Αρχική Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (Master Plan) για τις λιγνιτικές περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας και της ΜεγαλόποληςΣχέδιο δίκαιης αναπτυξιακής μετάβασης λιγνιτικών περιοχώνΣχόλιο του χρήστη ΑΡΚΑΔΙΑ Α.Ε.-ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΜΠΟΥΡΑΣ | 10 Νοεμβρίου 2020, 14:28
  • Σχόλιο του χρήστη 'ΑΡΚΑΔΙΑ Α.Ε.-ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΜΠΟΥΡΑΣ' | 10 Νοεμβρίου 2020, 14:28

    Η ΑΡΚΑΔΙΑ Α.Ε. καταθέτει τις απόψεις της και τα σχόλιά της στο υπό διαβούλευση Εθνικό ΣΔΑΜ, ως οφείλει, δεδομένου ότι υπήρξε φορέας υλοποίησης στην εκπόνηση του Σχεδίου Ανάπτυξης (Master Plan) περιοχής ενεργειακού Δήμου Μεγαλόπολης και Δήμου Γορτυνίας (Δ.Δ. Τρικολώνων), το οποίο ολοκληρώθηκε με επιτυχία και παραδόθηκε στον Πρόεδρο της Συντονιστικής Επιτροπής του ΣΔΑΜ κ. Κωστή Μουσουρούλη, τέλος Ιουλίου, δύο μήνες νωρίτερα του συμβατικού χρόνου προκειμένου να τεθεί υπόψη της Συντονιστικής Επιτροπής ΣΔΑΜ, όπως ζητήθηκε. Εκπονήθηκε από την καθ’ όλα έγκριτη και αξιόπιστη εταιρεία Re.De-Plan AE Consultants. Εν τούτοις, στο προς διαβούλευση ΣΔΑΜ λιγνιτικών περιοχών η αναφορά στο Σχέδιο που παρέδωσε η ΑΡΚΑΔΙΑ ΑΕ περιορίζεται σε μία γενική αναφορά σε υποσημείωση (υποσημείωση 4 «Για παράδειγμα: «Σχέδιο ανάπτυξης (Master Plan) περιοχής ενεργειακού Δήμου Μεγαλόπολης και Δήμου Γορτυνίας (Ιούλιος 2020)»), κάτι που είναι τουλάχιστον προσβλητικό, καθώς το εν λόγω Σχέδιο Ανάπτυξης (Master Plan) αποτελεί το Τοπικό Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης για την περιοχή της Μεγαλόπολης. Η διαβούλευση, του Εθνικού ΣΔΑΜ, είναι ικανοποιητικής διάρκειας 40 ημερών, που παρέχει τη δυνατότητα ευρείας συμμετοχής φορέων και πολιτών, χαιρετίζοντας το γεγονός ότι η Πολιτεία ανταποκρίνεται στις δεσμεύσεις της κυβέρνησης για την άμεση εμπροσθοβαρή απολιγνιτοποίησητης χώρας, προσδοκώντας ότι το εθνικό ΣΔΑΜ θα λειτουργήσει συμπληρωματικά του ανοικτού διαλόγου που διεξάγεται σε τοπικό επίπεδο μεταξύ φορέων, πολιτών και θεσμικών οργάνων, ενσωματώνοντας νεώτερα δεδομένα, καθώς και τις προτάσεις που κατατίθενται. Έτσι και μόνο έτσι θα διασφαλισθεί η αναγκαία κοινωνική συναίνεση για έργα που θα αντιμετωπίζουν ουσιαστικά τη μεγαλύτερη, ίσως, αναπτυξιακή πρόκληση στη χώρα, αυτή της ενεργειακής μετάβασης, με στροφή της οικονομίας και των αναπτυξιακών στόχων, που για δεκαετίες στηρίζονταν σχεδόν εξολοκλήρου στη λιγνιτική δραστηριότητα, προς ένα αειφόρο μέλλον με γνώμονα την πράσινη ενέργεια και την κυκλική οικονομία,παρέχοντας τα κατάλληλα εργαλεία και τις προϋποθέσεις ώστε να απορροφήσει τους αρνητικούς κραδασμούς. Το υπό διαβούλευση κείμενο επιχειρεί, με βάση τη σχετική Ευρωπαϊκή Στρατηγική, να προετοιμάσει την ανάπτυξη νέων παραγωγικών δραστηριοτήτωνκαι νέων θέσεων εργασίας σε τρεις βασικούς άξονες προτεραιότητας:  την προάσπιση της απασχόλησης,  την αντιστάθμιση των κοινωνικο-οικονομικών επιπτώσεων της μετάβασης και  τη διασφάλιση της ενεργειακής αυτάρκειας των λιγνιτικών περιοχών και της χώρας ευρύτερα μέσω βιώσιμων οικονομικών δραστηριοτήτων (πράσινη ενέργεια, ανάπτυξη ΑΠΕ, ενεργειακή αποδοτικότητα, βιώσιμη γεωργία, οικοτουρισμό, καινοτομία, έρευνα, τεχνολογία, κλπ.), που φιλοδοξούν να συμβάλλουν στην ριζική αλλαγή της φυσιογνωμίας των λιγνιτικών περιοχών. Ωστόσο, τόσο οι στόχοι όσο και οι άξονες τους οποίους φιλοδοξεί να καλύψει το εν λόγω ΣΔΑΜ απαιτούν επενδύσεις όχι μόνο περιβαλλοντικά και οικονομικά βιώσιμες, αλλά και ικανές να κινητοποιήσουν τις τοπικές δυνάμεις και να παράγουν νέα αναπτυξιακά μοντέλα, που θα μεταμορφώσουν τη φυσιογνωμία των λιγνιτικών περιοχών, κάτι που δεν φαίνεται να διασφαλίζεται τουλάχιστον για την Μεγαλόπολη. Στις προθέσεις της κυβέρνησης είναι να τεθούν τα θεμέλια ενός νέου παραγωγικού μοντέλου που δεν θα εξαρτάται μόνο από την ενέργεια, όπως έως σήμερα, αλλά και από άλλους σημαντικούς τομείς, όπως η βιομηχανία, η βιοτεχνία, ο εναλλακτικός τουρισμός, η βιολογική γεωργία, κλπ., μέσα από την αξιοποίηση των χρηματοδοτικών εργαλείων που διατίθενται για το σκοπό αυτό, ύψους 5,05 δισ. ευρώ (από κοινοτικούς και εθνικούς πόρους) και των κινήτρων που θα οριστικοποιηθούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ώστε να προσελκύσουν μεγάλες παραγωγικές επενδύσεις. Στο παραπάνω πλαίσιο, το υπό διαβούλευση ΣΔΑΜ προτείνει 16 εμβληματικά project, που μπορεί να υλοποιηθούν άμεσα, που προέκυψαν από