Αρχική Δημόσια διαβούλευση για το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ)Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ)Σχόλιο του χρήστη ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ - ΠΑΣΕΠΠΕ | 24 Αυγούστου 2020, 22:57
Yπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων OpenGov.gr Ανοικτή Διακυβέρνηση |
Πολιτική Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα Πολιτική Ασφαλείας και Πολιτική Cookies Όροι Χρήσης Πλαίσιο Διαλόγου |
Creative Commons License Με Χρήση του ΕΛ/ΛΑΚ λογισμικού Wordpress. |
O Πανελλήνιος Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Προστασίας Περιβάλλοντος -ΠΑΣΕΠΠΕ- επιθυμεί με τα ακόλουθα σχόλια να συμβάλλει στη διαμόρφωση ενός Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων κατάλληλου για την μετάβαση σε ένα μοντέλο κυκλικής οικονομίας. Ως γενική επισήμανση παρατηρείται η έλλειψη παράθεσης της μέχρι σήμερα εμπειρίας στους τομείς της αδειοδότησης, κατασκευής και λειτουργίας εγκαταστάσεων επεξεργασίας απορριμμάτων με αποτέλεσμα να προβάλλονται κατά την άποψή μας υπερβολικά αισιόδοξοι στόχοι. Συγκεκριμένα, υπερβολικά αισιόδοξες παραδοχές εκπόνησης του ΕΣΔΑ αποτελούν τα ακόλουθα: i. Η ελληνική μελετητική κατά κύριο λόγο και κατασκευαστική αγορά (λίγες εξειδικευμένες εταιρείες) δεν είναι δυνατό να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις σχεδιασμού, κατασκευής και λειτουργίας τόσο πολλών εγκαταστάσεων. Η κατασκευή 26 ΜΕΑ και πάνω από 35 ΜΕΒΑ μέχρι το 2023 κρίνεται ως ένας πολύ αισιόδοξος στόχος ii. Η αναθεώρηση των ΠΕΣΔΑ αναφορικά με την ενεργειακή αξιοποίηση θα πρέπει να γίνει με κεντρικό συντονισμό, καθώς απαιτούνται διαπεριφερειακές συνεργασίες, προκειμένου πάνω από μία περιφέρειες να χρησιμοποιούν την ίδια εγκατάσταση (με ενδεχόμενο σοβαρό πρόβλημα ασυμφωνίας ως προς τη χωροθέτησή της λόγω πολιτικών σκοπιμοτήτων). Είναι χαρακτηριστικό ότι για την έγκριση των ΠΕΣΔΑ που ισχύουν σήμερα απαιτήθηκαν από 10 μήνες έως και πάνω από ένα έτος μέχρι να ολοκληρωθεί, χωρίς να υπάρχει αναγκαιότητα συντονισμού και διαχείρισης αντίστοιχου προβλήματος. iii. Θα πρέπει να συμπληρωθεί ο ΕΣΔΑ και με μια εκτίμηση τελικού κόστους προς τον πολίτη. iv. Η ανάπτυξη των συστημάτων ΔσΠ και η βελτίωση των συλλεγόμενων υλικών μέσω της δημιουργίας σχετικής κουλτούρας στους πολίτες θα απαιτήσει σημαντικό χρόνο. v. Οι εκτιμήσεις για τις ανακτήσεις ανακυκλώσιμων υλικών από όλες τις εγκαταστάσεις (σελ. 90) δε λαμβάνουν υπόψη τους τις συνθήκες της αγοράς ανακυκλώσιμων υλικών οι οποίες είναι ζοφερές για την τρέχουσα βιωσιμότητα του κλάδου. vi. Τέλος αλλά το πιο σημαντικό στοίχημα αποτελεί η προεξόφληση της ανταπόκρισης των πολιτών στις απαιτήσεις της χωριστής συλλογής και το εξαιρετικά αισιόδοξο υπόλειμμα που προκύπτει από τις εργασίες στα ΚΔΑΥ και τις ΜΕΒΑ με κίνδυνο οι σχεδιαζόμενες ΜΕΑ να δέχονται πολύ μεγαλύτερες ποσότητες από τις υπολογιζόμενες και αφετέρου οι στόχοι για την ανάκτηση μέσω ΔσΠ να μην επιτυγχάνονται. Επίσης πολύ σημαντικές παρεμβάσεις αποτελούν τα ακόλουθα: 1. Θεωρούμε επιτακτική ανάγκη της άμεσης θεσμοθέτησης λειτουργίας ΧΥΤ Βιομηχανικών Αποβλήτων. 