Yπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'ΑΡΙΣΤΟΒΟΥΛΟΣ ΑΝΤΥΠΑΣ πολ. μηχ.' | 26 Αυγούστου 2020, 22:12

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  Με το παρόν νομοσχέδιο επιχειρείται ουσιαστικά (εκτός πολύ συγκεκριμένων εξαιρέσεων) η κατάργηση της εκτός σχεδίου δόμησης. Κατ' αρχήν ο ευρέως διαδεδομένος όρος "εκτός σχεδίου δόμηση" φαντάζει ως σχήμα οξύμωρο καθώς εμπεριέχει δύο αντίθετους όρους: δόμηση σε εκτός σχεδίου περιοχή δηλαδή σε περιοχή που δεν επιτρέπεται να δομηθεί. Νομίζω οτι ένα "ρηχό" επιχείρημα που συνηγορεί στην κατάργηση της εκτός σχεδίου δόμησης βασίζεται ακριβώς στην αρνητική φόρτιση που εμπεριέχει ο όρος αυτός. Φυσικά η εντύπωση αυτή μπορεί άμεσα να αλλάξει αν ορθολογικότερα σκεπτόμενοι δεν την ονομάζαμε " εκτός σχεδίου δόμηση" αλλά π.χ. "περιοχή μειωμένης δόμησης" ή καλλίτερα "περιοχή δόμησης υψηλής ποιότητας" κ.λ.π. Βέβαια θεωρώ οτι οι θιασώτες της κατάργησης της εκτός σχεδίου δόμησης στηρίζονται σε δύο άλλα σημαντικά επιχειρήματα: στην εξοικονόμηση δημόσιου χρήματος και στην κυριαρχούσα αντίληψη περί προστασίας του περιβάλλοντος και της φύσης. Η επιστήμη της χωροταξίας λοιπόν διδάσκει οτι όταν ο πληθυσμός συγκεντρώνεται σε συγκεκριμένα κέντρα (αστικά ή οικισμοί) τότε επιτυγχάνεται η μέγιστη οικονομία για το κράτος καθώς η πολιτεία καλείται να δαπανήσει μικρότερα ποσά για υποδομές (σχολεία - παροχή ενέργειας - οδικό δίκτυο - δημόσιες υπηρεσίες κ.λ.π) καθώς όλες αυτές οι υποδομές θα περιορίζονται εκτατικά σε μικρότερο χώρο και άρα θα ελαχιστοποιείται το κόστος ανάπτυξής τους. Η φιλοπεριβαλλοντική τάση πρεσβεύει οτι η εκτός σχεδίου δόμηση προσβάλλει και μολύνει το φυσικό περιβάλλον τόσο με πραγματικό τρόπο ( οικοδομές με χρήση μη ανακυκλώσιμων και φιλικών προς το περιβάλλον υλικών - διατάραξη οικοσυστημάτων κ.λ.π.) όσο και με οπτική ρύπανση. Αν θελήσουμε να εξετάσουμε ψύχραιμα τις δύο κυρίαρχες αυτές απόψεις που οδηγούν στην κατάργηση της εκτός σχεδίου δόμησης θα μπορούσαμε συνοπτικά να αναφέρουμε τα ακόλουθα επιχειρήματα: 1) Η προσπάθεια της πολιτείας να εγκλωβίσει τους ανθρώπους σε μικρούς χώρους (αστικά κέντρα ή πυκνοδομημένους οικισμούς) μόνο βλαπτικές συνέπειες μπορεί να έχει για την σωματική και ψυχική υγεία των ανθρώπων καθώς συνήθως λόγω περιορισμού του χώρου αναγκαστικά διαβιούν σε συνθήκες χαμηλής άνεσης άρα και χαμηλής ποιότητας ζωής. Δεν είναι τυχαίο που θεωρείται προνομιούχος όποιος ζει σε μονοκατοικία και έχει μεγάλο οικόπεδο που του εξασφαλίζει οπτική - ακουστική άνεση - ύπαρξη κήπου - ιδιωτικό parking κ.λ.