Yπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΑΡΓΥΡΟΠΟΥΛΟΣ' | 15 Ιουλίου 2022, 01:01

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  0. Εισαγωγή Είναι προφανές ότι όλα τα θέματα του νομοσχεδίου πρέπει να κριθούν μέσα στο πλαίσιο των εξελίξεων που συμβαίνουν παγκόσμια και τη χώρα μας και αφορούν την οικονομία, την ενεργειακή κρίση και τις ανάγκες αντιμετώπισης που προκύπτουν από τις συνθήκες αυτές. Οι εξελίξεις αυτές είναι βέβαιο ότι θέτουν υπό κρίση και ορισμένες μόνιμες παθογένειες της περιβαλλοντικής αδειοδότησης, οι οποίες, ενώ πάντα ήταν αναγκαίο να αντιμετωπιστούν, τώρα είναι ακόμη πιο επείγον να αντιμετωπιστούν με θεσμικές παρεμβάσεις, που μπορούν να έχουν είτε προσωρινό χαρακτήρα (για τις άμεσες συνθήκες κρίσης) είτε και μόνιμο (μακροχρόνια διάρκεια), εφόσον έχουν επαρκώς ωριμάσει στον τρόπο και την ανάγκη επίλυσής τους. Είναι σαφές, κατά τη γνώμη μου, ότι η ανάπτυξη της χώρας πρέπει να προχωρήσει, παραμένοντας πάντα βιώσιμη. Την κατεύθυνση αυτή φαίνεται να υπηρετεί γενικά το παρόν νομοσχέδιο, στις περισσότερες πτυχές του, λαμβανομένων υπόψη και των σχολίων που θα διατυπωθούν από το κοινό και τους ασχολούμενους με το ζήτημα της ανάπτυξης και της προστασίας του περιβάλλοντος. Στο παρόν κείμενο θα παραθέσω τις απόψεις μου σε επιμέρους θέματα και όχι διεξοδικά σε όλα τα άρθρα, καθώς είναι αδύνατον στο διαθέσιμο χρόνο μου να αναλύσω και να προτείνω βελτιώσεις ή και αντιρρήσεις στο σύνολο του πολύ μεγάλου αντικειμένου του νομοσχεδίου. Οι προτάσεις του νομοσχεδίου (ΝΣ) μπορούν να ειδωθούν είτε από την οπτική γωνία της προστασίας του περιβάλλοντος και μόνο, είτε μόνο από την οπτική της ανάπτυξης και των εμποδίων που θέτει η σημερινή νομοθεσία και πρακτική σε αυτήν. Υπάρχει όμως και η ενδιάμεση λύση, της ταυτόχρονης θέασης και από τις δύο πλευρές, εξισορροπώντας τις δύο προσεγγίσεις. Κατά την εκτίμησή μου, το νομοσχέδιο προσπαθεί να σταθεί στην ενδιάμεση λύση, αν και δεν το επιτυγχάνει πάντα, είτε λόγω ελλείψεων είτε λόγω υπερβολών. Στη συνέχεια, θα παραθέσω προτάσεις για βελτιώσεις, προσπαθώντας να προσθέσω στην ενδιάμεση λύση, της ισόρροπης τροποποίησης του θεσμικού πλαισίου για την βιώσιμη ανάπτυξη και προστασία του περιβάλλοντος. Ένα βασικό κεφάλαιο του νομοσχεδίου ουσιώδους σημασίας για τη βιώσιμη ανάπτυξη είναι το κεφάλαιο Γ, και ειδικά το άρθρο 11, για τις Επιτρεπόμενες χρήσεις στις ζώνες προστατευόμενων περιοχών Δικτύου Natura 2000. Με την ενασχόλησή μου με τις ΕΠΜ ως συντάκτης, διαπίστωσα τη θετική συμβολή του Ν. 4685/2020 στην προστασία του περιβάλλοντος των περιοχών NATURA 2000, διαπίστωσα όμως και πραγματικές ελλείψεις και αναγκαίες βελτιώσεις που πρέπει να γίνουν. Για παράδειγμα αναφέρω την ανάγκη εμπλουτισμού του καταλόγου των ειδικών χρήσεων που εμπεριέχονται σε όλες σχεδόν τις ζώνες προστασίας. Για παράδειγμα, στη ζώνη προστασίας της φύσης (ΖΠΦ), αλλά και