Yπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'ΔΙΚΤΥΟ ΦΟΡΕΩΝ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ' | 24 Φεβρουαρίου 2023, 11:50

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  Το ακόλουθο κείμενο των θέσεων του Δικτύου ΦοΔΣΑ, διαρθρώνεται στα εξής Κεφάλαια : Ι. Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 166 Ν. 4951/2022. ΙΙ. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΣΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ – ΚΑΤ΄ΑΡΘΡΟ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΙΙΙ. Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ ΦΟΔΣΑ. Ι. Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 166 Ν. 4951/2022. Σύμφωνα με τις παρ. 2 και 3 του άρθρου 166 του ν. 4951/2022: «2. Συστήνεται Επιτροπή Συντονισμού και Καθοδήγησης Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων, η οποία συντονίζει τις αρμόδιες υπηρεσίες και τους φορείς εξειδίκευσης και εφαρμογής του Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων (Ε.Σ.Δ.Α.) και των Περιφερειακών Σχεδίων Διαχείρισης Αποβλήτων (Π.Ε.Σ.Δ.Α.), υποστηρίζει και εποπτεύει τις Ομάδες Διοίκησης Έργου, εισηγείται στα αρμόδια κυβερνητικά όργανα τα νομοθετικά και διοικητικά μέτρα αποτελεσματικής εφαρμογής της δημόσιας πολιτικής διαχείρισης των στερεών αποβλήτων και συνεργάζεται με τις αρμόδιες αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη διασφάλιση της απρόσκοπτης συγχρηματοδότησης των έργων και των δράσεων του Ε.Σ.Δ.Α. και των Π.Ε.Σ.Δ.Α. 3. Στην Επιτροπή Συντονισμού και Καθοδήγησης συμμετέχουν με τους αναπληρωτές τους: α) ο Γενικός Γραμματέας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων, που προεδρεύει της Επιτροπής, β) ο Γενικός Γραμματέας Διοίκησης και Οργάνωσης του Υπουργείου Εσωτερικών, γ) ο Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, δ) ο Πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος και ε) ο εκπρόσωπος του Δικτύου Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων. Η Επιτροπή της παρ. 2 συγκροτείται με κοινή απόφαση των αρμοδίων οργάνων των Υπουργείων Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Ανάπτυξης και Επενδύσεων και Εσωτερικών.» Από την ανωτέρω διάταξη, προκύπτει η πρόθεση της Ελληνικής Πολιτείας να θεσμοθετήσει την απαιτούμενη συνεχή διαβούλευση τόσο με τους ΟΤΑ όσο και με τους ΦοΔΣΑ, ως αποκλειστικά αρμόδιους για την εν γένει διαχείριση των αστικών αποβλήτων, όπως αυτή η αρμοδιότητα κατοχυρώνεται συνταγματικά και εξειδικεύεται με επιμέρους διατάξεις νόμων. Από τη δημοσίευση του νόμου αυτού και μέχρι σήμερα, έχουν προκύψει σοβαρότατα ζητήματα που άπτονται της διαχείρισης των αστικών αποβλήτων, όπως η