Yπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'Ηλίας Μάμαλης' | 18 Σεπτεμβρίου 2020, 15:43

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  Το παρακάτω κείμενο παρουσιάζει τις απόψεις του Συνδέσμου Βιομηχανιών Πλαστικών Ελλάδος επί όλων των άρθρων του προβλεπόμενου νομοσχεδίου σχετικά με την ενσωμάτωση της Οδηγίας 2019/904/ΕΕ. Οι απόψεις μας είναι οι εξής:  ΑΡΘΡΟ 1 A. Σχολιάζουμε την φράση «μείωση του αντικτύπου ορισμένων πλαστικών προϊόντων στην ανθρώπινη υγεία»: δεν υπάρχει κανένα στοιχείο που να συνδέει την ανθρώπινη υγεία με τα πλαστικά προϊόντα. Γνωρίζουμε ότι η ίδια η Οδηγία αναφέρει το ίδιο θέμα, το οποίο, κατά τη γνώμη μας, είναι τελείως άτοπο, διότι δεν υπάρχει καμία επιστημονική μελέτη η οποία να αποδεικνύει αρνητικό αντίκτυπο των πλαστικών στην ανθρώπινη υγεία. Παρακαλώ ενημερωθείτε επ’ αυτού, από τις απόψεις του FDA και της EFSA. B. «Προώθηση της μετάβασης στην κυκλική οικονομία……………….». Δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη σε αυτό το νομοσχέδιο, για οποιαδήποτε μετάβαση στην κυκλική οικονομία. Έτσι όπως είναι γραμμένο αυτό τουλάχιστον το νομοσχέδιο, η μετάβαση στην κυκλική οικονομία θα είναι μια τελείως αποτυχημένη υπόθεση. Δεν δίνεται κανένα ουσιαστικό κίνητρο για την ανακύκλωση των ΠΜΧ, παρά μόνο μέτρα εισπρακτικού και καταναγκαστικού χαρακτήρα.  ΑΡΘΡΟ 2 Τα ΠΜΧ (κύπελλα, καπάκια και δοχεία) από PET τα οποία περιλαμβάνουν τουλάχιστον 30% ανακυκλωμένου προϊόντος, το οποίο προέρχεται από την εγχώρια αγορά, να έχουν μηδενικό περιβαλλοντικό τέλος. Η ανακύκλωση είναι η αρχή της Κυκλικής Οικονομίας.  ΑΡΘΡΟ 3 Α. «Ορισμός πλαστικού προϊόντος μιας χρήσης». Ο ορισμός τον οποίο δίνετε, είναι πολύ ατελής και το ανησυχητικό είναι ότι πρέπει να περιμένουμε την Υπουργική Απόφαση που θα εκδοθεί σε αόριστο χρονικό διάστημα, για να καταλάβουμε ποιο θεωρείτε πλαστικό μιας χρήσης και ποιο όχι. Πιστεύουμε ότι ο ορισμός έχει αφεθεί ατελής, σκοπίμως. Πιστεύουμε ότι η ελληνική γραφειοκρατία υποστηρίζει τα χάρτινα ποτήρια ροφημάτων τα οποία, σύμφωνα με τα μέχρι τούδε εκδοθέντα έγγραφα μετά την ψήφιση της Οδηγίας 904 και μετά την οριστικοποίηση της μελέτης της Ramboll, αποτελούν πλαστικά μιας χρήσης. Για παράδειγμα, έχουμε την τελευταία επικοινωνία της Κομισιόν (Guidelines) από 1/9/2020, part 1, paragraph 2.1.2, page 5. Σε αυτήν την επικοινωνία, η Κομισιόν ξεκαθαρίζει το ζήτημα με τα χάρτινα ποτήρια. ΚΑΤΑ ΤΗ ΓΝΩΜΗ ΜΑΣ, ΘΑ ΕΠΡΕΠΕ ΝΑ ΕΙΧΕ ΓΙΝΕΙ ΚΑΠΟΙΑ ΜΝΕΙΑ, ΔΙΟΤΙ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ ΑΠΟ ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΟΥ ΤΑΛΑΝΙΖΟΥΝ ΤΗΝ ΑΓΟΡΑ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΑΘΕΜΗΤΟΥ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΥ. Β. Βιοαποδομήσιμη