π. Αν λοιπόν σκεφθούμε οτι από τότε που οριοθετήθηκαν οι οικισμοί κάτω των 2.000 κατοίκων το 1985 δεν έχουν γίνει επεκτάσεις οικισμών (με ελάχιστες εξαιρέσεις) διότι σύμφωνα με την πολιτική του σχετικού υπουργείου δεν έχει εξαντληθεί εντός αυτών ο συντελεστής δόμησης, καταλαβαίνουμε οτι αρχίζει να υποβαθμίζεται η ποιότητα ζωής ακόμη και σε πολλά χωριά με πυκνό οικοδομικό ιστό. 2) Με την ιδιωτικοποίηση (άρα και εμπορευματοποίηση) των πάντων όπως συμβαίνει τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας αρχίζει να μην είναι υποχρέωση του κράτους η ανάπτυξη υποδομών (δρόμοι - ενέργεια - νερό - καθαριότητα) για τους ιδιώτες που θέλουν να αξιοποιήσουν την περιουσία τους εκτός σχεδίου διότι αυτά πλέον θα τα αναλαμβάνουν ιδιωτικές εταιρίες. Εξάλλου θα μπορούσε η νομοθεσία να είναι πιο ευέλικτη και να επιβάλλει στον ιδιώτη να αναλάβει με δικά του έξοδα την πληρωμή όλων των απαιτούμενων δαπανών για την ανάπτυξη υποδομών απαραίτητων για την εξυπηρέτηση της ιδιοκτησίας του. 3) Είναι γνωστό οτι η φυσική ομορφιά της Ελλάδας με τα πολυάριθμα νησιά την καθιστά ελκυστικό προορισμό για πολλούς επισκέπτες του εξωτερικού υψηλής εισοδηματικής στάθμης για το κτίσιμο της εξοχικής τους κατοικίας. Οι περισσότεροι δε επιλέγουν οικόπεδα σε απομονωμένα μέρη με μοναδικά κριτήρια την θέα και την εξασφάλιση ιδιωτικότητας. Εκεί κτίζουν επαύλεις ( θα μπορούσα να πω από την τριαντάχρονη επαγγελματική μου εμπειρία) σεβόμενοι απολύτως την πολλές φορές παράλογη πολεοδομική νομοθεσία μας αλλά και υπομένοντας τις ατελείωτες γραφειοκρατικές καθυστερήσεις που απορρέουν από την δαιδαλώδη και ασαφή πολεοδομική νομοθεσία μας εως την τελική αδειοδότηση. Επίσης και οι ντόπιοι επενδυτές επιλέγουν οικόπεδα στην εκτός σχεδίου περιοχή με τα ίδια κριτήρια (θέα και ιδιωτικότητα) για την κατασκευή τουριστικών επιπλωμένων αυτοεξυπηρετούμενων κατοικιών. Όπως είναι φυσικό η ανάπτυξη τέτοιας μορφής τουρισμού που ψάχνει για ποιοτικά καταλύματα τα οποία μπορούν να αναπτυχθούν στην εκτός σχεδίου περιοχή κατά κύριο λόγο, έχουν άμεση επίδραση στην οικονομική μεγέθυνση της χώρας καθώς ο τουρισμός λειτουργεί ως πολλαπλασιαστής ανάπτυξης. Εξάλλου η εμπειρία δείχνει οτι οι άνθρωποι που κτίζουν σε εκτός σχεδίου εκτάσεις στη συνέχεια περιποιούνται τα κτήματα αυτά, φυτεύουν οπωροφόρα δέντρα, αμπέλια, ελιές κ.λ.π τα οποία φροντίζουν σε ετήσια βάση. Έτσι το μέρος ημερεύει και μπορώ να πώ οτι επανέρχεται στην πρότερή του μορφή πριν δηλαδή από την περίοδο της μεγάλης εσωτερικής και εξωτερικής μετανάστευσης που οδήγησε στο μαρασμό και της ερημοποίηση της ελληνικής υπαίθρου. 