Αρχική Διαβούλευση για το σχέδιο νόμου «Ενσωμάτωση της Οδηγίας 2019/904/ΕΕ σχετικά με τη μείωση των επιπτώσεων ορισμένων πλαστικών προϊόντων στο περιβάλλον»Άρθρο 01 – Σκοπός (άρθρο 1 της Οδηγίας 2019/904/ΕΕ)Σχόλιο του χρήστη ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ | 18 Σεπτεμβρίου 2020, 16:53
  • Σχόλιο του χρήστη 'ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ' | 18 Σεπτεμβρίου 2020, 16:53

    ΘΕΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΕΕΔΣΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ ΕΠΙ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΝΟΜΟΥ Τα πλαστικά αποτελούν ένα απαραίτητο υλικό πού είτε ως α ύλη για άλλα προϊόντα είτε ως τελικό προϊόν, έχει ένα πολύ μεγάλο εύρος εφαρμογών σε πολύ σημαντικούς τομείς της οικονομικής δραστηριότητας αλλά και σε προϊόντα που συνδέονται με το γενικό καλό (υγεία, εφαρμογές περιβαλλοντικής προστασίας κλπ.). Συνεπώς, είναι απαραίτητο να αποσυνδέσουμε το πλαστικό ως υλικό που έχει βιώσιμες εφαρμογές, από την βλάβη που προκαλούν ορισμένα μόνο πλαστικά και μάλιστα συνήθως από την κακή χρήση τους, στο περιβάλλον. Ειδικότερα η αλόγιστη (υπερκατανάλωση έναντι της πρόληψης), μη βιώσιμη (μια χρήσης έναντι της επαναχρησιμοποίησης) και η μη ορθολογικά διαχειριζόμενη (πχ απόρριψη αντί της χωριστής συλλογής τους) χρήση, ορισμένων πλαστικών μιας χρήσης (όπως πχ καλαμάκια, κυπελάκια καφέ, πιατάκια-μαχαιροπήρουνα, μπατονέτες, φιάλες νερού-αναψυκτικών, φίλτρα τσιγάρων , αλιευτικά εργαλεία) είναι πολύ μεγάλη στην Ελλάδα. Σύμφωνα με στοιχεία έγκυρων περιβαλλοντικών οργανώσεων καταναλώνουμε ετήσια από 10άδες εκατομμύρια έως και μερικά δις τμχ. των ανωτέρω πλαστικών μιας χρήσης, ενώ το ποσοστό διαλογής στην πηγή η ανάκτησης για ανακύκλωση είναι πολύ μικρό. Άλλωστε η χώρα μας έχει αυξημένο ενδιαφέρον σε επίπεδο ΕΕ γιατί έχουμε την μεγαλύτερη ακτογραμμή στην ΕΕ, οι καθαρές ακτές και θάλασσες αποτελούν προϋπόθεση για ένα σημαντικό κομμάτι του Τουριστικού Εθνικού Προϊόντος και της βιώσιμης ανάπτυξης της χώρας μας και τέλος έχουμε πολύ μεγάλο μερίδιο στην ΕΕ σε επαγγελματική και ερασιτεχνική αλιεία. Έχοντας τα παραπάνω υπ’ όψη τόσο η νομοθεσία της ΕΕ Οδηγία 2019/904 όσο και το προτεινόμενο Σχέδιο Νόμου με πολλά εθνικά μέτρα για τα ΠΜΧ είναι στην σωστή κατεύθυνση. Η εκτεταμένη προ-διαβούλευση που έγινε το διάστημα Μαρτίου-Μαΐου 2020 από την αρμόδια ΓΓ Φυσικού Περιβάλλοντος με 44 φορείς αλλά και με την ενημέρωση του Εθνικού Συμβουλίου ΚΟ που μετέχει η ΕΕΔΣΑ, έδωσε πολυάριθμες ενδιαφέρουσες προτάσεις από ειδικότερους φορείς που έχουν ληφθεί υπ’ όψη. Από την μεριά μας θα πρέπει να επισημάνουμε ότι σε Εθνικό επίπεδο απομένει να γίνει ένα επιχειρησιακό σχέδιο με πόρους ΕΣΠΑ για την ομαλή μετάβαση των επιχειρήσεων που συνδέονται σήμερα με το θέμα (πχ ελληνικές βιομηχανίες παραγωγής πλαστικών μιας χρήσης) σταδιακά από το 2020 και έπειτα ώστε να προβούν σε εκσυγχρονισμό, αναβάθμιση, αλλαγή της παραγωγικής τους δομής σε νέα συναφή προϊόντα (πχ επαναχρησιμοποιήσιμα, η προϊόντα που να περιέχουν ανακυκλωμένο περιεχόμενο, ή να αλλάξουν οι σημάνσεις για τους καταναλωτές , κλπ) Άλλωστε οι νέες απαιτήσεις για τα Πλαστικά μιας χρήσης, είναι σε συνέχεια των μέτρων συμμόρφωσης που έλαβε η Ελλάδα για την Οδηγία 2015/720/ΕΕ, σχετικά με τις πλαστικές σακούλες, οπότε υπάρχει επιβάρυνση στον παραγωγικό ιστό της χώρας, διότι η ελληνική βιομηχανία των πλαστικών είναι σε μεγάλο βαθμό προσανατολισμένη στη μορφοποίηση καταναλωτικών μικροαντικειμένων, που είναι ακριβώς αυτά στα οποία επικεντρώνονται οι απαγορεύσεις. Ταυτόχρονα, πρέπει να δοθεί έμφαση στις διαδικασίες εναλλακτικής διαχείρισης και