Αρχική Δημόσια Διαβούλευση για το σχέδιο νόμου «Εκσυγχρονισμός της Χωροταξικής και Περιβαλλοντικής νομοθεσίας»Άρθρο 23 – Δημόσια διαβούλευση – συμμετοχή του κοινού – Τροποποίηση των άρθρων 9, 14 και 15 του ν. 4546/2018Σχόλιο του χρήστη WWF Ελλάς | 4 Σεπτεμβρίου 2020, 10:55
Το άρθρο αυτό μεταφέρει την επιταγή της οδηγίας για «θέσπιση μέσων δημόσιας συμμετοχής μέσω πληροφόρησης όλων των ενδιαφερόμενων μερών και διαβούλευσης με τα αρμόδια ενδιαφερόμενα μέρη και τις αρχές καθώς και το κοινό, σε πρώιμο στάδιο, κατά την ανάπτυξη των θαλάσσιων χωροταξικών σχεδίων» (άρθρο 9). Ωστόσο, η διαδικασία που προβλέπει ο νόμος (τόσο στην υφιστάμενη μορφή του όσο και με τις τροποποιήσεις που προωθούνται με το υπό διαβούλευση νομοσχέδιο) δεν συνάδει με την επιταγή αυτή της οδηγίας. Ειδικότερα κατά το στάδιο διαμόρφωσης της εθνικής χωρικής στρατηγικής για τον θαλάσσιο χώρο (ως βασικό τμήμα του ΘΧΣ) η αρμόδια αρχή «ενημερώνει τα κατά περίπτωση αρμόδια Υπουργεία σχετικά με την έναρξη της διαδικασίας εκπόνησης της εθνικής χωρικής στρατηγικής για το θαλάσσιο χώρο, ώστε να διασφαλίζει, κατά τη διαμόρφωση του σχεδίου τη συνεργασία με όλες τις εμπλεκόμενες δημόσιες αρχές» (άρθρο 9 παρ. 1 στοιχ. α΄ (αα΄) του ν. 4546/2018). Ομοίως, το ίδιο προβλέπεται και για τα θαλάσσια χωροταξικά σχέδια (άρθρο 9 παρ. 1 στοιχ. β΄ αα΄). Οι διατάξεις αυτές έρχονται σε αντίθεση με το άρθρο 9 της οδηγίας που απαιτεί «πληροφόρηση όλων των ενδιαφερόμενων μερών» «σε πρώιμο στάδιο». Πράγματι, σύμφωνα με τον νόμο και το νομοσχέδιο, η πληροφόρηση αφορά μόνο τις υπηρεσίες ενώ άλλοι ενδιαφερόμενοι φορείς και το κοινό πληροφορούνται και καλούνται σε διαβούλευση μόνο κατά το τελικό στάδιο όταν τα σχετικά κείμενα έχουν ήδη διαμορφωθεί. Προτείνεται η τροποποίηση του άρθρου 9 παρ. 1 στοιχ. α΄ (αα΄) προς εναρμόνιση με την οδηγία ως εξής (οι προτεινόμενες τροποποιήσεις με υπογράμμιση): «η αρμόδια αρχή του άρθρου 14 ενημερώνει τα κατά περίπτωση αρμόδια υπουργεία, τους ενδιαφερόμενους φορείς και το κοινό εν γένει σχετικά με την έναρξη της διαδικασίας εκπόνησης της εθνικής χωρικής στρατηγικής για το θαλάσσιο χώρο, ώστε να διασφαλίζει, κατά τη διαμόρφωση του σχεδίου, τη συνεργασία με όλες τις εμπλεκόμενες δημόσιες αρχές, καθώς και τη διαβούλευση με τους ενδιαφερόμενους φορείς και το κοινό». Ομοίως, προτείνεται η τροποποίηση του άρθρου 9 παρ. 1 στοιχ. β΄ (αα΄) ως εξής: «η αρμόδια αρχή του άρθρου 14 ενημερώνει τα συναρμόδια Υπουργεία, τους ενδιαφερόμενους φορείς και το κοινό εν γένει σχετικά με την έναρξη της διαδικασίας εκπόνησης του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδίου, ώστε να διασφαλίζει, σε επίπεδο συνδιαμόρφωσης σχεδίου, τη συνεργασία με όλες τις εμπλεκόμενες δημόσιες αρχές, καθώς και τη διαβούλευση με τους ενδιαφερόμενους φορείς και το κοινό». Στη διάταξη αυτή ορίζεται επίσης ότι «τα δύο στάδια λαμβάνουν χώρα ταυτόχρονα, με συνολική χρονική διάρκεια ενός (1) μηνός» (άρθρο 9 παρ. 1 στοιχ. α΄(ββ΄)) και ότι «οι δύο φάσεις λαμβάνουν χώρα ταυτόχρονα, με συνολική χρονική διάρκεια ενός (1) μηνός» (άρθρο 9 παρ. 1 στοιχ. β΄(ββ΄). Δεν είναι σαφές σε ποια «στάδια» ή «φάσεις» αναφέρονται αυτές οι διατάξεις. Επίσης η αναφορά στον ν. 4048/2012, ο οποίος έχει καταργηθεί, θα πρέπει να αντικατασταθεί με τον ν. 4622/2019 και τις σχετικές διατάξεις περί διαβούλευσης. Θα πρέπει επίσης να γίνει αναφορά στην «οικεία ενωσιακή νομοθεσία» όπως προβλέπεται στο άρθρο 9 της οδηγίας 2014/89/ΕΕ. Τέλος, το χρονικό διάστημα του ενός μηνός για τη διαβούλευση τόσο της εθνικής στρατηγικής όσο και των θαλάσσιων χωροταξικών σχεδίων δεν παρέχει τα απαιτούμενα εχέγγυα επαρκούς χρόνου για ουσιαστική δημόσια διαβούλευση για ένα θέμα αφενός πολύπλοκο και πολυδιάστατο, αφετέρου κρίσιμης σημασίας τόσο για την ανάπτυξη βιώσιμης οικονομίας όσο και προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος της χώρας. Η σημασία της ουσιαστικής εμπλοκής των ενδιαφερομένων μερών για την αποτελεσματικότητα του ΘΧΣ διαφαίνεται σαφέστατα από την πρακτική άλλων χωρών όπου προβλέφθηκε επαρκής χρόνος για τις σχετικές διαβουλεύσεις (π.χ. στη Γερμανία τα ΘΧΣ για τη Βόρεια και Βαλτική θάλασσα ετέθησαν σε διαβούλευση για 4 μήνες, ενώ στο Ηνωμένο Βασίλειο το Marine and Coastal Access Bill που περιελάμβανε τον ΘΧΣ ετέθη σε διαβούλευση τριών μηνών πριν από την κατάθεσή του στο Κοινοβούλιο για ψήφιση, βλ. http://msp.ioc-unesco.org/msp-guides/msp-step-by-step-approach/). Η ουσιαστική εμπλοκή των ενδιαφερόμενων φορέων και του κοινού σε πρώιμο στάδιο αποτελεί σημαντικό εχέγγυο για την αποτελεσματική εφαρμογή των σχεδίων και της οδηγίας.