Yπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'Φορέας Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Νότιας Πελοποννήσου - Κυθήρων' | 17 Μαρτίου 2020, 23:06

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  ΓΕΝΙΚΑ ΣΧΟΛΙΑ ΣΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ 1. Σε πρώτη ανάγνωση, το σχεδίου νόμου φαίνεται να είναι πρόχειρα γραμμένο και να μην καλύπτει πλήρως όλες τις λεπτομέρειες και ιδιαιτερότητες που αφορούν στις προστατευόμενες περιοχές (ΠΠ). Το κύριο ερώτημα που τίθεται από το Φορέα είναι αν θα πρέπει να μπούμε στη διαδικασία της διαβούλευσης ή αν θα πρέπει να ζητηθεί η απόσυρση του. Από τα πολλά και σύνθετα προβλήματα και μειονεκτήματα που αναδεικνύονται από την κριτική που ακολουθεί είναι μάλλον επιβεβλημένη η απόσυρση του και η πλήρης αναδιάρθρωση του. 2. Η περίοδος διαβούλευσης φαίνεται να είναι σύντομη για να ένα τόσο ευρύ νομοσχέδιο που καλύπτει, όχι μόνο τη διαχείριση των ΠΠ, αλλά και άλλα σημαντικά ζητήματα. Ο χρόνος διαβούλευσης κρίνεται ανεπαρκής για ουσιαστική συμμετοχή της κοινωνίας, δεδομένου και της παρούσας συγκυρίας έκτακτων μέτρων για την υγεία. Θεωρείται επιβεβλημένη η παράταση τουλάχιστον μέχρι να επέλθει η κανονικότητα στην κοινωνία. 3.Είναι απορίας άξιο γιατί η ηγεσία του ΥΠΕΝ δεν δέχτηκε τους Προέδρους των ΦΔΠΠ και τους εργαζόμενους των ΦΔΠΠ (οι οποίοι και διαθέτουν την μεγαλύτερη εμπειρία όσο αφορά την διαχείριση των ΠΠ) προκειμένου να διαμορφώσει το εν λόγω ΣΝ, παρά τις επανειλημμένες προσπάθειες τουλάχιστον από το Δίκτυο των Προέδρων. 4.Υπάρχει προβληματισμό για το κατά πόσο αυτό το ΣΝ είναι σύννομο με την ευρωπαϊκή νομοθεσία. 5. Τα σχετικά δελτία τύπου όπως και η αιτιολογική έκθεση που συνοδεύει το ΣΝ, απαξιώνει πλήρως το έργο που έχει παραχθεί από τους ΦΔΠΠ, στους οποίους πέρα από τους εργαζόμενους συμμετέχουν εκπρόσωποι επιστημονικής κοινότητας, τοπικής αυτοδιοίκησης, μέλη επιμελητηρίων και περιβαλλοντικές ΜΚΟ. Να τονισθεί ότι οι παραπάνω εμπειρογνώμονες είναι υψηλού επιπέδου και η συμμετοχή των μελών των ΔΣ είναι άμισθη. 6. Χάνεται η αυτοτέλεια των ΦΔΠΠ και ο ρόλος τους στη διατήρηση της βιοποικιλότητας. Άρθρο 34.1 « Συστήνονται εικοσιτέσσερις (24) Μονάδες Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών (ΜΔΠΠ) σε επίπεδο Τμήματος. Δηλαδή οι φορείς καταλήγουν να γίνουν Τμήματα. 7. Παρατηρείται ασαφής αντιστοίχιση των ΦΔΠΠ με τις νέες μονάδες. Παρατηρείται μετακίνηση τμημάτων ΦΔΠΠ σε περισσότερες από μια μονάδες χωρίς επαρκή αξιολόγηση. Δεν είναι κατανοητή η κατάτμηση περιοχών που ανήκουν ως τώρα σε ένα ΦΔΠΠ, ο οποίος έχει μακροχρόνια εμπειρία και τεχνογνωσία στις συγκεκριμένες περιοχές. Επίσης, παρατηρείται συγχώνευση εκτεταμένων περιοχών στις περισσότερες των περιπτώσεων ενώ, ταυτόχρονα, παραμένουν κάποιες με σχετικά περιορισμένη έκταση (πχ Μονάδα Κορινθιακού Κόλπου, παρά το γεγονός ότι και από αυτόν μεταφέρει τμήματα σε άλλες μονάδες). 