πλαστική ύλη Στην Οδηγία αυτή η φράση είναι δευτερεύουσας σημασίας και κατά πολύ υπερέχει η φράση “natural polymers that have not been chemically modified”. Αυτή η ονομασία στην Οδηγία, έχει μεγάλη σημασία για την Ελλάδα, όπου έχουν υπερισχύσει ψευδείς περιβαλλοντικοί ισχυρισμοί, κυρίως όσον αφορά το PLA και τα υδατοδιαλυτά πολυμερή. Έπρεπε να δοθεί περισσότερη προσοχή σε αυτό το θέμα.  ΑΡΘΡΟ 4 Μείωση κατανάλωσης Το να υπάρχει ταυτόχρονα, επιβολή περιβαλλοντικής εισφοράς αλλά και μείωση της κατανάλωσης, είναι πολύ υπερβολικό και υπεράνω των σκοπών της ευρωπαϊκής Οδηγίας. Η εισφορά προστασίας θαλασσίου περιβάλλοντος των 3 λεπτών, όπως το είχαμε προτείνει και όχι 4 λεπτών για τα ανακυκλώσιμα υλικά μιας χρήσης. Ετσι προωθείται σωστά η ανακύκλωση, αντιμετωπίζεται ουσιαστικά η πλαστική ρύπανση για τα ανακυκλώσιμα ΠΜΧ, ενώ για τα μη ανακυκλώσιμα η εισφορά να είναι 3 φορές μεγαλύτερη. Παράγραφος 2γ Στις περισσότερες περιπτώσεις, γι’ αυτά τα προϊόντα είναι τεχνικώς ανέφικτη η αναγραφή σειριακού αριθμού πάνω σε αυτό καθαυτό το προϊόν. Είναι εφικτή η σήμανση πάνω στην ελάχιστη συσκευασία του προϊόντος (συσκευασία πώλησης). Παράγραφος 2ε Η παράγραφος αυτή δείχνει αδιαφάνεια. Παράγραφος 3 γ Σήμανση επί του ποτηριού είναι τεχνικώς ανέφικτο στις συγκεκριμένες εγκαταστάσεις μας. Εφικτή είναι η σήμανση μόνο στην ελάχιστη συσκευασία πωλήσεων, δηλαδή στο πακέτο των 50 τεμαχίων. Να εφαρμοστεί μόνο το άρθρο 7 παράγραφος 1. Παράγραφος 3 ε - Αδιαφάνεια στη διάθεση της εισφοράς Πιστεύουμε ότι δεν πρέπει να εξαιρούνται οι καθαρισμοί των παραλιών και του περιβάλλοντος χώρου. Πρέπει το πράσινο ταμείο να ελέγχεται σε μηνιαία βάση. Τα έσοδα από την εισφορά να διατίθενται και για δράσεις ανακύκλωσης και βελτίωση των υποδομών και συστημάτων ανακύκλωσης. Επίσης, να διατίθενται στα στήριξη των επιχειρήσεων που θα υποστούν μείωση στον κύκλο εργασιών τους εξ αιτίας του Ν/Σ. Παράγραφος 3ζ : Τα ΠΜΧ που επιστρέφονται στον κατασκευαστή από τα καταστήματα μαζικής εστίασης να εκπίπτουν από την συνολική εισφορά. Μας δημιουργεί εντύπωση ότι δεν υπάρχει αναφορά για τα έτοιμα γεύματα που πωλούνται στα super market. Παράγραφος 5 Η κυκλοφορία βρώμικων σκευών είναι εξαιρετικά επικίνδυνη για την δημόσια υγεία. Ποιος θα έχει την ευθύνη; Παράγραφος 6 Η παράγραφος αυτή είναι τελείως εκτός πραγματικότητας και είναι υπερβολική. Κυρίως, επειδή ήδη, τα ΠΜΧ ήδη έχουν υποστεί μειώσεις, εισφορές, κλπ. Η καθιέρωση του 2022 σαν έτος βάσης για την ελληνική πραγματικότητα, είναι τελείως λανθασμένη και απαράδεκτη, για τα αμιγώς πλαστικά ποτήρια (ΡΡ/ΡΕΤ/PS), διότι τα χάρτινα ποτήρια εμποτισμένα με πλαστικό, τα οποία, ενώ από την Οδηγία θεωρούνται