Αρχική Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (Master Plan) για τις λιγνιτικές περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας και της ΜεγαλόποληςΣχέδιο δίκαιης αναπτυξιακής μετάβασης λιγνιτικών περιοχώνΣχόλιο του χρήστη Ξενοφών Γ. Κόζαρης Μηχανολόγος –Ηλεκτρολόγος ΕΜΠ | 19 Οκτωβρίου 2020, 17:31
  • Σχόλιο του χρήστη 'Ξενοφών Γ. Κόζαρης Μηχανολόγος –Ηλεκτρολόγος ΕΜΠ' | 19 Οκτωβρίου 2020, 17:31

    Οι απαντήσεις της κυκλικής οικονομίας για την απολιγνιτοποίηση Δημοσιεύτηκε από economia 30/07/2020 Μελέτες / αναλύσεις, Οικονομική συμβολή του μεταποιητικού κλάδου της κυκλικής οικονομίας και της εμπορίας εξοπλισμού αποσυρόμενων ΑΗΣ της ΔΕΗ Ξενοφών Κόζαρης Μηχανολόγος –Ηλεκτρολόγος ΕΜΠ Μελετητής 9Γ (Η/Μ μελέτες ) & 27Β (Περιβαλλοντικές μελέτες) Η στροφή προς την κυκλική οικονομία στην ΕΕ θα αποφέρει πολλά οφέλη όπως : να μετριάσει μερικούς από τους κινδύνους που σχετίζονται με την προμήθεια πρώτων υλών. να αυξήσει το ευρωπαϊκό ΑΕΠ μέχρι το 2030 επιπλέον κατά 0,5% και να δημιουργήσει 700.000 νέες θέσεις εργασίας. Για την περίπτωση των κατεδαφίσεων προβλέπεται ότι “… ενδεχόμενη αναθεώρηση των στόχων ανάκτησης υλικών που προβλέπει η ενωσιακή νομοθεσία για τα απόβλητα κατασκευών και κατεδαφίσεων και τα κλάσματα κάθε υλικού σε αυτά· προώθηση πρωτοβουλιών για τη μείωση της σφράγισης του εδάφους, την αποκατάσταση εγκαταλελειμμένων ή μολυσμένων βιομηχανικών εκτάσεων και αύξηση της ασφαλούς, βιώσιμης και κυκλικής χρήσης των χωμάτων εκσκαφής...” Πηγή : 3.6.Κατασκευές και κτίρια , ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ , 11.3.2020, COM(2020) 98 final, ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ …Ένα νέο σχέδιο δράσης για την κυκλική οικονομία” Προοπτικές του τομέα της ελληνικής μεταποίησης “….Σύμφωνα με την μελέτη του Ιουνίου 2017- το οικονομικό αποτύπωμα της συνεισφοράς της μεταποίησης στο σύνολο της οικονομίας, ο πολλαπλασιαστής της σε μια σειρά από επίπεδα είναι ιδιαίτερα μεγάλος. Ο πολλαπλασιαστή ΑΕΠ είναι 2,8 - που οδηγεί σε επίδραση επί του συνολικού ΑΕΠ 31%. Όσον αφορά την προστιθέμενη αξία, ο πολλαπλασιαστής είναι 2,7 αποδίδοντας 32% της συνολικής Π.Α. Σε επίπεδο απασχόλησης, πάλι, ο αντίστοιχος πολλαπλασιαστής είναι 3,5 - αποδίδοντας 30% του συνόλου της απασχόλησης: σε απόλυτα μεγέθη αυτά είναι 1,2 εκατομμύρια θέσεις εργασίας - 360 χιλιάδες σε άμεση, 459 χιλιάδες σε έμμεση και 429 χιλιάδες σε προκλητή απασχόληση….” Πηγή : Α. Δ.Παπαγιαννίδη Αντί προϋπολογισμού, μια ματιά σε «μέλλον» Πέμπτη, 20 Δεκ 2018 07:12UPD: 09:22 https://m.naftemporiki.gr/story/1426507 Η κυκλική οικονομία στους υπό απόσυρση ΑΗΣ της ΔΕΗ Σύμφωνα με τα παραπάνω στοιχεία, η συμβολή του μεταποιητικού κλάδου της κυκλικής οικονομίας σε αποσυρόμενους ΑΗΣ μπορεί να συμβάλλει αναλόγως σε αισθητή αύξηση του ΑΕΠ και της απασχόλησης . Επιπλόν, το συνολικό (μικτό)κόστος απόσυρσης των ΑΗΣ ανέρχεται σε 700 εκατ. € περίπου, με εκτιμώμενο πολλαπλασιαστή