέλιξη του εθνικού ενεργειακού συστήματος • Της μείωσης του ποσοστού ενεργειακής εξάρτησης • της διασφάλισης της αναγκαίας επάρκειας ισχύος του Συστήματος • αντιμετώπισης της πρόκλησης για μεγάλη ανάγκη ευελιξίας συστήματος λόγω ένταξης των μεταβλητών ΑΠΕ και της στοχαστικότητάς τους, σε συνδυασμό με την απολιγνιτοποίηση • της αντιμετώπισης της πρόκλησης για αποθήκευση ενέργειας, μέσω αντλησιοταμίευσης που είναι οι ενεργειακοί και οι κλιματικοί στόχοι του ΕΣΕΚ. Επιπλέον, η ολοκλήρωση της εκτροπής του Αχελώου σε συνδυασμό με την ολοκλήρωση των φραγμάτων εξασφαλίζουν: • Την διατήρηση (ή και αύξηση) των αρδευόμενων στρεμμάτων και των εργαζομένων σε αυτά, • την συμμόρφωση με την οδηγία 2000/60/ΕΚ για εξασφάλιση αποθέματος για περιπτώσεις λειψυδρίας • την άμεση έναρξη αποκατάστασης του υπόγειου υδροφορέα • την παραγωγή επιπλέον 300GWh ετησίως από πράσινη ενέργεια • την αύξηση κατά 17% της ισχύος των ΥΗ μονάδων παραγωγής ενέργειας της χώρας • το χαμηλό κόστος απάντησης στα προβλήματα (εκτίμηση για 0,3 δις € για ολοκλήρωση των έργων, ) • την πλέον σύντομη απάντηση των προβλημάτων (εκτίμηση για αποπεράτωση έργων σε 5 έτη) • εκμετάλλευση του ήδη επενδεδυμένου κεφαλαίου 500 εκ. € Με δεδομένα όλα τα παραπάνω, ως ΤΕΕ-ΚΔΘ θεωρούμε απαραίτητο να περιληφθεί στους σχεδιασμούς της κυβέρνησης η λειτουργία όλων των υπό κατασκευή ΥΗ Σταθμών στην Θεσσαλία (ΥΗΕ Μεσοχώρας και ΥΗΕ Συκιάς) μέχρι το 2030. Β) Προώθηση της κυκλικής οικονομίας Είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι η μετάβαση σε ένα κυκλικό πρότυπο ανάπτυξης θα οδηγήσει σε μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, θα βελτιώσει την αποδοτικότητα της χρήσης των πόρων και θα εισάγει νέα «κυκλικά επιχειρηματικά μοντέλα. Ταυτόχρονα η ολοκληρωμένη διαχείριση των οργανικών αποβλήτων θα συνεισφέρει στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. Θεωρούμε κρίσιμης σημασίας την επιτάχυνση των διαδικασιών για τη διαχείριση των βιοαποβλήτων, την κατασκευή και λειτουργία πράσινων σημείων και την κατασκευή μονάδων επεξεργασίας αποβλήτων στην Θεσσαλία. Λόγω των σημαντικών καθυστερήσεων και με βάση την υφιστάμενη κατάσταση θεωρούμε ότι η επίτευξη των στόχων του ΠΕΣΔΑ Θεσσαλίας εντός του 2020 είναι ανέφικτη, κυρίως λόγω των αισιόδοξων στόχων που τέθηκαν στο ΕΣΔΑ. Απαιτείται συντονισμένη δράση όλων των εμπλεκόμενων φορέων. Η αναθεώρηση του ΕΣΔΑ και των ΠΕΣΔΑ θα πρέπει να λάβει υπόψη τις τοπικές συνθήκες και να εξασφαλίσει πηγές χρηματοδότησης για την υλοποίηση των έργων. Θεωρούμε ότι η συγκρότηση ενός Περιφερειακού ΦοΔΣΑ με οργανωτική και υπηρεσιακή δομή είναι αναγκαία, όπως επίσης και η σύσταση Φορέα Σχεδιασμού Περιφερειακού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων (ΦΟ.Σ.