Αρχική ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΔΕΙΟΔΟΤΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΑΝΑΝΕΩΣIΜΩΝ ΠΗΓΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ -Β’ ΦΑΣΗ, AΔΕΙΟΔΟΤΗΣΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ, ΠΛΑΙΣΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣΜΕΡΟΣ Α’ – ΣΚΟΠΟΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΣχόλιο του χρήστη Ινστιτούτο Ενέργειας ΝΑ Ευρώπης (ΙΕΝΕ) | 10 Μαΐου 2022, 15:02
Σε ένα εκτενές Ν/Σ με 112 Άρθρα συμπεριλαμβάνονται όλες οι ΑΠΕ (5) και η συμπαραγωγή υψηλής απόδοσης, με τελείως διαφορετικά χαρακτηριστικά και τεχνολογίες, και ιδιαίτερα με αναφορές και τροποποιήσεις άρθρων/παραγράφων προηγούμενων και ενίοτε παρωχημένων νόμων. Αντιθέτως, θα μπορούσε για κάθε μορφή ΑΠΕ και για την συμπαραγωγή να υπάρχει για εφαρμογή ένα ξεχωριστό και αυτοτελές θεσμικό πλαίσιο κατά την ευρωπαϊκή πρακτική και ιδιαίτερα για τα αιολικά και φωτοβολταϊκά που αποτελούν και τον κύριο όγκο των εφαρμογών ΑΠΕ. Κατά την ίδια πρακτική και για τις μονάδες αποθήκευσης. Επίσης, δεν φαίνεται ότι αυτό το Ν/Σ μειώνει τη γραφειοκρατία. Αναλύει την γραφειοκρατία με λεπτομερείς διαδικασίες σε πολλά βήματα θέτοντας και χρονικά όρια, τα οποία εύκολα παραβιάζονται, αντί να περιορίσει εκ των προτέρων τις διαδικασίες. Πολλές διαδικασίες τεχνικής φύσεως υπεισέρχονται στο Ν/Σ λεπτομερώς που καθιστά δύσχρηστη την εφαρμογή του (χωρίς να είναι βέβαιο ότι είναι και οι καλύτερες), ενώ θα μπορούσε να γίνει επεξεργασία με βέλτιστες λύσεις και να προσαρμόζονται στις εκάστοτε αλλαγές καταστάσεων από τα αρμόδια ρυθμιστικά όργανα, χωρίς να χρειάζεται κάθε φορά η αλλαγή του νόμου. Επιπλέον, το Ν/Σ φαίνεται να οδηγεί σε μια χαώδη κατάσταση, καθώς είναι έκδηλο το ενδιαφέρον για πολλές ΑΠΕ και πολλές μονάδες αποθήκευσης, πολλά δίκτυα και πολλοί υποσταθμοί, κυνηγώντας τους φιλόδοξους στόχους και αγνοώντας το τελικό κόστος που θα διαρκεί. Δεν ενθαρρύνονται καινοτόμες ιδέες και λύσεις με σύγχρονα συστήματα διαχείρισης σε όλα τα επίπεδα, με ενσωμάτωση των ΑΠΕ στη λειτουργία και διαχείριση αξιοποιώντας τις σύγχρονες τεχνολογίες. Χρειάζονται ειδικές μελέτες ώστε τα συμπεράσματα να ενσωματώνονται στο θεσμικό πλαίσιο και να επιτυγχάνονται οι στόχοι με ασφάλεια και με το χαμηλότερο κόστος. Για την μεγάλη διείσδυση των ΑΠΕ στον ηλεκτρισμό και με προσιτό κόστος σε μακροπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα, δεν υπάρχουν έτοιμες ή εύκολες λύσεις, απαιτούνται πολλές μελέτες και εφαρμογή νέων ιδεών και καινοτόμων τεχνολογιών, που θα συμβάλλουν σε ένα σύγχρονο και ελκυστικό στην εφαρμογή θεσμικό πλαίσιο και θα οδηγήσει σε ένα πολύ αποδοτικό ηλεκτρικό σύστημα με κοινωνικά, οικονομικά και περιβαλλοντικά οφέλη με μεγάλη διάρκεια. Τέλος, το Ν/Σ είναι γραμμένο βιαστικά και πρόχειρα με αδικαιολόγητα λάθη για να εισαχθεί στη βουλή προς συζήτηση. Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα σήμερα που αυξάνει τον χρόνο αναμονής αλλά και το κόστος για τον επενδυτή είναι ότι ο διαχειριστής συνήθως δεν ανταποκρίνεται στην καθορισμένη προθεσμία των 2 μηνών από την ημερομηνία υποβολής πλήρους φακέλου για την έκδοση της Προσφοράς Σύνδεσης. Όπως είναι γνωστό, η προθεσμία μέχρι σήμερα στον ΔΕΔΔΗΕ είναι 4 μήνες, στις περισσότερες περιπτώσεις, όμως, δεν τηρείται διαχρονικά, ενώ ο χρόνος αναμονής μπορεί να φθάσει ακόμη και το ένα έτος. Κατά την άποψή μας, πρέπει να υπάρξει συγκεκριμένο οικονομικό αντικίνητρο σε βάρος του διαχειριστή, το οποίο και να συνεπάγεται καταβολή οικονομικής αποζημίωσης στον αιτούντα για την καθυστέρηση που υπέστη. Με γνώμονα να αποφευχθεί η προσοχή του διαχειριστή σε συγκεκριμένο μέγεθος έργων που τυχόν τον ευνοεί στο να επιτύχει ετησίως γρηγορότερα το οριζόμενο κατώφλι προσφορών σύνδεσης που θα ικανοποιήσουν τους στόχους του ΕΣΕΚ, θα πρέπει ο στόχος να επιμερίζεται και σε επιμέρους υποκατηγορίες έργων. Ένα πρόβλημα που προστίθεται στην αυξημένη ζήτηση σύνδεσης για έργα ΑΠΕ που ξεπερνούν τις δυνατότητες του δικτύου είναι το «παράθυρο» που αφήνει η νομοθεσία που αφορά στις ενεργειακές κοινότητες σε εκείνους που θέλουν να το εκμεταλλευτούν. Οι ενεργειακές κοινότητες έχουν προτεραιότητα έναντι άλλων αιτημάτων στην επεξεργασία από τον διαχειριστή, ενώ δεν υποχρεούνται να περνούν από διαγωνιστικές διαδικασίες ή να παίρνουν περιβαλλοντική αδειοδότηση, μία διαδικασία που απαιτεί σημαντικό χρόνο. Διατηρείται ακόμα πλαίσιο προτεραιότητας χορήγησης προσφοράς Σύνδεσης στον διαχειριστή του συστήματος με το άρθρο 136 του Ν.4819/2021 για τις ενεργειακές κοινότητες που τελικά καταλήγουν να εξαντλούν τον ενεργειακό χώρο την ώρα που επενδυτές που κατέθεσαν τα αιτήματά τους ακόμα και νωρίτερα καταλήγουν να περιμένουν στην ουρά. Η διαφορετική μεταχείριση οδηγεί σε στρεβλώσεις στην αγορά, ευνοώντας κάποιους και αδικώντας τους υπόλοιπους. Το πρόβλημα, στην ουσία, προκύπτει από επιχειρηματικά σχήματα που προβάλλονται ως ενεργειακές κοινότητες ώστε να επωφεληθούν από τις ευνοϊκές ρυθμίσεις. Θα μπορούσε να καθιερωθεί υποχρέωση προσκόμισης εγγυητικής επιστολής προς τους διαχειριστές κατά την αίτηση για Οριστική Προσφορά Σύνδεσης (για όλα τα έργα), η οποία μάλιστα θα πρέπει να έχει αναδρομικό χαρακτήρα για να έχει ουσιαστικό αποτέλεσμα, δεδομένου του μεγάλου όγκου συσσωρευμένων αιτήσεων. Παράλληλα, θα πρέπει να εμπίπτουν στην υποχρέωση περιβαλλοντικής αδειοδότησης, με βάση την αθροιστική ισχύ τους, και οφείλουν να υποβάλλουν κοινή Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, συμπεριλαμβανομένων των προβλεπόμενων κοινών έργων σύνδεσης (κατασκευή νέου υποσταθμού, κλπ.) και επειδή τα έργα αυτά καταλαμβάνουν αθροιστικά ενιαίες ή γειτονικές εκτάσεις σημαντικού μεγέθους, δεν μπορούν να εξαιρούνται από περιβαλλοντική αδειοδότηση, αφού οι τυχόν επιπτώσεις τους στο περιβάλλον είναι ισοδύναμες με αυτές από τα ενιαία έργα ιδίου μεγέθους.