Yπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΑΡΓΥΡΟΠΟΥΛΟΣ' | 15 Ιουλίου 2022, 01:02

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  0. Εισαγωγή Είναι προφανές ότι όλα τα θέματα του νομοσχεδίου πρέπει να κριθούν μέσα στο πλαίσιο των εξελίξεων που συμβαίνουν παγκόσμια και τη χώρα μας και αφορούν την οικονομία, την ενεργειακή κρίση και τις ανάγκες αντιμετώπισης που προκύπτουν από τις συνθήκες αυτές. Οι εξελίξεις αυτές είναι βέβαιο ότι θέτουν υπό κρίση και ορισμένες μόνιμες παθογένειες της περιβαλλοντικής αδειοδότησης, οι οποίες, ενώ πάντα ήταν αναγκαίο να αντιμετωπιστούν, τώρα είναι ακόμη πιο επείγον να αντιμετωπιστούν με θεσμικές παρεμβάσεις, που μπορούν να έχουν είτε προσωρινό χαρακτήρα (για τις άμεσες συνθήκες κρίσης) είτε και μόνιμο (μακροχρόνια διάρκεια), εφόσον έχουν επαρκώς ωριμάσει στον τρόπο και την ανάγκη επίλυσής τους. Είναι σαφές, κατά τη γνώμη μου, ότι η ανάπτυξη της χώρας πρέπει να προχωρήσει, παραμένοντας πάντα βιώσιμη. Την κατεύθυνση αυτή φαίνεται να υπηρετεί γενικά το παρόν νομοσχέδιο, στις περισσότερες πτυχές του, λαμβανομένων υπόψη και των σχολίων που θα διατυπωθούν από το κοινό και τους ασχολούμενους με το ζήτημα της ανάπτυξης και της προστασίας του περιβάλλοντος. Στο παρόν κείμενο θα παραθέσω τις απόψεις μου σε επιμέρους θέματα και όχι διεξοδικά σε όλα τα άρθρα, καθώς είναι αδύνατον στο διαθέσιμο χρόνο μου να αναλύσω και να προτείνω βελτιώσεις ή και αντιρρήσεις στο σύνολο του πολύ μεγάλου αντικειμένου του νομοσχεδίου. Οι προτάσεις του νομοσχεδίου (ΝΣ) μπορούν να ειδωθούν είτε από την οπτική γωνία της προστασίας του περιβάλλοντος και μόνο, είτε μόνο από την οπτική της ανάπτυξης και των εμποδίων που θέτει η σημερινή νομοθεσία και πρακτική σε αυτήν. Υπάρχει όμως και η ενδιάμεση λύση, της ταυτόχρονης θέασης και από τις δύο πλευρές, εξισορροπώντας τις δύο προσεγγίσεις. Κατά την εκτίμησή μου, το νομοσχέδιο προσπαθεί να σταθεί στην ενδιάμεση λύση, αν και δεν το επιτυγχάνει πάντα, είτε λόγω ελλείψεων είτε λόγω υπερβολών. Στη συνέχεια, θα παραθέσω προτάσεις για βελτιώσεις, προσπαθώντας να προσθέσω στην ενδιάμεση λύση, της ισόρροπης τροποποίησης του θεσμικού πλαισίου για την βιώσιμη ανάπτυξη και προστασία του περιβάλλοντος. Ένα βασικό κεφάλαιο του νομοσχεδίου ουσιώδους σημασίας για τη βιώσιμη ανάπτυξη είναι το κεφάλαιο Γ, και ειδικά το άρθρο 11, για τις Επιτρεπόμενες χρήσεις στις ζώνες προστατευόμενων περιοχών Δικτύου Natura 2000. Με την ενασχόλησή μου με τις ΕΠΜ ως συντάκτης, διαπίστωσα τη θετική συμβολή του Ν. 4685/2020 στην προστασία του περιβάλλοντος των περιοχών NATURA 2000, διαπίστωσα όμως και πραγματικές ελλείψεις και αναγκαίες βελτιώσεις που πρέπει να γίνουν. Για παράδειγμα αναφέρω την ανάγκη εμπλουτισμού του καταλόγου των ειδικών χρήσεων που εμπεριέχονται σε όλες σχεδόν τις ζώνες προστασίας. Για παράδειγμα, στη ζώνη προστασίας της φύσης (ΖΠΦ), αλλά και στη ζώνη Διαχείρισης Οικοτόπων και Ειδών (ΖΔΟΕ) δεν περιλαμβάνεται στο Ν.4685/2020 η επεξεργασία υγρών και στερεών αποβλήτων. Ενας οικισμός για παράδειγμα που βρίσκεται στις ζώνες