στη ζώνη Διαχείρισης Οικοτόπων και Ειδών (ΖΔΟΕ) δεν περιλαμβάνεται στο Ν.4685/2020 η επεξεργασία υγρών και στερεών αποβλήτων. Ενας οικισμός για παράδειγμα που βρίσκεται στις ζώνες αυτές δεν μπορεί να έχει μια Εγκατάσταση Επεξεργασίας Λυμάτων (ΕΕΛ), ούτε χώρο μεταφόρτωσης στερεών αποβλήτων. Εντός της ΖΠΦ δεν μπορεί να υπάρχει νεκροταφείο, ούτε διέλευση γραμμών μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Χωρίς να σημαίνει ότι πρέπει να υπάρχει υποχρεωτικά αυτή η δραστηριότητα ή χρήση σε όλες τις ζώνες αυτές, εν τούτοις πρέπει να υπάρχει η δυνατότητα εφαρμογής της χρήσης αυτής και να κρίνεται κατά περίπτωση. Το ίδιο και για την τουριστική δραστηριότητα, απαγορεύεται πλήρως στη ΖΠΦ, ενώ περιορίζεται πολύ, έως τις 150 κλίνες στις ΖΔΟΕ. Εν τούτοις δεν τίθενται άλλα κριτήρια, πχ τι είδους τουρισμού μπορεί να επιτραπεί, αν μπορούν να τεθούν κριτήρια που να επιτρέπουν τις παραπάνω χρήσεις, με ποια ένταση, τι σημαίνει απαγόρευση διέλευσης γραμμών ρεύματος και υποδομών από μεγάλες εκτάσεις ΖΠΦ για την οικονομία και το κόστος και ποιότητα διαβίωσης του ανθρώπου της περιοχής, η ζωή του οποίου πλήττεται ιδιαίτερα από την κρίση. Η οριζόντια απαγόρευση χρήσεων, όπως ΑΠΕ και άλλων ανθρωπογενών δραστηριοτήτων, είναι μια οριζόντια απαγόρευση, που είναι απλή και εύκολη καταρχήν, αλλά είναι ίσως υπερπροστατευτική για το φυσικό περιβάλλον και τελικά μια απλουστευτική λύση, που τελικά μπορεί να βλάψει και το ανθρωπογενές περιβάλλον άμεσα αλλά και την ίδια τη βιοποικιλότητα έμμεσα, μέσω της επιδείνωσης της κλιματικής αλλαγής. 1. Σχετικά με το κεφάλαιο Β, ΑΠΛΟΠΟΙΗΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΑΔΕΙΟΔΟΤΗΣΗΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΛΕΓΧΩΝ Το Άρθρο 5 «Καθορισμός αποδέκτη λυμάτων και βιομηχανικών αποβλήτων κατά την περιβαλλοντική αδειοδότηση - Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 12 ν. 4014/2011» είναι σωστό. Η διαδικασία καθορισμού αποδέκτη είναι πλέον ξεπερασμένη και περιττή, καθώς το θέμα μπορεί να αντιμετωπίζεται απλούστερα στο πλαίσιο της περιβαλλοντικής αδειοδότησης εντός της ΜΠΕ κάθε έργου. Φυσικά η κατάργηση της διαδικασίας του άρθρου 6 της Ε1β/1965 για τον καθορισμό αποδέκτη, δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να τεκμηριώνεται επιστημονικά η απουσία επιπτώσεων στην ποιότητα του αποδέκτη. Αυτό πρέπει να γίνεται και να τεκμηριώνεται επισταμένα στη ΜΠΕ, συχνά με χρήση μαθηματικών μοντέλων διασποράς, κατά περίπτωση. Για παράδειγμα η διάθεση επεξεργασμένων λυμάτων σε αποδέκτες όπως ποτάμια ή θάλασσα, η διάθεση αλμόλοιπου κλπ θα πρέπει να περιλαμβάνει υπολογισμό των συγκεντρώσεων των ρύπων ή ουσιών ενδιαφέροντος που εμπεριέχονται στις εκπομπές στον αποδέκτη, μετά την περιοχή μίξης, και να αποδεικνύεται ότι η διάθεση δεν θα επηρεάσει σημαντικά την ποιότητα και κατάσταση διατήρησης καλής ποιότητας των νερών του αποδέκτη. Εν τούτοις η διαδικασία και ο υπολογισμός και έλεγχος αυτός σωστά, προτείνεται από το ΝΑ, να γίνεται κατά τη διαδικασία έγκρισης της ΜΠΕ και εντός αυτής, καταργώντας την ενδιάμεση διαδικασία καθορισμού αποδέκτη (του 1965!!!), μια διαδικασία που πολλές φορές έχει διαρκέσει περισσότερο από διάστημα ενός έτους, διάστημα που η ΜΠΕ δεν μπορεί να προχωρήσει. 