Αρχική Εθνικός Κλιματικός Νόμος – Μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα και προσαρμογή στην κλιματική αλλαγήΚΕΦΑΛΑΙΟ Α’ ΣΚΟΠΟΣ, ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΚΑΙ ΟΡΙΣΜΟΙ Άρθρο 1 ΣκοπόςΣχόλιο του χρήστη Τσακούμης Γιώργος, Πρόεδρος Δ.Ε. Τ.Ε.Ε./Τμήμα Κεντρικής Μακεδονίας | 27 Ιανουαρίου 2022, 13:22
  • Σχόλιο του χρήστη 'Τσακούμης Γιώργος, Πρόεδρος Δ.Ε. Τ.Ε.Ε./Τμήμα Κεντρικής Μακεδονίας' | 27 Ιανουαρίου 2022, 13:22

    ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑΔΑΣ ΤΜΗΜΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ 26.01.22 Προτάσεις της Δ.Ε. του ΤΕΕ/ΤΚΜ για τον Εθνικό Κλιματικό Νόμο και τη Μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα και προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή Το ΤΕΕ/ΤΚΜ θεωρεί επιβεβλημένη την ψήφιση ενός κλιματικού νόμου, για την επίτευξη των στόχων διατήρησης της φύσης, απεξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα, μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και τελικά της κλιματικής ουδετερότητας. Ο κλιματικός νόμος οφείλει να προβλέπει γενναίες πολιτικές, οι οποίες όμως για να είναι εφαρμόσιμες πρέπει να συνοδεύονται από την ανάλογη επιστημονική τεκμηρίωση. Από την άλλη μεριά, ο κλιματικός νόμος πρέπει να διασφαλίζει την δίκαιη μετάβαση για το σύνολο της κοινωνίας. Το ΤΕΕ/ΤΚΜ χαιρετίζει την κατάθεση του σχεδίου νόμου, καθώς και την επαρκή περίοδο δημόσιας διαβούλευσης και καταθέτει προτάσεις για την βελτίωση του. Γενικά • Το Σ.Ν. Θα πρέπει να προσαρμοστεί στις νέες απαιτήσεις της Ε.Ε. Οδηγίες για την ενεργειακή αποδοτικότητα Fit 55 • Στο Σ.Ν δεν περιλαμβάνονται στόχοι για τη μείωση της σπατάλης τροφίμων, της προώθησης της ήπιας μετακίνησης, ούτε για τον πρωτογενή τομέα της οικονομίας. • Παράλληλα πρέπει να επιταχυνθούν οι διαδικασίες διαχείρισης των στερεών αποβλήτων και εφαρμογής γενναίων πολιτικών κυκλικότητας, εφαρμόζοντας τα κίνητρα και αντικίνητρα ως προς την ταφή. Άρθρο 1 Σκοπός Προτείνουμε να συμπληρωθεί στην πρώτη παράγραφο η «ασφάλεια δικαίου στους παραγωγούς και καταναλωτές» και η ομαλή μετάβαση της οικονομίας «και της κοινωνίας» στην κλιματική ουδετερότητα. Άρθρο 6 Περιφερειακά Σχέδια για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή Θα πρέπει να ολοκληρωθούν άμεσα τα περιφερειακά σχέδια προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή και να γίνουν πραγματικά εργαλεία για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή. Προτείνεται η καταγραφή όλων των δεικτών τρωτότητας να αναρτηθούν σε έναν χάρτη ώστε να διευκολυνθεί και η διαδικασία ασφάλειας των υποδομών έναντι των κλιματικών κινδύνων. Παράλληλα οι δείκτες κλιματικής τρωτότητας θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη στις μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων (άρθρο 15), για να γίνει όμως εφικτό κάτι τέτοιο θα πρέπει να αναπτυχθούν εργαλεία και ειδικές βάσεις δεδομένων. Με τον τρόπο αυτό θα προστατευτεί και η ανθρώπινη ζωή αλλά και η αξία των υποδομών. Άρθρο 12 Μέτρα προώθησης των οχημάτων μηδενικών εκπομπών Α. Δημόσια συγκοινωνία • Ο στόχος της μείωσης των εκπομπών θα πρέπει να περάσει μέσα από τη δημόσια συγκοινωνία κάτι που δεν αποτυπώνεται στον κλιματικό νόμο. Προτείνεται το 80% των δημόσιων μεταφορών να είναι χαμηλών ή μηδενικών εκπομπών μέχρι το 2030, δράση που θα έχει πολλαπλά οφέλη (εκπομπές, ατμοσφαιρική ρύπανση) Σχετικός στόχος θα πρέπει να ενταχθεί και στα δημοτικά σχέδια με την προώθηση της ήπιας αστικής κινητικότητας. • Η προώθηση της αστικής συγκοινωνίας θα πρέπει να είναι από τα πρώτα μέτρα μείωσης εκπομπών. Οι υφιστάμενοι διαγωνισμοί των 770 νέων αστικών λεωφορείων θα πρέπει να ακολουθήσουν τις επιταγές του κλιματικού νόμου και αυτά άμεσα να μετατραπούν σε ηλεκτρικά οχήματα αντί πετρελαίου . Με τον τρόπο αυτό και η πολιτεία θα μπορεί να δείξει ότι αναλαμβάνει άμεση δράση στα θέμα του κλίματος. Η παράταση του διαγωνισμού αγοράς 770 νέων αστικών λεωφορείων θα πρέπει να αξιοποιηθεί ως ευκαιρία • Το Εθνικό Σχέδιο για την Ηλεκτροκίνηση θα πρέπει να κωδικοποιείται συστηματικά, να υπάρχει ένας κοινός ιστότοπος για την εύρεση όλων των ΦΕΚ, εγκυκλίων κτλ. • Η ηλεκτροκίνηση πρέπει να βασίζεται στην παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ, συνεπώς οι στόχοι που τίθενται στο παρόν άρθρο πρέπει να συμβαδίζουν με την επάρκεια τροφοδότησης της ηλεκτροκίνησης από ΑΠΕ. Β. Εναλλακτικά καύσιμα • Στο Σ.Ν δε γίνεται καμία αναφορά στα εναλλακτικά καύσιμα Γ. Εναλλακτικά καύσιμα στις αεροπορικές και ναυτιλιακές μεταφορές • Στο Σ.Ν δε γίνεται καμία αναφορά στα εναλλακτικά καύσιμα των αεροπορικών και ναυτιλιακών μεταφορών Άρθρο 13 Δημοτικά Σχέδια Μείωσης Εκπομπών • Το άρθρο είναι σαφέστατα θετικό. Θεωρούμε, όμως, ότι η αξιοπιστία των ΔηΣΜΕ θα εξασφαλιστεί με την ενεργότερη συμμετοχή των Δήμων και σε άλλα στάδια του σχεδιασμού και της παρακολούθησης της Εθνικής Στρατηγικής για την κλιματική αλλαγή. • Πιστεύουμε ότι είναι αναγκαίο να αποσαφηνιστεί εάν στο ΔηΣΜΕ περιλαμβάνονται τα μέτρα για την μείωση εκπομπών που παράγονται από τις δραστηριότητες του ΟΤΑ στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του, ή γενικότερα από τις δραστηριότητες οι οποίες πραγματοποιούνται εντός των ορίων του. Άρθρο 14 Μέτρα για τη μείωση των εκπομπών από τα κτίρια Παράγραφος 4 • Η παράγραφος 21 του ν. 4067/2012 έχει τροποποιηθεί με το άρθρο 100 του νόμου 4759/2020. • Το 30% κάλυψη δεν τεκμηριώνεται, γιατί όχι 50% ή 90% ή όσο είναι διαθέσιμο ενώ εξαιρούνται τα κτίρια κάτω των 500 τ.