προτάσεις που υπέβαλαν επιχειρηματίεςσε πρόσκληση ενδιαφέροντος που έβγαλε στον αέρα η Συντονιστική Επιτροπή. Είναι εξαιρετικά σημαντικό να υπογραμμισθεί ότι ήδη υλοποιούνται δράσεις που αναφέρθηκαν στο σχέδιο 12 σημείων, αποδίδεται ο λιγνιτικός πόρος -136 εκατ. ευρώ, το Πράσινο Ταμείο έχει προκηρύξει ειδικά προγράμματα για την απολιγνιτοποίηση και τέλος έχουν εξευρεθεί, σύμφωνα με ανακοινώσεις του αρμόδιου Υπουργού ΠΕΝ, βιώσιμες λύσεις για τη θέρμανση των περιοχών που είχαν εξάρτηση μέχρι πρότινος από τις λιγνιτικές μονάδες, καθώς μέλημα της κυβέρνησης φαίνεται να είναι να μην υπάρξει κενό την περίοδο έως το 2022, που είναι και οι πιο κρίσιμες χρονιές για τη μετάβαση. Επιπλέον, σημαντική είναι η έμφαση που αποδίνεται στην καθαρή ενέργεια, με την κατασκευή φωτοβολταϊκών πάρκων, με εκπεφρασμένο ενδιαφέρον για την κατασκευή ~0.5GW, εκ των οποίων 50MW βρίσκονται υπό κατασκευή, καθώς αυτή η σημαντική επιλογή διαθέτει την αναγκαία δυναμική ανάπτυξης και άλλων μορφών καθαρής ενέργειας. Όλα τα παραπάνω που σημειώθηκαν τα θεωρούμε ιδιαίτερα σημαντικά για τις περιοχές που πλήττονται από την απολιγνιτοποίηση. Ειδικότερα θεωρούμε εξαιρετικά σημαντικό και επικροτούμε τις κατευθύνσεις που διατυπώνονται για την επανεκκίνηση της βαριάς βιομηχανίας στην Πελοπόννησο. Όμως αυτή η επιλογή θα έπρεπε να έχει τεθεί με κέντρο εστίασης και προσοχής την πόλη και την ευρύτερη περιοχή της Μεγαλόπολης, κάτι που δυστυχώς δεν φαίνεται, με βάση τα γεγονότα που λαμβάνουν χώρα. Άλλως δεν εξηγείται η στασιμότητα που παρατηρείται στην εξέλιξη, αδειοδότηση και κατασκευή του πρότυπου «Πράσινου Επιχειρηματικού Πάρκου», μιας υπερώριμης επένδυσης ήδη από το 2014 που έχει αποφασισθεί για τη Μεγαλόπολη, αλλά έχει βαλτώσει για λόγους που δεν μπορούμε να κατανοήσουμε και να εξηγήσουμε. Η άμεση προώθηση του Επιχειρηματικού Πάρκου θα πρέπει να συνδυαστεί με τη χωροθέτηση σε αυτό της σημαντικής επένδυσης που προτείνεται εκ μέρους μιας πρότυπης βιομηχανίας φαρμάκων, η οποία όμως φαίνεται να προωθείται για τ η ΒΙΠΕ Τρίπολης, αφού η Μεγαλόπολη δεν διαθέτει επιχειρηματικό πάρκο ή άλλες κατάλληλες εκτάσεις.. Τέλος λείπει η οποιαδήποτε αναφορά στο ρόλο που θα παίξει το Ταμείο Ανασυγκρότησης σε συνδυασμό με το Ενδιάμεσο Σχέδιο. Αδύνατα σημεία και ελλείψεις Α. Πόσο Δίκαιη είναι η προτεινόμενη Αναπτυξιακή Μετάβαση Εκφράζουμε το φόβο ότι η ενεργειακή μετάβαση, έτσι όπως σχεδιάζεται από το εθνικό ΣΔΑΜ, δεν είναι ούτε Δίκαιη ούτε Αναπτυξιακή, όπως θέλει να λέγεται, καθώς η εν γένει φιλόδοξη στρατηγική καταλήγει σε έναν ελλιπή και ανισοβαρή σχεδιασμό, που αντιμετωπίζει με άνισο και μη δίκαιο τρόπο τις δύο πληττόμενες περιοχές, όπως αυτό τεκμαίρεται από τη λίστα μεγάλων εμβληματικών επενδύσεων, οι οποίες έχουν ως κύριο άξονα ανάπτυξης τη Δυτική Μακεδονία, έναντι της Μεγαλόπολης, αλλά και από το είδος των δράσεων – επενδύσεων που προβλέπονται, που δεν απαντούν στο όραμα των κατοίκων της Μεγαλόπολης. Ειδικότερα: 1. Ενώ για τη Δυτική Μακεδονία προβλέπονται πάνω από έντεκα–δώδεκα σημαντικές (εμβληματικές) επενδύσεις , τόσο σε μέγεθος, όσο και σε σημασία, για τη Μεγαλόπολη προβλέπονται μόνο πέντε εμβληματικές επενδύσεις , εκ των οποίων μια Βιομηχανία φαρμάκων (ύψους 90 εκ. ευρώ με 400 θέσεις εργασίας) η οποία χωροθετείται στην Τρίπολη και «άλλες δημόσιες επενδύσεις 30 εκ. ευρώ, όπως αναφέρεται, οι οποίες ωστόσο δεν έχουν καν μελετηθεί ούτε προϊδεάζουν για τον θεματικό τους χαρακτήρα, ώστε να αντιληφθούμε κατά πόσον είναι πράγματι εμβληματικές επενδύσεις. Και εδώ μπαίνουν διάφορα ερωτήματα, όπως τι σημαίνει τελικά «εμβληματικές επενδύσεις», ποιο είναι το πρόσημο που αποδίδεται στην «Δίκαιη» Μετάβαση εκ μέρους των αρμοδίων, αλλά και γιατί δεν έχουν ληφθεί υπόψη οι αποφάσεις της Περιφέρειας Πελοποννήσου και του Δήμου Μεγαλόπολης, αλλά ούτε και οι προτάσεις κοινωνικών φορέων και πολιτών ούτε καν η μελέτη που εκπονήθηκε για την Περιφέρεια Πελοποννήσου από την ΑΡΚΑΔΙΑ ΑΕ. Σύμφωνα με το νόμο για την προσέλκυση Στρατηγικών Επενδύσεων, «Εμβληματικές Επενδύσεις» θεωρούνται αυτές οι οποίες υλοποιούνται από διακεκριμένες, διεθνούς φήμης νομικές οντότητες που κατατάσσονται στις πρώτες θέσεις παγκοσμίως στον κλάδο τους. Στην περίπτωση μας ούτε αυτή η παράμετρος δεν διασφαλίζεται, ενώ είναι άξιο απορίας γιατί το ΣΔΑΜ δεν προβλέπει Στρατηγικές Επενδύσεις (1 ή και 2) ούτε Στρατηγικές Επενδύσεις ταχείας αδειοδότησης ή «Αυτοδίκαια εντασσόμενες Στρατηγικές