σαν ΠΜΧ, με την ανοχή του Υπουργείου σας, και βάση ψευδών οικολογικών ισχυρισμών, έχουν αρχίσει από το 2018 να υπερτερούν και να αυξάνουν συνεχώς το μερίδιό τους στην αγορά. Έτσι, ήδη σήμερα, το 2020 τα αμιγώς πλαστικά ποτήρια έχουν χάσει το 40% της κατανάλωσής τους, η οποία έχει αντικατασταθεί με τα πλαστικοποιημένα χάρτινα, ενώ το 2022, με αυτές τις τάσεις, τα αμιγώς πλαστικά ποτήρια θα έχουν ήδη μειωθεί κατά 50% σαν κατανάλωση. Για τα αμιγώς πλαστικά ποτήρια, περαιτέρω μείωση, θα αναγκάσει τις εταιρίες να κλείσουν τις μονάδες παραγωγής, διότι αυτές θα λειτουργούν πολύ κάτω του νεκρού σημείου. Έτσι, προτείνουμε έως το 2024, 15% μείωση για τα αμιγώς πλαστικά ποτήρια και το 2026 μείωση κατά 20% για τα αμιγώς πλαστικά προϊόντα. Είναι ανέφικτος ο στόχος του 60% μείωσης για τα αμιγώς πλαστικά προϊόντα που προτείνεται για το 2026. Για τα πλαστικοποιημένα χάρτινα ποτήρια προτείνουμε μείωση 20% από το 2024, ώστε να εξομαλυνθούν οι στρεβλώσεις που έχουν προκληθεί στην αγορά λόγω ψευδών οικολογικών ισχυρισμών. Θεωρούμε ότι θα μπορούσε να μπει η υποχρέωση για παροχή εργαλείων ανακύκλωσης στο τόπο που εκτελούνται οι εργασίες της επιχείρησης προς διευκόλυνση της συλλογής αντί της απαγόρευσης χρήσης.  ΑΡΘΡΟ 5 Το άρθρο αυτό είναι καταστροφικό για την ελληνική παραγωγή που έχει σημαντική συνεισφορά στο ΑΕΠ της χώρας. Πρέπει εδώ να τονίσουμε ότι πίσω από τις προτάσεις της Οδηγίας, κρύβονται τα συμφέροντα των διαφόρων κρατών. Τα προϊόντα που έχουν απαγορευτεί σε αυτό το άρθρο, παράγονται από ελάχιστες χώρες της ΕΕ. Μια από αυτές, αν όχι και η κυριότερη, είναι και η Ελλάδα που έχει και σημαντικές εξαγωγές σε όλο τον κόσμο των προϊόντων αυτών και έχει σημαντική συνεισφορά στο ΑΕΠ των χώρας.  ΑΡΘΡΟ 6 Παράγραφοι 2α και 2β: Κατά την γνώμη μας είναι δύσκολο χρονικά να επιτευχθούν οι στόχοι που περιγράφονται στις παραγράφους 2 α και 2 β λόγω τού ότι το σύστημα συλλογής, επεξεργασίας και διάθεσης τού ανακυκλωμένου υλικού όπως περιγράφεται παρακάτω αφήνεται εξ ολοκλήρου στην Ιδιωτική πρωτοβουλία χωρίς να περιγράφονται συγκεκριμένοι κανόνες Εφόσον έχουν ληφθεί συγκεκριμένα μέτρα για τις φιάλες ΡΕΤ, που είναι εξολοκλήρου κατασκευασμένες από το γνωστό υλικό ΡΕΤ, είναι παράλογο να μην συμπεριλάβουμε στα ίδια μέτρα και τα ποτήρια και σκεύη ΡΕΤ, τα οποία παράγονται από την ίδια πρώτη ύλη, η οποία, ως γνωστό, έχει το τεράστιο πλεονέκτημα να ανακυκλώνεται εύκολα. Το ανακυκλωμένο προϊόν περιλαμβάνεται στο αρχικό προϊόν με καθαρά κυκλική παραγωγή. Επίσης, το ΡΕΤ είναι το μόνο προϊόν το οποίο έχει άδεια της EFSA για επαφή με τρόφιμα.  ΑΡΘΡΟ 7 Έχουμε ήδη σχολιάσει ότι σήμανση επάνω στο προϊόν είναι σε πολλές περιπτώσεις, αδύνατο. Είναι δυνατό να γίνει πάντα στη minimum συσκευασία πώλησης προϊόντων.  