μ. ; Θα μπορούσε να είναι υποχρεωτική η κάλυψη όλων των ελευθέρων δωμάτων Ή η περαιτέρω συμπλήρωση των ελεύθερων δωμάτων πέρα των απαιτήσεων του ΚΕΝΑΚ . Σε κάθε περίπτωση όμως βάσει της απαίτησης του nzeb κτιρίων η συγκεκριμένη απαίτηση καλύπτεται από τις απαιτήσεις του ΚΕΝΑΚ. Απαιτείται λοιπόν καλύτερη κωδικοποίηση του νόμου. • Η εξαίρεση των τουριστικών καταλυμάτων δεν καλύπτεται με αντίστοιχη απαίτηση σε άλλο άρθρο του Σ.Ν ενώ υπάρχει υποχρεωτικότητα μείωσης εκπομπών; Παράλληλα θα πρέπει να βοηθηθούν θεσμικά οι διαδικασίες virtual net metering για τις περιπτώσεις κτιρίων που δεν μπορούν αποδεδειγμένα να κάνουν netmetering. • Θα πρέπει να μελετηθεί ο προτεινόμενος ενεργειακός κανονισμός της Ε.Ε και να ενσωματωθούν σε εύκολο χρονικό διάστημα οι απαιτήσεις του στον κλιματικό νόμο. Στη συνέχεια θα πρέπει να γίνει κωδικοποίηση όλων των απαιτήσεων για τις νέες οικοδομικές άδειες. Παράγραφος 5 • Η παράγραφος 12 του άρθρου 7 του ν. 4342/2015 έχει ήδη αντικατασταθεί με το Άρθρο 6 ΝΟΜΟΣ 4843/2021. • Για το σύνολο των κτιρίων του δημοσίου τομέα και χώρων συνάθροισης κοινού να προβλεφθούν α. Θέσεις στάθμευσης ποδηλάτων β. Σταθμοί φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων. • Προτείνεται για πανεπιστημιακά κτίρια και τη πανεπιστημιακή κοινότητα θα πρέπει να ζητηθούν carbon plans πεδίου εφαρμογής 1, 2 και 3 για λόγους εκπαιδευτικούς αλλά και ανταγωνισμού με τα πανεπιστήμια του εξωτερικού που εφαρμόζουν τέτοιες πρακτικές εδώ και αρκετά έτη. • Για τη συγκεκριμένη απαίτηση του άρθρου δεν είναι ξεκάθαρο αν σε όλο το υφιστάμενο κτιριακό δυναμικό ή αποκλειστικά τα νέα κτίρια. Παράλληλα θα μπορούσε να αναφορά αρχικά κτίρια δημοσίου, τριτογενή τομέα κ.α., με εξαίρεση τις κατοικίες ή χωρίς υποχρεωτικότητα σε αυτές. • Σχετικά με τα κτίρια είναι σημαντικό να ενταχθεί στον κλιματικό νόμο η έννοια του εμπεριεχόμενου άνθρακα. Συγκεκριμένα είναι σημαντικό να ενταχθεί υπολογισμός του ανθρακικού αποτυπώματος από τη κατασκευή και τη λειτουργία του κτιρίου, δηλαδή τη διάρκεια ζωής του. Για τον υπολογισμό του LCA μπορούν να χρησιμοποιηθούν διεθνής μέθοδοι όπως η DGNB, LEED, BREEAM. Σχετικά με τον υπολογισμό ανθρακικού αποτυπώματος των υλικών θα πρέπει να αναπτυχθεί βάση δεδομένων υλικών ενώ είναι σημαντικό να υπάρξει και η απαίτηση για EPDs , environmental product declaration. Σχετικές βάσεις δεδομένων είναι διαθέσιμες όπως η European Sustainable Construction Database ESUCO με προτεραιότητα στις Ελληνικές παραγωγικές εταιρείες και τσιμεντοβιομηχανίες. Άρθρο 15 Ενδυνάμωση της διάστασης της κλιματικής αλλαγής στην