Επενδύσεις», κλπ). Είναι προφανές ότι προκειμένου να υπάρξουν τα αναγκαία ποσοτικά και ποιοτικά αποτελέσματα σημαντικής εντάσεως για την περιοχή της Μεγαλόπολης, που θα αφορούν τόσο στην αύξηση της απασχόλησης, την παραγωγική ανασυγκρότηση και την ανάδειξη του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος της ευρύτερης περιοχής, σύμφωνα με τις αρχές της κοινωνικά δίκαιης, ισόρροπης και αειφόρου ανάπτυξης και με την Εθνική Αναπτυξιακή Στρατηγική, απαιτούνται «Στρατηγικές Επενδύσεις» υψίστης σημασίας είτε κατηγορίας 1 ή κατηγορίας 2, ιδίως σε τομείς οικονομικών δραστηριοτήτων διεθνώς εμπορεύσιμων προϊόντων ή υπηρεσιών με κύρια χαρακτηριστικά την εξωστρέφεια, την καινοτομία και την υψηλή προστιθέμενη αξία και να λάβουν, ως εκ τούτου και τα αναλογούντα κίνητρα για την προσέλκυση μεγάλων επενδύσεων σε στρατηγικούς τομείς της οικονομίας μας (νόμος 4608/2019). 2. Απουσιάζει η στρατηγική προσέγγιση και το όραμα κυρίως για τη Μεγαλόπολη, καθώς το Master Plan δεν προδιαγράφει το συνολικό, μακροπρόθεσμο όραμα για τον μετασχηματισμό του παραγωγικού μοντέλου των λιγνιτικών περιοχών και ιδιαίτερα της Μεγαλόπολης, ώστε να είναι ορατή η νέα αναπτυξιακή προοπτική και η συντεταγμένη πορεία προς την κλιματική ουδετερότητα, συμπεριλαμβάνοντας και έργα ή/και δράσεις μικρής και μεσαίας κλίμακας, που να μπορούν να εντάσσουν σε αυτά ενεργά την τοπική κοινωνία (π.χ. μέσω ενεργειακών κοινοτήτων), ενώ ούτε τα κίνητρα που παρέχονται είναι ικανά να αποτελέσουν σημείο εκκίνησης για δημιουργία νέων πηγών παραγωγής πλούτου, για διατήρηση της απασχόλησης και δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας, κλπ., που θα συμβάλουν στην παραμονή των κατοίκων και στην προσέλκυση νέων. Β. Μεθοδολογία Παρά την μεγάλη συμβολική και σημειολογική αξία της εκπόνησης του ενιαίου Εθνικού Σχεδίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΣΔΑΜ) από το πλέον υψηλό κυβερνητικό επίπεδο (Κυβερνητική, Συντονιστική Επιτροπή, κλπ.) και τα άμεσα και έμμεσα οφέλη που απορρέουν από την απευθείας συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα συναρμόδια Υπουργεία, εντούτοις η διαδικασία και η μεθοδολογία που ακολουθήθηκαν και το τελικό αποτέλεσμα παρουσιάζουν τα ακόλουθα αδύνατα σημεία και ελλείψεις, ειδικά για την περιοχή της Μεγαλόπολης, στην περίπτωση της οποίας εστιάζεται ο παρών σχολιασμός: 1. Δεν υπήρξε μια συνειδητή και ουσιαστική εμπλοκή της κοινωνίας των πολιτών (ανεπαρκής και αναποτελεσματική διαβούλευση), παρά τις διαδοχικές συσκέψεις (διαδικτυακές ή δια ζώσης) μεταξύ των αρμόδιων Επιτροπών και κυβερνητικών παραγόντων, από όπου απουσίαζαν οι πολίτες και οι τοπικοί φορείς, καθώς δεν δόθηκε ούτε ο χρόνος ούτε ο χώρος για την ενημέρωση των τοπικών κοινωνικών (ειδικότερα στην περίπτωση της Μεγαλόπολης), την παράθεση ιδεών και προτάσεων εκ μέρους όλων των εμπλεκόμενων και τη συμμετοχή τους στη λήψη των αποφάσεων (ανοικτός δημόσιος διάλογος). 2. Δεν έγινε η πρέπουσα αξιολόγηση των προτάσεων με βάση, αφενός την ανάλυση των πραγματικών αναπτυξιακών δεδομένων, τις πραγματικές ανάγκες, τις δυνατότητες, την διαθέσιμη δυναμική και τα συγκριτικά πλεονεκτήματα των περιοχών, αφετέρου με βάση τις προσδοκίες, το όραμα των τοπικών κοινωνιών και τις ειδικότερες προτάσεις που κατά καιρούς έχουν εκφραστεί, πολλές από τις οποίες είναι ιδιαίτερα αξιόλογες και ώριμες. 3. Δεν διασφαλίστηκαν οι προϋποθέσεις για την αναγκαία κοινωνική ζύμωση έτσι διαφαίνεται ότι δεν υπάρχει ούτε καν στοιχειώδης συναίνεση και κοινωνική αποδοχή, καθώς οι πολίτες και οι φορείς που τους εκπροσωπούν αισθάνονται εκτός της διαδικασίας. 4. Δεν διασφαλίστηκε επαρκής χρόνος διαβούλευσης σε επίπεδο περιφερειακής ενότητας, σύμφωνα με τις απαιτήσεις – κατευθύνσεις που θέτει το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης για τα εδαφικά σχέδια Δίκαιης Μετάβασης, προκειμένου να επιτρέψει την εκταμίευση πόρων, ούτε η ενδεδειγμένη τεκμηρίωση του τρόπου καταμερισμού των διαθέσιμων πόρων. 5. Η μεθοδολογική προσέγγιση ως προς την ανάλυση και αξιολόγηση της υφιστάμενης κατάστασης καταλήγει σε αυθαίρετες εκτιμήσεις και συμπεράσματα που περιγράφουν μια εντελώς πλασματική κατάσταση, καθώς η ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης βασίζεται σε στοιχεία που αφορούν κυρίως στην Περιφέρεια Πελοποννήσου και στο νομό Αρκαδίας (γενικά στοιχεία) και όχι στις πληττόμενες περιοχές (Μεγαλόπολη, Γορτυνία) και δεν αξιοποιήθηκαν ουδόλως τα στοιχεία ανάλυσης της μελέτης μας (Τοπικό Master Plan) , μελέτη η οποία από τα τέλη Ιουλίου ήταν σε γνώση της Συντονιστικής Επιτροπής 6. Η επιλογή επενδύσεων και αναπτυξιακών δράσεων έγινε με βάση τις προτάσεις που κατέθεσαν επενδυτές στην πλατφόρμα του ΣΔΑΜ (μετά από ανοικτή πρόσκληση), δηλαδή το ΣΔΑΜ περιορίζεται σε μια καταγραφή προτεινόμενων επενδύσεων έναντι ενός ολιστικού, μακροχρόνιου και συνεκτικού στρατηγικού αναπτυξιακού σχεδίου που είναι αναγκαίος για τη Μεγαλόπολη (όπως αυτό τεκμαίρεται με ακρίβεια μέσω του είδους των προτάσεων που αφορούν στη Δυτική Μακεδονία). i. Δεν φαίνεται να προηγήθηκε μια μεθοδολογία ποσοτικής και ποιοτικής ανάλυσης των κλάδων της οικονομίας, με βάση την οποία να επιλεγούν κάποιοι έναντι άλλων, σύμφωνα με κριτήρια (προοπτικές για δημιουργία θέσεων εργασίας, τοπικά προστιθέμενη αξία, μακροχρόνια βιωσιμότητα, κλπ.), ούτε σε μια μεθοδολογία αξιολόγησης των προτάσεων της κοινωνίας των πολιτών, καθώς αυτές οι προτάσεις ούτε καν αναζητήθηκαν. ii. Όσο κι αν είναι σημαντικό να καταγραφεί το επενδυτικό ενδιαφέρον και να αξιοποιηθεί κατάλληλα, τόσο πιο σημαντικό είναι να προηγηθεί μια πολύ-κριτηριακή συστημική προσέγγιση, ώστε να καθοριστεί ένα σύστημα αξιολόγησης, ιεράρχησης και πρόκρισης, με βάση συγκεκριμένα ποιοτικά και ποσοτικά χαρακτηριστικά, τους επιδιωκόμενους στόχους και την κοινωνική συναίνεση. iii. Είναι σημαντικό να καταστούν σαφή τα κριτήρια επιλογής επενδύσεων, τόσο για τις εμβληματικές δράσεις που παρουσιάζονται στο ΣΔΑΜ, όσο και για αυτές που θα γίνουν για τη μετάβαση και την αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου των λιγνιτικών περιοχών, με βάση τα οποία θα επιλέγονται επενδύσεις προς χρηματοδότηση από τους περιορισμένους διαθέσιμους πόρους. iv. Είναι σημαντικό να υπάρξει μέριμνα για την συμβατότητα των επενδύσεων με τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό για τις βιώσιμες επενδύσεις (Sustainable Taxonomy Regulation), ώστε να επιλέγονται πράγματι βιώσιμες οικονομικές δραστηριότητες που θα βάζουν τις πληττόμενες περιοχές στην ευρωπαϊκή πρωτοπορία. v. Αναγκαία είναι η αντιστοίχιση επενδύσεων με διαθέσιμους πόρους και οφέλη με βάση μια συνολική ποσοτική ανάλυση για την επιλογή των κατάλληλων οικονομικών κλάδων, όπως αναφέρθηκε και παραπάνω και ειδικότερα για την περίπτωση της Μεγαλόπολης. Ωστόσο, ανακοινώθηκε ότι, προετοιμάζεται παράλληλα από το ΥΠΕΝ σχέδιο νόμου με στόχο την ταχεία υλοποίηση του Master Plan που θα συμπεριλαμβάνει, μεταξύ άλλων, διατάξεις που θα διασφαλίζουν την ουσιαστική εμπλοκή των τοπικών κοινωνιών, ενώ θα παρουσιάζονται και τα κίνητρα που θα θεσπίσει η χώρα μετά την έγκριση από τις υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Γ. Η Πολιτιστική και Βιομηχανική κληρονομιά Είναι απολύτως αναγκαίο να συνδεθεί ο στόχος του βιώσιμου εναλλακτικού τουρισμού, που είναι βασικός για την μεταλιγνιτική περίοδο και την αναπτυξιακή πορεία της περιοχής της Μεγαλόπολης, με την ανάδειξη και ανάπτυξη της πολιτιστικής αλλά και της πλούσιας βιομηχανικής κληρονομιάς, κάτι που απουσιάζει εντελώς από το ΣΔΑΜ παρά το ότι περιλαμβάνει επενδύσεις που φαίνεται να σχετίζονται με την αξιοποίηση της φυσικής ή/και πολιτιστικής κληρονομιάς. Όπως έδειξε και η μελέτη της REDEPLANAE, με βάση την παρουσίαση βέλτιστων πρακτικών κατά τα πρότυπα άλλων αντίστοιχων πρώην εξορυκτικών περιφερειών στην Ευρώπη, η δυνατότητα αξιοποίησης της πλούσιας βιομηχανικής κληρονομιάς, με την προβολή των ίδιων των αξιόλογων αρχιτεκτονικά και τεχνολογικά εγκαταστάσεων όσο και με την καταγραφή και παρουσίαση τεχνολογικών εξελίξεων σε άμεση σύνδεση με την ιστορία της περιοχής και της χώρας, μπορεί να συγκεντρώσει πολλούς τουρίστες κάθε χρόνο. Για το λόγο αυτό θα πρέπει να υπάρξει και πρόβλεψη διοχέτευσης πόρων με στόχο την ενίσχυση του τουρισμού. Δ. Η περιβαλλοντική διάσταση Το υπό διαβούλευση Master Plan υστερεί σε μεγάλο βαθμό σε θέματα περιβαλλοντικά και δημόσιας υγείας. Ειδικότερα, η περιβαλλοντική διάσταση είναι απολύτως ελλιπής έως και ανεπαρκής, καθώς ελάχιστα θίγονται τα κρίσιμα ζητήματα της αποκατάστασης του φυσικού περιβάλλοντος από την περιβαλλοντική ζημιά που έχει γίνει στις λιγνιτικές περιοχές, λόγω της εξορυκτικής δραστηριότητας από τη ΔΕΗ ΑΕ και των χρήσεων που θα χωροθετηθούν σε αυτές, όπως δεν θίγονται καθόλου τα ζητήματα ανάληψης της περιβαλλοντικής ευθύνης και του κόστους αποκατάστασης, εκ μέρους της ΔΕΗ ως φορέας εκμετάλλευσης των εν λόγω περιοχών για μεγάλο χρονικό διάστημα από ιδιαίτερα κερδοφόρα δραστηριότητα, όπως θα όφειλε σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία. Ειδικότερα: 1. Απουσιάζουν, τόσο η καταγραφή των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από τη χρήση λιγνίτη, όσο και οι βασικοί άξονες της αναγκαίας επιβεβλημένης αποκατάστασης του φυσικού περιβάλλοντος, με βάση την κείμενη νομοθεσία περί «Περιβαλλοντικής Ευθύνης Πρόληψης και Αποκατάστασης της Περιβαλλοντικής Ζημιάς» (ΚΥΑ 148/2009), ενώ δεν γίνεται καμία μνεία για την αδειοδοτική διαδικασία που απαιτείται για να προωθηθεί το όποιο έργο εντός των λιγνιτικών πεδίων. 2. Απουσιάζει η όποια αναφορά στην εκπλήρωση, εκ μέρους της ΔΕΗ ΑΕ των θεσμικών της υποχρεώσεων, που της έχουν ήδη τεθεί μέσω αδειοδοτήσεων που έχει λάβει (ΑΕΠΟ) και που αφορούν στην αποκατάσταση της περιβαλλοντικής ζημιάς, λαμβάνοντας υπόψη και τη νέα Ευρωπαϊκή Στρατηγική για τη Βιοποικιλότητα (με ορίζοντα το 2030), όπου η αποκατάσταση των εδαφών και των ευρύτερων φυσικών οικοσυστημάτων και περιοχών αποτελούν τον δεύτερο κομβικό πυλώνα 3. Δεν υπάρχει καμία αναφορά στη δημιουργία του υδροβιότοπου του Αλφειού, πρόταση ιδιαίτερα ώριμη η οποία αποτυπώνεται στην Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων 4. Δεν αναφέρεται πουθενά πόσα θα είναι τα στρέμματα τα οποία θα δεσμευθούν στη Μεγαλόπολη για λοιπές χρήσεις που θα παραχωρήσει η ΔΕΗ μετά από την επιβεβλημένη αποκατάσταση, όπως δεν αναφέρεται πουθενά που θα γίνουν οι γεωργικές καλλιέργειες (υδροπονία, έξυπνη γεωργία, κλπ), καθώς και η κτηνοτροφία (κτηνοτροφικό πάρκο) ; 5. Δεν αποδίδεται δικαιοσύνη έναντι των πολιτών που υπέφεραν τόσα χρόνια από τον λιγνίτη καθώς δεν εφαρμόζεται η αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει» 6. Δεν φαίνεται να διασφαλίζεται η αναγκαία εξυγίανση των εδαφών και των υδάτινων πόρων (εξαιρετικά ρυπασμένοι οι υπόγειοι υδροφορείς), ώστε να εξυπηρετηθεί η ανάπτυξη νέων χρήσεων και γεωργικών δραστηριοτήτων υψηλής προστιθέμενης αξίας και να ελαχιστοποηθούν τα τεράστια προβλήματα ρύπανσης των υδάτων από την τέφρα και άλλα επικίνδυνα απόβλητα. 7. Απουσιάζουν μέτρα διασφάλισης της ανθρώπινης υγείας, καθώς χωρίς έργα αποκατάστασης της περιβαλλοντικής ζημιάς (μέτρα εξυγίανσης) θα εξακολουθήσει να διακυβεύεται η υγεία και η ευημερία των κατοίκων. Ε. Η διακυβέρνηση της μετάβασης Δεν λαμβάνεται μέριμνα για τη διαμόρφωση νέων κανόνων διακυβέρνησης της μετάβασης, αλλά και της μετέπειτα εποχής, όπως θα έπρεπε, με βάση ένα πολύ-συμμετοχικό, ανοιχτό και δημοκρατικό σχήμα, με συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας και των εμπλεκόμενων φορέων στη λήψη των αποφάσεων και σε όλη τη διάρκεια υλοποίησης, σύμφωνα με τις απαιτήσεις του Κανονισμού για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης, ώστε να συμμετέχουν στον προσδιορισμό των κριτηρίων επιλογής των επενδύσεων, των ίδιων των επενδύσεων αλλά και του ίδιου του μηχανισμού διακυβέρνησης. Ειδικότερα με βάση την παραπάνω θεώρηση: 1. Πρέπει να γίνει σαφές ότι σε αντίθεση με επιτροπές παρακολούθησης Περιφερειακών και Τομεακών Επιχειρησιακών Έργων απαιτείται πλέον μεγαλύτερη εμπλοκή, συμμετοχή, ζύμωση, και συστηματική παρακολούθηση της πορείας προόδου. 2. Για το σχεδιασμό του νέου Συστήματος Διακυβέρνησης απαιτείται δημόσια διαβούλευση, με συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων («οικείοι» εταίροι, σύμφωνα με το άρθρο 6 του νέου ευρωπαϊκού Κανονισμού Κοινών Διατάξεων (ΚΚΔ), όπως (α) αστικές και άλλες δημόσιες αρχές ή (β) οικονομικοί και κοινωνικοί εταίροι είτε (γ) σχετικοί φορείς που εκπροσωπούν την κοινωνία των πολιτών, περιβαλλοντικοί εταίροι και φορείς που είναι υπεύθυνοι για την προώθηση της κοινωνικής ένταξης, των θεμελιωδών δικαιωμάτων, των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία, της ισότητας των φύλων και της καταπολέμησης των διακρίσεων). 3. Το πλάνο χρηματοδότησης, το οποίο εστιάζεται στην κατάρτιση ενός διακριτού Επιχειρησιακού Προγράμματος Δίκαιης Μετάβασης για την επόμενη προγραμματική περίοδο 2021-2027, i. παραμένει σε γενικές αναφορές χωρίς να καθορίζει πως θα αντιμετωπιστούν τα ζητήματα συμμετοχής και εμπλοκής όλων των σχετιζόμενων φορέων, όπως αυτά επιβάλλονται ii. σκοπεύει στη μόχλευση πόρων της Πολιτικής Συνοχής, του Ευρωπαϊκού Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης, των άλλων δύο πυλώνων του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Δίκαιης Μετάβασης, τμήματος του Ταμείου Ανάκαμψης και των αντίστοιχων εθνικών συμμετοχών, αλλά δεν έχει συμπεριλάβει και άλλους σημαντικούς διαθέσιμους πόρους, όπως τα έσοδα δημοπράτησης δικαιωμάτων CO2 μέσω Πράσινου Ταμείου, ο Τοπικός Πόρος, ΕΓΤΑΑ, αλλά και άλλα ανταγωνιστικά χρηματοδοτικά εργαλεία LIFE, ΗΟRΙΖΟΝ Europe iii. δεν αξιοποιεί πόρους του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης (νέα, υπό-διαμόρφωση ΚΑΠ), με βάση τη Στρατηγική από το Αγρόκτημα στο Πιάτο, που μπορούν να χρηματοδοτήσουν επενδύσεις στον αγροτικό τομέα. ΣΤ. Εξοικονόμηση Ενέργειας Η αύξηση στα ποσοστά ενίσχυσης των επιχειρήσεων που επενδύουν στις λιγνιτικές περιοχές αποτελεί μια ιδιαίτερα θετική ενέργεια, καθώς έτσι θα υπάρξει προσέλκυση επενδύσεων σε περιοχές όπου μέχρι πρότινος δέσποζε η λιγνιτική μονοκαλλιέργεια. Στο πλαίσιο αυτό, τα σχέδια για τον μετασχηματισμό της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης από λιγνιτικά κέντρα σε πρωταγωνιστές της αξιοποίησης της ηλιακής ενέργειας με την εγκατάσταση περίπου 2,55 GW φωτοβολταϊκών πάρκων έως το 2024 είναι προς τη σωστή κατεύθυνση. Και σε αυτή την περίπτωση όμως υπάρχει έλλειμμα, καθώς το σχέδιο δεν περιλαμβάνει μηχανισμό με τον οποίο οι τοπικές κοινωνίες θα επωφελούνται από αυτά, ούτε αυτά συνδέονται ξεκάθαρα με έργα αποθήκευσης ενέργειας (όπως, π.χ. οι ενεργειακές κοινότητες). Επιπλέον απουσιάζουν μέτρα ενεργειακής απόδοσης και εξοικονόμησης ενέργειας, καθώς η μοναδική αναφορά στο ΣΔΑΜ σε επενδύσεις εξοικονόμησης ενέργειας γίνεται στο πλαίσιο του νέου προγράμματος «Εξοικονομώ κι Αυτονομώ», συνολικού ύψους 850 εκ. ευρώ για όλη τη χώρα με μόνο νέο μέτρο την προσαύξηση της επιχορήγησης κατά 10% για τους πολίτες των λιγνιτικών περιοχών. Με βάση τις προβλέψεις που περιλαμβάνονται στο Παράρτημα Ι το ποσοστό του πόρου αυτού που θα κατευθυνθεί στη Δυτική Μακεδονία και τη Μεγαλόπολη θα είναι γύρω στο 12%, το οποίο σημαίνει ότι για ολόκληρο τον πυλώνα της εξοικονόμησης ενέργειας το ποσό που θα διατεθεί καις τις 2 περιοχές θα είναι μόλις 90εκ. ευρώ. Κάτι τέτοιο όμως αποτελεί τεράστια υπο-αξιοποίηση των δυνατοτήτων που προσφέρουν τα έργα εξοικονόμησης ενέργειας για δημιουργία θέσεων εργασίας αλλά και τοπικά προστιθέμενης αξίας και είναι κρίμα. Τα έργα εξοικονόμησης ενέργειας είναι απολύτως αναγκαία και στην μεγαλύτερη δυνατή κλίμακα, και συμβατά με τον Κανονισμό για το εξειδικευμένο Ευρωπαϊκό Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης και με τον ευρωπαϊκό Κανονισμό για τις βιώσιμες επενδύσεις που θα διέπει τις χρηματοδοτήσεις των ευρωπαϊκών πόρων. Το ΣΔΑΜ, όσον αφορά στην ενέργεια, εστιάζει αποκλειστικά σε επενδύσεις μεγάλης κλίμακας αφήνοντας κενό όσον αφορά στις μικρότερης κλίμακας επενδύσεις οι οποίες όμως είναι πιο αποτελεσματικές και επιπλέον συμβάλουν και στην συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών στην μετάβαση της περιοχής τους μέσω των ενεργειακών κοινοτήτων και όχι μόνο. Και εδώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι από το ΣΔΑΜ απουσιάζει οποιαδήποτε αναφορά στις ενεργειακές κοινότητες, οι οποίες είναι σε θέση να μεγιστοποιήσουν το όφελος της ενεργειακής μετάβασης για τις τοπικές κοινωνίες των λιγνιτικών περιοχών, πρακτική η οποία μοιραία δημιουργεί καχυποψία και οδηγεί την τοπική κοινωνία απέναντι στις μεγάλες επενδύσεις Ιδιαίτερα για τη Μεγαλόπολη, όπου έχει τεθεί στόχος (από τη μελέτη της ΑΡΚΑΔΙΑ ΑΕ/REDEPLANAE) να γίνει πόλη μηδενικών εκπομπών CO2 (zero energy city), μέσα από μια συνολική στρατηγική ενεργειακής αναβάθμισης δημόσιων και ιδιωτικών κτιρίων με άξονα την ενεργειακή αναβάθμιση και αυτονόμηση του οικισμού της ΔΕΗ, είναι αυτονόητο ότι θα πρέπει να υπάρξει σημαντική αύξηση του απόλυτου ποσού που προορίζεται για την εξοικονόμηση ενέργειας, κάτι που θα πρέπει να αποτελέσει «εμβληματικό» κατά την προγραμματική περίοδο 2021-27. Είναι λοιπόν σημαντικό να γίνουν διορθωτικές κινήσεις προς την κατεύθυνση ενίσχυσης εν γένει ΜΜΕ που δραστηριοποιούνται σε βιώσιμους οικονομικούς κλάδους με επιπλέον πόρους και κίνητρα, ώστε να τηρούνται και οι προϋποθέσεις επιλεξιμότητας μεγάλων επιχειρήσεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης. Στο παραπάνω πλαίσιο θα πρέπει να επανεξεταστεί η κάλυψη των αναγκών θέρμανσης της Μεγαλόπολης με γνώμονα τη μακροχρόνια βιωσιμότητα των λύσεων και τη συμβατότητά τους με τους μακροχρόνιους εθνικούς και ευρωπαϊκούς στόχους μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Ζ. Ενεργειακές κοινότητες Βασικό συστατικό των σχεδίων μετάβασης θα πρέπει να είναι η μεγιστοποίηση των ωφελειών για τις τοπικές κοινωνίες. Σε αυτή την κατεύθυνση και ειδικότερα για την Μεγαλόπολη, είναι απολύτως αναγκαίο να αξιοποιηθεί ο θεσμός των Ενεργειακών Κοινοτήτων, ένας θεσμός που διαθέτει να δυναμική να κινητοποιήσει την ενεργό συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών στον ενεργειακό μετασχηματισμό και την απολιγνιτοποίηση. ‘Έτσι, αξιοποιώντας και την κείμενη νομοθεσία και κατά τα πρότυπα αντίστοιχων συνεργασιών που συνάπτονται εδώ και πολλά χρόνια σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες θα πρέπει να υπάρξει πρόβλεψη ώστε οι μεγάλες ενεργειακές εταιρίες που θα επενδύσουν στην περιοχή σε καθαρές τεχνολογίες να εντάξουν στην στρατηγική τους την υποχρέωση συνεργασίας με ενεργειακές κοινότητες που θα δημιουργήσουν οι τοπικές κοινωνίες. Παράλληλα, θα πρέπει να υπάρξουν προβλέψεις για διακριτούς πόρους και κίνητρα για την ενίσχυση των ενεργειακών κοινοτήτων μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που θα στοχεύουν στην ανάπτυξη έργων εξοικονόμησης ενέργειας για την κάλυψη των τοπικών αναγκών, ΑΠΕ, κλπ. Θα πρέπει να είναι σαφές ότι η αναγκαία αποκέντρωση της παραγωγής ενέργειας και η στροφή προς την καθαρή ενέργεια διασφαλίζεται επαρκώς μέσω των Ενεργειακών Κοινοτήτων, όπου επιτυγχάνεται και εκδημοκρατισμός του ενεργειακού μοντέλου. Η αξιοποίηση του θεσμού των Ενεργειακών Κοινοτήτων θα συμβάλλει τα μέγιστα στην καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας και παράλληλα στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και στη μεγιστοποίηση της χρήσης καινοτόμων μεθόδων, πρακτικών και έργων, ενώ προωθεί ουσιαστικά τη συλλογικότητα και την κοινωνική συνοχή. Ας μην ξεχνάμε ότι στην Ευρώπη οι Ενεργειακές Κοινότητες αποτελούν έναν σημαντικό «παίκτη» στον ενεργειακό τομέα και το ίδιο θα πρέπει να συμβεί και στη χώρα μας. Η ενεργειακή μετάβαση αποτελεί την μόνη ουσιαστική ευκαιρία για την ευρύτερη δυνατή διάδοση του θεσμού των Ενεργειακών Κοινοτήτων και στην Ελλάδα και καθοριστικής σημασίας για τη Δίκαιη Μετάβαση εν γένει στις λιγνιτικές περιοχές και ειδικότερα στη Μεγαλόπολη. ΟΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗ: Η ενεργειακή μετάβαση σαν ευκαιρία για τον πράσινο οικονομικό μετασχηματισμό Στο πλαίσιο του Τοπικού Σχεδίου Ανάπτυξης (MasterPlan) περιοχής ενεργειακού Δήμου Μεγαλόπολης και Δήμου Γορτυνίας (Δ.Δ. Τρικολώνων) που εκπόνησε η εταιρεία Τεχνικών Συμβούλων «Re.De-Plan Α.Ε. Consultants», για την «ΑΡΚΑΔΙΑ ΑΕ», μετά από εντολή της Περιφέρειας Πελοποννήσου, οι προτάσεις που προέκυψαν βασίστηκαν, τόσο στις προτάσεις των εμπλεκόμενων φορέων και πολιτών και του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου (ΜΕΛΕΤΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ 2014-2020 ΛΕΚΑΝΟΠΕΔΙΟΥ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗΣ), που κατατεθήκαν κατά τον ανοικτό διάλογο που διεξήχθη, όσο και σε προτάσεις της Περιφέρειας Πελοποννήσου και του Δήμου Μεγαλόπολης, που ήταν ώριμες και κοστολογημένες. Αυτές οι προτάσεις δεν ελήφθησαν ουδόλως υπόψη από το εθνικό ΣΔΑΜ, το οποίο δεν αναφέρει καν την ως άνω μελέτη και βεβαίως δεν ασχολήθηκε ούτε να την διαβάσει, ως φαίνεται. Όπως και δεν ασχολήθηκε ουδόλως με τις προτάσεις που έχουν εκφράσει οι πολίτες και οι φορείς που τους εκπροσωπούν. Το ΤΟΠΙΚΟ Σχέδιο Ανάπτυξης (Master Plan) περιοχής ενεργειακού Δήμου Μεγαλόπολης και Δήμου Γορτυνίας (Δ.Δ. Τρικολώνων) λαμβάνει υπόψη ουσιαστικά όλες τις αναδυόμενες αναπτυξιακές ευκαιρίες, όπως εκφράζονται και από το όραμα και από τις προσδοκίες των κατοίκων για την μεταλιγνιτική εποχή, λαμβάνοντας υπόψη τα ισχυρά συγκριτικά πλεονεκτήματα της ευρύτερης περιοχής και τις σύγχρονες προκλήσεις και προβάλλοντας παράλληλα μια συνεκτική στρατηγική εκπλήρωσης των κατευθύνσεων (ευρωπαϊκών και εθνικών) που έχουν τεθεί για τις περιοχές και τις κοινωνίες μετάβασης στην μεταλιγνιτική εποχή. Για την Μεγαλόπολη προτείνεται να τεθεί σε προτεραιότητα η ικανοποίηση του οράματος για την περιοχή, που είναι ο μετασχηματισμός της Μεγαλόπολης σε πόλη μηδενικών εκπομπών και μηδενικών αποβλήτων (zero emissions και zero waste), με άξονες προτεραιότητας : 1. Πράσινη Ενέργεια για μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία: Η Μεγαλόπολη, δεύτερο μεγαλύτερο ενεργειακό κέντρο της Ελλάδας και στη νέα εποχή – Κέντρο «Πράσινης» ενέργειας και κατασκευής πράσινου ενεργειακού εξοπλισμού και επενδύσεων ηλεκτροκίνησης 2. Τοπική Ανάπτυξη και Οικονομία: Προς μια υγιή και πράσινη επιχειρηματικότητα με κοινωνικό πρόσημο με έμφαση στην ανάπτυξη του πρωτογενή και δευτερογενή τομέα - Πρωτογενής Τομέας / Κτηνοτροφικό Πάρκο / Πιλοτικές εγκαταστάσεις για σύγχρονες πρακτικές στην υδροπονία, έξυπνη γεωργία, βιολογικές καλλιέργειες, μελισσοκομεία, κλπ. / Αλυσίδες και κανάλια διάθεσης αγροτικών προϊόντων (supplychains) 3. Περιβάλλον - Ποιότητα Ζωής : Αειφορία και Κυκλική Οικονομία / Μεγαλόπολη: ΠΟΛΗ ZeroEnergy – ZeroWaste: Αποκατάσταση Περιβαλλοντικής Ζημιάς στο λιγνιτικό πεδίο, αξιοποίηση και ανάδειξη φυσικών και πολιτιστικών χαρακτηριστικών, Βελτίωση Ποιότητα Ζωής: Αστικές αναπλάσεις, ενεργειακή ανακαίνιση, πρότυπες παρεμβάσεις μηδενικής κατανάλωσης ενέργειας, οικολογική μετακίνηση και βιώσιμη κινητικότητα, κλπ. 4. Βιώσιμος Θεματικός Τουρισμός – Πολιτισμός: Οικολογικός, εναλλακτικός τουρισμός (φυσιολατρικός, ορειβατικός, περιπατητικός, θρησκευτικός, αρχαιολογικός, κλπ. με άξονα τη φύση και τον πολιτισμό 5. Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού: Εκπαίδευση / Κοινωνική ένταξη – Δομές 6. Έρευνα - Καινοτομία Στο παραπάνω πλαίσιο και αξιοποιώντας όλες τις χρηματοδοτικές ευκαιρίες, επιμένουμε ότι το εθνικό ΣΔΑΜ θα πρέπει να τροποποιηθεί ως προς την Μεγαλόπολη η οποία μπορεί και πρέπει να μετατραπεί σε ΚΕΝΤΡΟ: 1. Πράσινης Ενέργειας – Καθαρής παραγωγής με έργα κατασκευής πράσινου ενεργειακού εξοπλισμού και επενδύσεις ηλεκτροκίνησης και πράσινης επιχειρηματικότητας, 2. Πράσινης Επιχειρηματικότητας, κυκλικής οικονομίας, τεχνολογίας και καινοτομίας. 3. Ποιοτικών προϊόντων με εξαγωγική δυναμική 4. Πολιτισμού με άξονα τους φυσικούς πόρους 5. Πρότυπο θεματικού οικολογικού τουρισμού 6. Πρότυπο Ψηφιακής οικονομίας και εκπαίδευσης Ας σημειωθεί ότι προτείνονται σημαντικές παρεμβάσεις οι οποίες εξειδικεύονται σε 140 περίπου έργα, τα οποία υποστηρίζονται από σειρά δράσεων (υποδομής, οριζόντιων δομών, δράσεις υποστήριξης και λειτουργίας της νέας οικονομίας, κλπ.). Τέλος εκτός των παραπάνω και σε συνέχεια των εξειδικευμένων έργων που έχουμε προτείνει στο Τοπικό Master, το οποίο και επισυνάπτουμε για την ενημέρωση όλων των εκπροσώπων της Πολιτικής Ηγεσίας, αλλά και της Διοίκησης του αρμόδιου Υπουργείου, θεωρούμε αναγκαίο να ληφθούν υπόψη και τα παρακάτω: • Να υλοποιήσει η ΔΕΗ όλες τις συμβατικές της υποχρεώσεις • Να συνεχίσουν μέχρι 31-12-2023 τα 8μηνα • Να εκποιηθεί ο εξοπλισμός και τα χρήματα να χρηματοδοτήσουν o Αποκατάσταση εδαφών και περιβάλλον o Ενίσχυση ανέργων ενεργειακών κοινοτήτων και πρωτογενή τομέα o Επενδύσεις στον τριτογενή τομέα και ειδικότερα της πολιτιστικής κληρονομιάς o Ενίσχυση επιχειρηματικότητας • Να προβλεφτούν αυστηρά στο λεκανοπέδιο οι όποιες ενισχύσεις - κίνητρα • Να δοθεί επειγόντως το πράσινο φως για την ολοκλήρωση των μελετών και κατάρτιση πλήρους φακέλου αδειοδότησης του ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΥ ΠΑΡΚΟΥ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗΣ όπως εγκρίθηκε ΟΜΟΦΩΝΑ με την υπ αριθμ Αποφαση του Περιφερειακού Συμβουλίου, με χρηματοδότηση από τον λιγνιτικό πόρο και να σταματήσουν οι άσκοπες «έρευνες» και οι άσκοπες μελέτες «ναζήτησης» που μονο αναιτιολόγητες σπατάλες προκαλούν. Το έργο μπορει να ολοκληρωθεί σε δυο μόνο χρόνια και μπορεί να αποτελέσει την άμεση απάντηση για νέες επενδύσεις και ανάπτυξη της περιοχής στα νέα δεδομένα. • Να ολοκληρωθεί ταχύτατα το Ειδικό Χωροταξικό • Να επανεξεταστεί το θεματικό Πάρκο αναψυχής ως προς την βιωσιμότητα του • Να ολοκληρωθούν οι αναγκαίες υποδομές • Να χρηματοδοτηθούν από το σχέδιο ανάκαμψης και το υπόλοιπο ΕΣΠΑ 12-20 το πιλοτικό υδροπονίας του ΕΛΓΑ και το πάρκο του Παλαιοντολογικού Μουσείου (Πανεπιστημίου Αθηνών ) • Να χρηματοδοτηθεί πιλοτικό project για υδρογόνο • Να προβλεφτεί κέντρο ΑΠΕ στην Μεγαλόπολη με έμφαση στην αποθήκευση ενέργειας , στο βιοαέριο – βιοκαύσιμα και την παραγωγή υδρογόνου (πλούσιος τόπος σε νερά υπόγεια και υπέργεια) • Να ολοκληρωθεί ταχέως το ΕΠΙΧΕΠΑ και να ξεκινήσουν οι διεργασίες και για τη δεύτερη ΚΑΠ ( ζώνη απολιγνιτοποίησης) που ζητά ο Δήμος Μεγαλόπολης Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΚΑΙ Δ/ΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΜΠΟΥΡΑΣ