Αρχική Δημόσια Διαβούλευση για το σχέδιο νόμου «Εκσυγχρονισμός της Χωροταξικής και Περιβαλλοντικής νομοθεσίας»Άρθρο 04 – Εθνικό Συμβούλιο Χωροταξίας – Τροποποίηση του άρθρου 4 του ν. 4447/2016Σχόλιο του χρήστη WWF Ελλάς | 4 Σεπτεμβρίου 2020, 09:32
  • Σχόλιο του χρήστη 'WWF Ελλάς' | 4 Σεπτεμβρίου 2020, 09:32

    Η κατάργηση της εκπροσώπησης του ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ είναι μάλλον άστοχη, καθώς τα θέματα χωροταξίας και πολεοδομίας περιλαμβάνονται στους καταστατικούς σκοπούς του ιστορικού συλλόγου, που περιλαμβάνει στις τάξεις του πολλούς ειδικευμένους επιστήμονες (πόσο μάλλον από τη στιγμή που το νομοσχέδιο εισάγει τη συμμετοχή εκπροσώπων της ΕΣΕΠΠΑ και της ΠΟΜΙΔΑ). Προτεινόμενες αλλαγές στα προβληματικά σημεία του άρθρου είναι οι εξής: (α) Κρίνεται σκόπιμη η διεύρυνση αλλά και ο ειδικότερος προσδιορισμός των αρμοδιοτήτων του συμβουλίου, έτσι ώστε να εκπληρώνει με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα το ρόλο του τόσο ως γνωμοδοτικού οργάνου «για σημαντικά ζητήματα ευρύτερης χωρικής πολιτικής» (παρ. 7) όσο και ως οργάνου «κοινωνικού διαλόγου και διαβούλευσης για θέματα ιδιαίτερης σημασίας που αφορούν την άσκηση της εθνικής χωροταξικής πολιτικής και πολιτικής βιώσιμης ανάπτυξης» (παρ. 6). Ο διττός αυτός ρόλος δεν εξυπηρετείται αποτελεσματικά από τη διατύπωση γνώμης μόνο επί της τελικής φάσης κατάρτισης της ΕΧΣ, των ΕΧΠ και ΠΧΠ. Αντιθέτως, το συμβούλιο θα έπρεπε να διατυπώνει γνώμη και σε άλλα κομβικά σημεία της διαδικασίας σχεδιασμού, όπως η σύνταξη προδιαγραφών για την εκπόνηση πλαισίων και σχεδίων, η επισκόπηση των εναλλακτικών προτάσεων στο πλαίσιο εκπόνησης των οικείων μελετών για ΕΧΣ, ΕΧΠ και ΠΧΠ πριν από της διαμόρφωσης της τελικής πρότασης, η εποπτεία της εφαρμογής του χωροταξικού σχεδιασμού (για παράδειγμα, με περιοδική σύνταξη ειδικών συστάσεων προς αντιμετώπιση των προβλημάτων εφαρμογής που καταγράφονται στις ανά πενταετία εκθέσεις αξιολόγησης των ΕΧΠ και ΠΧΣ - άρθ. 7 και 8) και η διατύπωση γνώμης επί διοικητικών πράξεων που αφορούν στην εξειδίκευση και υλοποίηση των προβλέψεων του ενωσιακού δικαίου σε θέματα χωρικών πολιτικών και χωρικού σχεδιασμού. Επίσης είναι άκρως αναγκαία είναι η διατύπωση γνώμης για την πιο αποτελεσματική εναρμόνιση των ποικίλων πολιτικών με χωρικές διαστάσεις, και ιδιαίτερα της αναπτυξιακής πολιτικής και της πολιτικής κινήτρων με την πολιτική χωρικού σχεδιασμού. Έτσι, το ΕΣΧ θα πρέπει να έχει τη δυνατότητα να γνωμοδοτεί σε περίπτωση αντικρουόμενων ή ασαφών διατάξεων μεταξύ χωροταξικών πλαισίων, ή σχετικά με τη συμβατότητα χωρικών πλαισίων πρώτου και δεύτερου επιπέδου χωροταξικού σχεδιασμού κατά το άρθ. 2 του ν. 4447/2016. (β) Μολονότι το ΕΣΧ συμμετέχει στην διαδικασία σύνταξης των πλαισίων (ειδικών και περιφερειακών), δεν έχει καμία αρμοδιότητα