8. Στο ΣΝ φαίνεται ότι καταργούνται οι επιθεωρητές περιβάλλοντος και οι γνωμοδοτήσεις. Δεν είναι κατανοητό το σκεπτικό αυτών των καταργήσεων, οι οποίες το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν εξυπηρετούν την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και την αειφόρο ανάπτυξη. 9. Οι πρόσφατες προτάσεις των ΦΔΠΠ προς το ΥΜΕΠΕΡΑΑ (κάποιες εκ των οποίων έχουν ήδη εγκριθεί) φαίνεται ότι δύσκολα θα υλοποιηθούν δεδομένου ότι το ΥΜΕΠΕΡΑΑ αναγνωρίζει ως δικαιούχους τους παρόντες ΦΔΠΠ με τα ΑΦΜ τους. Σε στοχευμένη ερώτηση προς τον σχετικό Γενικό Γραμματέα ΥΠΕΝ από εκπροσώπους Προέδρων νεοσύστατων ΦΔΠΠ, υπήρξε η διαβεβαίωση ότι θα υπάρξει ικανή μεταβατική περίοδος και σχετική πρόβλεψη προκειμένου να υλοποιηθούν οι σχετικές προτάσεις και να υπάρξει ομαλή μετάβαση στο νέο σχήμα. Το παραπάνω δεν φαίνεται να αντανακλάται πουθενά στο ΣΝ. Να σημειωθεί ότι ο Φορέας μας αν και νεοσύστατος υπέβαλε έγκαιρα την τεκμηριωμένη πρόταση του προς το ΥΜΕΠΕΡΑΑ, ύστερα από στενή συνεργασία με το ΥΠΕΝ και δεν γνωρίζει πως αυτή θα υλοποιηθεί, όταν εγκριθεί. 10. Πολλοί ΦΔΠΠ συμμετέχουν σε Ευρωπαϊκά προγράμματα (κάποια από τα οποία βρίσκονται σε εξέλιξη) και συμβάλουν στην απορρόφηση κοινοτικών κονδυλίων. Οι αλλαγές στη δομή των ΦΔΠΠ θα επιφέρει μεγάλες καθυστερήσεις και αναπόφευκτα επανεντάξεις Πράξεων με αρνητική επίπτωση στην απορρόφηση ευρωπαϊκών πόρων. Τα ευρωπαϊκά προγράμματα, κατά τεκμήριο υλοποιούνται από διαφορετικούς εταίρους, στην Ελλάδα ή και σε άλλες χώρες, με ανειλημμένες υποχρεώσεις και χρονοδιαγράμματα, των οποίων η μη υλοποίηση θα επιφέρει, πέρα από τις οικονομικές απώλειες, πλήγμα στην αξιοπιστία της χώρας μας και του ΥΠΕΝ, ενδεχόμενη διακοπή προγραμμάτων με αρνητικές συνέπειες και σίγουρα θα αποδοθούν ευθύνες. 11. Δημιουργία Αθηνοκεντρικού συστήματος αποφάσεων και γνωμοδοτήσεων (εάν υπάρχουν), και ακύρωση στην πράξη, του, ως τώρα, ισχύοντος αποκεντρωμένου συστήματος διαχείρισης με τη συμμετοχή τοπικών φορέων σε υψηλό επίπεδο αποφάσεων. Το σύστημα αυτό έχει χαρακτηριστεί επανειλημμένως ως επιτυχές, έχει γίνει πλέον αποδεκτό από τις τοπικές κοινωνίες και έχει λειτουργήσει αποτελεσματικά για δεκαετίες, συμβάλλοντας ουσιαστικά στην αειφόρο ανάπτυξη των τοπικών κοινωνιών. Το σύστημα αυτό έχει χαρακτηριστεί καθολικά ως πετυχημένο, παρά την έλλειψη σταθερής χρηματοδότησης, μόνιμου προσωπικού και υποστήριξης από την κεντρική διοίκηση. Ύστερα από την υποβάθμιση σε Τμήματα δύσκολα θα μπορέσουν να ληφθούν υπόψη και να μεταφερθούν σε κεντρικό επίπεδο οι ιδιαιτερότητες και τα προβλήματα της κάθε περιοχής, ώστε να υπάρξει διαχείριση η οποία θα είναι αφενός περιβαλλοντικά αποδοτική, και, αφετέρου, αποδεκτή και προς ουσιαστικό όφελος από τις τοπικές κοινωνίες. Παράλληλα, η υλοποίηση μικρών τοπικών έργων, που προκύπτουν από τις ανάγκες διαχείρισης και πολλές φορές χρηματοδοτούνται από ευρωπαϊκούς πόρους, υποβοηθά την τοπική επιχειρηματικότητα, προάγει την αειφόρο ανάπτυξη σε τοπικό επίπεδο και συμβάλει ουσιαστικά στην ενδυνάμωση της εθνικής οικονομίας. 