ΑΕΠ μεταξύ 1,8 ÷ 1,9. Η κυκλική οικονομία στους υπό απόσυρση ΑΗΣ της ΔΕΗ μπορεί να περιλαμβάνει την πώληση καλοσυντηρημένου ή ανα-κατασκευασμένου εξοπλισμού για επανάχρηση, δομικού χάλυβα μέσω της αποδόμησης (deconstruction) των δομικών κατασκευών και είναι - σε κάποιο βαθμό- η μετεξέλιξη της ανακύκλωσης η οποία χρησιμοποιείται ως ύστατη επιλογή (ανακύκλωση scrap μετάλλων όπως χαλκού , χαλύβδινου οπλισμού, επαναθραυσμένου σκυροδέματος κ.λπ.) προς επαναχρησιμοποίηση στην παραγωγή νέων προϊόντων. Οι -από πολλών ετών- επικρατούσες πρακτικές στους υφιστάμενους ΑΗΣ της ΔΕΗ συνάδουν πλήρως με τις προϋποθέσεις σχεδιασμού για την κυκλικότητα : τα κτίρια, οι υποδομές και ο εξοπλισμός τους έχουν σχεδιασθεί, αναπτυχθεί και κατασκευασθεί/συντηρηθεί με πολύ αυστηρές προδιαγραφές και κορυφαία ποιότητα για μακροχρόνια λειτουργία. Στον βιομηχανικό τομέα, και ειδικότερα στον τομέα της ηλεκτροπαραγωγής, ήδη ακολουθούνται μερικές αρχές της κυκλικής οικονομίας, εφόσον η σωστή πρακτική είναι η επισκευή, ανακατασκευή , επανάχρηση και στο έσχατο στάδιο η ανακύκλωση δηλ. τα 4R (Repair, refurbish, reuse and recycle). Στις δευτερογενείς αγορές αναπτυσσόμενων χωρών , όλο και ο πιο συχνά επιλέγεται η χρήση ανακατασκευασμένου εξοπλισμού, διότι μειώνεται το κόστος και ο συνολικός χρόνος κατασκευής. Κόστος, όφελος από εξοπλισμό και υλικά, ευκαιρίες απασχόλησης Η προγραμματισθείσα απόσυρση των λιγνιτικών ΑΗΣ καθώς και άλλων μονάδων καύσης φυσικού αερίου και πετρελαίου, είναι δυνατόν να αποτελέσει το πρώτο "πείραμα" μεγάλης κλίμακας χρήσης της κυκλικής οικονομίας, στην χώρα μας προς όφελος της ΔΕΗ και δευτερευόντως του τεχνικού κόσμου (εργοληπτικές εταιρείες, μηχανικοί σχεδιασμού και επίβλεψης, τεχνικό προσωπικό , κατά προτίμηση αποχωρήσαντες εργαζόμενοι αμέσως ή εμμέσως από την ΔΕΗ ή από τις λιγνιτοφόρες περιοχές, κ.λπ.) της χώρας. Κόστος απόσυρσης ΑΗΣ Α’ φάσης ( ΑΗΣ Λαυρίου μονάδες I,II, ΑΗΣ Αλιβερίου λιγνιτ. μονάδες I,II πετρελ. Μονάδες III, IV, ΑΗΣ Αγ. Γεωργ. μονάδες φ. αερίου VIII,IX ) 45 εκατ. € Κόστος απόσυρσης ΑΗΣ Β’ φάσης (λιγνιτικές) 650 εκατ. € Σύνολο 700 εκατ. € περίπου. Από το μικτό κόστος απόσυρσης πρέπει να αφαιρεθεί το όφελος από την πώληση του scrap που είναι της τάξης του 20% του κόστους απόσυρσης. [Η εκτίμηση είναι ακριβέστερη αν αφαιρεθεί το τίμημα από εξοπλισμό που δεν θα πωληθεί ως scrap , και προστεθεί το όφελος πώλησης του εμπορεύσιμου εξοπλισμού Λ.χ. αν αφαιρεθεί το 20% του τιμήματος πώλησης του scrap , λόγω της παραδοχής πώλησης του 20% του εμπορεύσιμου εξοπλισμού , δηλ. 20% x140,0= 28,0 εκατ. € τότε τα καθαρά έσοδα από την πώληση του εμπορεύσιμου εξοπλισμού είναι 340 - 28,0 = 312,0 εκατ. €]. Κατά τις εργασίες της απόσυρσης, των ΑΗΣ θα αυξηθούν οι άμεσες θέσεις εργασίας (μηχανικοί σχεδιασμού & επίβλεψης, χειριστές μηχανημάτων και λοιποί εργαζόμενοι). Δεν υπάρχουν στοιχεία για τον πολλαπλασιαστή ΑΕΠ των εργασιών της απόσυρσης των ΑΗΣ, αλλά είναι εύλογο να