σχετική με την παρακολούθηση της υλοποίησής τους. Η παροχή γνώμης σε περίπτωση αντικρουόμενων ή ασαφών διατάξεων μεταξύ πλαισίων ή σχετικά με τη συμβατότητα πλαισίων ή σχεδίων προσδιορίζεται ως αρμοδιότητα του νεοσύστατου ΚΕΣΥΧΩΘΑ (βλ. άρθ. 5 σχεδίου νόμου). Επομένως διαφορετικά γνωμοδοτικά όργανα -το ΕΣΧ και το ΚΕΣΥΧΩΘΑ- γνωμοδοτούν αφενός κατά τη σύνταξη και αφετέρου κατά την υλοποίηση των πλαισίων, αντίστοιχα. Κατά τη γνώμη μας, τα θέματα που ανακύπτουν κατά την υλοποίηση είναι ποικίλα και ιδιαιτέρως σύνθετα, πολλά δε από αυτά έχουν ευρύτερο, στρατηγικό ή/και ειδικό επιστημονικό χαρακτήρα. Η επίλυση παρόμοιων θεμάτων, μετά και από ειδικότερο προσδιορισμό τους, θα έπρεπε να αποτελεί αρμοδιότητα του ΕΣΧ. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, το ειδικό αυτό γνωμοδοτικό όργανο θα μπορεί να συμβάλει εποικοδομητικά και προσαρμογή του σχεδιασμού σε νέες συνθήκες ή προκλήσεις. Επίσης, λόγω της σημασίας των ΠΧΠ στο ιεραρχικό σύστημα σχεδιασμού, ζητάμε η γνωμοδότηση του συμβουλίου κατά τη διαδικασία κατάρτισής τους να είναι υποχρεωτική, και να μη εξαρτάται από «ερώτημα του Υπουργού». (γ) Απαιτείται πρόνοια για τακτική συνεδρίαση του συμβουλίου. Δεν αρκεί η απλή πρόβλεψη περί συνεδρίασης τουλάχιστον δύο φορές κατ’ έτος ή εκτάκτως, ιδίως αν ληφθεί υπόψη το ιδιαίτερα μεγάλο χρονικό διάστημα κατά το οποίο το συμβούλιο παρέμεινε ανενεργό, παρά τις αντίστοιχες προβλέψεις των ν. 2742/1999 και 4269/2014. Επίσης, οι τακτικές συνεδριάσεις θα επιτρέψουν στο συμβούλιο να ανταποκριθεί στις ιδιαίτερα σύντομες προθεσμίες που τίθενται σε άλλα άρθρα του νομοσχεδίου για διατύπωση γνώμης [π.χ., στην προθεσμία ενός μηνός για γνώμη επί εκπονούμενων ΕΧΣ (άρθ. 7)]. (δ) Σχετικά με τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό, ο οποίος εμπίπτει στις αρμοδιότητες του συμβουλίου, και εν όψει της κατάργησης της Επιτροπής Θαλάσσιας Περιβαλλοντικής Στρατηγικής (άρθ. 25 του νομοσχεδίου)- και της ασάφειας σχετικά με το όργανο που αναλαμβάνει τις αρμοδιότητες της Επιτροπής αυτής, επισημαίνεται το εξής σημαντικό έλλειμμα: το ΕΣΧ δεν αποτελείται από εκπροσώπους φορέων σχετικών με δραστηριότητες στον θαλάσσιο χώρο προκειμένου να μπορέσει να επιτελέσει το ρόλο του ως όργανο κοινωνικού διαλόγου και διαβούλευσης και για τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό και την εφαρμογή του. Παραδείγματος χάριν, ενώ προβλέπεται εκπροσώπηση διαφόρων επαγγελματικών φορέων (άρθρο 4 παρ. 1 στοιχ. β΄ του ν. 4447/2016), δεν υπάρχει εκπροσώπηση της κύριας δραστηριότητας στον θαλάσσιο χώρο, δηλαδή της αλιείας. Η δυνατότητα του συμβουλίου να «ζητεί στοιχεία και πληροφορίες από τους αρμόδιους φορείς και υπηρεσίες του δημόσιου ή του ιδιωτικού τομέα» είναι μόνο ad hoc και αφορά τη συλλογή στοιχείων και πληροφοριών, και όχι την παροχή γνώμης.