ευαισθητοποίησης του κοινού, ώστε να μετριασθούν οι επιπτώσεις, ακόμη και κατά τη μεταβατική περίοδο της σταδιακής εφαρμογής των μέτρων (μείωση, απαγόρευση, αύξηση χωριστής συλλογής) των πλαστικών μιας χρήσης. Με βάση τα ανωτέρω, προτείνουμε τα ακόλουθα μέτρα το 2020 και το 20201 ώστε να αποτελέσουν προϋπόθεση για την σωστή εφαρμογή του Νόμου για τα ΠΜΧ. Για τις επιχειρήσεις (βιομηχανία πλαστικού, εστίασης κλπ.) 1) Εκπόνηση και υλοποίηση Επιχειρησιακού Σχεδίου του ΥΠΕΝ με κίνητρα (επιδοτήσεων ΕΣΠΑ και άλλα) για τη μετάβαση των Ελληνικών Βιομηχανιών Πλαστικού που επηρεάζονται από προβλέψεις του Νόμου 2) Υλοποίηση μέτρων έγκαιρης και επίσημης ενημέρωσης της αγοράς (πχ επιχειρήσεις εστίασης) ώστε να μπορούν να προσαρμοστούν στην νέα μορφή σχέσης τους με τον καταναλωτή. 3) Εκτεταμένοι κρατικοί έλεγχοι κατά την έναρξη εφαρμογής του νόμου για επιβολή κυρώσεων στους παραβάτες ώστε και να εξασφαλιστεί η συμμόρφωση των επιχειρήσεων καταναλωτών και να μην υπάρξει στρέβλωση του ανταγωνισμού Για τον καταναλωτή 1) Υποχρεωτικές εναλλακτικές (κύπελλα πολλαπλών χρήσεων) διαθέσιμες στα σημεία πώλησης 2) Χαμηλότερη τιμή σε περίπτωση προσκόμισης τέτοιου κυπέλλου πολλαπλών χρήσεων από πελάτη. 3) Μείωση του κόστους και του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των φιαλών νερού με υποχρεωτικές δημόσιες βρύσες δωρεάν πόσιμου νερού από δήμους σε αθλητικά κέντρα και παιδικές χαρές Για την κυκλική οικονομία εντός της Ελλάδας 4) Εφαρμογή συστήματος εγγύησης-επιστροφής (Deposit – Refund System) κατόπιν τεχνοοικονομικής μελέτης εφαρμογής για τη διασφάλιση της μέγιστης δυνατής χωριστής συλλογής για τις πλαστικές φιάλες έως τριών λίτρων και περαιτέρω διερεύνηση για μεταλλικές και γυάλινες συσκευασίες. Το σύστημα για να είναι βιώσιμο πρέπει να είναι ενιαίο, κεντρικό και υποχρεωτικό σύστημα (όχι πολλά διαφορετικά) με στόχο αύξηση της ανακύκλωσης φιαλών ΡΕΤ 77% το 2025 και 90% το 2030. 5) Ειδικό πρόγραμμα του ΕΣΠΑ 2021-2027 για εκσυγχρονισμό ΚΔΑΥ, για νέες μονάδες μετ-επεξεργασίας PET για παραγωγή α ύλης από ανακυκλωμένο πλαστικό Για την συνολική εθνική στρατηγική ΚΟ και πλαστικών εν γένει. 6) Η στρατηγική για τα πλαστικά πρέπει να περιλαμβάνει συγκεκριμένα μέτρα για τα μικροπλαστικά που αποτελούν σημαντικό ποσοστό των πλαστικών θαλάσσιων απορριμμάτων (περιορισμοί μέσω του Κανονισμού REACH για τα μικροπλαστικά που προστίθενται σκόπιμα σε προϊόντα και τα οξοπλαστικά ) 7) Παρακολούθηση και αξιοποίηση των φακέλων περιορισμού σωματιδίων των μικροπλαστικών του Eυρωπαϊκού Οργανισμού Χημικών Προϊόντων 8) Η καινοτομία στο σχεδιασμό προϊόντων για την αποφυγή πλαστικών απορριμμάτων και μικροπλαστικών αλλά και οι επενδύσεις στην πρόληψη θαλάσσιων απορριμμάτων 9) Καταγραφή υφιστάμενης κατάστασης σε συνεργασία με τον αντίστοιχο κλάδο της βιομηχανίας, αξιολόγηση των θέσεων της Βιομηχανίας για την προσαρμογή στις νέες απαιτήσεις που επιτάσσουν την παραγωγή προϊόντων με μεγαλύτερο κύκλο ζωής, καθώς και την διευρυμένη ευθύνη των παραγωγών τέτοιων προϊόντων. 10) Τόνωση του διαλόγου που έχει ξεκινήσει το ΥΠΕΝ, στον οποίο θα κληθούν να συμμετάσχουν και άλλοι φορείς (επιστημονικοί φορείς, φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης, συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης) ώστε να διαμορφωθεί μια εθνική θέση συνολικά για τον κλάδο των πλαστικών και την περιβαλλοντική του διάσταση, η οποία και θα υποστηριχτεί στα όργανα της ΕΕ 11) Σύνδεση πρωτοβουλιών με διυπουργικές πολιτικές πχ στον τουρισμό, (παραλίες χωρίς πλαστικά ποτήρια ή καλαμάκια). Για την ΕΕΔΣΑ, ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΑΤΣΙΑΜΠΟΥΛΑΣ Πρόεδρος