κυμαίνεται μεταξύ 1,8 ÷ 1,9 (πολλαπλασιαστής δημοσίων επενδύσεων σε συνθήκες ύφεσης ), αναλόγως του βαθμού κυκλικότητας των εργασιών. Συμβολή του μεταποιητικού κλάδου της κυκλικής οικονομίας σε αποσυρόμενους ΑΗΣ Οι θέσεις εργασίας είναι δυνατόν να αυξηθούν επιπλέον των άμεσων , από τις συναφείς μεταποιητικές δραστηριότητες των μεγάλων ποσοτήτων προϊόντων απόσυρσης. Εφόσον δεν είναι διαθέσιμο το masterplan του όλου έργου της απόσυρσης των ΑΗΣ , στα πλαίσια αυτού του άρθρου εκτιμηθήκαν ενδεικτικά μόνον οι θέσεις εργασίας για την αποσυναρμολόγηση δομικού χάλυβα των ΑΗΣ για επαναχρησιμοποίηση ή/και εμπορία. Στη συνέχεια αναφέρονται ορισμένα παραδείγματα εφαρμογής της κυκλικής οικονομίας σε αποσυρόμενους ΑΗΣ (μεταποίηση και εμπορία) που θα συμβάλλουν σημαντικά : στην απασχόληση και στον πολλαπλασιαστή ΑΕΠ, τουλάχιστον με τα προαναφερθέντα μεγέθη του κλάδου της μεταποίησης καθώς και στην μείωση της σπατάλης πρωτογενούς ενέργειας και πρώτων υλών για την παραγωγή προϊόντων και της συνεπαγόμενης περιβαλλοντικής επιβάρυνσης, ως αποτέλεσμα ενός βιώσιμου σχεδιασμού . I. Μονάδα διαχωρισμού καλωδίων πλαστικού/ ανάκτησης χαλκού 55000 tn . Αντιστοιχεί σε αύξηση εσόδων τουλάχιστον κατά 69,0 εκατ. €. II. Επαναχρησιμοποίηση ηλεκτροκινητήρων (συντήρηση, έλεγχος, επισκευή αν απαιτείται και εμπορία) Η αξία καινούργιου Η/Κ 110 kW είναι 4.500 €, Υπολογίζεται ότι Η/Κ 110 kW περιέχει 891 kg μέταλλων ως εξής (396 ηλεκτρ. χάλυβας, 77 χάλυβας, 330 χυτοσίδηρο, 22 αλουμίνιο και 66 χαλκό). Αν δοθεί για scrap ως έχει η τιμή θα προσεγγίζει τα 360 € , ενώ αν προηγηθεί η εργασία διαχωρισμού υλικών τα 1000 έως 1200 €, ενώ αν λειτουργεί μπορεί να πουληθεί περί τα 2000 €. Εάν το 80% των Η/Κ των υπό απόσυρση λιγνιτικών ΑΗΣ (4337 MW) λειτουργούν θα πουληθούν με τίμημα 44,0 εκατ. € ενώ το υπόλοιπο 20% μπορεί να πουληθεί ως scrap χωρίς ή με διαχωρισμό υλικών έναντι 1,98 και 5,5 εκατ. €, αντιστοίχως. Η εκτίμηση είναι ακριβέστερη αν ληφθεί υπόψη ότι η ισχύς των αντλιών τροφοδοτικού νερού είναι το 25% της συνολικής , οπότε το τίμημα είναι 75%x44,0 εκατ. € = 33,0 εκατ. €, πλέον της αξίας των Η/Κ αντλιών τροφοδοτικού νερού. IV. Αποφυγή δαπανών μεταφοράς σκυροδέματος σε Μονάδα Ανακύκλωσης ΑπόβλητωνΕκσκαφών Κατασκευών & Κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ) Λόγω του υψηλού κόστους μεταφοράς του υλικού κατεδάφισης κατασκευών του ΑΗΣ εξ οπλισμένου σκυροδέματος όσο και του υψηλού τέλους διαχείρισης σε Μονάδα Ανακύκλωσης ΑΕΚΚ, το οπλ. σκυρόδεμα θα υφίσταται διαλογή και επεξεργασία επί τόπου και θα αξιοποιείται καταλλήλως (είναι δυνατόν να ανακυκλωθεί εν μέρει, απευθείας στο γήπεδο του πρώην ΑΗΣ ή σε έργα πλησίον για διάστρωση ), ώστε να αποφευχθούν δαπάνες της τάξης των 70,0 εκατ. € .