Άρθρο 7 Παράγραφος 2β : Προτείνουμε η σήμανση να υπάρχει μόνο επί της εξωτερικής συσκευασίας (δεσμίδας). Επίσης, το μελάνι πάνω στα τελικά προϊόντα δυσκολεύει την ανακύκλωση, διότι υποβαθμίζει σημαντικά το προϊόν.  ΑΡΘΡΟ 8 Τα συστήματα Συλλογικής Εναλλακτικής Διαχείρισης είναι στη σωστή κατεύθυνση, αλλά πρέπει να δοθούν κίνητρα για τη δημιουργία τέτοιων οργανισμών, κυρίως επειδή οι επιβαρύνσεις πάνω στα ΠΜΧ είναι ήδη υπερβολικές και υπέρμετρες. Παράγραφος 4β Θεωρούμε ότι τίποτε από αυτά δεν πρόκειται να υλοποιηθεί, εάν δεν δοθούν κατάλληλα κίνητρα. Απαιτούνται κίνητρα για την χρήση ανακυκλωμένου τόσο στα καταστήματα πώλησης (εστίαση) όσο και στον τελικό καταναλωτή (αντίστοιχο με τα μπουκάλια). Παράγραφος 4δ Δεν είναι δυνατό να εφαρμοστεί ίση μεταχείριση μεταξύ αυτών που παράγονται στην ΕΕ (και στην Ελλάδα) κι αυτών που εισάγονται από χώρες εκτός ΕΕ. Ο λόγος είναι ο εξής: Αυτά που παράγονται εκτός Ελλάδας, χρησιμοποιούν ανακυκλωμένα υλικά αγνώστου ποιότητας και προδιαγραφών από τον τόπο παραγωγής και φέρνουν στην Ελλάδα έτοιμα προϊόντα, τα οποία μετατρέπονται σε απόβλητα. Αντίθετα, οι Ευρωπαίοι (και οι Έλληνες) κατασκευαστές χρησιμοποιούν ανακυκλωμένα προϊόντα μέσα από την Κοινότητα και μετά, καλούνται να ενταχθούν σε ΣΕΔ και να υποστούν όλη τη δυσκολία της συλλογής και ανακύκλωσης. Έτσι, δημιουργείται μια κατάσταση δυο μέτρων και δυο σταθμών. Οι Έλληνες και Ευρωπαίοι κατασκευαστές, που συμμετέχουν στις δεσμεύσεις της κυκλικής οικονομίας, είναι υποχρεωμένοι να συλλέγουν, όχι μόνο τα δικά τους απόβλητα, που προέρχονται από δικιά τους παραγωγή, αλλά και τα απόβλητα που προέρχονται από τα εισαγόμενα, τα οποία δεν χρησιμοποιούν ανακυκλωμένα προϊόντα από την ΕΕ. Πιστεύουμε ότι αυτή είναι μια σοβαρή ανισορροπία και πρέπει να ληφθούν μέτρα, ώστε να υπάρξει ισορροπία.  ΑΡΘΡΟ 10 Πρέπει να θεσπιστούν αυστηρά πρόστιμα για τους ρυπαίνοντες πεζούς, καθώς και τα ρυπαίνοντα αυτοκίνητα, αλλά και τα μικρά πλεούμενα. Υπάρχει ήδη νομικό πλαίσιο για αυτές τις ενέργειες, αλλά πρέπει τώρα να αναβιώσουν και να εφαρμοστούν. Παράγραφος 4β Κλιματική αλλαγή Καμία πρόνοια δεν λαμβάνεται σχετικά με την επίπτωση αυτής της Οδηγίας πάνω στην κλιματική αλλαγή. Αντιθέτως, σε πολλά σημεία, και κυρίως στα δήθεν εναλλακτικά προϊόντα, επιβαρύνεται το περιβάλλον πολύ περισσότερο από ό, τι με τα ΠΜΧ, που πρόκειται να αντικατασταθούν. Περισσότερα μπορείτε να διαβάσετε στο ακόλουθο link https://www.youtube.com/watch?v=vWZ5B1zOeNY  ΑΡΘΡΟ 11 - Αλιευτικά εργαλεία Τα αλιευτικά εργαλεία που βρίσκονται στον πυθμένα της θάλασσας, αποτελούν τον μεγαλύτερο κίνδυνο για την επιβίωση των ψαριών. Δεν λαμβάνεται καμία μέριμνα για την αποφυγή αυτής της ρύπανσης, παρόλο που είναι πολύ πιο σοβαρή από αυτή των ΠΜΧ. Δεν έχει ληφθεί καμία μέριμνα για την προστασία των υδάτων από το συνεχές πλύσιμο των σκευών πολλαπλής χρήσης. Θα υπάρχουν χιλιάδες τόνοι απορρυπαντικά γενικώς, στα ύδατα, καθώς και τεράστιες ποσότητες ενέργειας για τη μεταφορά αλλά κυρίως και το πλύσιμο αυτών των σκευών.  