ΠΕΣΔΑ) με αποκλειστική αρμοδιότητα τη σύνταξη –εκπόνηση ή τροποποίηση του ΠΕΣΔΑ Θεσσαλίας. Τέλος απαραίτητα στοιχεία θεωρούνται η καλλιέργεια περιβαλλοντικής συνείδησης στους πολίτες, η δημιουργία κινήτρων για την χρήση των πράσινων σημείων, ο σχεδιασμός και η λειτουργία της κάρτας δημοτών και η θεσμοθέτηση εναλλακτικού συστήματος χρέωσης των ανταποδοτικών τελών στους Δήμους με βάση την ποσότητα των παραγόμενων απορριμμάτων και όχι τα τετραγωνικά (σύστημα ΠΟΠ<Πληρώνω Όσο Πεταώ / PAYT<Pay As You Throw), δίνοντας έτσι κίνητρο για τη μείωση παραγωγής των συμμείκτων απορριμμάτων και την ενίσχυση της ανακύκλωσης. Γ) Βελτίωση Ενεργειακής Απόδοσης / ΠΠ3.10: Προώθηση παρεμβάσεων εκσυγχρονισμού υποδομών ύδρευσης/αποχέτευσης και άρδευσης Είναι γνωστό ότι τα δίκτυα ύδρευσης αποτελούν ενεργοβόρα συστήματα όπου το ενεργειακό κόστος για την άντληση, μεταφορά, διύλιση, διανομή του πόσιμου νερού και η μεταφορά και ο καθαρισμός των αποβλήτων για την ασφαλή απόδοσή τους στον τελικό αποδέκτη, καλύπτουν το 7% της συνολικής παγκόσμιας ενεργειακής κατανάλωσης. Οι σημαντικές ποσότητες νερού που χάνονται στα δίκτυα ύδρευσης (ξεπερνούν σε κάποιες περιπτώσεις και το 50% της ποσότητας νερού που εισέρχεται στα δίκτυα ύδρευσης) και η αύξηση του πληθυσμού που θα ζει σε αστικές περιοχές, συντελούν σε σημαντικές καταναλώσεις ενέργειας με μεγάλο κόστος. Είναι ιδιαίτερα σημαντική η μείωση της κατανάλωσης ενέργειας στα δίκτυα ύδρευσης και στις μονάδες επεξεργασίας λυμάτων. Το ίδιο το νερό των δικτύων ύδρευσης μπορεί να αποτελέσει πηγή παροχής ενέργειας με την χρήση κατάλληλων συσκευών όπως οι PATs (pumps-as-turbines) που παράγουν ενέργεια μειώνοντας παράλληλα την πίεση ώστε να μειώνονται οι διαρροές στα δίκτυα ύδρευσης. Ταυτόχρονα ο εκσυγχρονισμός των δικτύων ύδρευσης, αποχέτευσης και των μονάδων επεξεργασίας αποβλήτων με την χρήση αντλητικών συστημάτων ενεργειακής αναβάθμισης και την παραγωγή βιοαερίου κρίνεται αναγκαίος. Είναι απαραίτητο λοιπόν να προβλεφθούν πηγές χρηματοδότησης τέτοιων δράσεων. Δ) Γενικά Σχόλια α)Μικροσυμπαραγωγή: Η συμπαραγωγή μικρής (≤ 1 MWe) και πολύ μικρής (≤ 50 kWe) κλίμακας με σκοπό την ικανοποίηση οικονομικά δικαιολογημένης, ταυτόχρονης ζήτησης για ηλεκτρισμό, θέρμανση ή/και ψύξη (τρι-παραγωγή), ζήτησης που δεν υπερβαίνει τις υπάρχουσες ανάγκες θέρμανσης ή/και ψύξης σπιτιών και μεγαλύτερων κτιρίων ή συγκροτημάτων, και η οποία διαφορετικά θα ικανοποιείτο, σύμφωνα με τις συνθήκες της αγοράς, από διαδικασίες παραγωγής χρήσιμων μορφών ενέργειας διαφορετικές από τη συμπαραγωγή αντιμετωπίζει νομοθετικά προβλήματα αδειοδότησης. Είτε είναι μία μικρή επιχείρηση, είτε μία μεγάλη, είτε ένα συγκρότημα κατοικιών, ή μία πολυκατοικία, η διαδικασία αδειοδότησης είναι ίδια με έργα μεγαλύτερης ισχύος. (Αδειοδότηση, περιβαλλοντικά, ~2 έτη για άδεια). Επιπλέον θα πρέπει να προβλεφθεί οι ιδιώτες να μην χρειάζεται να κάνουν έναρξη, στα πρότυπα του net metering. Χιλιάδες εγκαταστάσεις φυσικού αερίου μικρής ισχύος θα μπορούσαν να μετατραπούν σε μονάδες συμπαραγωγής με την ριζική αλλαγή της αδειοδοτικής νομοθεσίας. β)Εταιρείες Ενεργειακών Υπηρεσιών Προκειμένου να λειτουργήσει η αγορά των ενεργειακών υπηρεσιών ώστε να απελευθερωθούν ιδιωτικά κεφάλαια στην αγορά την εξοικονόμησης ενέργειας, απαιτείται η υιοθέτηση του Διεθνούς Πρωτοκόλλου Μέτρησης και Επαλήθευσης Απόδοσης από την Ελληνική Πολιτεία. Το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος ως ο Τεχνικός Σύμβουλος της Πολιτείας, μπορεί να συνδράμει σε αυτήν την κατεύθυνση. Τελικά Συμπεράσματα – Προτάσεις Το ΤΕΕ παράρτημα Κεντρικής και Δυτικής Θεσσαλίας ως τεχνικός σύμβουλος της πολιτείας παραθέτει τις προτάσεις του αναφορικά στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα 2019. 1.Κρίνεται αναγκαίο να περιληφθεί στους σχεδιασμούς της κυβέρνησης η λειτουργία όλων των υπό κατασκευή ΥΗ Σταθμών στην Θεσσαλία (ΥΗΕ Μεσοχώρας και ΥΗΕ Συκιάς) μέχρι το 2030 προς κάλυψη των στόχων του ΕΣΕΚ. 2.Στη Θεσσαλία η επιτάχυνση των διαδικασιών για τη διαχείριση των βιοαποβλήτων, την κατασκευή και λειτουργία πράσινων σημείων και την κατασκευή μονάδων επεξεργασίας αποβλήτων είναι κρίσιμης σημασίας. και απαιτεί συντονισμένη δράση όλων των εμπλεκόμενων φορέων. Η αναθεώρηση του ΕΣΔΑ και των ΠΕΣΔΑ θα πρέπει να λάβει υπόψη τις τοπικές συνθήκες και να εξασφαλίσει πηγές χρηματοδότησης για την υλοποίηση των έργων. Θεωρούμε απαραίτητη τη συγκρότηση ενός Περιφερειακού ΦοΔΣΑ, τη σύσταση Φορέα Σχεδιασμού Περιφερειακού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων (ΦΟ.Σ.ΠΕΣΔΑ), την καλλιέργεια περιβαλλοντικής συνείδησης στους πολίτες και τη δημιουργία κινήτρων με τη θεσμοθέτηση εναλλακτικού συστήματος χρέωσης των ανταποδοτικών τελών στους Δήμους με βάση την ποσότητα των παραγόμενων απορριμμάτων και όχι τα τετραγωνικά. 3.Κρίνεται αναγκαία η εξασφάλιση χρηματοδότησης για δράσεις μείωσης της κατανάλωσης ενέργειας στα δίκτυα ύδρευσης / αποχέτευσης και παραγωγής πράσινης ενέργειας για την τοπική κάλυψη των ενεργειακών τους αναγκών (π.χ. χρήση PATs). Είναι εξίσου σημαντική η εξασφάλιση χρηματοδότησης για την παραγωγή βιοαερίου για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών των μονάδων επεξεργασίας λυμάτων. 4.Τέλος κρίνεται απαραίτητη η αλλαγή της αδειοδοτικής νομοθεσίας για τη συμπαραγωγή μικρής και πολύ μικρής κλίμακας. 5.Για την εκκίνηση της αγοράς των ενεργειακών υπηρεσιών, κρίνεται αναγκαία η ενσωμάτωση IPMVP (Διεθνές πρωτόκολλο μέτρησης και επαλήθευσης απόδοσης) στην Ελληνική Νομοθεσία. Ο Πρόεδρος του ΤΕΕ Κεντρικής και Δυτικής Θεσσαλίας Νικόλαος Παπαγεωργίου