περιβαλλοντική αδειοδότηση • Το άρθρο πρέπει να επεκτείνει την ισχύ του όχι μόνο στις περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις, αλλά και σε όλα τα εργαλεία σχεδιασμού, όπως ΣΜΠΕ, ΕΧΣ κλπ. • Για παράδειγμα, το ΕΧΣ για την Ανάπλαση του παραλιακού Μετώπου Θεσσαλονίκης, το οποίο βρίσκεται σε διαβούλευση, θα πρέπει θεσμικά να υπακούει στον κλιματικό νόμο. Αν όχι, υπάρχει ο κίνδυνος να ανατραπούν σχεδιασμοί την στιγμή των επιμέρους μελετών και περιβαλλοντικών αδειοδοτήσεων δραστηριοτήτων. Άρθρο 16 Μείωση εκπομπών από εγκαταστάσεις Παράγραφος 1 Σχετικά με την κατ΄ελάχιστον μείωση των εκπομπών κατά 30% έως το 2030 σε σχέση με το 2022 έχουμε να σχολιάσουμε τα παρακάτω • Η οριζόντια αυτή δέσμευση δεν εξετάζει αν οι επιχειρήσεις έχουν λάβει μέτρα μέχρι σήμερα και τυχόν δράσεις που ήδη έχουν ήδη υλοποιηθεί. Κατά συνέπεια το μέτρο δε μπορεί να είναι οριζόντιο ενώ το 2022 δε μπορεί να θεωρηθεί έτος βάσης • Παράλληλα για τις εκπομπές δεν ξεκαθαρίζεται αν αυτές αφορούν σε πεδίο εφαρμογής 1, 2 ή και 3 • Η εξαίρεση των εγκαταστάσεων που δεν ανήκουν στην κατηγορία Α του άρθρου 1 του ν. 4014/2011 (Α’ 209) αφορά σε χιλιάδες επιχειρήσεις στην Ελλάδα. Θα μπορούσαν να δημιουργηθούν απλές πρακτικές για τη μείωση των εκπομπών τους. Το συγκεκριμένο αποτελεί ένα σημαντικό κενό καθώς η Ελληνική οικονομία είναι δομημένη σε πολύ μικρές επιχειρήσεις. Nα σημειωθεί ότι το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, με έμφαση στις πολύ μικρές επιχειρήσεις (απασχόληση 0-9 εργαζομένων / 96,2% του συνόλου των ελληνικών επιχειρήσεων), είναι ιδιαίτερα σημαντικό. Εκτιμάται ότι στην Ελλάδα οι ΜμΕ ευθύνονται για το 15%-20% των συνολικών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. • Απαιτούνται ειδικά μέτρα για την ενεργοβόρα βιομηχανία (τσιμεντοβιομηχανία και χάλυβα) Παράγραφος 5 • Για τους συντελεστές εκπομπών απαιτείται ετήσια δημοσιοποίηση τους από το υπουργείο, εργαλεία και μεθοδολογία. Άρθρο 19 Ασφάλιση κινδύνου από την κλιματική αλλαγή • Η ασφάλιση κινδύνου αφορά μόνο σε νέα κτίρια ενώ ο άμεσος κίνδυνος είναι στα υφιστάμενο κτιριακό δυναμικό, συνεπώς το μέτρο θα πρέπει να επανεξεταστεί. • Επίσης θα πρέπει να προβλέπεται στο νόμο η διαδικασία με την οποία θα εκπονηθούν συστήματα / μέθοδοι εκτίμησης και, πιθανόν, πρόληψης του κινδύνου. Άρθρο 24 Διαδικτυακός τόπος κλιματικού διαλόγου • Προτείνουμε η πρόβλεψη του διαδικτυακού φόρουμ να έχει μια συγκροτημένη μορφή. Το Τεχνικό Επιμελητήριο, ως Σύμβουλος της Ελληνικής Κυβέρνησης, μπορεί να έχει διακριτό, προβλεπόμενο από το νόμο, ρόλο στην κωδικοποίηση του διαλόγου, στην τεκμηρίωση και στις ενέργειες ενημέρωσης. Για τη ΔΕ του ΤΕΕ/ΤΚΜ Ο Πρόεδρος Γεώργιος Τσακούμης