Αρχική Δημόσια Διαβούλευση για το σχέδιο νόμου «Εκσυγχρονισμός της Χωροταξικής και Περιβαλλοντικής νομοθεσίας»Άρθρο 47 – Τρόπος έκδοσης οικοδομικών αδειών – Τροποποίηση του άρθρου 38 του ν. 4495/2017Σχόλιο του χρήστη Όλγα Πλούμπη, Πρ/νη Δ/νσης Δόμησης Δ.Α | 27 Αυγούστου 2020, 12:52
  • Σχόλιο του χρήστη 'Όλγα Πλούμπη, Πρ/νη Δ/νσης Δόμησης Δ.Α' | 27 Αυγούστου 2020, 12:52

    Σε πρώτη ανάγνωση στου σχεδίου Νόμου που αφορά την Έκδοση Αδειών Δόμησης θα ήθελα να παραθέσω τις παρακάτω γενικές παρατηρήσεις επ’ αυτού: οι οποίες αφορούν εν γένει τις αντιθέσεις που δημιουργεί με τον κτηριοδομικό κανονισμό καθώς και τον ΝΟΚ με αποτέλεσμα την μη εξασφάλιση μιας “ορθής “ άδειας σύμφωνα με την κείμενη Νομοθεσία τόσο όσον αφορά την στατική επάρκεια του κτηρίου όσον και των αναγκαίων μέτρων πυρασφάλειας κλπ. ούτως ώστε αυτό να είναι ασφαλές. Με το παρόν νομοσχέδιο , που αποτελεί συνέχεια του Ν.4495/2017 (άρθρα 28 έως και 51) , επιχειρείται η περαιτέρω “απλοποίηση” και αυτοματοποίηση της διαδικασίας έκδοσης των οικοδομικών αδειών. Στο όνομα όμως της αυτοματοποίησης αυτής επιχειρείται η αφαίρεση από την Πολεοδομική Αρχή σοβαρότατων ελεγκτικών αρμοδιοτήτων τόσο κατά την έκδοση της άδειας δόμησης, όσο και κατά τη φάση της εξέλιξης των οικοδομικών εργασιών, μέχρι αποπερατώσεως και περαιώσεως της άδειας για σύνδεση με τα δίκτυα. Συνεπεία τούτου, η Πολεοδομική Αρχή παύει πλέον να είναι ο εγγυητής της πολεοδομικής νομιμότητας και υποβιβάζεται κατ’ ουσίαν σε απλό “διεκπεραιωτή” της διαδικασίας άδειας δόμησης. Η Εμπειρία μας ως Πολεοδομία Αθηνών μας απέδειξε “ περίτρανα” δυστυχώς ότι η εφαρμογή του Ν.4495/17 δημιούργησε πλείστα όσα προβλήματα (εκ των οποίων κάποια δεν θεραπεύονται). Το σχέδιο αυτού του Νόμου είναι μια αντιγραφή “προς το δυσμενέστερο” του προηγούμενου Νόμου. Με πάρα πολλά έγγραφά μας προς την προηγούμενη ηγεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος προσπαθήσαμε να εφιστήσουμε την προσοχή τους σε πολλά προβλήματα τα οποία μας είχαν παρουσιαστεί αλλά δυστυχώς δεν δόθηκαν λύσεις. Η προσπάθεια εμού προσωπικά ήταν να μεταφέρω την μη λελογησμένη εφαρμογή του Νόμου. Είχα επισημάνει ότι το Κράτος έχει μεγάλη μείωση εσόδων από οφειλές οι οποίες δεν καταλογίζονταν ως όφειλαν, δεν πληρώνονταν οι ασφαλιστικές εισφορές που αναλογούν, δεν υλοποιούνται οι θέσεις στάθμευσης που αντιστοιχούν στο κάθε ακίνητο ( από επισκευή, αλλαγή χρήσης κλπ.). -ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ECOPRESS-29/3/2019. Πέραν