Yπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΦΔ ΕΘΝΙΚΟΥ ΠΑΡΚΟΥ ΣΧΙΝΙΑ - ΜΑΡΑΘΩΝΑ, ΥΜΗΤΤΟΥ ΚΑΙ ΝΟΤΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΑΤΤΙΚΗΣ' | 17 Μαρτίου 2020, 21:04

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ Η αφαίρεση από τους ΦΔΠΠ ή τις Μονάδες Διαχείρισης των αρμοδιοτήτων 1) της επόπτευσης (άρα θα εκλείψει η καταγραφή πιέσεων και απειλών), 2)των γνωμοδοτήσεων σε αποφάσεις έκδοσης Περιβαλλοντικών Όρων για δραστηριότητες εντός της περιοχής ευθύνης τους (άρα θα εκλείψει η ρύθμιση των ανθρωπογενών δραστηριοτήτων στην περιοχή με ταυτόχρονη διασφάλιση εφαρμογής της περιβαλλοντικής νομοθεσίας) και 3) της διαβουλευτικής διαδικασίας, που επιτυγχανόταν μέσω των ΔΣ (θα εκλείψει η ζύμωση με τις τοπικές κοινωνίες), ακυρώνει τα βασικά εργαλεία της Προσαρμοζόμενης Διαχείρισης. Τα μόνα που θα απομείνουν από όλα τα ανωτέρω στις Μονάδες Διαχείρισης είναι η επιστημονική παρακολούθηση της βιοποικιλότητας και άρα τα επιστημονικά δεδομένα και η ενημέρωση – ευαισθητοποίηση των χρηστών. Εφόσον αυτά δεν περιλαμβάνονται πλέον ως αρμοδιότητες στις ΜΔ, δεν μπορεί να γίνει ολοκληρωμένη αλλά ούτε και προσαρμοζόμενη διαχείριση. Ειδικότερα: • Η προηγούμενη διάκριση των 36 ΦΔ είχε γίνει κυρίως με κριτήρια εγγύτητας των προστατευόμενων περιοχών προς την έδρα του Φορέα, αλλά και κάποια οικολογικά χαρακτηριστικά (παραθαλάσσιοι υγρότοποι, βουνά). Η προτεινόμενη μειώνει σε 24 τους ΦΔ (ΜΔ) και χρησιμοποιεί διοικητικά κριτήρια. Δεν κρίθηκε η λειτουργικότητα ή όχι της καταργούμενης διάκρισης και επιπλέον γίνονται μεγάλοι σε έκταση Φορείς με περιοχές, μακριά από την έδρα του κάθε Φορέα, και με περιοχές με τελείως διαφορετική χρήση, πιέσεις/απειλές. • O Πίνακας αντιστοίχισης ΦΔΠΠ με ΜΔ που επισυνάφτηκε, στον παρόντα νόμο, είναι παρά πολύ γενικός, γιατί δεν υπάρχει αντιστοίχιση των περιοχών NATURA, που θα υπάγονται σε κάθε ΜΔ. Συνεπώς δεν μπορούν αν εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα. Το μόνο σίγουρο είναι ότι πολλές περιοχές, που διαχειριζόταν ένας ΦΔΠΠ μπορεί να αποτελούν αντικείμενο περισσότερης από μίας ΜΔ, ή ένας παλαιός ΦΔΠΠ μπορεί να υπάγεται σε περισσότερες από μία ΜΔ και σίγουρα 5 ΜΔ θα μείνουν χωρίς προσωπικό (πχ Μονάδα Διαχείρισης ΠΠ Ανατ. Κρήτης). • Είναι σημαντικό οι ΜΔ που βρίσκονται στην ΠΠ να μπορούν να συμμετέχουν στην εκπόνηση, ουσιαστικά, όμως των σχεδίων διαχείρισης και μετέπειτα των Προεδρικών Διαταγμάτων με συγκεκριμένες προτάσεις προς τον ΟΦΥΠΕΚΑ. Οι ΜΔ με το προσωπικό τους είναι αυτές, που θα έχουν τη γνώση και την επαφή με τις ΠΠ. • Η παρακολούθηση των ειδών και των τύπων οικοτόπων ενωσιακού ενδιαφέροντος, που επανήλθε ορθώς με το παρόν σχέδιο νόμου, απαιτεί επιπλέον προσωπικό, που θα εκπαιδευτεί πάνω στο αντικείμενο από το υπάρχον. Το επιπλέον προσωπικό σαφώς και θα είναι χρήσιμο και για την παρακολούθηση ειδών εθνικού ενδιαφέροντος σημαντικής αξίας, η παρακολούθηση των οποίων δεν αναφέρονται στο παρόν σχέδιο νόμου. • Το προσωπικό των ΜΔ δεν πρέπει μόνο να είναι υπεύθυνο για την παρακολούθηση και την εφαρμογή των Σχεδίων Διαχείρισης αλλά και για τη σύνταξή τους, καθόσον διαθέτει κατάρτιση, εμπειρία και τεχνογνωσία, γνώση των περιοχών και την άμεση επαφή με τις τοπικές κοινωνίες. • Όσον αφορά στη διαβούλευση με την τοπική κοινωνία, τους παραγωγικούς φορείς κ.λπ., δεν αναφέρεται καμία πρόβλεψη σχετικά με την μέθοδο διαβούλευσης και ιδίως την μέθοδο παρουσίασης και κυρίως τελικής χρήσης των αποτελεσμάτων της διαβούλευσης, για την βελτιστοποίηση της διαχείρισης των προστατευτέων αντικειμένων. Δεν αναφέρεται πουθενά η υποχρέωση των τοπικών και περιφερειακών φορέων να λάβουν υπόψη τους τα αποτελέσματα της όποιας διαβούλευσης. • Η επικουρία των αρμόδιων αρχών οφείλει να συνίσταται κατά κύριο λόγο σε θέματα πρόληψης των περιβαλλοντικών παραβάσεων και δευτερογενώς σε ζητήματα καταστολής ή θεραπείας. Η εποπτεία, που εφαρμόζεται από τους ΦΔΠΠ έως τώρα είχε χαρακτήρα προληπτικό και αποτρεπτικό για τις περιβαλλοντικές παραβάσεις. • Η πρόληψη των δασικών πυρκαγιών και η οργάνωση μέτρων αντιπυρικής προστασίας αποτελεί θεσμικό αντικείμενο και υποχρέωση της Δασικής Υπηρεσίας (Ν. 2612/1998 και 4662/2020). Από τα ανωτέρω δεν προκύπτει κάποια βαρύτητα των προτάσεων των ΜΔ στον αντιπυρικό σχεδιασμό. Οι ΜΔ θα πρέπει να έχουν συμβουλευτικό ρόλο στον αντιπυρικό σχεδιασμό και μόνο σε ό,τι αφορά τα προστατευτέα αντικείμενα. • Αναφορικά με τα Τοπικά Σχέδια Δράσεων Προτεραιότητας, επιβάλλεται να είναι αντικείμενο μελέτης των Σχεδίων Διαχείρισης και να έχουν ήδη καταρτιστεί ταυτόχρονα με την κατάρτιση και πριν την έναρξη εφαρμογής των Σχεδίων Διαχείρισης. Σε αντίθετη περίπτωση το Σχέδιο Διαχείρισης δεν είναι σε θέση να καθορίσει προτεραιότητες διαχείρισης και άρα δεν επιτελεί τον βασικό σκοπό ύπαρξης του. • Όσον αφορά την αρμοδιότητα υποστήριξης εθνικών, ευρωπαϊκών ή διεθνών προγραμμάτων δεν καθίσταται σαφές ποιούς και με ποιό τρόπο θα υποστηρίξουν οι ΜΔΠΠ για την εκτέλεση προγραμμάτων. Η συμμετοχή σε προγράμματα αυτού του είδους, που περιγράφονται στο άρθρο και ιδίως σε εθνικά και ευρωπαϊκά, καθορίζεται εξ αρχής με την συμμετοχή των Φορέων ως κύριων ή εν γένει εταίρων. Η ενεργή συμμετοχή Φορέα υποστηρικτικά δεν είναι δυνατή, χωρίς δηλαδή σαφές φυσικό και οικονομικό καταμερισμό και αντικείμενο και άρα χωρίς υφιστάμενους πόρους και μέσα, στο πλαίσιο υποβολής προτάσεων. Πολλοί ΦΔΠΠ συμμετέχουν σε Ευρωπαϊκά προγράμματα (κάποια από τα οποία βρίσκονται σε εξέλιξη) και συμβάλουν στην απορρόφηση κοινοτικών κονδυλίων. Οι αλλαγές στη δομή των ΦΔΠΠ θα επιφέρει μεγάλες καθυστερήσεις και αναπόφευκτα επανεντάξεις Πράξεων με αρνητική επίπτωση στην απορρόφηση ευρωπαϊκών πόρων. Τα ευρωπαϊκά προγράμματα, κατά τεκμήριο υλοποιούνται από διαφορετικούς εταίρους, στην Ελλάδα ή και σε άλλες χώρες, με ανειλημμένες υποχρεώσεις και χρονοδιαγράμματα, των οποίων η μη υλοποίηση θα επιφέρει, πέρα από τις οικονομικές απώλειες, πλήγμα στην αξιοπιστία της χώρας μας και του ΥΠΕΝ, ενδεχόμενη διακοπή προγραμμάτων με αρνητικές συνέπειες και σίγουρα θα αποδοθούν ευθύνες. • Η σύνταξη προτάσεων φύλαξης και αποστολής στους αρμόδιους φορείς για την εφαρμογή τους, αφενός δεν αναφέρει το σχέδιο νόμου αν θα είναι δεσμευτική για τις υπηρεσίες και αφετέρου θα είναι μη λειτουργική και ανεφάρμοστη με τη σημερινή λειτουργία της δημόσιας διοίκησης. Καμία αναφορά δεν γίνεται στην εποπτεία, που από σύστασης των ΦΔΠΠ γινόταν από τους ίδιους, τουναντίον οι ΜΔ θα πρέπει να ελέγχουν την εφαρμογή της φύλαξης από άλλες υπηρεσίες. • Οι Περιφέρειες και οι Δήμοι στις περισσότερες των περιπτώσεων αντιμετωπίζουν προβλήματα υποστελέχωσης και πληθώρας αρμοδιοτήτων και καθίσταται ασαφές το κατά πόσο μπορούν να προσφέρουν ουσιαστική φύλαξη. Αξίζει να σημειωθεί, ότι το έργο της εποπτείας των Προστατευόμενων Περιοχών είναι ιδιαίτερο και απαιτούνται ειδικά προσόντα. • Η αφαίρεση της αρμοδιότητας παροχής γνωμοδοτήσεων για την λήψη αποφάσεων έγκρισης περιβαλλοντικών όρων σε έργα και δραστηριότητες, που επιχειρείται με το παρόν σχέδιο νόμου, από τις ΜΔ και για τις περιοχές αρμοδιότητας τους, αποδυναμώνει τη διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης στις προστατευόμενες περιοχές και αποκλείει την εμπεριστατωμένη γνωμοδότηση από τις τοπικές ΜΔ, που έχουν αρτιότερη γνώση των περιοχών.