Αρχική Δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση για το Εθνικό Πρόγραμμα Πρόληψης Δημιουργίας ΑποβλήτωνΕθνικό Πρόγραμμα Πρόληψης Δημιουργίας ΑποβλήτωνΣχόλιο του χρήστη Φίλιππος Κυρκίτσος - Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης | 18 Μαρτίου 2021, 12:53
  • Σχόλιο του χρήστη 'Φίλιππος Κυρκίτσος - Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης' | 18 Μαρτίου 2021, 12:53

    Παρατηρήσεις και προτάσεις της Οικολογικής Εταιρείας Ανακύκλωσης για το ΕΠΠΔΑ Πληροφορίες: www.ecorec.gr Κυρκίτσος Φίλιππος, Δαλαμάγκα Αντιγόνη και Έλενα Οικονόμου Το Εθνικό Πρόγραμμα Πρόληψης Δημιουργίας Αποβλήτων όπως παρουσιάζεται στη διαβούλευση θέτει ορισμένες βασικές αρχές και ένα θετικό πλαίσιο για την πρόληψη αποβλήτων. Παρόλα αυτά απουσιάζει η στοχοθεσία (με εξαίρεση τα σημεία που ήδη προβλέπονται στόχοι από την ισχύουσα νομοθεσία), τα χρονοδιαγράμματα και η δρομολόγηση των πηγών χρηματοδότησης. Ειδικά για τα απόβλητα τροφίμων, η διαδικασία στοχοθέτησης και ο ποσοτικός στόχος, δεν πρέπει να περιορίζονται σε με μια ασαφή αναφορά στη δέσμευσης της Ελλάδας στο στόχο του ΟΗΕ. Συνεπώς είναι απαραίτητο να καθοριστούν συγκεκριμένοι ποσοτικοί στόχοι και τα χρονοδιαγράμματα επίτευξης, οικονομικά κίνητρα και αντικίνητρα, αλλά και οριστικά και συγκεκριμένα μέτρα που συνδέονται με τον τομέα των αποβλήτων τροφίμων σε εύλογο χρόνο (2021-2022). Συγκεκριμένα για τα χρονοδιαγράμματα, θα πρέπει να τονισθεί, ότι αυτά θα καταστήσουν δυνατή: α) τη θέσπιση και εφαρμογή συγκεκριμένων συνολικών και επιμέρους στόχων, σε εύλογο χρονικό διάστημα (έως το 2022), αλλά και β) την εκπόνηση των απαραίτητων μελετών για την ανάπτυξη της μεθοδολογίας που θα χρησιμοποιηθεί για τον καθορισμό των στόχων. Επιπρόσθετα το ΕΠΠΔΑ πρέπει να συνδεθεί με την υλοποίηση και τα αποτελέσματα του έργου LIFE – IP CEI-Greece «Εφαρμογή της Κυκλικής Οικονομίας στην Ελλάδα» (με συντονιστή το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας). Το έργο LIFE IP CEI Greece είναι το εθνικό LIFE για τα Απόβλητα και υλοποιεί μέχρι το 2027 συγκεκριμένες δράσεις που σχετίζονται με την Πρόληψη Αποβλήτων. Παράλληλα οι αναφορές στη χρηματοδότηση των δράσεων που προτείνονται δεν επαρκούν, καθώς η χρηματοδότηση του επαφίεται στα συνήθη εθνικά και συγχρηματοδοτούμενα χρηματοδοτικά εργαλεία, χωρίς συγκεκριμένες προβλέψεις. Μεταξύ άλλων είναι απαραίτητο να καθοριστεί συγκεκριμένο ποσοστό του προϋπολογισμού όλων ανεξαιρέτως των έργων διαχείρισης αποβλήτων για δράσεις πρόληψης (έργα και δράσεις ενημέρωσης και περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης) που αφορούν στο/α συγκεκριμένο/α ρεύμα/τα αποβλήτων που σχετίζονται με το εν λόγω έργο. Επίσης είναι απαραίτητο να περιληφθεί στο ΕΠΠΔΑ η υποχρέωση των Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΕΔ) στη συμβολή στο σχεδιασμό και στη χρηματοδότηση δράσεων πρόληψης ανάλογα με το προϊόν του κάθε ΣΕΔ. Ένα ακόμα κρίσιμο σημείο είναι η ανάγκη για επέκταση της διαμόρφωσης των εισφορών (eco-modulation) των συμβαλλόμενων παραγωγών προς τα ΣΕΔ με βάση