Αρχική Προώθηση της Ανακύκλωσης–Ενσωμάτωση των Οδηγιών 2018/851 και 2018/852 της 30ής Μαΐου 2018.Άρθρο 32 Τέλος ταφής – Αντικατάσταση του άρθρου 43 του ν. 4042/2012 (παρ. 4 και 14 άρθρου 1 της Οδηγίας (ΕΕ) 2018/851)Σχόλιο του χρήστη ΔΙΑΔΥΜΑ ΑΕ | 4 Δεκεμβρίου 2020, 14:21
Στο εν λόγω άρθρο εισάγεται για μία ακόμη φορά η επιβολή τέλους ταφής για τα απόβλητα τα οποία διατίθενται σε Χώρους Υγειονομικής Ταφής (ΧΥΤ). Τα τέλος ταφής καθορίζεται σε 15€/τόνο για το 2021 αυξανόμενο κατά 5 €/τόνο μέχρι την τιμή των 35 €/τόνο. Επίσης εισάγεται για πρώτη φόρα και ο όρος της επιβολής τέλους ταφής για τα υπολείμματα τα οποία προέρχονται από τις διαδικασίες επεξεργασίας αποβλήτων, με τιμή που ξεκινά από τα 5€/τόνο για το 2021 αυξανόμενο κατά 5 €/τόνο μέχρι την τιμή των 35 €/τόνο. Δηλαδή γίνεται δεκτό ότι η διαφορά μεταξύ «θάβω ανεπεξέργαστα απόβλητα» και «θάβω υπολείμματα επεξεργασίας» είναι μόλις 10 €/τόνο και μάλιστα για 2 χρόνια, καθώς το 2027 οι δύο τιμές εξισώνονται. Επίσης προβλέπεται η άμεση επιβολή του τέλους ταφής, από το 2021. Τι πρόβλημα δημιουργεί η εν λόγω διάταξη και γιατί δεν προωθεί την ανακύκλωση!΄ Το παράδειγμα της Δυτικής Μακεδονίας. Οικονομική Διάσταση: Η ταφή ανεπεξέργαστων αποβλήτων παραμένει πιο φθηνή λύση από την επεξεργασία τους και ταφή των υπολειμμάτων. Τα τελευταία απόβλητα που οδηγήθηκαν στον ΧΥΤΑ ήταν στις 31/12/2019 με τιμή που είχε καθορισθεί σε 31 €/τόνο. Την ίδια περίοδο λειτουργούσε η ΜΕΑ Δυτικής Μακεδονίας με τιμή που περιελάβανε επεξεργασία και ταφή των υπολειμμάτων σε ποσοστό μικρότερο του 36%, και είχε καθορισθεί σε 52 €/ τόνο. Αν εφαρμοσθούν οι διατάξεις του αρ. 32 στις ανωτέρω τιμές τότε προκύπτουν τα παρακάτω: 2021 2027 Ταφή ανεπεξέργαστων αποβλήτων 31+15 = 46 €/τόνο 31+35 = 66 €/τόνο Ταφή επεξεργασμένων αποβλήτων 52+0,36*5= 53,8 €/τόνο 62+0,36*35=74,6 €/τόνο Επομένως σε κάθε περίπτωση, από οικονομική άποψη, η ταφή ανεπεξέργαστων αποβλήτων παραμένει η φθηνότερη λύση Περιβαλλοντική Διάσταση: Ανάκτηση Υλικών και προετοιμασία για ανακύκλωση Με την λειτουργία της ΜΕΑ έχουν επιτευχθεί δύο στόχοι: Α) η επεξεργασία του βιοαποδομήσιμου κλάσματος των αποβλήτων έχει επιτευχθεί σε ποσοστό μεγαλύτερο του 80% (στόχος >65%) και Β) η ανάκτηση ανακυκλώσιμων υλικών στην ΜΕΑ συμβάλει στην επίτευξη του στόχου της ανακύκλωσης καθώς ανακτώνται και προωθούνται για ανακύκλωση περισσότεροι από 11.000 τόνοι ανά έτος (ποσοστό 60% του στόχου) Γ) η ταφή στο σύνολο των παραγόμενων αποβλήτων έχει περιοριστεί σε ποσοστό μικρότερο του 30% Τελικά και η ταφή ανεπεξέργαστων είναι η πιο