2. Σχετικά με το ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ’, ΧΡΗΣΕΙΣ ΓΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ Το άρθρο 11 αντιμετωπίζει θετικά γενικά τις σκέψεις που εξέφρασα στην εισαγωή και προτείνω επιπλέον τις παρακάτω προσθήκες ή διαφοροποιήσεις ή σχόλια: 2.1 Ως προς τις ειδικές χρήσει των ΖΠΦ Αρθρο 11, εδάφιο 2, για τις ΖΠΦ, αναφέρεται η ειδική χρήση «(26) Εγκαταστάσεις Μέσων Μαζικής Μεταφοράς, με εξειδίκευση ανά υποκατηγορίες». Σωστά αποδεσμεύονται από το σκοπό των εγκαταστάσεων αυτών, όπως αναφερόταν στο άρθρο 14β του ν.4685. Ταυτόχρονα, για εξασφάλιση της προστασίας του περιβάλλοντος προτείνω να αντικατασταθεί ως εξής: «(26) Εγκαταστάσεις Μέσων Μαζικής Μεταφοράς, με εξειδίκευση ανά υποκατηγορίες. Οι επιτρεπόμενες υποκατηγορίες να εξετάζονται στις ΕΠΜ και να εξειδικεύονται με κατάλληλη τεκμηρίωση ως προς την προστασία του περιβάλλοντος». Αρθρο 11, εδάφιο 2, για τις ΖΠΦ, αναφέρεται η ειδική χρήση «(15) Τουριστικά καταλύματα, εγκαταστάσεις ειδικής τουριστικής υποδομής και λοιπές τουριστικές επιχειρήσεις του ν. 4276/2014 (Α’ 155), ήπιας τουριστικής ανάπτυξης, εφόσον εξυπηρετούν λειτουργικά μια ή περισσότερες μορφές θεματικού τουρισμού των άρθρων 4, 6, 13, 14, 15, 19 και 20 του ν. 4582/2018 (Α΄ 208), υπό τις ακόλουθες σωρευτικές προϋποθέσεις: α. η πραγματοποιούμενη συνολικά δόμηση δεν υπερβαίνει το μηδέν κόμμα μηδέν πέντε (0,05) της επιφάνειας του γηπέδου, και β. πληρούν ενεργειακά και περιβαλλοντικά κριτήρια της απόφασης της παρ. 1 του άρθρου 34 του ν. 4759/2020 (Α’ 245). Τα τουριστικά καταλύματα, οι εγκαταστάσεις ειδικής τουριστικής υποδομής και οι λοιπές τουριστικές επιχειρήσεις δύνανται να αναπτύσσονται, υπό τις ως άνω προϋποθέσεις, και σε οργανωμένους υποδοχείς, με την επιφύλαξη της παρ. 2 του άρθρου 9 του ν. 3937/2011 (Α’ 60).» Σωστά περιλαμβάνεται η ειδική αυτή χρήση, με την απαραίτητη βέβαια εξειδίκευση για τις συγκεκριμένες μορφές θεματικού τουρισμού (και όχι για κάθε μορφή τουρισμού) και τις σωρευτικές προϋποθέσεις για τη δόμηση και τα ενεργειακά και περιβαλλοντικά κριτήρια. Το θέμα της επιτρεπόμενης δόμησης αντιμετωπίζεται με αποδεκτή μετριότητα. Στην εκτός σχεδίου δόμηση επιτρεπόταν συντελεστής δόμησης ΣΔ=0,20 και αργότερα 0,18. Αυτό σημαίνει ότι σε ιδιοκτησία 10 στρεμμάτων επιτρεπόταν δόμηση 200 τ.