Yπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'topio7 architects-landscape architects' | 10 Νοεμβρίου 2020, 13:56

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  Γραφείο μελετών αρχιτεκτονικής και τοπίου topio7 ΠΡΟΥΠΑΡΧΟΥΣΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ ΑΝΑΠΛΑΣΗΣ ΤΩΝ ΜΕΤΑΛΙΓΝΙΤΙΚΩΝ ΤΟΠΙΩΝ Πρότυπα πάρκα αειφορίας, οικολογίας, βιομηχανικής κληρονομιάς και νέων χρήσεων γης, στη θέση του αλλοιωμένου τόπου- για μια δίκαια μετάβαση στη μεταλιγνιτική εποχή Tο παρόν σχέδιο δίκαιης αναπτυξιακής μετάβασης (masterplan) επικεντρώνεται σε μια εκτενή ανάλυση για την προάσπιση της απασχόλησης, την αντιστάθμιση των κοινωνικο-οικονομικών επιπτώσεων της μετάβασης και τη διασφάλιση της ενεργειακής αυτάρκειας. Ωστόσο, φαίνεται πως απουσιάζει μια ολιστική διαχείριση σχεδιασμού του χώρου μέσα από σύγχρονες τοπιακές πρακτικές που να συνδυάζει την περιβαλλοντική αποκατάσταση, την οικολογία τοπίου, τον τοπιακό σχεδιασμό και την επανάχρηση του τοπίου μέσα από στρατηγικές μεγαλύτερης κλίμακας. Στρατηγικές συμβατές με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση του Τοπίου που κυρώθηκε και από την Ελλάδα (N 3827/2010) . Ανάλογες στρατηγικές έχουν ήδη διατυπωθεί σε πρόσφατές μελέτες - αποτελέσματα αρχιτεκτονικών-τοπιακών διαγωνισμών ιδεών που εκπόνησε η ΔΕΗ /Κλάδος Περιβάλλοντος. Στα πλαίσια αυτής της διαβούλευσης θα έπρεπε να ενσωματωθούν οι στρατηγικές αυτές ως σημαντικό εργαλείο σχεδιασμού για την εκπόνηση των σχεδίων δίκαιης αναπτυξιακής μετάβασης (masterplan). Μέσα από την εξέλιξη των διαγωνισμών αυτών έγινε μια σημαντική διερεύνηση ώστε να καθοριστούν στρατηγικές τοπιακού σχεδιασμού για τη διαχείριση χώρων μεγάλης κλίμακας. Στρατηγικές που συνδυάζουν την περιβαλλοντική, την οικολογική αποκατάσταση με αρχές οικολογίας τοπίου και τη δημιουργία χρήσεων γης υψηλότερης προστιθέμενης αξίας ώστε να λειτουργήσουν ως έργα «πιλότοι». Έργα που προωθούν την οικολογία και αποκατάσταση σε συνδυασμό με νέες χρήσεις γης και ενέργειας αλλά και τουρισμού, ώστε τα εδάφη αυτά να λειτουργήσουν ως πιλοτικά πάρκα οικολογίας, αειφορίας και ήπιων χρήσεων υπερτοπικής εμβέλειας. Στόχος δεν αποτέλεσε μόνο η παραγωγική επανένταξη και η περιβαλλοντική αποκατάσταση, αλλά και ο μετασχηματισμός του αλλοιωμένου τοπίου εξόρυξης λιγνίτη, σε έναν τόπο παραγωγικό και εύφορο, διατηρώντας το πνεύμα του τόπου και της μνήμης της προηγούμενης χρήσης. Κάποιες από τις βραβευμένες προτάσεις στο πλαίσιο των αρχιτεκτονικών αυτών διαγωνισμών που προωθούν τη σύνταξη τοπιακών στρατηγικών εργαλείων, έχουν λάβει διεθνή αναγνώριση, καθώς έχουν βραβευτεί με πρώτα βραβεία σε διεθνείς εκθέσεις τοπιακού σχεδισμού. Επιγραμματικά αναφέρονται οι προαναφερθέντες αρχιτεκτονικοί-τοπιακοί διαγωνισμοί, που εκπόνησε η ΔΕΗ /Κλάδος Περιβάλλοντος, στο πλαίσιο των οποίων υπάρχουν βραβευμένες προτάσεις που διατυπώνουν τέτοιες τοπιακές στρατηγικές: • 2015, Κύριο πεδίο: Διενέργεια Αρχιτεκτονικού Διαγωνισμού Ιδεών με τίτλο «Ανάπλαση και Επανάχρηση πρώην εξορυκτικών περιοχών λιγνίτη στην περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας», για τη διερεύνηση της καλύτερης και πληρέστερης ιδέας για την ανάπλαση και επανάχρηση συγκεκριμένης, πρώην εξορυκτικής περιοχής λιγνίτη, στο Κύριο Πεδίο, έκτασης 1.800στρ. Στόχος της προκήρυξης του διαγωνισμού ήταν να καταστεί σταθμός αναφοράς για μελλοντικές δράσεις στην αρχιτεκτονική τοπίου. • 2019, Αμύνταιο: Διενέργεια Χωροταξικού - Πολεοδομικού Διαγωνισμού Ιδεών με τίτλο «Τοπιακός Επαναπροσδιορισμός και Παραγωγική Επανένταξη της εξωτερικής απόθεσης του Ορυχείου Αμυνταίου». Πρόκειται για μια έκταση 22.000 στρεμμάτων. Ο ιδιαίτερος χαρακτήρας της δράσης αυτής, φέρνει τη ΔΕΗ ΑΕ σε μια ηγετική θέση πρωτοπόρου σε τέτοια θέματα όχι μόνο σε εθνικό επίπεδο αλλά και σε διεθνές. Αντικείμενο του Διαγωνισμού ήταν η διατύπωση προτάσεων, που θα συμβάλλουν στον τοπιακό ανασχεδιασμό και την παραγωγική επανένταξη της περιοχής της εξωτερικής απόθεσης του ορυχείου του Αμυνταίου της ΔΕΗ. Στα ζητούμενα του διαγωνισμού ήταν η διατύπωση στρατηγικών και εκδοχών συγκρότησης του χώρου και η δημιουργία χρήσεων γης υψηλότερης προστιθέμενης αξίας, κάτι που θα αναβαθμίσει την ήδη θιχθείσα περιοχή τόσο με οικονομικά όσο και κοινωνικά κριτήρια. Έτσι επιτυγχάνεται η συμβολή στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων της ευρύτερης περιοχής, στην οποία έχει αντίκτυπο η δραστηριότητα των ορυχείων. • 2019, Νότιο Πεδίο: Διενέργεια Αρχιτεκτονικού Διαγωνισμού Ιδεών με τίτλο “ Μετασχηματισμοί του τοπίου στο ΛΚΔΜ”. Η περιοχή ανάπλασης έκτασης περίπου 2.700 στρ. αφορά τμήμα της εξωτερικής απόθεσης του Ορυχείου Νοτίου Πεδίου. Αντικείμενο του Διαγωνισμού ήταν η διατύπωση ιδεών, μέσω κειμένων, χαρτών και σχεδίων, και η ανάπτυξη αρχιτεκτονικών στρατηγικών και σχεδιαστικών προτάσεων που συμβάλλουν στην τοπιακή αναβάθμιση μέρους της περιοχής της εξωτερικής απόθεσης του ορυχείου του Νοτίου Πεδίου. Εν κατακλείδι, για τη δίκαιη μετάβαση προς ένα νέο βιώσιμο παραγωγικό μοντέλο για τις λιγνιτικές περιοχές δεν επαρκούν μόνο λύσεις και πολιτικές για την αναπτυξιακή τους ανασυγκρότηση. Είναι μια σύνθετη και πολυεπίπεδη διαδικασία που θα πρέπει να έχει ως αφετηρία αφενός την αναγνώριση της ίδιας της αξίας των μεταλιγνιτικών τοπίων με τα ιδιαίτερα γεωμορφολογικά και πολιτισμικά χαρακτηριστικά τους και αφετέρου την αναγνώριση της ανάγκης συγκρότησης ενός πλέγματος στρατηγικών τοπιακού σχεδιασμού για τη διαχείριση χώρου μεγάλης κλίμακας. Στρατηγικών που ήδη υπάρχουν από πρόσφατες πρωτοβουλίες που προαναφέρθηκαν, που θα μπορούσαν να ενσωματωθούν ως εργαλεία για την εξειδίκευση των σχεδίων (masterplan). Σύνδεσμοι σχετικοί με τον διαγωνισμό 2015, Κύριο πεδίο https://parallaximag.gr/life/ena-protypo-parko-1800-stremmaton-sti-thesi-enos-alloiomenou-topou https://www.vice.com/gr/article/evqwxn/meta-ton-ligniti-oi-arxitektones-poy-oneireytikan-thn-ptolemaida-meta-ti-dei