ΑΡΘΡΟ 12 Τέλος θεωρούμε ότι α προβλεπόμενα στο άρθρο 12 παράγραφοι 1 και 2 μπορούν να προέλθουν αν οι ίδιοι οι Δήμοι αναπτύξουν σύστημα διαλογής στην πηγή. Με αυτόν τον τρόπο και περισσότερα έσοδα είναι δυνατόν να έχουν και να γίνει η καταγραφή των συλλεγόμενων υλικών στην πηγή με αποτέλεσμα να έχουμε πληρέστερη και λεπτομερέστερη καταγραφή των υλικών. Θεωρούμε ότι οι Δήμοι είναι καλύτεροι γνώστες του τί υλικά προς αποκομιδή συλλέγουν πόσο μάλλον αν αναπτύξουν και σύστημα διαλογής στην πηγή αφού είναι οι μόνοι που γνωρίζουν πρωτογενώς το σύνολο των δραστηριοτήτων και κατά συνέπεια ανάγκης για απόρριψη υλικών των κατοίκων και των επιχειρήσεων που βρίσκονται στην γεωγραφική τους αρμοδιότητα.  ΑΡΘΡΟ 13 Παράγραφοι 1 και 2 Να μπορεί να ισχύει για όλα τα προϊόντα ΡΕΤ, εκτός μπουκαλιών, αντί του τέλους και της μείωσης. Με βάση την παρούσα κατάσταση και την δυσφήμιση των ΠΜΧ, η παραγωγή των προϊόντων από PET φθίνει συνεχώς. Επομένως απαιτούνται κίνητρα ώστε να παραμείνει ζωντανή ώστε να αξιοποιείται το πολύ μεγάλο ποσοστό μπουκαλιών PET που θα συλλέγονται. Χωρίς άλλες εφαρμογές προϊόντων PET, η συλλογή α’ ύλης από τα μπουκάλια, θα πρέπει να οδηγείται στην χωματερή ή στην καλύτερη περίπτωση να προσφέρεται σε χαμηλές τιμές στο εξωτερικό  ΑΡΘΡΟ 14 Κατά τη γνώμη μας, τα μέτρα ευαισθητοποίησης πρέπει να επικεντρώνονται στα εξής: 1. Οι πολίτες να έχουν την ευαισθησία να μην πετάνε απορρίμματα στους εξωτερικούς χώρους, αλλά να τα πετάνε μόνο στους ειδικούς κάδους 2. Οι οδηγοί αυτοκινήτων να μην πετάνε απορρίμματα έξω από το παράθυρό τους, αλλά να τα κρατάνε μέχρις ότου μπορούνε να τα πετάξουν σε κάδους 3. Τα μικρά σκάφη αναψυχής να μην πετάνε τα απορρίμματα στη θάλασσα, αλλά να τα παίρνουν μαζί τους και να τα πετάνε στην ξηρά, στους ειδικούς κάδους και να υπάρχουν σημάνσεις με τίτλους όπως: «Συμμετέχετε στις δράσεις της ανακύκλωσης και της κυκλικής οικονομίας». Πρέπει να θεσπιστούν σημαντικά πρόστιμα σε πολίτες και οδηγούς που συλλαμβάνονται να απορρίπτουν απορρίμματα παντός τύπου στους δρόμους, στην εξοχή, στη θάλασσα, κλπ.  ΑΡΘΡΟ 18 Τα πρόστιμα και οι κυρώσεις είναι εξοντωτικές για τις εταιρίες και θα δημιουργήσουν κοινωνική αναταραχή.  ΑΡΘΡΟ 19 Παράγραφος 19 : ‘’Εναλλακτικό’’ να θεωρείται και ένα ΠΜΧ το οποίο επιστρέφεται στον παραγωγό για επεξεργασία/ανακύκλωση, μέσω ΣΕΔ.