τροποποίηση του ισχύοντος ΕΣΔΑ, η εφαρμογή του τέλους ταφής, η πρόθεση αναβάθμισης των ΜΕΑ για την παραγωγή δευτερογενούς καυσίμου, και τώρα το συγκεκριμένο σχέδιο νόμου για την υπαγωγή της διαχείρισης των αστικών αποβλήτων σε μια Ρυθμιστική Αρχή. Η Επιτροπή που προβλέπεται στο άρθρο 166 του ν. 4591/2022 δεν συγκροτήθηκε ποτέ, δεν συγκλήθηκε και δεν εξέφρασε άποψη επί των ανωτέρω θεμάτων. ΙΙ. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΣΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ Παρά το γεγονός ότι τα τελευταία 15 χρόνια έχει ψηφιστεί σειρά νομοθετημάτων και έχουν διατεθεί σημαντικά ποσά προερχόμενα και από ευρωπαϊκούς και από εθνικούς πόρους, τα αποτελέσματα στον τομέα της διαχείρισης των αστικών αποβλήτων απέχουν πολύ από τους στόχους που θέτουν και οι ευρωπαϊκές Οδηγίες και η εθνική νομοθεσία. Οι βασικοί λόγοι αδυναμίας επίτευξης των στόχων, είναι αφ’ ενός η έλλειψη ενός σταθερού στρατηγικού σχεδιασμού, ενός ολοκληρωμένου σχεδίου συνολικά στον τομέα της διαχείρισης των αστικών αποβλήτων, και αφ’ ετέρου η έλλειψη ενός ενιαίου εποπτικού οργάνου. Ως «ολοκληρωμένο» νοείται ένα σχέδιο όταν αυτό μπορεί να καταστεί εφαρμόσιμο και πλήρως λειτουργικό μέσω της άρτιας υλοποίησης των έργων και των συνοδών δράσεων που περιγράφονται σε αυτό. Ως «τομέας» νοείται το σύνολο των φορέων που εμπλέκονται στο θέμα της διαχείρισης των αστικών αποβλήτων, δηλαδή τόσο των οργάνων της διοίκησης που αξιολογούν, εντάσσουν, αδειοδοτούν, εντάσσουν τα έργα διαχείρισης αστικών αποβλήτων, των ΟΤΑ, των ΦοΔΣΑ αλλά και των ΣΣΕΔ, που εν τοις πράγμασι ασκούν την αρμοδιότητα της διαχείρισης των αστικών αποβλήτων. Τα βασικά προβλήματα που έχουν προκύψει εξ αιτίας των ελλείψεων αυτών, είναι επιγραμματικά τα εξής:  Η συνεχής αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου λειτουργίας των ΦοΔΣΑ, η οποία εξακολουθεί να μην έχει οδηγήσει στη λειτουργία ισχυρών, βιώσιμων και αναποτελεσματικών ΦοΔΣΑ  Η πολύ συχνή μη ανταπόκριση των οργάνων της διοίκησης στους δεσμευτικούς χρόνους διεκπεραίωσης των αιτημάτων που αφορούν είτε την περιβαλλοντική αδειοδότηση έργου, είτε την αξιολόγηση των προτάσεων χρηματοδότησης δράσεων/έργων.  Η εμπλοκή πολλών φορέων της Κεντρικής Κυβέρνησης, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης α’ και β’ βαθμού, της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, χωρίς ενιαίο συντονισμό. Η έλλειψη αυτή οδηγεί σε δυσλειτουργίες όπως προσκλήσεις «δύο ταχυτήτων» (άμεση και συγκριτική αξιολόγηση), η καθυστέρηση στην έκδοση προσκλήσεων, η μη πρόβλεψη αξιοποίησης του έτοιμου προϊόντος (π.χ. compost).  