Αρχική Νέο Σχέδιο Δράσης της Ελλάδας για την Κυκλική Οικονομία – Οδικός ΧάρτηςΝέο Σχέδιο Δράσης της Ελλάδας για την Κυκλική Οικονομία – Οδικός ΧάρτηςΣχόλιο του χρήστη Γαρυφαλιά Π Πιτσάκη | 12 Απριλίου 2021, 16:50
  • Σχόλιο του χρήστη 'Γαρυφαλιά Π Πιτσάκη' | 12 Απριλίου 2021, 16:50

    Χαιρόμαστε ιδιαίτερα που το Νέο Σχέδιο Δράσης της Ελλάδας για την Κυκλική Οικονομία είναι τόσο λεπτομερές και φιλόδοξο. Η κυκλική οικονομία είναι μια αναγκάια αλλαγή στον τρόπο λειτουργίας της κοινωνίας αλλά επιπλέον προσφέρει ιδιαίτερες ευκαιρίες για καινοτομία και δημιουργικότητα. Η 3QUARTERS είναι μια επώνυμη μάρκα αξεσουάρ μόδας που ιδρύθηκε το 2015 στην Αθήνα, μία από τις πρωτοπόρες και καινοτόμες επιχειρήσεις στο χώρο της μόδας στην Ελλάδα. Δέσμευση μας είναι οι αρχές του βιώσιμου σχεδιασμού και η υπεύθυνη δημιουργικότητα. Ήδη από το 2015 χρησιμοποιούμε έναν εντελώς κυκλικό τρόπο λειτουργίας και τηρούμε πολιτική μηδενικών απορριμμάτων (zero waste). Χρησιμοποιούμε αποκλειστικά ρετάλια από τέντες αθηναικών μπαλκονιών τα οποία και επαναχρησιμοποιούμε. Προμηθευόμαστε όλη την πρώτη ύλη μας σε τοπικό επίπεδο, βοηθώντας τεντάδες με την αποκομμιδή παλιών υφασμάτων και ρεταλιών που έχουν ξεμείνει στα ράφια τους για χρόνια. Επιπλέον, προσφέρουμε δωρεάν επισκευές και ζητάμε από τους πελάτες μας να μας επιστρέψουν τα παλιά και μη επισκευάσιμα πλέον προιόντα 3QUARTERS για να ανακυκλωθούν από εμάς. Είμαστε υπεύθυνοι όχι μόνο για την παραγωγή αλλά και για τη διαχείρηση των προιόντων μας μετά το τέλος της ζωής τους. Τα υφάσματα που χρησιμοποιούνται από τη βιομηχανία τεντών είναι σχεδόν αποκλειστικά από πολυεστέρα. Από όσο ξέρουμε, και παρά τις οδηγίες της ΕΕ, η αποκομμιδή και περιβαλλοντικά σωστή επεξεργασία παλιών υφασμάτων τεντών είναι σχεδόν ανύπαρκτη στην Ελλάδα. Είναι συχνό φαινόμενο να βρίσκουμε παλιές, κατεβασμένες τέντες στους κάδους απορριμάτων και είναι βέβαιο ότι καταλήγουν σε χώρους ταφής. Πρόκειται για συνθετικά υφάσματα σε τεράστιες ποσότητες που θα πάρουν δεκαετίες να διασπαστούν. Δυστυχώς, την ίδια τύχη έχουν και τα ρετάλια ή παλία υφάσματα (dead stock) από τους κατά τόπους τεντάδες, με τη διαφορά ότι η διαδρομή τους στη χωματερή είναι σχεδόν αόρατη. Πρόκειται για εκατοντάδες τόνους υφασμάτων, χρησιμοποιημένα και ρετάλια που καταλήγουν σε χωματερές σε ετήσια βάση. Μέχρι τώρα, έχουμε διασώσει και μετασκευάσει τουλάχιστον 4 τόνους υφασμάτων, με αυξητικούς ρυθμούς κάθε χρόνο. Μερικές ιδέες για το Νέο Σχέδιο Δράσης της Ελλάδας για την Κυκλική Οικονομία. 1. Με την εμπειρία μας στη διαχείρηση παλιών υφασμάτων, το ήδη εφαρμοσμένο και επιτυχημένο επιχειρηματικό μοντέλο κυκλικότητας και μηδενικών απορριμμάτων και την επιτυχημένη παρουσία των προιόντων μας σε διεθνές επίπεδο, πιστεύουμε ότι θα μπορούσαμε να βοηθήσουμε στο Νέο Σχέδιο Δράσης της Ελλάδας για την Κυκλική Οικονομία. Πιο συγκεκριμένα: Στις Δράσεις για τη Βιώσιμη Παραγωγή και τα σημεία Π.5 και Π.7, είμαστε διαθέσιμοι να μοιραστούμε την τεχνογνωσία και εμπειρία ετών στη διαμόρφωση των κριτηρίων βιώσιμης παραγωγής και προσδιορισμό προδιαγραφών για δευτερογενή υλικά και βιώσιμα προιόντα. Ειδικά στις επιχειρηματικές πολιτικές μηδενικών αποριμάτων, έχουμε ήδη ένα πλήθος ιδεών και επιτυχημένων πρωτοβουλιών. Στις Δράσεις για Βιώσιμη Κατανάλωση και το σημείο Κ.5, μετά από χρόνια ενημέρωσης του του κοινού και συμμετοχές σε πρωτοβουλίες και δράσεις μηδενικών απορριμάτων, θα μπορούσαμε να αναλάβουμε την οργάνωση επιμορφωτικών δράσεων σε τοπική και εθνική κλιμακα. Η ενημέρωση του κοινού είναι από τουε κεντρικούς πυλώνες της δουλειάς μας, και διακρίνουμε ήδη μια σημαντική ανταπόκριση από πολίτες και επαγγελματίες της βιομηχανίας τεντών. Στις Δράσεις για λιγότερα απορρίματα με μαγαλύτερη αξία και στις Δράσεις για κλωστουφαντουργικά προιόντα και τα σημεία Α.4, Α.5, Α.8 και Ε.5.1, έχουμε μια σειρά από ιδέες και προτάσεις σε αποκεντρωμένη κλίμακα που θα βοηθούσαν την εναλλακτική διαχείρηση απορριμάτων και παραπροιόντων κλωστουφαντουργίας. Είμαστε ήδη σε ένα κύκλο που αντιμετωπίζει κοινά προβλήματα και αναζητά κοινές λύσεις, σαν παραγωγοί και διαχειριστές δευτερογενών πρώτων υλών. Ειδικά στο σημείο Ε.5.2, η ξεχωριστή αποκομιδή κλωστουφαντουργικών προιόντων θα πρέπει να ακολουθείται από ένα συνολικό σχέδιο διαχείρησής τους. Η συνήθης πρακτική είναι η αποστολή σε χώρες του εξωτερικού προς καταστροφή και ύφανση εξ’αρχης. Η επανάχρηση μπορεί να λάβει κεντρικό ρόλο και να γίνει τοπικά και ολοκληρωμένα. Με τα κατάλληλα κίνητρα και οργάνωση, η ίδρυση τοπικών ΜΜΕ και ΠΜΕ που μπορούν να επαναχρησιμοποιούν τοπικά παραπροιόντα κλωστουφαντουργίας, θα ήταν οικονομικά και κοινωνικά επωφελής. Στις Οριζόντιες Δράσεις και τα σημεία Ο.1, Ο.3 και Ο.4, πιστεύουμε πως θα μπορούσαμε να βοηθήσουμε με τεχνογνωσία και εμπειρία ετών. Θα θέλαμε να είμαστε μέρος της συζήτησης και να συνδράμουμε στη δημιουργία ενός ευρέος δικτύου βιώσιμων παραγωγών. Ο χώρος της μόδας, αν και δεν είναι από τους μεγαλύτερους στη χώρα, θα μπορούσε να αποτελέσει παράδειγμα και να πρωτοπορήσει στην επίτευξη φιλόδοξων στόχων βιωσιμότητας. 2. Ταυτόχρονα, θα θέλαμε να ζητήσουμε το σαφή διαχωρισμό ανακύκλωσης και επανάχρησης, ιδιαίτερα σε θέματα πιστοποίησης, ενημέρωσης και επιχορήγησης. Η επανάχρηση πρώτων υλών είναι το πρώτο και πιο σημαντικό στάδιο στην κυκλική οικονομία και η ενημέρωση του κοινού και σήμανση προιόντων θα πρέπει να το κάνει σαφές και κατανοητό. Στο σημείο Π.3 για παράδειγμα, η σήμανση και πιστοποίηση προιόντων που είναι αποτέλεσμα επανάχρησης θα ήταν ιδιαίτερα σημαντική. Ειδικά μιας και στο χώρο της μόδας έχουν ήδη αρχίσει να εμφανίζονται μάρκες και προιόντα που διαφημίζονατι ως “βιώσιμα” χωρίς κανένα στοιχείο και καμία λεπτομέρεια (greenwashing). Συγκενικά, το σημείο Π.5 τα κριτήρια βιώσιμης παραγωγής θα πρέπει να είναι σαφή και διαστρωματωμένα, χωρίς να επιτρέπουν παρερμηνίες. Από την άλλη μεριά, ως δημιουργοί νέων προιόντων με παλιά υφάσματα, είμαστε σε έναν συνεχή αγώνα εύρεσης νέων πρώτων υλών. Τις περισσότερες φορές αυτό συμπεριλαμβάνει ενημέρωση των πιθανών προμηθευτών από το μηδέν για την αξία και χρησιμότητα αυτών των υφασμάτων και την ανάγκη να μην αποριφθούν στο περιβάλλον. Το σημείο Α.6 είναι ιδαίτερα σημαντικό για τον αποχαρακτηρισμό παραπροιόντων σαν αποβλήτων, αλλά στο βαθμό που αυτά θα θεωρούνται εξίσου αναγκαία να διαχειριστούν, ειδικά όταν υπάρχουν άλλοι παραγωγοί, όπως εμείς, που μπορούν να το κάνουν. Αλλιώς, η σήμανση παραπροιόντων σαν μη-αποβλήτων, μπορεί εύκολα να οδηγήσει στην απόρριψή τους χωρίς συνέπειες. Η ηλεκτρονική τιμολόγιση αποτελεί ένα καλό παράδειγμα ελέγχου των υφασμάτων που χρησιμοποιούνται στην παραγωγή και αυτών που ξεμένουν. Με αυτόν τον τρόπο θα αποτρέπεται η “εξαφάνιση” αποθεμάτων και παραπροιόντων και η ανάγκη διαχείρησής τους. Στα σημεία Α.5 και Α.8, σαν μέρος των συστημάτων εναλλακτικής διαχείρησης θα πρέπει να υπάρχουν σαφή αντικίνητρα για την απόριψη κλωστουφαντουργικών παραπροιόντων και την ενεργή δημιουργία δικτύων και αγορών με σκοπό την επίτευξης εύκολων και συμφέρουσων συναλλαγών για όλα τα μέρη. Αντίστοιχες ιδιωτικές και κρατικές πρωτοβουλίες είναι ήδη επιτυχημένα εφαρμοσμένες σε χώρες της Ευρώπης. 3. Τέλος, θα θέλαμε να επισημάνουμε τη σημασία των ήδη υπαρχόντων πρωτοβουλιών και επιχειρήσεων που εφαρμόζουν ένα κυκλικό επιχειρηματικό μοντέλο. Οικονομικά κίνητρα για: βιώσιμη παραγωγή (όπως Π.1, Π.2, Π.4), βιώσιμη κατανάλωση (Κ.4), απόβλητα με μεγαλύτερη αξία (όπως κλωστουφαντουργικά Α.5, Α.8 και Ε.5.1) και οριζόντιες δράσεις (Ο.8, Ο.17) θα πρέπει να επεκταθούν και σε υπάρχουσες, αποδεδειγμένα επιτυχημένες επιχειρήσεις. Όντας ΜΜΕ σε έναν νέο, καινοτόμο χώρο, αντιμετωπίζουμε πολλά από τα κοινά οικονομικά προβλήματα καινοφανών επιχειρήσεων (startups) και έντονο ανταγωνισμό από μεγάλες εταιρείες γρήγορης μόδας που αποτελούν μεγάλο μέρος του περιβαλλοντικού και καταναλωτικού προβλήματος. Ιδιαίτερα μιας και καινοτόμες ΠΜΕ και ΜΜΕ διαθέτουν τις βάσεις και την εμπειρία και θα μπορούσαν να μεγαλώσουν σε κλίμακα πιο γρήγορα, και να αποτελέσουν κέντρα τοπικών δικτύων. Ένα τελαυταίο σημείο αφορά το ήδη ανπτυσσόμενο δίκτυο δημιουργών στο χώρο της μόδας που δυσκολεύονται να ξεκινήσουν επιχειρηματικά λόγω μεγάλου κόστους έναρξης μιας νέας επιχείρησης. Πρόκειται για πολλές μικρές πρωτοβουλίες που έχουν έτοιμα σχέδια και προιόντα και είναι έτοιμες να προχωρήσουν σε παραγωγή προιόντων από επαναχρησιμοποιημένο πλαστικό μιας χρήσης. Δυστυχώς, δεν υπάρχουν καν θετημένοι ΚΑΔ “ανωκύκλωσης” (upcycling) και δημιουργικής επανάχρησης. Ένας ΚΑΔ επανάχρησης ρεταλιών, στοκ, παραπροιόντων κλωστουφαντουργίας τεντών, ιστίων σκαφών, πλαστικών υφασμάτων κτλ, μπορεί να καθορίσει ξεκάθαρα τις βιώσιμες επιχειρήσεις κυκλικής οικονομίας. Θα επέτρεπε επίσης, την στοχευμένη εφαρμογή οικονομικών κινήτρων και μέτρων (όπως χρηματοδοτήσεις, επιδοτήσεις,μείωση ΦΠΑ, μειώσεις φόρου κτλ) στον συγκεκριμένο ΚΑΔ. Η θέτηση ενός τέτοιου ΚΑΔ, μαζί με τα πιθανά οικονομικά κίνητρα του σημείου Π.1 θα ήταν ιδιαίτερα βοηθητικά με άμεσο αποτέλεσμα τη δραστηριοποίηση βιώσιμων ΠΜΕ και ΜΜΕ σε πολύ σύντομο χρόνο. Ευχαριστούμε για την ευκαιρία να καταθέσουμε τις προτάσεις και ιδέες μας και ευχόμαστε κάθε επιτυχία. Γαρυφαλιά Π. Πιτσάκη, Αρχιτέκτων ΕΜΠ, TU DELFT, ιδρυτής του βιώσιμου brand 3QUARTERS