φθηνή λύση και ΔΕΝ συμβάλει στην ανακύκλωση οδηγώντας για ταφή χιλιάδες τόνους ανακυκλώσιμων υλικών ανά έτος. Ένα ακόμη σημείο του εν λόγω άρθρου που δημιουργεί αδικίες ως προς την εφαρμογή του είναι αυτό της χρονικής έναρξης του τέλους ταφής από το 2021. Η αδικία έγκειται στο γεγονός ότι, ενώ σε όσους μέχρι και σήμερα διατηρούν και διαχειρίζονται τα απορρίμματα μόνο με την διάθεσή τους ανεπεξέργαστα σε ΧΥΤΑ, τους έχουν δοθεί δεύτερες και τρίτες ευκαιρίες από το 2014 που θα έπρεπε να επιβληθεί τοπ τέλος ταφής, σε όσους έκαναν αυτό που έπρεπε, τους επιβάλλεται ένα επιπλέον πρόστιμο χωρίς να τους δίνεται η δυνατότητα να αντιδράσουν. Επομένως δημιουργούνται τουλάχιστον 2 ταχύτητες στην αντιμετώπιση των ΟΤΑ. Στα παραπάνω θα πρέπει να προστεθεί ότι, αν και η ΔΙΑΔΥΜΑ προσπάθησε το 2018 να τροποποιήσει την περιβαλλοντική αδειοδότηση της ΜΕΑ ώστε αυτή να μπορεί να «παράγει» και δευτερογενές καύσιμο (RDF - SRF) για να μπορεί να διαθέσει προς ενεργειακή αξιοποίηση το ανακτηθέν πλαστικό φιλμ και το χαρτί χαμηλής ποιότητας τα οποία δεν μπορούσαν να αξιοποιηθούν σε παγκόσμιο επίπεδο μετά το «κλείσιμο της αγοράς της Κίνας», οι υπηρεσίες απέρριψαν το αίτημα συστήνοντας στην εταιρεία να προτιμήσει την ανακύκλωση των ανωτέρω υλικών. Η τυχόν έγκριση θα μείωνε το ποσοστό υπολείμματος της ΜΕΑ που οδηγείται σε ταφή κατά 30% και από 36% που είναι σήμερα θα έπεφτε κάτω από το 25%. Δηλαδή όχι μόνο δεν επέτρεψε την αξιοποίηση του υλικού αλλά σε λιγότερο από 2 μήνες από σήμερα θα επιβάλλει και πρόστιμο γιατί αυτό οδηγείται σε ταφή. (Αν αυτό το υπολογίσουμε σε αριθμούς είναι 10.000 τόνοι x 5€/τόνο=50.000 € για το 2021 και 350.000 ευρώ το 2027) Επιπροσθέτως, αν δεχθούμε ότι οι ΟΤΑ και ο ΦοΔΣΑ κάνουν όλες τις αναγκαίες ενέργειες ώστε να είναι σύμφωνοι με τους όρους του προσφάτως εγκεκριμένου ΕΣΔΑ και επιτύχουν τον στόχο ταφής το 2030 σε ποσοστό κάτω του 10%, ακόμη και τότε θα συνεχίσουν να πληρώνουν πρόστιμο ανερχόμενο σε 35 €/τόνο. (Αν αυτό το υπολογίσουμε σε αριθμούς είναι 9.000 τόνοι x 35€/τόνο=315.000 €). Η εφαρμογή του νόμου από το 2021 εμπεριέχει ακόμα ένα τυπικό και διαδικαστικό πρόβλημα. Όπως είναι γνωστό, σύμφωνα με τα αναφερόμενα στην νομοθεσία οι ΦοΔΣΑ έχουν ΗΔΗ εγκρίνει και αποστείλει στου ΟΤΑ την Τιμολογιακή Πολιτική για το 2021, οπότε εάν εφαρμοστούν για το 2021 αυτά που προβλέπονται στο αρ.32, θα πρέπει να εκπονηθούν εκ νέου οι τιμολογιακές πολιτικές και εν συνεχεία να τροποποιηθούν και οι Π/Υ των ΟΤΑ. Από τα παραπάνω προκύπτει αβίαστα ότι το άρ. 32 ΔΕΝ είναι αποδεκτό, ΔΕΝ προωθεί την