Yπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'Ουρανία Στυλιάδου' | 20 Οκτωβρίου 2020, 10:59

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  «Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (Master Plan) για τις λιγνιτικές περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης». Θα ξεκινήσω από το εύκολο κομμάτι της ιστορίας (μου) που δεν είναι άλλο από το να βάλω έναν υπέρτιτλο στο κυρίως θέμα, για τον οποίο δε δυσκολεύτηκα καθόλου. Μπήκε πολύ εύκολα, σχεδόν αυτεπάγγελτα θα έλεγε κανείς. «Είναι άδικο και γίνεται πράξη». Ή ακόμα καλύτερα «Είναι πολύ άδικο αλλά γίνεται πράξη». Όπως γίνεται με όλα τα Σχέδια, έτσι και με αυτό, η «εκτέλεσή» του έχει παράπλευρες απώλειες. Πολλές απώλειες. Πάρα πολλές απώλειες. Εμπειρικά ή υποθετικά θα έλεγε κανείς ότι τόσο το Δίκαιο όσο και το Αναπτυξιακό, προϋποθέτουν χρόνο. Αν όχι άπλετο, τουλάχιστον ικανό, αρκετό. Όχι πιεσμένα αρκετό αλλά άνετα αρκετό. Χαλαρά (όπως θα έλεγε κάποιος νεότερός μου) Καμία σχέση δηλαδή με το άρον άρον που βιώνουμε. Τόσο με τη λογική όσο και με τα μαθηματικά δεν μπορεί να περιμένεις να καλύψεις ένα τόσο μεγάλο (master) ζήτημα με διαδικασίες fast track. Δεν μπορείς να προσδοκάς να «μεταβιβάσεις» ολόκληρες περιοχές, συνειδήσεις, νοοτροπίες, καταστάσεις, κουλτούρες που ζυμώνονταν επί 70 χρόνια, μέσα σε μία 3ετία ή 4ετία. Δεν γίνεται, δεν είναι εφικτό. Είναι, μόνον και απολύτως, ουτοπικό. Το σχέδιο για την μετάβαση των λιγνιτικών περιοχών σε έναν άλλο μοντέλο, δε θα έπρεπε να είναι μεγάλο (master) αλλά θα έπρεπε να είναι ένα σχέδιο μεγαλόπνοο που θα επικεντρώνεται ΠΡΩΤΙΣΤΩΣ στη δημιουργία θέσεων εργασίας , θα περνάει από διάφορα στάδια και θα οδηγεί σε κάτι σίγουρο και δυνατό. Το σχέδιο θα έπρεπε να ΠΡΟ-ετοιμάζει (σε ικανό χρόνο), να ετοιμάζει (δίδοντας και πάλι ικανό χρόνο) και θα έπρεπε να διεκπεραιώνει την «μετάβαση» με ρυθμό που θα δίνει περιθώρια «τελικής» συνειδητοποίησης και ομαλής προσαρμογής. Το βίαιο που συντελείται και επέρχεται, δεν παραπέμπει σε καμία ικανή προετοιμασία, σε κανένα προσαρμοστικό στάδιο. Μόλις τον Ιούνιο του 2019 (προεκλογικά δηλαδή) ο κ. Μητσοτάκης (όχι βέβαια πως επικροτώ την στάση και διαχείριση του θέματος από τον ΣΥΡΙΖΑ, no way) ισχυριζόταν ότι «Η Μεταλιγνιτική εποχή ΔΕ ΘΑ ΕΡΘΕΙ ΑΠΟ ΤΗ ΜΙΑ ΣΤΙΓΜΗ ΣΤΗΝ ΑΛΛΗ γιατί ο λιγνίτης παραμένει το καύσιμο που στηρίζει την ενεργειακή παραγωγή της χώρας». Ως φαίνεται, από τη στιγμή εκείνη κύλισε άλλο νερό στο αυλάκι, αλλάζοντας την κατεύθυνση της