Η διάχυση «ευθυνών» ανάμεσα στους εμπλεκόμενους φορείς για την αρνητική επίδοση της χώρας στον τομέα των αποβλήτων.  Ο κατακερματισμός ενεργειών από «συναρμόδιους φορείς» ακόμα και σε επίπεδο παροχής των απαραίτητων χρηματοδοτικών εργαλείων για την μετατροπή του εθνικού σχεδιασμού στην πράξη με την παραγωγή των προσδοκώμενων αποτελεσμάτων  Το φαινόμενο έκδοσης παράλληλων και αντικρουόμενων Προσκλήσεων όπως π.χ. από το Υπουργείο Εσωτερικών για τη χρηματοδότηση δράσεων διαλογής στην πηγή (π.χ. προμήθεια καφέ κάδων) ενώ ταυτόχρονα υπάρχουν και Προσκλήσεις είτε της κεντρικής Διαχειριστικής Αρχής του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων είτε των λοιπών αρχών διαχείρισης περιφερειακών επιχειρησιακών προγραμμάτων, με συναφές αντικείμενο.  H έλλειψη ενός επαρκούς και αποτελεσματικού συστήματος συντονισμού και εποπτείας στον τομέα της διαχείρισης των αποβλήτων έχει οδηγήσει όχι μόνο στην αδυναμία αντιμετώπισης των δυσλειτουργιών, αλλά συχνά στη δημιουργία επιπλέον προβλημάτων, λόγω των συνεχών αποσπασματικών και αναποτελεσματικών παρεμβάσεων. Η παρακολούθηση, η αξιολόγηση και ο έλεγχος της απόδοσης αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο για την επιτυχία μιας πολιτικής. Βασική προϋπόθεση της επιτυχίας ενός ολοκληρωμένου πλαισίου δράσης για την ορθολογική διαχείριση των στερεών αποβλήτων είναι η δημιουργία ενός μηχανισμού με την κατάλληλη θεσμική κατοχύρωση για την διαπίστωση δυσλειτουργιών στον τομέα, κα την υποβολή αντίστοιχων προτάσεων για τη λήψη των απαιτούμενων αποφάσεων. Ο εν λόγω μηχανισμός θα έχει ως σκοπό την παρακολούθηση, την αξιολόγηση και τον έλεγχο της απόδοσης των μέτρων που θα εφαρμόζονται έτσι ώστε να βελτιωθεί συνολικά η απόδοση της Ελλάδας στον τομέα της διαχείρισης των στερεών αποβλήτων, με τον ενιαίο συντονισμό και την διαρκή παρακολούθηση:  Της εφαρμογής του Εθνικού Σχεδιασμού και των Περιφερειακών Σχεδίων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων με σκοπό την σταδιακή επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί ή θα τεθούν (εξορθολογισμός στόχων στα ΠΕ.Σ.Δ.Α.), σε συνεργασία με τους κατά περίπτωση αρμόδιους φορείς (Δήμους, Φο.Δ.Σ.Α., Συλλογικά Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης-Σ.Σ.Ε.Δ.).  Της προόδου υλοποίησης των απαραίτητων υποδομών έτσι ώστε να ολοκληρωθεί και να καταστεί «λειτουργικό» το κατάλληλο δίκτυο εγκαταστάσεων επεξεργασίας και διάθεσης αστικών στερεών αποβλήτων στη χώρα. Αυτές είναι οι προσδοκίες του Δικτύου από μια Ανεξάρτητη Αρχή, που συγκροτείται, προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα που αναλύθηκαν παραπάνω. Η πραγματικότητα είναι τελείως διαφορετική. Από το κείμενο του σχεδίου νόμου προκύπτει με απόλυτη σαφήνεια ότι δεν αντιμετωπίζεται κανένα από τα παραπάνω προβλήματα, που καθιστούν αναγκαία τη σύσταση της Ανεξάρτητης Αρχής. Αντίθετα, με το σχέδιο νόμου προτείνεται η σύσταση μιας Αρχής η οποία αφήνει στο απυρόβλητο το σύνολο των οργάνων της διοίκησης που εμπλέκονται στην αξιολόγηση, ένταξη, αδειοδότηση και χρηματοδότηση των έργων διαχείρισης των αστικών αποβλήτων, ασχολείται σχεδόν αποκλειστικά με την κοστολόγηση των υπηρεσιών που παρέχουν οι ΦοΔΣΑ, και δευτερευόντως με τον έλεγχο, την αναζήτηση ευθυνών και την επιβολή κυρώσεων μόνο στους ΦοΔΣΑ, ωσάν όλο το υπόλοιπο σύστημα του τομέα να λειτουργούσε άψογα, και τα προβλήματα να εντοπίζονταν αποκλειστικά στους ΦοΔΣΑ. Με άλλα λόγια, η Πολιτεία, με το συγκεκριμένο σχέδιο νόμου, δεν αποσκοπεί στη βελτίωση του τομέα της διαχείρισης των αστικών αποβλήτων. Αποσκοπεί μόνο στη στοχοποίηση των ΦοΔΣΑ, καθώς μόνο αυτοί προσδιορίζονται ως πιθανοί υπαίτιοι για τις δυσλειτουργίες του τομέα. Ο περιγραφόμενος «έλεγχος της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών» από φορείς οι πιθανές ανεπάρκειες των οποίων απλώς εντοπίζονται, χωρίς να προβλέπονται τα εργαλεία υπέρβασης των ανεπαρκειών αυτών (πχ πρόσληψη προσωπικού, διευκόλυνση στην ολοκλήρωση των έργων και στην προμήθεια του εξοπλισμού κλπ), ή χωρίς να ελέγχεται κανένας από τους υπόλοιπους παράγοντες, οδηγεί με βεβαιότητα στην απαξίωση των ΦοΔΣΑ, με προφανή εναλλακτική λύση την παραχώρηση των αρμοδιοτήτων διαχείρισης των στερεών αποβλήτων στους ιδιώτες. ΚΑΤ’ ΑΡΘΡΟ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ Άρθρου 7 Ο ορισμός της έννοιας «διαχείριση αστικών αποβλήτων» δίνεται στην παρ. 9 του άρθρου 3 του ν. 4819/2021, σύμφωνα με την οποία ως «διαχείριση αποβλήτων» νοείται η συλλογή, μεταφορά, ανάκτηση, συμπεριλαμβανομένης της διαλογής, και διάθεση αποβλήτων, συμπεριλαμβανομένων της εποπτείας των εργασιών αυτών και της μετέπειτα φροντίδας των χώρων διάθεσης, καθώς και των ενεργειών στις οποίες προβαίνουν οι έμποροι ή οι μεσίτες. Από το σχέδιο νόμου λείπει οποιαδήποτε αναφορά σε πράξεις που άπτονται της διαχείρισης των αστικών αποβλήτων με την ανωτέρω έννοια. Οι αρμοδιότητες της Αρχής εξαντλούνται στον έλεγχο της τιμολόγησης των υπηρεσιών διαχείρισης των αστικών αποβλήτων. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ Άρθρου 11 α) Από το σχέδιο νόμου, σε συνδυασμό με το Παράρτημα Ι, προκύπτει ότι η Αρχή δύναται να εποπτεύει μόνο τη λειτουργία των ΦοΔΣΑ. Από το σχέδιο απουσιάζει οποιαδήποτε δυνατότητα της Αρχής να ελέγξει παραμέτρους επίτευξης των στόχων που καλούνται να υλοποιήσουν οι ΦοΔΣΑ, όπως η προσήκουσα εκπλήρωση των υποχρεώσεων της Πολιτείας σε ζητήματα αξιολόγησης, αδειοδότησης και χρηματοδότησης έργων διαχείρισης αστικών αποβλήτων και προτάσεων προμήθειας εξοπλισμού, η προσήκουσα εκπλήρωση των υποχρεώσεων των ΣΣΕΔ ανακυκλώσιμων ως προς την προμήθεια εξοπλισμού, κλπ. Το αποτέλεσμα αυτής της έλλειψης είναι το εξής: ή όντως οι ΦοΔΣΑ δεν επιτελούν το έργο τους επιμελώς παρά το γεγονός ότι δεν υφίστανται ευθύνες τρίτων, οπότε οι ΦοΔΣΑ ορθώς υπόκεινται σε κυρώσεις, ή υφίστανται ευθύνες τρίτων, τις οποίες η Αρχή δεν δύναται ούτε να ελέγξει ούτε να αξιολογήσει. Στην περίπτωση αυτή, ή οι ΦοΔΣΑ υπόκεινται σε κυρώσεις, ή δεν υπόκεινται σε κυρώσεις, χωρίς ταυτόχρονα να προβλέπεται οποιοσδήποτε μηχανισμός επίλυσης των προβλημάτων που προκαλούνται εξ υπαιτιότητας τρίτων. Τίθεται το ερώτημα : ποιός ο λόγος ύπαρξης της Αρχής αν δεν έχει την αρμοδιότητα εποπτείας του τομέα το σύνολό του ; β) Ειδικά σε σχέση με το εδάφιο β: «ελέγχει την τήρηση της υποχρέωσης των ΦΟ.Δ.Σ.Α., ως προς την καταβολή του τέλους ταφής και επιβάλλει κυρώσεις» δημιουργείται εύλογα το ερώτημα : αν υφίσταται Ανεξάρτητη Αρχή με αρμοδιότητα την εποπτεία του τομέα διαχείρισης αστικών αποβλήτων, η οποία μάλιστα εποπτεύει συγκεκριμένα την τήρηση της νομοθεσίας περί καταβολής του τέλους ταφής και έχει την αρμοδιότητα επιβολής κυρώσεων σε περίπτωση μη τήρησής της, για ποιο λόγο το τέλος καταβάλλεται σε άλλη αρχή, και συγκεκριμένα τον ΕΟΑΝ, ο οποίος αφ’ ενός ως Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου εποπτευόμενο από το Υπουργείο Περιβάλλοντος όχι μόνο δεν έχει τα εχέγγυα της Ανεξάρτητης Αρχής αλλά δεν αποτελεί καν όργανο διοίκησης, και αφ’ ετέρου δεν έχει καμία αρμοδιότητα επί της επεξεργασίας των αστικών αποβλήτων, πέραν των δράσεων ανακύκλωσης ; Για ποιο λόγο προτείνεται η σύσταση μιας Ανεξάρτητης Αρχής, η οποία δεν θεωρείται ικανή ούτε καν για να επιτελέσει το ρόλο του εισπράκτορα του τέλους ταφής ; γ) Σε σχέση με το ανωτέρω (ζ) εδάφιο (.. «ζ) αποφασίζει τα ελάχιστα επίπεδα ποιότητας, για τις παρεχόμενες από τους ΦΟ.Δ.Σ.Α. υπηρεσίες διαχείρισης αποβλήτων..») τίθεται το ερώτημα : πώς δύναται η Αρχή να αποφασίζει τα ελάχιστα επίεπδα ποιότητας για τις υπηρεσίες που παρέχουν οι ΦοΔΣΑ, αν δεν έχει τη δυνατότητα ελέγχου των παραμέτρων που καθορίζουν τη δυνατότητα παροχής των υπηρεσιών αυτών ; Πώς δύναται να ελέγξει, να επιβάλει ή έστω να προτείνει τρόπους επίτευξης της απαιτούμενης επάρκειας από πλευράς στελέχωσης των ΦοΔΣΑ, ή από πλευράς επάρκειας των απαιτούμενων υποδομών, ή του απαιτούμενου εξοπλισμού ; Αν οι ΦοΔΣΑ αδυνατούν να παράσχουν ποιοτικές υπηρεσίες εξ αιτίας ελλείψεων στους τομείς αυτούς, ποιος διαπιστώνει τις ελλείψεις, ποιος ελέγχει τα αίτια ύπαρξης των ελλείψεων, ποιος επιβάλλει ή έστω επιβλέπει την επίλυση των προβλημάτων αυτών ; Το αποτέλεσμα:  Αν η Πολιτεία συνεχίσει να απαγορεύει την πρόσληψη μόνιμου προσωπικού στους ΦοΔΣΑ, η Αρχή θα μπορεί μόνο να διαπιστώνει την ανεπάρκειά τους, και η μόνη λύση θα είναι η παραχώρηση της διαχείρισης των αποβλήτων σε ιδιώτες.  Αν η Πολιτεία καθυστερεί την ολοκλήρωση των διαδικασιών αξιολόγησης, ένταξης, χρηματοδότησης και αδειοδότησης των έργων ή της προμήθειας εξοπλισμού, η Αρχή θα μπορεί μόνο να διαπιστώνει την ανεπάρκεια των ΦοΔΣΑ, και η μόνη λύση θα είναι η παραχώρηση της διαχείρισης των αποβλήτων σε ιδιώτες.  Αν τα ΣΣΕΔ δεν ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις τους και δεν επιτυγχάνονται οι στόχοι της ανάκτησης των ανακυκλώσιμων, η Αρχή θα μπορεί μόνο να διαπιστώνει την ανεπάρκεια των ΦοΔΣΑ, και η μόνη λύση θα είναι η παραχώρηση της διαχείρισης των αποβλήτων σε ιδιώτες. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ Άρθρου 12 Είναι εύλογο το ερώτημα: Αν η Αρχή έχει τις παραπάνω αρμοδιότητες σε σχέση με τους παρόχους ύδατος, γιατί δεν τις έχει σε σχέση με τους ΦοΔΣΑ; ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ Άρθρου 16 Η διατύπωση του συγκεκριμένου άρθρου, ως προς τον τομέα της διαχείρισης των αστικών αποβλήτων, είναι απολύτως ανεπαρκής. Ειδικότερα, πρέπει να κατοχυρωθεί ρητά η αρμοδιότητα της Αρχής να γνωμοδοτεί: • σε ζητήματα συμβατότητας του Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων με τις εκάστοτε ισχύουσες ευρωπαϊκές Οδηγίες, • σε ζητήματα συμβατότητας των Περιφερειακών Σχεδίων Διαχείρισης Αποβλήτων με το εκάστοτε ισχύον ΕΣΔΑ, • σε ζητήματα συμβατότητας των Τοπικών Σχεδίων Διαχείρισης Αποβλήτων με τα εκάστοτε ισχύοντα ΠΕΣΔΑ, • σε ζητήματα συμβατότητας των προτεινόμενων προς χρηματοδότηση έργων επεξεργασίας αποβλήτων με τα εκάστοτε ισχύοντα ΠΕΣΔΑ και ΕΣΔΑ. Η διερεύνηση των παραπάνω συμβατοτήτων ανταποκρίνεται στην έννοια της εποπτείας και ρύθμισης της παροχής υπηρεσιών διαχείρισης αστικών αποβλήτων, όπως αυτή ορίζεται στο άρθρο 3 του ν. 4819/2021. Αν η Αρχή δεν έχει τις αρμοδιότητες αυτές, τότε η διατύπωση είναι κενή περιεχομένου. Όμως, προκειμένου να γνωμοδοτεί επί των θεμάτων αυτών, η Αρχή πρέπει να έχει και την αρμοδιότητα εποπτείας, ή έστω ενημέρωσης, επί των θεμάτων αυτών, πράγμα που δεν προβλέπεται στο σχέδιο νόμου. Για παράδειγμα : η ΕΥΔ ΠΕΚΑ & ΠΟΛΠΡΟ (πρώην ΥΜΕΠΕΡΑΑ) του Υπ. Ανάπτυξης, εξέδωσε πρόσφατα την υπ’ αρ. πρωτ. ΕΥΔ ΠΕΚΑ&ΠΟΛΠΡΟ 1793/17-02-2023 (ΑΔΑ : ΨΤ5746ΜΤΛΡ-ΛΣ4 ) Πρόσκληση, με αντικείμενο : «Υποβολή Προσφοράς για το έργο «Εκπόνηση μελέτης εμπειρογνωμοσύνης για την αποτίμηση της