το πραγματικό κόστος διαχείρισης, που προκύπτει από τον συνολικό κύκλο ζωής κάθε προϊόντος. Το eco-modulation θα πρέπει να εφαρμοσθεί, εκτός των συσκευασιών, και σε όλα τα άλλα ρεύματα υλικών ή προϊόντων και ιδίως στα ΑΗΕΕ και τα κλωστοϋφαντουργικά απόβλητα, έτσι ώστε να είναι ενθαρρύνεται ο ορθός οικολογικός σχεδιασμός, από άποψη χρόνου κύκλου ζωής και επιδιορθωσιμότητας. Για να γίνει το ΕΠΠΔΑ ουσιαστικό εργαλείο για την επιτάχυνση της Πρόληψης στην Ελλάδα, θα πρέπει να δρομολογήσει: α) την υποχρέωση για εκπόνηση σχετικών δράσεων και β) την δυνατότητα χρηματοδότησής τους. Εάν δεν το κάνει αυτό θα παραμείνει ένα κείμενο ιδεών με ελάχιστο θετικό αντίκτυπο για τον σκοπό που υποτίθεται γίνεται. Για να γίνει λοιπόν το ΕΠΠΔΑ καταλύτης των εξελίξεων για την Πρόληψη των αποβλήτων, συνοψίζονται ακολούθως κάποιες σημαντικές και ενδεικτικές προτάσεις, που θα πρέπει να ενσωματωθούν στο ΕΠΠΔΑ: 1. Η υποχρεωτική κατάρτιση σχεδίων πρόληψης για κάθε Περιφερειακό Σχεδιασμό σε επίπεδο Περιφέρειας. 2. Η υποχρεωτική κατάρτιση σχεδίων πρόληψης από τους ΟΤΑ Α Βαθμού. 3. Η υποχρεωτική κατάρτιση σχεδίων πρόληψης για κάθε ΣΕΔ (για το/τα υλικό/ά ή προϊόν/ντα που διαχειρίζεται, υπό την επίβλεψη του ΕΟΑΝ). 4. Άμεσος (μέσα στο 2021) προσδιορισμός των εισφορών στα ΣΕΔ με eco-modulation και εφαρμογή του για τις εισφορές του 2022. Υπεύθυνος της υλοποίησης πρέπει να είναι ο ΕΟΑΝ. 5. Η δρομολόγηση της οριστικής κατάργηση της πλαστικής σακούλας μεταφοράς και ο καθορισμός του χρονοδιαγράμματος κατάργησης, που θα προκύψει από την άμεση (εντός του 2021) διαβούλευση μεταξύ όλων των εμπλεκομένων. 6. H εκπόνηση μελέτης/ οδηγού καλών πρακτικών για την πρόληψη ή τις βέλτιστες εναλλακτικές επιλογές των πλαστικών μιας χρήσης. 7. Η δέσμευση για ελάχιστο ποσοστό χρηματοδότησης δράσεων/έργων Πρόληψης από κάθε προϋπολογισμό χρηματοδοτούμενου έργου ΔΣΑ στην Ελλάδα, με αρχή μέσα στο 2021. 8. Υποχρέωση ώστε μέρος (προτείνεται το 30%) του μελλοντικού τέλους ταφής να προορίζεται για δράσεις πρόληψης στους κατά τόπους ΟΤΑ, που το έχουν πληρώσει (π.χ. εκπόνηση τοπικού σχεδίου Πρόληψης, υλοποίηση εκστρατειών ενημέρωσης, δράσεις μείωσης των πλαστικών μιας χρήσης, υποστήριξη της εστίασης για μείωση της σπατάλης τροφίμων κ.α.). Το υπόλοιπο 70% προτείνεται να αξιοποιείται για την ενίσχυση των υποδομών ΔσΠ για ανακυκλούμενα υλικά και οργανικά υλικά ή για την δημιουργία βασικών υποδομών (π.χ. Πράσινα Σημεία, Κέντρα Δημιουργικής Επαναχρησιμοποίησης – ΚΔΕΥ, Κέντρα Διαλογής Ταξινόμησης για ΑΗΗΕ– ΚΔΤ) ανάλογα τις κατά τόπους ανάγκες. 9. Υποχρέωση των ΟΤΑ για ελάχιστη χρηματοδότηση δράσεων Πρόληψης και ενημέρωσης με κόστος min 2-4 €/κάτοικο/έτος. Στις δράσεις αυτές θα μπορούν να συμπεριλαμβάνονται πιλοτικά προγράμματα ή ενημερωτικές εκστρατείες για την ΔσΠ, την οικιακή κομποστοποίηση, την εφαρμογή του ΠΟΠ, την μείωση των πλαστικών και την μείωση της σπατάλης τροφίμων. Αυτό το κόστος για τους δήμους μπορεί να μειώσει το κόστος ΔΣΑ πολλαπλάσια και θα πρέπει να ιδωθεί από τους δήμους ως κερδοφόρα επένδυση για το παρόν και το μέλλον.