2. Για να λειτουργήσει σωστά το νέο ΕΣΔΑ, απαραίτητη προϋπόθεση αποτελεί η σύμφωνη γνώμη και εναρμόνιση όλων των περιφερειακών φορέων της χώρας, ανεξαιρέτως. 3. Οι ΜΕΑ θα πρέπει να διαθέτουν κατάλληλη δυναμικότητα εφόσον προβλέπεται να παραλαμβάνουν και τα υπολείμματα των ΚΔΑΥ. Εναλλακτικά, θα πρέπει να προβλεφθεί ότι τα ΚΔΑΥ μπορούν να οδηγούν τα υπολείμματα τους απ’ ευθείας προς ενεργειακή αξιοποίηση. Εφόσον σε μια περιοχή δεν υπάρχει ΚΔΑΥ οι υφιστάμενες ΜΕΑ, εφόσον διαθέτουν την ικανότητα, θα πρέπει να είναι σε θέση να δέχονται και να επεξεργάζονται υλικά του ΜΠΛΕ κάδου. 4. Υπολογίζεται ότι από τις δράσεις που θα αναπτυχθούν θα παράγονται σημαντικές ποσότητες κόμποστ από προδιαλεγμένα οργανικά, ~500.000τ/έτος. Παρά τις μεγάλες ποσότητες που αναμένεται να παραχθούν δεν υπάρχει νομικό πλαίσιο για την αξιοποίηση και τη χρήση του υλικού στην γεωργία ή την ανθοκομία ή και το λιανεμπόριο. Θα πρέπει στα μέτρα να συμπεριληφθεί η νομοθέτηση του πλαισίου ποιοτικών χαρακτηριστικών, χρήσης, παρακολούθησης κλπ στα πρότυπα των λιπασμάτων ώστε να δημιουργηθεί και η αντίστοιχη αγορά με υγιείς κανόνες. 5. Προκειμένου να τηρηθεί το χρονοδιάγραμμα τροποποίησης των ΠΕΣΔΑ, υπάρχει άμεση αναγκαιότητα συμφωνίας με ενεργοβόρες βιομηχανίες σε τεχνικό επίπεδο (προδιαγραφές), ενδεχομένως και σε κεντρικό επίπεδο, πριν την έγκριση των ΠΕΣΔΑ. 6. Θα πρέπει να προτυποποιηθούν σχεδιαστικά οι μικρότερες ΜΕΒΑ βάσει δυναμικότητας (κυρίως αυτές των μικρών νησιών) προκειμένου να γίνει ταχεία δημοπράτηση και να προβλεφθεί ειδική δράση για αυτόν τον σκοπό. 7. Πριν την έναρξη της ενεργειακής αξιοποίησης του οργανικού κλάσματος των ΑΣΑ (αντί της παραγωγής CLO) πρέπει να υπάρξουν μέτρα στην κατάρτιση της αντίστοιχης νομοθεσίας ώστε να γίνει υποχρεωτική η αποκατάσταση των πολλών αργούντων λατομείων και ορυχείων της χώρας και να δοθούν τα κατάλληλα κίνητρα για τη χρήση του CLO σε ανενεργά λατομεία προκειμένου να διευκολυνθεί η διάθεσή του, η οποία συναντά σημαντικές γραφειοκρατικές δυσκολίες παρόλο που προβλέπεται στη σχετική νομοθεσία (Αριθμ. Οικ.56366/4351/ΦΕΚ 3339/12 Δεκεμβρίου 2014). 8. Σε τεχνικό επίπεδο, ως προς την ανάκτηση ενέργειας από απορριμματογενή καύσιμα, υπάρχουν προφανείς συνέργειες μεταξύ εγκαταστάσεων ενεργειακής αξιοποίησης και ενεργοβόρας βιομηχανίας. Η μακροπρόθεσμη επίτευξη στόχων μπορεί να εξυπηρετηθεί μόνο από έναν σχεδιασμό αφιερωμένο στη διαχείριση αποβλήτων και όχι σε συνθήκες όπως η εκάστοτε οικονομική συγκυρία και η αξιοποίηση δευτερογενών καυσίμων για ανάκτηση ενέργειας να βασίζεται σε αυτήν μακροπρόθεσμα, ειδικά όταν η αγορά ανακυκλώσιμων υλικών επηρεάζεται από τις ίδιες οικονομικές συνθήκες (ζήτηση) και μπορεί να υπάρχει πρόσθετη αδυναμία απορρόφησής του. Ως μονάδες βάσης θα πρέπει να υπολογίζονται οι μελλοντικές εγκαταστάσεις ενεργειακής αξιοποίησης αποστέλλοντας και το κατάλληλο στήριγμα για την δημιουργία της σχετιζόμενης αγοράς απορριμματογενών καυσίμων. Η ενεργοβόρα βιομηχανία μπορεί άνετα να καλύψει τυχόν αιχμές. 