Αρχική Νέο Σχέδιο Δράσης της Ελλάδας για την Κυκλική Οικονομία – Οδικός ΧάρτηςΝέο Σχέδιο Δράσης της Ελλάδας για την Κυκλική Οικονομία – Οδικός ΧάρτηςΣχόλιο του χρήστη Δημοσθένης Σαρηγιάννης | 12 Απριλίου 2021, 17:41
  • Σχόλιο του χρήστη 'Δημοσθένης Σαρηγιάννης' | 12 Απριλίου 2021, 17:41

    ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΠΟΛΥΤΕΧΝΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΧΗΜΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΤΟΜΕΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ Διευθυντής Καθηγητής Δημοσθένης Α. Σαρηγιάννης ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Πρόεδρος Καθηγητής Δημοσθένης Α. Σαρηγιάννης ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΤΟΞΙΚΟΛΟΓΙΑΣ Α' Αντιπρόεδρος Καθηγητής Δημοσθένης Α. Σαρηγιάννης Στο «Νέο Σχέδιο Δράσης της Ελλάδας για την κυκλική οικονομία» παρατηρείται η έλλειψη αναφοράς στην έννοια των “Safe and Sustainable by design” υλικών και προϊόντων. Ο όρος αφορά στον σχεδιασμό της παραγωγής υλικών και προϊόντων με έμφαση στην ασφάλεια και τη βιωσιμότητα (αειφορία) από τα πρώιμα κιόλας στάδια του σχεδιασμού τους. Η συγκεκριμένη πολιτική είναι σύμφωνη και έρχεται να υλοποιήσει σε εθνικό επίπεδο έναν από τους βασικούς πυλώνες της νέας ευρωπαϊκής Στρατηγικής για Χημικά Προϊόντα για Βιωσιμότητα η οποία δημοσιεύθηκε από την ΕΕ στο τέλος του 2020 και της Πράσινης Συμφωνίας με την δημιουργία ενός μη τοξικού περιβάλλοντος για όλους. Βασικοί λόγοι για τους οποίους θεωρείται σημαντική αυτή η προσθήκη είναι : ● ότι έχει διαπιστωθεί πως τοξικά χημικά υπάρχουν καθόλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής ενός προϊόντος και επηρεάζουν την ανθρώπινη υγεία ( νοσηρότητα, θνησιμότητα) και το περιβάλλον ● όταν τα τοξικά χημικά εισέρχονται στον κύκλο διαχείρισης σε μεγαλύτερη ποσότητα από αυτήν που εξέρχονται δημιουργούν το φαινόμενο της βιοσυσσώρευσης ( εξαιρετικά επικίνδυνο για ουσίες μη βιοαποικοδομησιμες) ● ότι τα μη ασφαλή προϊόντα της ανακύκλωσης εκθέτουν τους εργαζόμενους στις αντίστοιχες μονάδες σε κίνδυνο και θίγουν την ασφάλειά τους (για παράδειγμα τοξικά υγρά μπαταριών ) Για τους παραπάνω λόγους θεωρούμε επιτακτική την ανάγκη να ληφθούν ορισμένα μέτρα προς αυτή την κατεύθυνση. ● Χρηματοδότηση για έρευνα και καινοτομία στον τομέα της παρακολούθησης στον τομέα των τοξικών στους κύκλους ροών προϊόντων και υλικών - δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας ● Ερευνητικά προγράμματα για τη δημιουργία νέων υλικών ή την αδρανοποίηση (mineralisation) τοξικών παραγόντων - σχεδιασμός προϊόντων αντί για αντικατάσταση των ήδη υπαρχόντων που θα πληρούν εξαρχής τις προδιαγραφές ασφαλείας με αποτέλεσμα οικονομικό όφελος ● Ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών σε θέματα τοξικότητας, έτσι ώστε να τηρούν τους κανόνες και να μην κινδυνεύουν από τη μη σωστή χρήση των προϊόντων ● Οι διάφοροι τομείς της βιομηχανίας / φορείς ανακύκλωσης να υποβάλλουν ετησίως τις ποσότητες κάθε τοξικής ουσίας που απελευθερώνεται στο περιβάλλον μέσω των εργασιών τους ● Η θέσπιση κανόνων από το αρμόδιο υπουργείο για τον έλεγχο της χρήσης των χημικών στην παραγωγή με σκοπό την ελάττωση τους Ένα αποδοτικό δίκτυο βιομηχανικής συνεργασίας με την συμβολή της ελληνικής ακαδημϊκής κοινότητας, της έρευνας και της καινοτομίας θα στοχεύει στην καλύτερη διαχείριση των πόρων και θα συμβάλλει στην εφαρμογή της “Safe and Sustainable by design” πολιτικής σε ό,τι αφορά στην ανάπτυξη της κυκλικής οικονομίας. Γι’αυτό προτείνουμε την ένταξη της αρχής των Safe and Sustainable by Design υλικών και προϊόντων στις οριζόντιες δράσεις ως βασική αρχή ανάπτυξης της κυκλικής οικονομίας στην Ελλάδα, ως πλαίσιο διακυβέρνησης της κυκλικής οικονομίας και ως χρηματοδοτικό εργαλείο ανάπτυξης καινοτόμων δράσεων που θα επιτρέψουν στη χώρα να ηγηθεί της πανευρωπαϊκής προσπάθειας για ένα μη τοξικό περιβάλλον και την υλοποίηση της Πράσινης Συμφωνίας ως το κυρίαρχο αναπτυξιακό πρότυπο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το Εθνικο Σχέδιο Δράσης για την Κυκλική Οικονομία σε συνδυασμό με την πολιτική απολιγνιτοποίησης και δίκαιης μετάβασης αποτελούν μια μοναδική ευκαιρία για να κάνει η χώρα μας πολλαπλά βήματα προς τα εμπρός στην κατεύθυνση της βιώσιμης ανάπτυξης. Είναι και μια ευκαιρία για να βρεθούμε από παραδοσιακά ουραγοί της Ευρωπαϊκής οικογένειας σε θέματα περιβαλλοντικής διαχείρισης και ανάπτυξης στις πρώτες θέσεις σε αυτό το νέο πλαίσιο άμιλλας για οικονομική ανάπτυξη που θα υπηρετεί την περιβαλλοντική, οικονομική και κοινωνική βιωσιμότητα διαφυλάττοντας το αγαθό που ιδιαίτερα αυτή τη χρονιά και από το στόμα του Πρωθυπουργού έχει ανακηρυχθεί ως το πιο σημαντικό: τη δημόσια υγεία. Επίσης σε ό,τι αφορά στην αξιοποίηση αποβλήτων ως πλουτοπαραγωγικοί πόροι είναι σημαντικό να δωθεί έμφαση στην έννοια του βιοδιϋλιστηρίου για την πληρέστερη αξιοποίηση των βασικών στερεών αποβλήτων της ελληνικής οικονομίας (με υψηλό οργανικό περιεχόμενο) όχι μόνο για την ανάκτηση ενέργειας αλλά πριν από αυτό για την δημιουργική τους αξιοποίηση για παραγωγή χημικών και φαρμακευτικών προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας. Οι δράσεις στην κατεύθυνση αυτή θα πρέπει να εντατικοποιηθούν ώστε το Εθνικό Σχέδιο Δράσης να είναι σύμφωνο με την πυραμίδα διαχείρισης αποβλήτων της ΕΕ (η οποία αναφέρεται στην ανάκτηση ενέργειας μόνο ως το προτελευταίο στάδιο πριν την εναπόθεση των αποβλήτων στο έδαφος).