μ. Με τον προτεινόμενο ΣΔ 0,05, θα επιτρέπεται δόμηση 50 μόνο τετραγωνικών μέτρων. Είναι προφανές ότι μικρότερος ΣΔ δεν θα μπορούσε να επιτρέψει καμία κατασκευή πρακτικά. Συνεπώς ο προτεινόμενος ΣΔ είναι ισορροπημένος, ώστε να επιτρέπει μεν κάποιες κατασκευές (εφόσον τηρούνται οι άλλες προϋποθέσει του ΝΣ), αλλά να περιορίζει το μέγεθος και ένταση της χρήσης για λόγους προστασίας. Προτείνω στην ειδική αυτή χρήση να προστεθούν και οι αναγκαίες υποδομές-συνοδά έργα για την υλοποίηση της χρήσης (πχ ΕΕΛ, διαχείριση στερεών αποβλήτων με κομποστοποίηση κλπ). Αρθρο 11, εδάφιο 2, για τις ΖΠΦ, αναφέρεται η ειδική χρήση «(33) Εγκαταστάσεις ύδρευσης, εξαιρουμένης της αφαλάτωσης, εγκαταστάσεις αποθήκευσης και μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου, τηλεπικοινωνιών, σταθμών φόρτισης ηλεκτρικών». Η αφαλάτωση αντιμετωπίζεται εδώ ως μια επιβαρυντική δραστηριότητα για το περιβάλλον, αυτό όμως είναι λάθος. Εφόσον υπάρχει ανάγκη εξεύρεσης πόσιμου νερού, αυτή η ανάγκη θα πρέπει να καλυφθεί είτε από περιορισμένους και πολύτιμους για τη φύση και τον άνθρωπο υδατικούς πόρους (ποτάμια, λίμνες, υπόγεια ύδατα) είτε από πρακτικά ανεξάντλητους, όπως από τη θάλασσα. Στην περίπτωση αυτή μοναδική μέθοδος είναι η αφαλάτωση, πλέον αποδεκτή παγκόσμια. Συνήθως η αφαλάτωση εγκαθίσταται σε ένα μικρό container (που μπορεί να είναι και μικρό και αισθητικά αποδεκτό κτίριο, ανάλογα με την περιοχή), καταλαμβάνει δηλαδή ελάχιστο χώρο. Δύο κυρίως ζητήματα πρέπει να εξετάζονται, η διάθεση του αλμόλοιπου και η ενεργειακή κατανάλωση. Η διάθεση του αλμόλοιπου προφανώς, αν γίνει υποθαλάσσια, δεν μπορεί να γίνει σε λιβάδια ποσειδωνίας, που είναι τύπος οικοτόπου προτεραιτότητας της οδηγία 92/43 και είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα στην αλατότητα, ούτε σε περιοχές φωλεοποίησης Caretta caretta. Μπορεί όμως να γίνει εκτός περιοχών ποσειδωνίας, ακόμη και στην ακτή, υπό κατάλληλες προϋποθέσεις, κάτι που θα εξετάζεται στη μελέτη σχεδιασμού του κυρίως έργου (πχ τουριστικού ή άλλου δημόσιου κτηρίου) και τη μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, όπως και στην Ειδική Οικολογική Αξιολόγηση που επιβάλλεται από το νόμο 4014/2011. Το θέμα της ενεργειακής κατανάλωσης είναι μικρής σημασίας, εφόσον πρόκειται για μικρές μονάδες (μεγάλες δεν επιτρέπονται έτσι και αλλοιώς σε ΖΠΦ). Μπορεί όμως να αντιμετωπιστεί ακόμη καλύτερα και με την εγκατάσταση ενός μικρού φωτοβολταϊκού, εφόσον δεν θίγεται το προστατευτέο αντικείμενο της περιοχής. Και εδώ φαίνεται ότι είναι σωστή και ή άλλη ειδική χρήση που προτείνεται από το ΝΑ για τις ΑΠΕ, όπως θα τοποθετηθώ στη συνέχεια. Συνεπώς προτείνω η ειδική χρήση 33 του ΝΑ να αντικατασταθεί με την πρόταση: «(33) Εγκαταστάσεις ύδρευσης, περιλαμβανομένης και της αφαλάτωσης για έργα κοινής ωφέλειας (δημόσια ή ιδιωτικά) εφόσον λαμβάνονται μέτρα προστασίας, εγκαταστάσεις αποθήκευσης και μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου, τηλεπικοινωνιών, σταθμών φόρτισης ηλεκτρικών» Σωστά προτείνεται ο όρος στις ΖΠΦ «Επιτρέπονται επίσης τα ορειβατικά καταφύγια της