ροής. Η ουσία, λοιπόν, του ζητήματος (μάλλον και ίσως) δεν βρίσκεται στην «μετάβαση» καθαυτή αλλά στον τρόπο με τον οποίο αυτή συντελείται, εμπλέκοντας και «βασανίζοντας» χιλιάδες ανθρώπων που επί 70 χρόνια έκαναν την καθημερινότητά τους κομμάτι της Ελληνικής πραγματικότητας προσφέροντας τα μέγιστα σε Εθνικό επίπεδο αλλά και στον κάθε έναν πολίτη ξεχωριστά. Σήμερα λοιπόν, εργαζόμενοι και οικογένειες που κατοικοεδρεύουν στα Ενεργειακά Λεκανοπέδια υφίστανται έναν ψυχολογικό πόλεμο που δεν έχει τελειωμό. Θα μετακινηθούν; Θα απολυθούν; Θα μεταταχθούν; Θα έχουν αντικείμενο; Δεν θα έχουν αντικείμενο; Θα υπάρχει ορυχείο; Δεν θα υπάρχει ορυχείο; Θα κλείσει ο Σταθμός; Δε θα κλείσει ο Σταθμός; Θα έρθει Στρατηγικός Επενδυτής; Δε θα έρθει Στρατηγικός Επενδυτής; Θα υπάρχει ΔΕΗ; Δεν θα υπάρχει ΔΕΗ; Θα έρθουν οι Κινέζοι; Δε θα έρθουν οι Κινέζοι, and so on… Περιοχές που έγραψαν ιστορία συνδέοντας την ύπαρξή τους με τον εξηλεκτρισμό της χώρας και την οικονομική της ανάπτυξη, δε μπορεί να υποβάλλονται σε μία πιεσμένη, βίαιη και άδικη μετάβαση που θα έχει πολλαπλές αρνητικές συνέπειες στην ενεργειακή επάρκεια της χώρας, την ομαλή τροφοδοσία της και περαιτέρω στην προοπτική κοινωνιών αλλά και στις προδιαγραφές τους. Μία μετάβαση δεν είναι Δίκαιη ή Αναπτυξιακή απλά και μόνο επειδή οι ειδήμονες επέλεξαν τις λέξεις αυτές προκειμένου να «στολίσουν» το πλάνο της εξώθησης σε μία νέα πραγματικότητα που χαρακτηρίζεται από συνεχείς ανατροπές και αλλαγές. Και για όσους δεν πείθονται για το άδικο του πράγματος, ίσως να πεισθούν αν κάποιος θέσει το εξής ερώτημα: πόσο σωστό, ορθόδοξο και ορθολογικό είναι, μια χώρα να εγκαταλείπει τον Εθνικό της πλούτο, το Εθνικό της καύσιμο και να αποφασίζει (ή καλύτερα, να αποφασίζουν άλλοι για αυτήν) την αντικατάστασή του από εισαγόμενα καύσιμα και μέσα που δεν μπορούν, σε καμία περίπτωση (τουλάχιστον για την ώρα) να εγγυηθούν επάρκεια, ισορροπία, οικονομία. Ναι, η μετάβαση είναι αναμενόμενη αλλά υπό συνθήκες διαφορετικές Ναι, η μετάβαση είναι αναμενόμενη αλλά «ούπω καιρός». Δώστε στις κοινωνίες τον χρόνο που χρειάζονται ώστε η μετάβαση να είναι πραγματικά Δίκαιη και προπάντων ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ. Μόνιμα και σταθερά ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ και όχι πρόσκαιρα. Δώστε στις κοινωνίες ένα πλάνο που δεν θα είναι Master αλλά Must. Εμείς λέμε «να μην αποφασίζουν άλλοι για εμάς». Εσείς γιατί επιλέγετε να αποφασίζουν, πάντα, άλλοι για εσάς;