ανακύκλωση και τιμωρεί αυτόν που προσπαθεί να πετύχει ή/και πετυχαίνει του στόχους. Τέλος, στο σημείο 1 αναφέρεται ότι υπόχρεοι καταβολής του τέλους ταφής είναι οι ΦοΔΣΑ, παρακάτω στο σημείο 8, αναφέρεται ότι το τέλος ταφής συνυπολογίζεται κατά την κατάρτιση του κανονισμού τιμολόγησης των ΦοΔΣΑ και συμπεριλαμβάνεται στο ετήσιο κόστος διαχείρισης, ενώ στο σημείο 4 αναφέρεται ότι το Τέλος Ταφής αποδίδεται στο Πράσινο Ταμείο και θα διατίθεται με βάσει ειδικά χρηματοδοτικά προγράμματα με δικαιούχους τους ΟΤΑ. Δηλαδή, ο ΦοΔΣΑ μετατρέπεται μόνο σε φοροεισπρακτικό μηχανισμό χωρίς να μπορεί να έχει πρόσβαση σε κονδύλια ώστε να μπορεί να βελτιώσει τα αποτελέσματα του. Επειδή αποδεχόμαστε πλήρως την βασική αρχή που διέπει την διαχείριση των αποβλήτων «ο ρυπαίνων πληρώνει», είμαστε σύμφωνοι με την επιβολή κυρώσεων για όποιον δεν τηρεί τα προβλεπόμενα στην νομοθεσία. Προς την κατεύθυνση αυτή σας διατυπώνουμε παρακάτω τις απόψεις μας για την επιβολή του Τέλους Ταφής Πρόταση Εφόσον η πραγματική βούληση της πολιτείας είναι να επιτευχθούν οι στόχοι που τίθενται κατά καιρούς από τους ΕΣΔΑ και την νομοθεσία, προτείνουμε τα παρακάτω: Α) Εφαρμογή στην πράξη της νομοθεσίας που προβλέπει ότι η λειτουργία χωματερής είναι ποινικό αδίκημα. Β) Η ταφή των ανεπεξέργαστων αποβλήτων να γίνει η πιο ακριβή λύση. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με την επιβολή ενός τέλους ταφής το οποίο θα την καθιστά ακριβότερη. Αυτό προτείνεται να είναι ίσο με την μικρότερη τιμή επεξεργασίας που έχει επιτευχθεί σήμερα στις μονάδες επεξεργασίας που λειτουργούν στην χώρα. Εφαρμογή του τέλους ταφής για τα ανεπεξέργαστα απόβλητα που οδηγούνται σε ταφή από 1/1/2024 με αρχική τιμή τα 30 €/τόνο. Γ) Το Τέλος Ταφής στα υπολείμματα επεξεργασίας να ξεκινήσει το 1/1/2028. Σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα, είναι σίγουρο ότι για την δημιουργία μονάδων ενεργειακής αξιοποίησης υπολειμμάτων θα απαιτηθούν τουλάχιστον 6 χρόνια αφού ακόμη και σήμερα δεν έχει χωροθετηθεί καμία τέτοια μονάδα και μετά την χωροθέτηση τους θα πρέπει να ακολουθήσουν η περιβαλλοντική αδειοδότηση, η εκπόνηση των μελετών/προμελετών, η διαγωνιστική διαδικασία και η κατασκευή τους!!! Δ) Να απαλλάσσεται από το τέλος ταφής το ποσοστό υπολειμμάτων επεξεργασίας που οδηγείτε για ταφή και είναι κάτω από το 10%. Ενώ να επιβραβεύονται οι ΟΤΑ και οι ΦοΔΣΑ που πετυχαίνουν καλύτερα αποτελέσματα. Ε) Οι ΦοΔΣΑ να μπορούν να είναι επιλέξιμοι στις προσκλήσεις του Πράσινου Ταμείου, με τις οποίες θα διατίθενται τα ποσά από τα επιβαλλόμενα τέλη ταφής.