9. Η διαφορετική τιμολόγηση Προδιαλεγμένων Οργανικών και σύμμεικτων ΑΣΑ παρουσιάζεται ως ένα από τα βασικά μέτρα που προτείνει ο νέος ΕΣΔΑ, χωρίς όμως να λαμβάνει υπόψη ότι ειδικότερα τα πρώτα χρόνια ανάπτυξης των συστημάτων ΔσΠ των οργανικών τα συλλεγόμενα απόβλητα θα εμπεριέχουν ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά προσμίξεων. Αυτό έχει αποδειχθεί από την εμπειρία σε άλλες περισσότερο προηγμένες ευρωπαϊκές χώρες αλλά και από την ανάπτυξη του “μπλε κάδου” στην χώρα μας όπου μετά από χρόνια λειτουργίας του συστήματος ακόμα τα ποσοστά προσμίξεων πλησιάζουν ακόμα και το 50% σε κάποιες περιοχές. Ως εκ των παραπάνω το κόστος επεξεργασίας των προδιαλεγμένων οργανικών αναμένεται να είναι υψηλό για τις νέες ΜΕΒΑ και η στόχευση για χαμηλότερο τέλος επεξεργασίας από τον ΕΣΔΑ μάλλον ανεδαφική. Ειδικές παρατηρήσεις: • Εισαγωγή – Συνοπτικά Στοιχεία: Σχετικά με τα Βασικά μέτρα που προτείνει το νέο ΕΣΔΑ, θα πρέπει να γίνουν οι εξής τροποποιήσεις: Σελίδα 8: «Ανάπτυξη ειδικής ηλεκτρονικής πλατφόρμας αποβλήτων με σκοπό την προώθηση της συνέργειας μεταξύ των βιομηχανικών κλάδων (βιομηχανική συμβίωση) για την ανάκτηση των βιομηχανικών αποβλήτων, πάντα σύμφωνα με εφαρμογή των ΒΔΤ, και τήρηση των προδιαγραφών για τον έλεγχο της ιχνηλασιμότητας.» Σελίδα 8: «Ορισμός ρευμάτων των βιομηχανικών μη επικίνδυνων αποβλήτων που δύνανται να αποτελέσουν δευτερογενή πρώτη ύλη ή και εναλλακτικό καύσιμο, σύμφωνα με συγκεκριμένες προδιαγραφές και τηρώντας την ισχύουσα νομοθεσία και τις αντίστοιχες βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές, από βιομηχανικές εγκαταστάσεις ανά την επικράτεια καθώς και ο καθορισμός των τεχνικών προδιαγραφών για τη χρήση των ανόργανων αποβλήτων βιομηχανικής προέλευσης ως δευτερογενών υλικών.» Η υφιστάμενη περιγραφή τείνει σαφώς προς την κατεύθυνση της κυκλικής οικονομίας και προς το όφελος της βιώσιμης ανάπτυξης, θα πρέπει όμως παράλληλα να τονισθεί η ανάγκη της ταυτόχρονης διασφάλισης ορθολογικής διαχείρισης με εφαρμογή των απαραίτητων ΒΔΤ, αλλά και της ιχνηλασιμότητας για τον έλεγχο των αποβλήτων. Τα βήματα αυτά απαιτούν την εφαρμογή σαφών και αυστηρών κριτηρίων και προδιαγραφών, έτσι ώστε να μην υπάρχει η δυνατότητα παρερμηνειών ή/και παράκαμψης ώστε να αποτελέσουν τελικά δίοδο για μηδενικό έλεγχο. • Εισαγωγή – Συνοπτικά Στοιχεία, «Ποσότητες κατηγορίες και ρεύματα αποβλήτων που καλείται να αντιμετωπίσει ο νέος ΕΣΔΑ», Σελίδα 10, επί της καταγραφής των τόνων Βιομηχανικών μη επικίνδυνων αποβλήτων, θα πρέπει να συμπεριληφθούν και οι τέφρες της ΔΕΗ μια και αποτελούν ένα εν δυνάμει απόβλητο προς ανάκτηση, σε αδειοδοτημένες εγκαταστάσεις. • Κεφάλαιο 1.4.3, σελίδα 30, και Κεφάλαιο 2.1.5.4.5, σελίδα 94: Δεν υπάρχει η πρόβλεψη ότι για τη βιώσιμη λειτουργία μονάδων ενεργειακής αξιοποίησης θα πρέπει να υπάρχει ΧΥΤΕΑ για διάθεση της ιπτάμενης τέφρας. Θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη για τον σχεδιασμό και την περαιτέρω διαχείριση των αποβλήτων, στα πλαίσια της κυκλικής οικονομίας. • Κεφάλαιο 1.4.3, Σελίδα 33: Με βάση τις συνθήκες που επικρατούν τη στιγμή αυτή στον ελλαδικό χώρο (άγνοια κοινού, έλλειψη περιβαλλοντικής παιδείας, έλλειψη υποδομών και φορέων συλλογής και διαχείρισης κατά τόπους, αθέμιτος ανταγωνισμός κ.α.), ο στόχος αύξησης της προετοιμασίας για επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση των ΑΣΑ τουλάχιστον σε ποσοστό 55% κ.β. μέχρι το 2025 και 60% κ.β. μέχρι το 2030, είναι πολύ πιθανό να μην επιτευχθεί. Θα πρέπει να δημιουργηθούν κατάλληλες υποδομές στην εκπαίδευση για τη διαμόρφωση περιβαλλοντικής παιδείας στους νέους. Διαλέξεις από περιβαλλοντολόγους - στελέχη μεγάλων εταιρειών διαχείρισης αποβλήτων στις δομές επιμόρφωσης σε όλες τις βαθμίδες τις εκπαίδευσης. • Κεφάλαιο 1.4.5, Σελίδα 43: Προτείνεται η τροποποίηση της δεύτερης παραγράφου από το τέλος, ως εξής: «Προώθηση της «βιομηχανικής συμβίωσης» με ενδυνάμωση της συνέργειας μεταξύ βιομηχανιών για ανταλλαγή ή/ και συνεπεξεργασία αποβλήτων, σύμφωνα πάντα με τις εφαρμοζόμενες κατά περίπτωση ΒΔΤ, αλλά και τα οριζόμενα από την σχετική νομοθεσία, με στόχο τη μεγιστοποίηση της αξιοποίησής τους και τη μείωση των εξαγωγών τους, κάτι που θα συμβάλλει και στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων.» Τα αναφερόμενα σαφώς και είναι στην κατεύθυνση της κυκλικής οικονομίας και προς το όφελος της βιώσιμης ανάπτυξης, θα πρέπει όμως παράλληλα να τονισθεί η ανάγκη της ταυτόχρονης διασφάλισης ορθολογικής διαχείρισης με εφαρμογή των απαραίτητων ΒΔΤ, αλλά και της ιχνηλασιμότητας για τον έλεγχο των αποβλήτων. Τα βήματα αυτά απαιτούν την εφαρμογή σαφών και αυστηρών κριτηρίων και προδιαγραφών, έτσι ώστε να μην υπάρχει η δυνατότητα παρερμηνειών ή/και παράκαμψης ώστε να αποτελέσουν τελικά δίοδο για μηδενικό έλεγχο. • Κεφάλαιο 2: Αν και η πρόβλεψη του ΕΣΔΑ σχετικά με την ευθυγράμμιση των τυχόν εγγυημένων ποσοτήτων σε έργα ΣΔΙΤ με τους εθνικούς ή/και ενωσιακούς στόχους είναι ορθή, θα πρέπει να σημειωθεί ότι ιδιαίτερα σημαντικό σε έργα ΣΔΙΤ είναι να εξασφαλίζεται η χρηματοδοτησιμότητα (bankabiity) των έργων. Ως εκ τούτου, και για να επιτευχθούν τα ιδιαίτερα σφιχτά χρονοδιαγράμματα κατασκευής νέων έργων, θα πρέπει να προβλεφθεί ένα χρηματο-οικονομικό μέγεθος το οποίο θα εξασφαλίζει την χρηματοδότηση από ιδιωτικά κεφάλαια των έργων ΣΔΙΤ το οποίο θα πρέπει να συμπεριληφθεί στα πρότυπα τεύχη έργων ΣΔΙΤ, ώστε να υπάρχει σαφές πλαίσιο για τους ΦΟΔΣΑ που θα επιλέξουν αυτού του είδους τη χρηματοδότηση. • Κεφάλαιο 2.1.1, Πίνακας 2, Σελίδα 48: Θα πρέπει να ληφθεί υπόψη και να διορθωθεί στον πίνακα η καταγραφή σχετικά τις φορητές ΗΣ&Σ, καθώς υπάρχει μια εγκατάσταση επεξεργασίας/αξιοποίησης αποβλήτων φορητών στηλών στην οποία πραγματοποιούνται εργασίες προεπεξεργασίας για ανάκτηση (R12). • Κεφάλαιο 2.1.5.4.5, σελίδα 94, Σενάριο 1: Η προκύπτουσα τέφρα των μονάδων ενεργειακής αξιοποίησης θα πρέπει να διερευνάται κατά πόσο αποτελεί επικίνδυνο ή μη επικίνδυνο απόβλητο και να διατίθεται σε αντιστοίχους ΧΥΤΥ ή ΧΥΤΕΑ. • Κεφάλαιο 2.1.6, 1. Πίνακας 35, Σελίδα 106, Δείκτης του μέτρου ΑΣΑ.7: Η υιοθέτηση συστημάτων «πληρώνω όσο πετάω» απαιτεί συντονισμένες δράσεις από τους τοπικούς ΟΤΑ, οι οποίοι δεν έχουν τους απαιτούμενους πόρους. Η δράση ΑΣΑ.7 δε μπορεί να εξαντλείται στη «Θέσπιση διάταξης και έκδοση εγκυκλίου για την εφαρμογή συστημάτων Πληρώνω όσο πετάω και λοιπών οικονομικών εργαλείων». Χρειάζονται βάσεις δεδομένων, τεχνικές και λειτουργικές προδιαγραφές πληροφοριακών συστημάτων, συστήματα αυτοματοποιημένης χρέωσης κ.λπ.. • Κεφάλαιο 2.1.6., 1., Πίνακας 35, Σελίδα 110, ΑΣΑ.31: Το μέτρο ΑΣΑ.31 (διερεύνηση του ενδεχόμενου επιδότησης της απορριμματογενούς kWh ως ΑΠΕ) δεν είναι δυνατό να έχει ως χρονοδιάγραμμα όλη την περίοδο του ΕΣΔΑ (2020 – 2030), καθώς δε θα μπορούν να ληφθούν οι σχετικές επενδυτικές αποφάσεις. Εφόσον υπάρχει τέτοια πρόθεση η απόφαση θα πρέπει να ληφθεί το πολύ μέχρι το τέλος του 2022. Σε διαφορετική περίπτωση ο στόχος υλοποίησης των εγκαταστάσεων μέχρι το τέλος του 2028 (προκειμένου να έχουμε υπόλειμμα 10% το 2030) δε θα επιτευχθεί. • Κεφάλαιο 2.1.6, 1., Πίνακας 35, Σελίδα 110, ΑΣΑ.32.: Το μέτρο ΑΣΑ.32 θα πρέπει να τροποποιηθεί ως εξής: «Διερεύνηση δυνατότητας συνεπεξεργασίας ΑΣΑ ή ορισμένων κλασμάτων αυτών με άλλα συμβατά ρεύματα αποβλήτων, όπως ιλύες αστικού τύπου, ορισμένες κατηγορίες ΒΜΕΑ, ορισμένες κατηγορίες ΓΚΤ σε ΜΕΑ ή ΜΕΒΑ ή σε μονάδες παραγωγής εναλλακτικού καυσίμου ή σε μονάδες ενεργειακής αξιοποίησης με θερμική επεξεργασία.» Θεωρούμε πως η δυνατότητα των μονάδων παραγωγής εναλλακτικών καυσίμων να δώσει λύση σε αυτά τα απόβλητα είναι δεδομένη και θα πρέπει να εξαντληθεί. • Κεφάλαιο 2.1.9, Σελίδα 138, σημείο στ), αναφορικά με τη χωριστή συλλογή των βιοαποβλήτων με ευθύνη των μεγάλων ξενοδοχειακών μονάδων, στα «Μέτρα» θα πρέπει να ενταχθεί η «Ανανέωση/ επέκταση υφιστάμενων αποφάσεων έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΑΕΠΟ) των ξενοδοχειακών εγκαταστάσεων και τον Μονάδων Εστίασης (σημείων υγειονομικού ενδιαφέροντος - συνολικά) ορίζοντας την μέγιστη δυνατή χρήση βέλτιστων διαθέσιμων τεχνικών (ΒΔΤ) για την μείωση των Συμμείκτων και τη μέγιστη αξιοποίηση των Βιοαποβλήτων. • Κεφάλαιο 2.1.9, Σελίδα 138, σημείο ζ), η εφαρμογή του συστήματος Πληρώνω Όσο Πετάω θα πρέπει Θα πρέπει να έχει άμεσο αντίκτυπο στα δημοτικά τέλη (μείωση δημοτικών τελών), ιδίως για τις ξενοδοχειακές μονάδες που διαχειρίζονται μόνες τους τα βιοαπόβλητα τους. • Κεφάλαιο 2.2.4, Σελίδα 143, Ιλύες Αστικού Τύπου, σχετικά με το 6.2: Με μέριμνα του ΥΠΕΝ σύσταση σχήματος/φορέα πιστοποίησης εδαφοβελτιωτικών. Ο στόχος είναι σαφής, αλλά στο σχέδιο δεν υπάρχουν συγκεκριμένες προτάσεις. Γίνεται αναφορά σε «πιλοτικά προγράμματα για χρήση στη γεωργία, την δασοκομία και τις ανθοκαλλιέργειες, σε σχέση με τους δείκτες παρακολούθησης ως προς την «Ποιοτική σύσταση ιλύος (έλεγχος τήρησης ορίων που τίθενται από τη νομοθεσία)» αλλά δεν γίνεται αναφορά σε ένα πιθανό σχήμα/φορέα πιστοποίησης εδαφοβελτιωτικών που θα έκαναν πολύ εύκολη την εφαρμογή και την επίτευξη του στόχου. • Κεφάλαιο 3.1: Ως προς τα ΒΜΕΑ δεν υπάρχει καμία καταγραφή ποσοτήτων κατάλληλων προς ενεργειακή αξιοποίηση, είτε συνολικά είτε ανά Περιφέρεια. Κατά συνέπεια, είναι πολύ δύσκολο να ενταχθούν σε ένα συνολικό σχέδιο ανάπτυξης εγκαταστάσεων ενεργειακής αξιοποίησης και αντίστοιχων επενδύσεων στην τσιμεντοβιομηχανία. Η μόνη αναφορά που γίνεται είναι για τις ποσότητες που δεν είναι κατάλληλες και αφορούν περίπου το 50% των ΒΜΕΑ για το 2018. Θα πρέπει ο ΕΣΔΑ να εξειδικευθεί περαιτέρω και να συμπεριλάβει στην ενεργειακή αξιοποίηση τις σημαντικές ποσότητες ΒΜΕΑ οι οποίες αφενός μπορούν να ωφελήσουν το ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας και αφετέρου οδηγούν προς ταφή το μεγαλύτερο μέρος των αποβλήτων τους μέχρι στιγμής. • Κεφάλαιο 3.1.3, Σελίδα 149, σχετικά με την παράγραφο 2: Δεν είναι διακριτά πολλά στοιχεία και άρα έχει χαθεί η ιχνηλασιμότητα. Θα πρέπει οπωσδήποτε να αποκατασταθεί και να αποτυπωθεί ορθώς η διαχείριση των εν λόγω ρευμάτων αποβλήτων. Τα ανωτέρω έχουν ως αποτέλεσμα να μην είναι γνωστά τα στοιχεία για ένα πολύ σημαντικό ποσοστό των βιομηχανικών αποβλήτων. Υπάρχει ανάγκη επιβεβαίωσης βάσει ορθού τρόπου διάκρισης και χαρακτηρισμού αποβλήτων (μελέτες) – Πρόταση προσθήκης: «Επιβεβαίωση παραγόμενων ΒΜΕΑ και ΒΕΑ ανά παραγωγό σύμφωνα με κανόνες διάκρισης αποβλήτων/παραπροϊόντων και χαρακτηρισμού αποβλήτων». • Κεφάλαιο 3.1.4, Σελίδα 152, Πίνακας 48: Το σημείο 7.2 θα πρέπει να τροποποιηθεί ως εξής: «Αύξηση στο μέγιστο δυνατό της ανάκτησης/ αξιοποίησης, τηρώντας τις απαιτούμενες οριζόμενες προδιαγραφές και τις ΒΔΤ, των ΒΜΕΑ μέσω των δυνατοτήτων: - απορρόφησης από άλλους παραγωγικούς κλάδους (π.χ. ως πρώτη ύλη, καύσιμο) - ανάκτησης υλικών από υφιστάμενες/ μελλοντικές εγκαταστάσεις επεξεργασίας αποβλήτων - συνδιαχείρισης των ΒΜΕΑ με ομοειδή ΜΕΑ άλλης προέλευσης» Τα αναφερόμενα σαφώς και είναι στην κατεύθυνση της κυκλικής οικονομίας και προς το όφελος της βιώσιμης ανάπτυξης, θα πρέπει όμως παράλληλα να τονισθεί η ανάγκη της ταυτόχρονης διασφάλισης ορθολογικής διαχείρισης με εφαρμογή των απαραίτητων ΒΔΤ, αλλά και της ιχνηλασιμότητας για τον έλεγχο των αποβλήτων. Τα βήματα αυτά απαιτούν την εφαρμογή σαφών και αυστηρών κριτηρίων και προδιαγραφών, έτσι ώστε να μην υπάρχει η δυνατότητα παρερμηνειών ή/και παράκαμψης ώστε να αποτελέσουν τελικά δίοδο για μηδενικό έλεγχο. • Κεφάλαιο 3.1.5, Σελίδα 153, Πίνακας 49 και Σελίδα 291, Το μέτρο ΒΜΕΑ.4 θα πρέπει να τροποποιηθεί ως εξής: «Εγχειρίδια εφαρμογής ευρωπαϊκού καταλόγου αποβλήτων για τις αρμόδιες περιβαλλοντικές αρχές και τους εμπλεκόμενους στην παραγωγή και διαχείριση βιομηχανικών αποβλήτων, στα οποία θα περιλαμβάνεται διαδικασία χαρακτηρισμού για κατοπτρικούς κωδικούς.» Η διαδικασία κατάταξης σε ΕΚΑ των αποβλήτων χρήζει βελτίωσης αλλά και ορθής ενημέρωσης προς τους παραγωγούς οι οποίοι έχουν την ευθύνη της κατάταξης. • Κεφάλαιο 3.1.5, Σελίδα 154, Πίνακας 49, Το μέτρο ΒΜΕΑ.8 θα πρέπει να τροποποιηθεί ως εξής: «Καθορισμός προδιαγραφών και προϋποθέσεων για τη χρήση ανόργανων αποβλήτων βιομηχανικής προέλευσης ως δευτερογενή υλικά». Τα αναφερόμενα σαφώς και είναι στην κατεύθυνση της κυκλικής οικονομίας και προς το όφελος της βιώσιμης ανάπτυξης, θα πρέπει όμως παράλληλα να τονισθεί η ανάγκη της ταυτόχρονης διασφάλισης ορθολογικής διαχείρισης με εφαρμογή των απαραίτητων ΒΔΤ, αλλά και της ιχνηλασιμότητας για τον έλεγχο των αποβλήτων. Τα βήματα αυτά απαιτούν την εφαρμογή σαφών και αυστηρών κριτηρίων και προδιαγραφών, έτσι ώστε να μην υπάρχει η δυνατότητα παρερμηνειών ή/και παράκαμψης ώστε να αποτελέσουν τελικά δίοδο για μηδενικό έλεγχο. • Κεφάλαιο 3.2.2, Σελίδα 162, Πίνακας 52, Το σημείο 8.2 θα πρέπει να τροποποιηθεί ως εξής: «Αύξηση στο μέγιστο δυνατό της ανάκτησης/αξιοποίησης , τηρώντας τις απαιτούμενες οριζόμενες προδιαγραφές και τις ΒΔΤ, των ΒΕΑ μέσω των δυνατοτήτων: - απορρόφησης από άλλους παραγωγικούς κλάδους (π.χ. ως πρώτη ύλη, καύσιμο) - ανάκτησης υλικών από υφιστάμενες/μελλοντικές εγκαταστάσεις επεξεργασίας αποβλήτων - συνδιαχείρισης των ΒΕΑ με ομοειδή ΕΑ άλλης προέλευσης» • Κεφάλαιο 3.2.2, Σελίδα 162, Πίνακας 52, σχετικά με το σημείο 8.4, θα πρέπει να θεσπιστούν κίνητρα στις υφιστάμενες μονάδες/υποδομές διαχείρισης αποβλήτων για να επεξεργαστούν/αξιοποιήσουν τα απόβλητα αυτά, προκειμένου να μη διαφεύγουν κεφάλαια στο εξωτερικό, με τη διασυνοριακή τους μεταφορά. • Κεφάλαιο 3.2.5, Σελίδα 163, Πίνακας 53, το μέτρο ΒΕΑ.5 θα πρέπει να τροποποιηθεί ως εξής: «Κατηγοριοποίηση/ομαδοποίηση ρευμάτων ΒΕΑ, σύμφωνα με συγκεκριμένες προδιαγραφές και τηρώντας την ισχύουσα νομοθεσία και τις αντίστοιχες βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές, που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ως πρώτη ύλη, καύσιμο κλπ. από βιομηχανικές εγκαταστάσεις». Τα αναφερόμενα σαφώς και είναι στην κατεύθυνση της κυκλικής οικονομίας και προς το όφελος της βιώσιμης ανάπτυξης, θα πρέπει όμως παράλληλα να τονισθεί η ανάγκη της ταυτόχρονης διασφάλισης ορθολογικής διαχείρισης με εφαρμογή των απαραίτητων ΒΔΤ, αλλά και της ιχνηλασιμότητας για τον έλεγχο των αποβλήτων. Τα βήματα αυτά απαιτούν την εφαρμογή σαφών και αυστηρών κριτηρίων και προδιαγραφών, έτσι ώστε να μην υπάρχει η δυνατότητα παρερμηνειών ή/και παράκαμψης ώστε να αποτελέσουν τελικά δίοδο για μηδενικό έλεγχο. • Κεφάλαιο 3.2.5, Σελίδα 164, Πίνακας 53, το μέτρο ΒΕΑ.8 θα πρέπει να τροποποιηθεί ως εξής: «Σταδιακή απομάκρυνση των σχετικών ΒΕΑ, με παράλληλη μείωση των διασυνοριακών μεταφορών, εφαρμόζοντας την αρχή της εγγύτητας, αναφορικά με υφιστάμενες εγκαταστάσεις διαχείρισης/αξιοποίησης ΒΕΑ». Οι υφιστάμενες υποδομές που εφαρμόζουν ΒΔΤ και τηρούν απαρέγκλιτα τους ΠΟ, με δυνατότητες διαχείρισης ΒΕΑ θα πρέπει να υποστηριχθούν και να εξαντληθεί η δυναμικότητα τους, έναντι της διασυνοριακής μεταφοράς τους. • Κεφάλαιο 4.5, Σελίδα 170, Πίνακας 57: Θα πρέπει να προστεθεί στο κείμενο η «Ενίσχυση των καλλιεργητών» που χρησιμοποιούν οργανικά εδαφοβελτιωτικά που προέρχονται από γεωργοκτηνοτροφικά και άλλα μη επικίνδυνα απόβλητα, με φορείς παρακολούθησης και ελέγχου το ΥΠΕΝ και ΥΠΑΑΤ. Η τόνωση της χρήσης των πιστοποιημένων εδαφοβελτιωτικών αποτελεί σημαντικό κίνητρο για περιβαλλοντικά ορθή πρακτική. Τα οργανικά εδαφοβελτιωτικά που προέρχονται από γεωργοκτηνοτροφικά και άλλα μη επικίνδυνα απόβλητα αποτελούν βάση για καλές πρακτικές στα πλαίσια της κυκλικής οικονομίας και θα πρέπει να δίνονται κίνητρα για την χρήση τους. • Κεφάλαιο 4.5, Σελίδα 172, Πίνακας 57: Το μέτρο ΓΚΤ.8 θα πρέπει να τροποποιηθεί ως εξής: «Οργάνωση και αδειοδότηση Συλλογικού Συστήματος Εναλλακτικής Διαχείρισης για τις επικίνδυνες συσκευασίες φυτοπροστατευτικών προϊόντων στην Ελλάδα», διότι οι συσκευασίες φυτοπροστατευτικών προϊόντων αποτελούν επικίνδυνα απόβλητα και θα πρέπει να διαχειρίζονται καταλλήλως και σύμφωνα με την Εθνική Νομοθεσία. Κεφάλαιο 6: Σχετικά με τα ΑΕΚΚ που αφορούν Δημόσια και Ιδιωτικά έργα, παρατηρείται πολυεπίπεδα προβληματική εικόνα στην οποία διαπιστώνεται έλλειψη επαρκών δεδομένων και στοιχείων, ασαφές πλαίσιο, έλλειψη υπολογιστικών μεθόδων κλπ. Απαιτούνται: - Σαφής ορισμός και διαχωρισμός της έννοιας «παραγωγή ΑΕΚΚ από δημόσια έργα» - Διαχωρισμός των αποβλήτων εκσκαφών από τα απόβλητα καθαιρέσεων - Καθορισμός των αποβλήτων που οδηγούνται υποχρεωτικά σε μονάδα - Να αποσαφηνίζεται ότι ο ανάδοχος του έργου δεν είναι παραγωγός αποβλήτων αλλά ενδιάμεσος φορέας - Επιτάχυνση των διαδικασιών κατασκευής μονάδων σε όλη την περιφέρεια - Να επιτραπεί η άμεση χρήση κινητής μονάδας λατομείων στα δημόσια έργα για όσο διάστημα λειτουργούν οι συμβάσεις αυτών, με ρητή εξαίρεση αδειοδότησης, ώστε να επιτυγχάνεται άμεση και ολοκληρωτική διαχείριση και ανάκτηση των υλικών στα έργα - Η ύπαρξη εξειδικευμένων μονάδων στις περιφέρειες ώστε να οδηγούνται τα λοιπά απόβλητα καθαιρέσεων στις οποίες θα λαμβάνουν χώρα οι εργασίες. - Ειδική ρύθμιση για την επίτευξη του στόχου κινήτρων και μοριοδότησης ανάκτησης δευτερογενών υλικών από ανακύκλωση στα δημόσια έργα • Κεφάλαιο 6.5, Σελίδα 184, Πίνακας 64, Το μέτρο ΑΕΚΚ.6 θα πρέπει να τροποποιηθεί ως εξής: «Κατασκευή απαιτούμενων ΧΥΤ για τη διάθεση των υπολειμμάτων επεξεργασίας των ΑΕΚΚ που δεν μπορούν να ανακυκλωθούν/ ανακτηθούν και να κατευθυνθούν προς παραγωγή εναλλακτικού καυσίμου. Προτεραιότητα θα δοθεί στα νησιά» Εφόσον είναι εφικτό τα απόβλητα αυτά να προωθηθούν για αξιοποίηση και παραγωγή εναλλακτικού καυσίμου, θα πρέπει να προηγηθεί της διάθεσης. • Κεφάλαιο 6.5, Πίνακας 64, Σελίδες 185, 186, 187, 188: Στη Στήλη «Δείκτες», το υπ αρ. 1, θα πρέπει να τροποποιηθεί ως εξής: «1.Ποσοστό επαναχρησιμοποίησης, ανακύκλωσης και ανάκτησης /παραγωγής εναλλακτικού καυσίμου ανά υλικό, για κάθε ΣΕΔ ξεχωριστά, σε επίπεδο Περιφερειών και συνολικά για τη χώρα (%).» Θα πρέπει να διαφαίνεται το ποσοστό ανάκτησης των αποβλήτων, όσον αφορά την προώθηση τους για παραγωγή εναλλακτικού καυσίμου, κάτι το οποίο θα δημιουργήσει την βάση και στόχους για βελτίωση. • Κεφάλαιο 8.5, Πίνακας 97, Σελίδες 220, 221, το μέτρο ΕΑΥΜ.5 θα πρέπει να τροποποιηθεί ως εξής: «Αξιοποίηση της υφιστάμενης μονάδας αποτέφρωσης ΕΑΥΜ καθώς και των νέων μονάδων για την επεξεργασία αποβλήτων άλλης προέλευσης (ιδίως ληγμένα φάρμακα από φαρμακοβιομηχανίες και φαρμακαποθήκες, βιομηχανικά απόβλητα), εφόσον η αποτέφρωση αποτελεί ενδεδειγμένη μέθοδο τελικής διάθεσής τους και η επιλεγείσα τεχνολογία αποτέφρωσης είναι η κατάλληλη για τα απόβλητα αυτά και δεν υπάρχει λύση επεξεργασίας εντός της χώρας υψηλότερη στην πυραμίδα ιεράρχησης μεθόδων επεξεργασίας αποβλήτων [π.χ. αξιοποίηση]» Εφόσον υφίσταται λύση για την ανάκτηση/ενεργειακή αξιοποίηση των αναφερόμενων αποβλήτων, αυτή και θα πρέπει να προωθηθεί. Η λύση της αποτέφρωσης θα υφίσταται μόνο για τα απόβλητα για τα οποία δεν υπάρχει και δεν ενδείκνυται καμία άλλα διαδικασία επεξεργασίας/διαχείρισης. • Παράρτημα V. 1, Σελίδα 261, σχετικά με το σημείο που αφορά το μέτρο ΑΣΑ.5, για το θέμα της δημιουργίας ΧΥΤΕΑ, είναι ξεκάθαρο ότι η ανάγκη είναι εθνική και όχι τοπική, και άρα ο ΕΣΔΑ και η κεντρική διοίκηση, καθορίζει και προτείνει, ενώ ο ρόλος των ΦΟΣΔΑ θα πρέπει να είναι περισσότερο συντονιστικός κατά την υλοποίηση των σχεδίων. Πανελλήνιος Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Προστασίας Περιβάλλοντος - ΠΑΣΕΠΠΕ-