4)Το θέμα του της προστασίας του περιβάλλοντος θα πρέπει να το δούμε κατά τη γνώμη μου από μια ευρύτερη οπτική γωνία. Η προστασία του περιβάλλοντος πρέπει να αφορά εξίσου στον αστικό όσο και στον μη αστικό χώρο. Το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των τεχνικών έργων και η ¨γκρίζα ενέργεια" που ενσωματώνουν πρέπει να αφορά εξίσου όλα τα κτίρια όπου και να κατασκευάζονται. Η χρήση κατά το δυνατόν ανακυκλώσιμων οικοδομικών υλικών, η χρήση οικολογικού μη ραδιενεργού σκυροδέματος, η ενεργειακή αυτονομία των κτιρίων, ο παθητικός βιοκλιματικός σχεδιασμός των κτιρίων μπορούν να ενσωματωθούν σε ένα σύνολο προδιαγραφών για τα νέα κτίρια. Βέβαια για να είμαστε δίκαιοι ο εκσυγχρονισμός του οικοδομικού κανονισμού (ΝΟΚ)της χώρας κινείται προς αυτήν την κατεύθυνση. Ακόμη στο θέμα της οπτικής ρύπανσης δεν θα πρέπει να ξεχνάμε και την δυνατότητα που προσφέρει επίσης ο νέος οικοδομικός κανονισμός για ανάπτυξη υπόσκαφων κτιρίων τα οποία είναι ιδανικά για οικόπεδα με μέτρια ή έντονη κλίση όπως συμβαίνει επί παραδείγματι σε όλα σχεδόν τα ελληνικά νησιά. Συνοψίζοντας θα ήθελα να πω οτι η κατάργηση της εκτός σχεδίου δόμησης όχι μόνο δεν είναι απαραίτητη αλλά ακριβώς αντίθετα προσφέρει ποιότητα διαβίωσης, οικονομικά οφέλη στους πολίτες άρα και στο κράτος, αλλά ακόμη και προστασία της φύσης όσο κι αν αυτό ακούγεται κατ' αρχήν αντιφατικό. Επιπλέον η κατάργηση της εκτός σχεδίου δόμησης θα επιφέρει τεράστιο οικονομικό πλήγμα στους μικροϊδιοκτήτες γής και είναι κάτι παραπάνω από βέβαιο οτι θα οδηγήσει σε κοινωνικές αναταραχές με απρόβλεπτα αποτελέσματα (προσφυγές στα δικαστήρια για αξίωση αποζημιώσεων των ιδιωτών από το κράτος, επανεκτιμήσεις αξιών υποθηκευμένων ακινήτων από τις τράπεζες και απαιτήσεις πρόσθετων εξασφαλίσεων διότι μοιραία τα ακίνητα αυτά θα έχουν εντελώς απαξιωθεί κ.λ.π.) ΠΡΟΤΑΣΗ: Γενικά πιστεύω οτι η εκτός σχεδίου δόμηση θα πρέπει ΝΑ ΠΑΡΑΜΕΊΝΕΙ ΩΣ ΕΧΕΙ και να βελτιωθεί στα σημεία ώστε: 1) Να επιτρέπεται η συνένωση γηπέδων (είτε αρτίων είτε οχι) ώστε να επιτυγχάνεται η κατά κανόνα αρτιότητα (4 στρ. ) χωρίς άλλες πρόσθετες προϋποθέσεις (απαίτηση προσώπου, βάθος , χρόνος δημιουργίας κ.λ.π.) 2) Να παραμείνουν οι παρεκκλίσεις ως έχουν σήμερα και να αρχίσουμε συζήτηση κατάργησής τους μόνο εφόσον έχουν ολοκληρωθεί από την πλευρά της διοίκησης οι καταγραφές και οι χαρακτηρισμοί των οδών και ξεκαθαρίσουμε σε συνεργασία με τις τοπικές κοινωνίες τι ορίζουμε ως κοινόχρηστο χώρο και τι όχι. Επιπλέον πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί οι δασικοί χάρτες. 3) Ο συντελεστής δόμησης (και κάλυψης) να συναρτάται με αναλογικό τρόπο με το μέγεθος της έκτασης χωρίς να μπαίνει άνω όριο. 4) Για τον υπολογισμό του μέγιστου συντελεστή δόμησης (και κάλυψης) να προσμετράται και η τυχόν χαρακτηρισμένη ως "δάσος" ή "δασική" έκταση που περιλαμβάνεται στην ιδιοκτησία.