τούτων όλων δημιουργούνται εν δυνάμει επικίνδυνα κτίρια μη τηρώντας τους κανόνες παθητικής πυροπροστασίας ( μη δημιουργία δεύτερου κλιμακοστασίου, Η/Ζ στο δώμα κλπ.). Συνοπτικά θα ήθελα να ξεκινήσω από το άρθρο 30 του Ν.4495/17 που αφορά σε εργασίες που δεν απαιτούν κανενός είδους άδεια και είναι πλείστες όσες. Δεν έχει προβλεφθεί πχ. στους εξωτερικούς χρωματισμούς η συναίνεση των συνιδιοκτητών ως κοινόχρηστα και κοινόκτητα μέρη του κτιρίου. Με το νέο σχέδιο νόμου επεκτείνει ακόμη περισσότερο τις εργασίες που μπορεί να υλοποιούνται πχ. Διαχωρισμός ιδιοκτησιών(σε αντίθεση με τις συστάσεις περί οριζοντίων ιδιοκτησιών, πιθανόν να απαιτούνται επί πλέον θέσεις στάθμευσης κλπ.) (περιπτώσεις AIR ΒΝΒ). Δεν απαιτείται επίσης η καταβολή καμίας ασφαλιστικής εισφοράς ούτε αναγγελία έναρξης εργασιών στο οικείο Αστυνομικό Τμήμα. Οι εργασίες οι οποίες περιλαμβάνονται στο παραπάνω άρθρο και δεν απαιτούν καμία άδεια είναι περίπου 30. Όλες οι παραπάνω πλέον των εργασιών που προβλέπονται με τις άδειες μικρής κλίμακας (έως 25,000 ευρώ) συνδυαστικά έχουν χρησιμοποιηθεί προκειμένου να επισκευασθούν μεγάλα παλαιά κτίρια ΧΩΡΙΣ ΕΚΔΟΣΗ ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΗΣ ΑΔΕΙΑΣ και να χρησιμοποιούνται ως Ξενοδοχεία. Έχουμε παράδειγμα στο Κέντρο της Πόλης μας κτίριο 4.000 τμ. επισκευάστηκε χωρίς οικοδομική άδεια χωρίς κανέναν έλεγχο χωρίς πληρωμή εισφορών κλπ. Η μικρή κλίμακα θα ήταν χρήσιμη για τον πολίτη όταν δεν είχε χρηματικό πλαφόν αλλά τετραγωνικά μέτρα ακινήτου. Με αυτό τον τρόπο θα βοηθηθούν οι ιδιοκτήτες μικρών ακινήτων και δεν θα μπορούν να την καταστρατηγούν. Δηλαδή θα είναι δυνατόν να θεσπιστούν ως όριο πχ. τα 120τμ. ανά οριζόντια ιδιοκτησία ανάλογα με τις εργασίες και να ορίζονται οι οφειλόμενες ασφαλιστικές εισφορές. Δεν ελέγχεται το κόστος των 25.000 ευρώ στις εγκρίσεις εργασιών μικρής κλίμακας που εκδίδονται ηλεκτρονικά με ευθύνη μηχανικών. Σας έχουμε επανειλημμένως επισημάνει ότι ανακαινίζονται πολυώροφα κτίρια (13 όροφοι κλπ.) με εγκρίσεις εργασιών μικρής κλίμακας με αποτέλεσμα α) να δημιουργούνται εν δυνάμει επικίνδυνα κτίρια ( στατικά, πυρασφάλεια κλπ.) β) το κράτος να στερείται σημαντικά έσοδα. Το Τεχνικό Επιμελητήριο της Ελλάδος είναι σε θέση να μας δώσει αριθμητικά στοιχεία για το 2018 και 2019 πόσες μικρές κλίμακες έχουν εκδοθεί και πόσες οικ. Άδειες. Το αποτέλεσμα θα είναι εντυπωσιακό. Όσον αφορά τον τρόπο έκδοσης οικ. Αδειών ανά κατηγορία , δηλαδή 1 και 2 με προέγκριση και η 3 χωρίς κανέναν έλεγχο σύμφωνα με τον Νόμο 4495/17. Με το νέο σχέδιο νόμου προβλέπεται η προέγκριση του Τοπογραφικού Διαγράμματος και του Διαγράμματος Δόμησης για τις κατηγορίες 1 και 2 η οποία δημιουργεί καθυστέρηση στην έκδοση των αδειών ενώ θα έπρεπε να κατατίθενται για έκδοση οικ. Άδειας ( αφού θα υπάρξει έλεγχος). Σύμφωνα με το υπ’ αριθμ.πρωτ. ΥΠΕΝ/ΔΑΟΚΑ/48500/2043/2019 εκφράζεται η άποψη ότι “στην περίπτωση έκδοσης οικοδομικής άδειας κατηγορίας 3 του Ν.4495/17, ο νομοθέτης νοεί ως εκδούσα αρχή την Υπηρεσία Δόμησης στην οποία υπάγεται το συγκεκριμένο έργο, ανεξαρτήτως του γεγονότος ότι η διαδικασία έκδοσης της συγκεκριμένης κατηγορίας άδειας πραγματοποιείται αυτόνομα από το πληροφοριακό σύστημα”. Το γεγονός ότι η εκάστοτε Υ.ΔΟΜ. εκδίδει διοικητικές πράξεις ως διοικητική αρχή στην περίπτωση του αυτόματου ηλεκτρονικού τρόπου έκδοσης οικοδομικών αδειών κατηγορίας 3, έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τον ορισμό της διοικητικής πράξης με τα χαρακτηριστικά αυτής και τον ορισμό της διοικητικής αρχής διότι: 1. Η διοικητική πράξη είναι νομική ενέργεια(πράξη) που προέρχεται από διοικητικό όργανο ή αρχή με σύμπραξη του ιδιώτη ώστε να καταστεί δυνατή η έκδοσή της (μέσω της υποβολής αίτησης) και δεν προϋποθέτει την έγκριση ή συγκατάθεση του ιδιώτη (διοικούμενου ) κατά την επέλευση των έννομων συνεπειών – αφετέρου το περιεχόμενο της ρύθμισης της πράξης δεν συνδιαμορφώνεται με τη βούληση του ιδιώτη. Το περιεχόμενο της διοικητικής πράξης καθορίζεται με τη βούληση του ιδιώτη ακόμη και με την επιλογή κατηγορίας οικοδομικής άδειας η οποία αποτελεί σε πρώιμο στάδιο αντικείμενο σχεδιασμού περιεχομένου διοικητικής πράξης το οποίο αφορά την διοικητική αρχή ( Υπηρεσία Δόμησης). Πλέον το περιεχόμενο της διοικητικής πράξης ανατίθεται στο ΤΕΕ με το σχεδιασμό μιας γενικευμένης φόρμας (πλατφόρμα ΤΕΕ) χωρίς δικλείδες ασφαλείας και στη συνέχεια στην απόλυτη βούληση του ιδιώτη χωρίς κανέναν έλεγχο κατά της έκδοσής της. 2. Αρμοδιότητα του διοικητικού οργάνου ή αρχής είναι η ικανότητά του, η οποία προβλέπεται από κανόνες της έννομης πράξης. Τη δράση της δημόσιας διοίκησης διέπουν οι αρχές της νομιμότητας, της προστασίας δημοσίου συμφέροντος αλλά και της προστασίας των διοικούμενων. Η αρχή της νομιμότητας δεσμεύει τα διοικητικά όργανα, υποχρεώνοντάς τα να συμμορφώνονται προς τους ανώτερους κανόνες δικαίου, το Σύνταγμα και το Νόμο και να εκδίδουν πράξεις οι οποίες τελούν σε αρμονία με αυτούς. Δεδομένου ότι η Υ.ΔΟΜ. δεν ελέγχει τις οικοδομικές άδειες κατηγορίας 3 πριν εκδοθούν, τα πορίσματα των ελεγκτών δόμησης κατόπιν της διενέργειας ελέγχου δηλώνουν υπεύθυνα ότι “δεν διαπιστώνουν παραβάσεις” σε σχέση με την εφαρμογή των μελετών βάσει των οποίων εκδόθηκε η οικοδομική άδεια, ενέχει τον κίνδυνο να εκδίδονται άδειες με λανθασμένες μελέτες. Επομένως η έκδοση της οικοδομικής άδειας κατηγορίας 3 δεν αποτελεί διοικητική πράξη αλλά ιδιωτική δικαιοπραξία μεταξύ του ιδιώτη μηχανικού -χειριστή του συστήματος του ΤΕΕ, και του ΤΕΕ το οποίο χρησιμοποιεί την ηλεκτρονική πλατφόρμα , με αποκλειστική βούληση του ιδιώτη και καμία συμμετοχή ή εμπλοκή της Υ.ΔΟΜ. (πλην της βεβαίωσης όρων δόμησης) στο περιεχόμενο ρύθμισης της πράξης και άρα θεωρούμε ότι η Υ.ΔΟΜ. δεν είναι αρμόδια για την έκδοση ΠΕΚ, για την ηλεκτροδότηση, την διακοπή και την ανάκληση αυτών των δικαιοπραξιών. Επίσης έχει παρατηρηθεί σε πάρα πολλές άδειες και στα κατά κανόνα άρτια οικόπεδα να μην υλοποιούνται οι θέσεις στάθμευσης προκειμένου να χρησιμοποιηθούν οι υπόγειοι χώροι για άλλες χρήσεις με αποτέλεσμα την επιβάρυνση της ήδη επιβαρυμένης Πόλης μας. Επίσης οι εξαγορές των θέσεων στάθμευσης όπου αυτές πραγματοποιούνται δεν ανταποκρίνονται στις απαιτούμενες με αποτέλεσμα να χάνει το Κράτος σημαντικά έσοδα. Δεν έχουν ληφθεί υπ’ όψιν στις αλλαγές χρήσεως (πχ. από Εμπορικό κατάστημα σε κατάστημα Υγειονομικού Ενδιαφέροντος) όπου οι θέσεις στάθμευσης που αναλογούν είναι διαφορετικές και δεν καταβάλλονται τα αναλογούντα ποσά στην Εφορία. Εν κατακλείδι φρονούμε ότι η απομείωση της ελεγκτικής αρμοδιότητος της Πολεοδομικής Αρχής και η απουσία πραγματικού και δραστικού ελέγχου τόσο του περιεχομένου των αδειών δόμησης όσο και των υπερβάσεων κατά τη φάση εκτέλεσης των εργασιών είναι ιδιαιτέρως προβληματική σε τέτοιο βαθμό που παρουσιάζει και σοβαρά προβλήματα. Ο θεσμός της οικοδομικής άδειας αποτελεί διαδικαστική εγγύηση της προστασίας του οικιστικού και φυσικού περιβάλλοντος. Στη χορήγηση οικοδομικών αδειών, η αρμοδιότητα της Πολεοδομίας δεν πρέπει να είναι απλά τυπική, αλλά ουσιαστική και δραστική. Δηλαδή δεν είναι επιτρεπτή η αφαίρεση των ελεγκτικών αρμοδιοτήτων της Πολεοδομικής Αρχής και η αφαίρεση των δυνατοτήτων άμεσης επέμβασης για θεραπεία τυπικών ή ουσιαστικών ελαττωμάτων. Η ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΗ ΤΗΣ Δ/ΝΣΗΣ ΔΟΜΗΣΗΣ ΔΉΜΟΥ ΑΘΗΝΑΙΩΝ ΠΛΟΥΜΠΗ ΟΛΓΑ