12. Ο ΟΦΥΠΕΚΑ δεν θα μπορέσει να ανταποκριθεί στην ορθή λειτουργία και στην αντιμετώπιση των προβλημάτων των ΜΔΠΠ λόγω του μεγάλου όγκου ενώ τώρα λύνονται τοπικά μέσω των ΔΣ. 13. Σχετικά με την εποπτεία δεν είναι ξεκάθαρο αν στις ΜΔΠΠ θα παραμείνει το αντίστοιχο προσωπικό, ή θα μεταφερθεί αλλού, πχ περιφέρεια, δασαρχεία κλπ ή θα απολυθεί. Όπως φαίνεται στο ΣΝ «ο ΟΦΥΠΕΚΑ δύναται να συνάψει Προγραμματικές Συμβάσεις με τις Περιφέρειες και τους Δήμους για τις ΜΔΠΠ της χωρικής αρμοδιότητάς τους, ενδεικτικό αντικείμενο των οποίων είναι: α) η κατάρτιση σχεδίων φύλαξης των προστατευόμενων περιοχών και εφαρμογή τους με αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού και του υλικοτεχνικού εξοπλισμού των Περιφερειών και των Δήμων». Οι Περιφέρειες και οι Δήμοι στις περισσότερες των περιπτώσεων είναι υποστελεχωμένοι με σοβαρά προβλήματα και γεννάται το ερώτημα κατά πόσο μπορούν να προσφέρουν ουσιαστική φύλαξη. Σημειωτέον, το έργο της εποπτεία των Προστατευόμενων Περιοχών είναι ιδιαίτερο και απαιτούνται ειδικά προσόντα. Επιπλέον, μέχρι τώρα οι επόπτες συντελούν και επικουρικό έργο για το επιστημονικό προσωπικό και δύσκολα μπορούν να αποκοπούν από αυτό. 14. Δεν προβλέπεται ικανή μεταβατική περίοδος χωρίς να υπάρξουν κενά. Με τη δημοσίευση του ΔΣ του ΟΦΥΠΕΚΑ καταργούνται αυτομάτως οι ΦΔΠΠ και σίγουρα θα υπάρξουν κενά και δυσλειτουργίες, πχ ποιος θα υπογράφει όλα τα έγγραφα και τη μισθοδοσία μέχρι να οριστεί ο Διευθυντής κ.λ.π. . 15. Δημιουργούνται οι τοπικές Επιτροπές Διαχείρισης συμβουλευτικού χαρακτήρα (Άρθρο 35), οι οποίες στην ουσία αποτελούν μετεξέλιξη των σημερινών ΔΣ των ΦΔΠΠ. Όμως, τα σημερινά ΔΣ έχουν ουσιαστικό ρόλο αποφάσεων και γνωμοδοτήσεων ενώ οι Επιτροπές αυτές θα έχουν μόνο εισηγητικό χαρακτήρα και παρουσιάζονται μάλλον ως άλλοθι για να καλύψουν τη ουσιαστική απουσία της επιστημονικής κοινότητας, των περιβαλλοντικών ΜΚΟ, της τοπικής αυτοδιοίκησης ή των παραγωγικών φορέων από το προτεινόμενο σχήμα. 16. Δεδομένου ότι ο ρόλος των Επιτροπών Διαχείρισης των Μονάδων Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών θα είναι εξαιρετικά υποβαθμισμένος και μάλλον διακοσμητικός, δύσκολα θα εκδηλώσουν ενδιαφέρον να συμμετέχουν άτομα εγνωσμένου κύρους, τεχνογνωσίας και επιστημονικότητας για τις στελεχώσουν. 17. Δεν είναι ξεκάθαρο ποιος είναι ο Προϊστάμενος της ΜΔΠΠ καθώς αναφέρεται για πρώτη φορά στο άρθρο 35. Η Επιτροπή Διαχείρισης θα είναι μάλλον υπό τον προϊστάμενο της Μονάδας, οπότε περιορίζεται η ανεξαρτησία της. 18. Αναφέρονται στο ΣΝ μεταξύ άλλων Ζώνες Απόλυτης Προστασίας. Αν αυτές αντιστοιχούν στις Περιοχές Απόλυτης Προστασίας, εκεί επιτρέπεται μόνο η επιστημονική παρακολούθηση και κάποιες δράσεις διατήρησης. Αυτό πλέον δεν ισχύει διότι έχουν προστεθεί και άλλες επιτρεπόμενες δραστηριότητες με δυνητικά αρνητικά αποτελέσματα. 19. Η Επιτροπή Φύση 2000 αναφέρεται ελάχιστα και δεν είναι κατανοητός ο ρόλος της.