περ. ηη) της παρ. 3 του άρθρου 1 του ν. 4276/2014, καθώς και δραστηριότητες τύπου αναρρίχησης, η ιππασίας, περιήγησης σε σπήλαια, η κατάβαση ποταμού, ανεμοπορίας με αλεξίπτωτο πλαγιάς ή αιωροπτερισμός.» Μπορεί να προστεθεί και «το ορεινό ή μη τρέξιμο και η ποδηλασία». Μπορούν επίσης να προστεθούν και άλλες ειδικές χρήσεις σε ΖΠΦ όπως: «(32) Χώρος επεξεργασίας και διάθεσης λυμάτων (βιολογικός καθορισμός)». Οι ΕΕΛ είναι έργα προστασίας του περιβάλλοντος και με τα κατάλληλα μέτρα μπορούν να μην έχουν καμία πρακτικά επίπτωση σε καμία παράμετρο του περιβάλλοντος. Για παράδειγμα οι ΕΕΛ μπορεί να γίνουν υπόγειες (και να μην εκπέμπεται θόρυβος), μπορεί να επιλεγούν μέθοδοι επεξεργασίας και διάθεσης με τεχνητούς υγροτόπους, τα επεξεργασμένα υγρά μπορούν να διατεθούν σε φυσικούς υγροτόπους κατά περίπτωση, ή να επαναχρησιμοποιηθούν για άρδευση κλπ. «(36.Α) Κέντρα Περίθαλψης Ειδών Άγριας Πανίδας (ΚΕΠΕΑΠ).» «(48.2) Εγκαταστάσεις: α) κατασκευές δικτύων υποδομής και εγκαταστάσεων κοινής ωφέλειας, μετά των παραρτημάτων αυτών, υπέργειων και υπόγειων, β) εγκατάσταση σταθμών μέτρησης ατμοσφαιρικής ρύπανσης, θορύβου και μετεωρολογικών παραμέτρων με τον αναγκαίο εξοπλισμό τους, γ) Υπέργειοι και υπόγειοι σταθμοί διανομής ή μέτρησης και ρύθμισης φυσικού αερίου. ε) Η εγκατάσταση σταθμών φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων. στ) Εγκατάσταση μονάδων αφαλάτωσης και λοιπών συστημάτων επεξεργασίας νερού για την υδροδότηση δημοτικών και ιδιωτικών δικτύων, μετά των συνοδών έργων που απαιτούνται, για την πλήρη λειτουργία αυτών.» (30) Γωνιές ανακύκλωσης και πράσινα σημεία. Εφόσον λαμβάνονται κατάλληλα μέτρα προστασίας του περιβάλλοντος, η χρήση αυτή βοηθά τη διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος. Σχετικά με τις ΑΠΕ θα μπορούσαν να περιοριστούν μόνο σε φωτοβολταϊκά και γεωθερμία κατηγορίας Β (άρα μικρού μεγέθους), άρα να τεθεί «(34) Εγκαταστάσεις Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ). Συγκεκριμένα φωτοβολταϊκά και γεωθερμία κατηγορίας Β ή και μικρότερα, μετά από λήψη μέτρων διαχείρισης βιοποικιλότητας» 2.2 Ως προς τις χρήσεις σε ΖΔΟΕ Προτείνω Προσθήκη ειδικής χρήσης: (3.2) (Εκπαίδευση) Πρωτοβάθμια (Δημοτικά) Σχετικά με τη χρήσης (15) τουριστικών, επιτρέπεται και σήμερα με μόνο όριο τον αριθμό κλινών. Η διατύπωση του ΝΣ είναι σωστή, που θέτει όριο στο ΣΔ σε 0,07. Το όριο αυτό είναι ισορροπημένο όσον αφορά την προστασία αλλά και τη δυνατότητα κάποιας ανάπτυξης. Να προστεθούν στη χρήση και «οι αναγκαίες υποδομές-συνοδά έργα για την υλοποίηση της χρήσης (πχ ΕΕΛ, διαχείριση στερεών αποβλήτων με κομποστοποίηση κλπ)».όπως αναφέρθηκε και στις ΖΠΦ. Μπορούν να προστεθούν και οι εξής: «(21) Εγκαταστάσεις Εφοδιαστικής (ν. 4302/2014).» «(21.