αυτές δεν μπορεί να έχει μια Εγκατάσταση Επεξεργασίας Λυμάτων (ΕΕΛ), ούτε χώρο μεταφόρτωσης στερεών αποβλήτων. Εντός της ΖΠΦ δεν μπορεί να υπάρχει νεκροταφείο, ούτε διέλευση γραμμών μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Χωρίς να σημαίνει ότι πρέπει να υπάρχει υποχρεωτικά αυτή η δραστηριότητα ή χρήση σε όλες τις ζώνες αυτές, εν τούτοις πρέπει να υπάρχει η δυνατότητα εφαρμογής της χρήσης αυτής και να κρίνεται κατά περίπτωση. Το ίδιο και για την τουριστική δραστηριότητα, απαγορεύεται πλήρως στη ΖΠΦ, ενώ περιορίζεται πολύ, έως τις 150 κλίνες στις ΖΔΟΕ. Εν τούτοις δεν τίθενται άλλα κριτήρια, πχ τι είδους τουρισμού μπορεί να επιτραπεί, αν μπορούν να τεθούν κριτήρια που να επιτρέπουν τις παραπάνω χρήσεις, με ποια ένταση, τι σημαίνει απαγόρευση διέλευσης γραμμών ρεύματος και υποδομών από μεγάλες εκτάσεις ΖΠΦ για την οικονομία και το κόστος και ποιότητα διαβίωσης του ανθρώπου της περιοχής, η ζωή του οποίου πλήττεται ιδιαίτερα από την κρίση. Η οριζόντια απαγόρευση χρήσεων, όπως ΑΠΕ και άλλων ανθρωπογενών δραστηριοτήτων, είναι μια οριζόντια απαγόρευση, που είναι απλή και εύκολη καταρχήν, αλλά είναι ίσως υπερπροστατευτική για το φυσικό περιβάλλον και τελικά μια απλουστευτική λύση, που τελικά μπορεί να βλάψει και το ανθρωπογενές περιβάλλον άμεσα αλλά και την ίδια τη βιοποικιλότητα έμμεσα, μέσω της επιδείνωσης της κλιματικής αλλαγής. 1. Σχετικά με το κεφάλαιο Β, ΑΠΛΟΠΟΙΗΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΑΔΕΙΟΔΟΤΗΣΗΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΕΛΕΓΧΩΝ Το Άρθρο 5 «Καθορισμός αποδέκτη λυμάτων και βιομηχανικών αποβλήτων κατά την περιβαλλοντική αδειοδότηση - Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 12 ν. 4014/2011» είναι σωστό. Η διαδικασία καθορισμού αποδέκτη είναι πλέον ξεπερασμένη και περιττή, καθώς το θέμα μπορεί να αντιμετωπίζεται απλούστερα στο πλαίσιο της περιβαλλοντικής αδειοδότησης εντός της ΜΠΕ κάθε έργου. Φυσικά η κατάργηση της διαδικασίας του άρθρου 6 της Ε1β/1965 για τον καθορισμό αποδέκτη, δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να τεκμηριώνεται επιστημονικά η απουσία επιπτώσεων στην ποιότητα του αποδέκτη. Αυτό πρέπει να γίνεται και να τεκμηριώνεται επισταμένα στη ΜΠΕ, συχνά με χρήση μαθηματικών μοντέλων διασποράς, κατά περίπτωση. Για παράδειγμα η διάθεση επεξεργασμένων λυμάτων σε αποδέκτες όπως ποτάμια ή θάλασσα, η διάθεση αλμόλοιπου κλπ θα πρέπει να περιλαμβάνει υπολογισμό των συγκεντρώσεων των ρύπων ή ουσιών ενδιαφέροντος που εμπεριέχονται στις εκπομπές στον αποδέκτη, μετά την περιοχή μίξης, και να αποδεικνύεται ότι η διάθεση δεν θα επηρεάσει σημαντικά την ποιότητα και κατάσταση διατήρησης καλής ποιότητας των νερών του αποδέκτη. Εν τούτοις η διαδικασία και ο υπολογισμός και έλεγχος αυτός σωστά, προτείνεται από το ΝΑ, να γίνεται κατά τη διαδικασία έγκρισης της ΜΠΕ και εντός αυτής, καταργώντας την ενδιάμεση διαδικασία καθορισμού αποδέκτη (του 1965!!!), μια διαδικασία που πολλές φορές έχει διαρκέσει περισσότερο από διάστημα ενός έτους, διάστημα που η ΜΠΕ δεν μπορεί να προχωρήσει.