Απαιτείται σωστός προγραμματισμός με φορείς ανάθεσης έργων ώστε εντός ευλόγου χρόνου η μεγαλύτερη ποσότητα ΅θραυστών" σκυροδέματος να οδηγηθεί σε εκτελούμενα έργα πλησίον των ΑΗΣ. V. Αποσυναρμολόγηση δομικού χάλυβα των ΑΗΣ για επαναχρησιμοποίηση ή/και εμπορία 213 χιλιάδες τόνοι, λαμβάνονται συντηρητικά 200 χιλιάδες τόνοι. Ήδη έχει συγκροτηθεί Συντ. Επιτροπή για την κατάρτιση και υλοποίηση του Σχεδίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΣΔΑΜ),όπου θα προβλεφθεί σχέδιο ανασυγκρότησης που θα περιλαμβάνει και την ανέγερση βιομηχανικών και άλλων μεταλλικών κτιρίων. Μπορεί να σχεδιαστούν και κατασκευαστούν οικονομικά κτίρια και άλλες κατασκευές (λ.χ. γέφυρες μικρού ανοίγματος) με επαναχρησιμοποιημένο χάλυβα . Με την παραδοχή ότι το 40 % του δομ. χάλυβα θα αποσυναρμολογηθεί για επαναχρησιμοποίηση σε νέες κατασκευές, ενώ το υπόλοιπο 40 % θα αποσυναρμολογηθεί και θα αποθηκευτεί για εμπορία . Η τιμή για διατομές δομικού χάλυβα με τα πιστοποιητικά τους είναι 0.37€/Kg, έναντι 0,2 έως 0,23€/Kg του scrap . Μεικτά έσοδα 80%X200.000x370€/tn= 59 εκατ €. Εντός 3 ετών οι πρόσθετες θέσεις εργασίας ανέρχονται σε 960/3=320 Υποθέτοντας ανηγμένο βάρος χαλύβδινης κατασκευής 90,0 kg/τ.μ, για βιομηχανικά κτίρια ύψους 8,5 μπορεί να κατασκευαστούν 444 κτίρια έκαστο επιφάνειας 2000 τ.μ., δηλ. 148 ανά έτος. VI. Πώληση εμπορεύσιμου εξοπλισμού σημαντικής άξιας (δηλ. αεροστροβίλων, γεννητριών, μετασχηματιστών, συστημάτων αποθείωσης καυσαερίων, ηλεκτροκινητήρων και πολλών άλλων βοηθητικών μηχανημάτων ΑΗΣ). Η ΔΕΗ θα πρέπει να παράσχει στοιχεία και να λειτουργεί σε δική της ηλεκτρονική πλατφόρμα ή να απευθυνθεί σε αντίστοιχες πλατφόρμες πώλησης μεταχειρισμένου εξοπλισμού ΑΗΣ στην παγκόσμια αγορά. Υπολογίστηκε το όφελος από πώληση scrap & εξοπλισμού καθώς και το συνολικό δυνητικό όφελος (εκατ. €) για διάφορα ποσοστά πώλησης του εμπορεύσιμου εξοπλισμού (από 0÷ 30%) στο 15 % της αρχικής άξιας του. Στην περίπτωση πώλησης του 30% του εμπορεύσιμου εξοπλισμού (πολύ αισιόδοξο σενάριο) το συνολικό δυνητικό ¨όφελος είναι ίσο με συνολικό κόστος απόσυρσης των ΑΗΣ ύψους 700 εκατ. € περίπου . Δεν υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία για να υπολογιστεί η αξία πώλησης του αποθέματος ανταλλακτικών στους ΑΗΣ Το κέρδος από την αξιοποίηση των μεταχειρισμένου εξοπλισμού των λιγνιτωρυχείων προεκτιμάται σε 100,0 εκατ. € περίπου . Στην παραπάνω τιμή πρέπει να προστεθεί το τίμημα πώλησης καλωδίων και χάλυβα ως υλικό ανακύκλωσης (scrap). Ο πολλαπλασιαστής ΑΕΠ στις μεταποιητικές δραστηριότητες των προϊόντων απόσυρσης είναι 2,8 (όπως στην λοιπή μεταποίηση), ενώ σε επίπεδο απασχόλησης, ο αντίστοιχος πολλαπλασιαστής είναι 3,5. Εκτιμάται 3.600.000 τόνοι οπλ. σκυροδέματος ως προϊόντα κατεδάφισης και 225.000 τόνοι χαλύβδινου οπλισμού Μόνον η πώληση του χαλύβδινου οπλισμού ως Fraction: E3-AO HMS1 / E3 / Sorte 3 [HMS (Heavy Melting Steel] εκτιμάται ότι θα αποφέρει μικτό κέρδος τουλάχιστον 50,0 εκατ. € , με τρέχουσα τιμή (Ιαν. 2020) 233,3 €/tn IV. Αποφυγή δαπανών μεταφοράς σκυροδέματος σε Μονάδα Ανακύκλωσης ΑπόβλητωνΕκσκαφών Κατασκευών & Κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ)