Αρχική Δημόσια Διαβούλευση για το Σχέδιο Νόμου «Ολοκληρωμένο Πλαίσιο για τη Διαχείριση Αποβλήτων»Άρθρο 30 Απόβλητα Εκσκαφών, Κατασκευών και Κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ) (Τέταρτο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 11 της Οδηγίας 2008/98/ΕΚ όπως έχει τροποποιηθεί από την περ. β’ της παρ. 12 του άρθρου 1 της Οδηγίας (ΕΕ) 2018/851)Σχόλιο του χρήστη ΚΟΣΜΑΣ ΚΑΝΟΝΙΔΗΣ | 9 Ιουνίου 2021, 14:56
Για ακόμη μια φορά γινόμαστε μάρτυρες ενός νομοθετικού πισωγυρίσματος και ειδικά για ένα τόσο σοβαρό θέμα, όπως αυτό της διαχείρισης των ΑΕΚΚ. Στο τέλος της ημέρας θα πρέπει να σκεφτούμε αν πραγματικά οι αλλαγές που προωθούνται με το άρθρο αυτό είναι προς τη σωστή κατεύθυνση ή αν αποσκοπούν σε κάτι άλλο… Αρχικά θα ήθελα να επισημάνω και να ρωτήσω τους συντάκτες της αιτιολογικής έκθεσης, ποιο είναι το νόημα της αιτιολόγησης του άρθρου 30 ; Δύο πράγματα μπορεί να συμβαίνουν: 1) ή δεν έχουν καταλάβει τι έχουν γράψει, 2) ή δεν είχαν τι να γράψουν. Η αιτιολόγηση, λοιπόν, του άρθρου 30 και με τα όσα αυτό αναφέρει στις διατάξεις του, στερείται επιχειρημάτων τεκμηρίωσης και δεν υπάρχει εμφανής συνάφεια ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τα άρθρα 2, 3 και 4. Κατά τη γνώμη μου το εν λόγω άρθρο προσβάλλει κατάφορα το θεσμό της ανακύκλωσης εν γένει, καθώς από τη μια μεριά «πετάει στο καλάθι των αχρήστων» τη μεγάλη προσπάθεια που γίνεται όλα αυτά τα χρόνια από τα ΣΣΕΔ και από την άλλη θέτει εν αμφιβόλω τη βιωσιμότητα του όλου εγχειρήματος (βιωσιμότητα ΣΣΕΔ, μονάδων διαχείρισης ΑΕΚΚ, επιχειρήσεων συλλογής-μεταφοράς ΑΕΚΚ κλπ). Ο διαχωρισμός των έργων σε υπόχρεα και μη υπόχρεα ως προς τη διαχείριση των ΑΕΚΚ, προφανώς και δημιουργεί ανισότητες παρά να αμβλύνει τις ήδη υπάρχουσες. Δεν είναι δυνατόν έργα της Υποκατηγορίας Α1, τα οποία βάσει της παρ. 1, του άρθρου 1 του Ν. 4014/2011 ενδέχεται να προκαλέσουν πολύ σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον, να εξαιρούνται από τις διατάξεις της εναλλακτικής διαχείρισης των αποβλήτων και πιο συγκεκριμένα των ΑΕΚΚ. Το μέγεθος αυτών των έργων και η μεγάλης κλίμακας εργασίες κατασκευής τους, συν το γεγονός ότι συνδυάζονται σε πολλές των περιπτώσεων χωρικά με προστατευόμενες περιοχές Natura 2000, θα έπρεπε να αποτελούν τον ορισμό των έργων, τα οποία απαραίτητα θα πρέπει να τηρούν το σύνολο των διατάξεων της εναλλακτικής διαχείρισης των αποβλήτων και πιο συγκεκριμένα των ΑΕΚΚ. Επιπλέον, αντίστοιχη απορία δημιουργεί και ο αυθαίρετος διαχωρισμός των έργων της Υποκατηγορίας Α2 (τα οποία βάσει της παρ. 1, του άρθρου 1 του Ν. 4014/2011 ενδέχεται να προκαλέσουν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον), ως προς την απαίτηση για διαχείριση των παραγόμενων ποσοτήτων ΑΕΚΚ μέσω των ΣΣΕΔ. Είναι δυνατόν να εξαιρούνται έργα οδοποιίας, ύδρευσης, αντιπλημμυρικά και λιμενικά, όταν αυτά στο σύνολό τους παράγουν πολύ μεγάλες (αν όχι τις μεγαλύτερες) ποσότητες ΑΕΚΚ ; Είναι δυνατόν η διαχείριση των μεγάλων αυτών ποσοτήτων AEKK να γίνεται χωρίς την εποπτεία των αρμόδιων ΣΣΕΔ, τα οποία είναι και τα μόνα που μπορούν να διαφυλάξουν την ορθή διαχείριση αυτών ; Είναι δυνατόν ο κάθε «υπεύθυνος» μηχανικός ενός έργου να μπορεί να υποκαθιστά το ρόλο του ελεγκτή, ως προς τη χρηστή διαχείριση των ΑΕΚΚ, ρόλο τον οποίο κατέχει το κάθε αδειοδοτημένο ΣΣΕΔ από τον ΕΟΑΝ ; Είναι δυνατόν ο παραγωγός και διαχειριστής των ΑΕΚΚ ενός έργου να είναι παράλληλα και ελεγκτής του εαυτού του ; Σε ό,τι αφορά τις ΑΕΠΟ και τα όσα αυτές αναφέρουν στις διατάξεις τους σχετικά με τη διαχείριση των ΑΕΚΚ και της περίσσειας των υλικών εκσκαφών, έχει διαπιστωθεί σε πολλές των περιπτώσεων ότι αυτές από μόνες τους δεν είναι σε θέση να επιβάλλουν τη σωστή διαχείριση των ΑΕΚΚ. Το κακό ξεκινάει από την απαράδεκτη Εγκύκλιο με αρ. πρωτ. οικ. 4834/25-1-2013, η οποία δυστυχώς δεν έχει καταργηθεί ακόμα και που εξαιρεί ουσιαστικά τη διαχείριση της περίσσειας των υλικών εκσκαφών που προέρχονται από δημόσια έργα μέσω εγκεκριμένων ΣΣΕΔ. Η αναφορά στην Εγκύκλιο ότι «Σε κάθε περίπτωση η διαχείριση της περίσσειας των εκσκαφών θα πρέπει γίνεται με ορθό περιβαλλοντικά τρόπο», προσβάλει την ίδια την έννοια της ανακύκλωσης και της ορθής διαχείρισης των αποβλήτων. Υπάρχει μια συνεχόμενη παρανόηση για το ποιος είναι αυτός ο «ορθός περιβαλλοντικά τρόπος» διαχείρισης των υλικών (αποβλήτων) αυτών. Η παρανόηση αυτή ενισχύεται ακόμα περισσότερο με την αναφορά στην παρ. 2 του άρθρου 30 ότι «Η διαχείριση της περίσσειας υλικών εκσκαφών με κωδικό ΕΚΑ 17 05 04 (υλικά εκσκαφών τα οποία διαχειρίζονται εκτός εργοταξίου) γίνεται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην ΑΕΠΟ του οικείου έργου» και «Για τα ανωτέρω υλικά εκσκαφών, καθώς και για τα ΑΕΚΚ που διαχειρίζονται εντός του εργοταξίου, δεν απαιτείται σύμβαση με ΣΣΕΔ ή δημιουργία ΑΣΕΔ εκτός εάν αυτό προβλέπεται στη σχετική ΑΕΠΟ και με την επιφύλαξη της παρ. 3.». Στο σημείο αυτό, προτείνω τη διαγραφή του συνόλου των διατάξεων που αφορούν στη διαχείριση των ΑΕΚΚ και της περίσσειας των υλικών εκσκαφών και την προσθήκη της κάτωθι ξεχωριστής και ξεκάθαρης παραγράφου: «Για τη διαχείριση των ΑΕΚΚ και της περίσσειας υλικών εκσκαφών που προέρχονται από κάθε είδους δημόσια και ιδιωτικά έργα, απαιτείται σύναψη σύμβασης με τα αρμόδια εγκεκριμένα Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης ΑΕΚΚ, σύμφωνα με την ΚΥΑ Αριθμ. 36259/1757/Ε103/2010, εφόσον τα έργα βρίσκονται στη γεωγραφική εμβέλεια των Συστημάτων αυτών. Η εποπτεία και ο έλεγχος της όλης διαδικασίας διενεργείται αποκλειστικά και μόνο από τα εν λόγω αρμόδια εγκεκριμένα Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης ΑΕΚΚ. Η υποχρέωση αυτή ισχύει ανεξαρτήτως περιβαλλοντικής κατηγοριοποίησης του έργου και ανεξαρτήτως εάν για το έργο έχει εκδοθεί ή όχι ΑΕΠΟ. Σε κάθε περίπτωση, ο ορθός περιβαλλοντικά τρόπος διαχείρισης θα καθορίζεται μετά από σύμφωνη γνώμη του αρμόδιου Συστήματος Εναλλακτικής Διαχείρισης, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες και τις τοπικές συνθήκες της περιοχής του έργου.».