Α) Κέντρα Δεδομένων και τεχνολογικής υποστήριξης επιχειρήσεων και λοιπές συνοδευτικές δραστηριότητες (Data Centres)» «(29) Εγκαταστάσεις ανακύκλωσης συσκευασιών και υλικών» «(30) Γωνιές ανακύκλωσης και πράσινα σημεία.» «(32) Χώρος επεξεργασίας και διάθεσης λυμάτων (βιολογικός καθορισμός).» Όπως ανέφερα προηγουμένως, οι ΕΕΛ είναι έργα προστασίας του περιβάλλοντος. (36.Α) Κέντρα Περίθαλψης Ειδών Άγριας Πανίδας (ΚΕΠΕΑΠ). (38) Κοιμητήρια. (39) Κέντρα αποτέφρωσης νεκρών (Κ.Α.Ν.) και οστών (48.2) Εγκαταστάσεις: α) κατασκευές δικτύων υποδομής και εγκαταστάσεων κοινής ωφέλειας, μετά των παραρτημάτων αυτών, υπέργειων και υπόγειων, β) εγκατάσταση σταθμών μέτρησης ατμοσφαιρικής ρύπανσης, θορύβου και μετεωρολογικών παραμέτρων με τον αναγκαίο εξοπλισμό τους, γ) Υπέργειοι και υπόγειοι σταθμοί διανομής ή μέτρησης και ρύθμισης φυσικού αερίου. ε) Η εγκατάσταση σταθμών φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων. στ) Εγκατάσταση μονάδων αφαλάτωσης και λοιπών συστημάτων επεξεργασίας νερού για την υδροδότηση δημοτικών και ιδιωτικών δικτύων, μετά των συνοδών έργων που απαιτούνται, για την πλήρη λειτουργία αυτών.» Σωστά «Επιτρέπονται επίσης δραστηριότητες τύπου αναρρίχησης, ιππασίας, περιήγησης σε σπήλαια, κατάβαση ποταμού, ανεμοπορίας με αλεξίπτωτο πλαγιάς ή αιωροπτερισμός.» Μπορεί να προστεθεί και «το ορεινό ή μη τρέξιμο και η ποδηλασία». 2.3 Ως προς τις χρήσεις σε Ζώνες Βιώσιμης Διαχείρισης Φυσικών Πόρων (ΖΔΒΦΠ) Σωστά αφαιρέθηκαν από τις απαγορεύσεις εκτός σχεδίου ή οιισμών οι χρήσεις του Ν. 4685, καθώς πολλές από αυτές δεν μπορούσαν να υλοποιηθούν σε εντός σχεδίου περιοχές, όπως η επεξεργασία στερών αποβλήτων, τα αεροδρόμια, ο ιππόδρομος κλπ. Είναι όμως πολλές φορές ανεκτό να υπάρχουν τέτοιες ανθρωπογενείς δραστηριότητες στην τελευταία αυτή κατηγορία ζώνης προστασίας, ειδικά σε έργα προστασίας του περιβάλλοντος, όπως η αποθήκευση και επεξεργασία στερεών αποβλήτων, αλλά και σε άλλες ανθρωπογενείς δραστηριότητες, όπως μεγάλα αθλητικά κέντρα, εμπορικά κέντρα κλπ. Ορισμένες δραστηριότητες καταρχήν φαίνονται δύσκολα αποδεκτές και σε ΖΒΔΦΠ, όπως τα αεροδρόμια, εν τούτοις, αναγνωρίζοντας ότι κάποιες περιοχές Natura είναι τεράστιας έκτασης, όπως η περιοχή του Θεσσαλικού κάμπου, φαίνεται πως θα πρέπει και η δραστηριότητα αυτή να εξετάζεται κατά περίπτωση. Αλλωστε μπορεί τα αεροδρόμια αυτά να είναι πολύ μικρού μεγέθους και να εξυπηρετούν πτήσεις ανεμόπτερων, υδροπλάνων ή ελικοφόρων και όχι αεριοθουμένων, οπότε οι επιπτώσεις τους να μην είναι σημαντικές. Συνεπώς, σωστά περιλαμβάνονται στις προτάσεις του ΝΣ. Φυσικά θα πρέπει να λαμβάνονται κατάλληλα μέτρα προστασίας, όπως θα εξετάζονται στις ΜΠΕ και τις ΕΟΑ. 3. Στο ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ζ’, ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ Το Άρθρο 39 Ειδικές διατάξεις για υδατορέματα - Τροποποίηση άρθρου 5 του ν. 4258/2014 είναι γενικα σωστό, αλλά διατυπωμένο κατά δυσνόητο τρόπο, κατά την εκτίμησή μου θα πρέπει να επαναδιατυπωθεί με μεγαλύτερη σαφήνεια.