αποδοτικότητας της επένδυσης στη συλλογή δημοτικών ανακυκλωσίμων αποβλήτων μέσω Πολυκέντρων Ανακύκλωσης» , MIS 5150162, Υποέργο 6». Η έκδοση και μόνο της Πρόσκλησης αυτής, αποδεικνύει την αδυναμία του πλέον αρμόδιου διοικητικού οργάνου να ελέγξει, πιστοποιήσει και τεκμηριώσει επαρκώς τη συμβατότητα μιας επένδυσης, με τους στόχους της ευρωπαϊκής και εθνικής νομοθεσίας. Η εκ των υστέρων ανάθεση μιας μελέτης σε ένα ιδιωτικό μελετητικό γραφείο έναντι αμοιβής που θα καταβάλει η ίδια η αρχή που εξέδωσε την Πρόσκληση για τη συγκεκριμένη επένδυση, προφανώς προσδίδει πολύ λιγότερα εχέγγυα αντικειμενικότητας σε σχέση με μια γνωμοδότηση την οποία θα παρείχε μια ανεξάρτητη Αρχή, που θα είχε ακριβώς την αρμοδιότητα της να γνωμοδοτεί επί των θεμάτων συμβατότητας των δράσεων και επενδύσεων. Η εκχώρηση της αρμοδιότητας αυτής στην υπό σύσταση Αρχή, διασφαλίζει σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό τόσο τη διαφάνεια στη διαχείριση των ευρωπαϊκών και εθνικών κονδυλίων, όσο και την προοπτική επίτευξης των ποιοτικών και ποσοτικών στόχων που θέτουν η ευρωπαϊκή και η εθνική νομοθεσία. Τίθεται εκ νέου το ερώτημα : αν δεν κατοχυρώνεται η συγκεκριμένη αρμοδιότητα, ποιος ο λόγος ύπαρξης της Αρχής, πέραν του ελέγχου της τιμολογιακής πολιτικής ; ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ Άρθρου 17 Δεν προβλέπεται καμία διαδικασία προστασίας των ΦοΔΣΑ, μέσω του δικαιώματός τους να προσφεύγουν στην Αρχή, όταν διαπιστώνουν δυσλειτουργία στη διαχείριση των αστικών αποβλήτων, προερχόμενη από άλλο εμπλεκόμενο φορέα (αδειοδοτούσες ή χρηματοδοτούσες αρχές, ΣΣΕΔ, κλπ) Με τον τρόπο αυτό, η Ανεξάρτητη Αρχή δεν έχει το δικαίωμα να ασκεί εποπτεία στον τομέα της διαχείρισης των αστικών αποβλήτων. Η μόνη της αρμοδιότητα, είναι η αρμοδιότητα εποπτείας των ΦοΔΣΑ, και μάλιστα μόνο στον τομέα της τιμολογιακής τους πολιτικής. Τίθεται το ερώτημα :Για ποιο λόγο προτείνεται η σύσταση μιας Ανεξάρτητης Αρχής, η οποία θα ασκεί αρμοδιότητες που θα μπορούσε να ασκήσει μια Διεύθυνση της Γενικής Γραμματείας Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων ; ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ Άρθρου 18 α) Με βάση τα προαναφερόμενα ως σχόλια στα προηγούμενα άρθρα, τίθεται το ερώτημα : Τι συμβαίνει στην περίπτωση που ο ΦοΔΣΑ δεν ευθύνεται για την πλημμελή διαχείριση των αστικών αποβλήτων, στην περίπτωση δηλαδή που συντρέχουν ευθύνες τρίτων; Θα εξετασθούν οι ευθύνες των τρίτων, θα επιβληθούν κυρώσεις, και από ποιόν ; β) Σε ποιο φορέα θα καταβάλλονται τα πρόστιμα, ποιος θα τα διαχειρίζεται, και για ποιους σκοπούς ; ΙΙΙ. Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ ΦΟΔΣΑ α) Το Δίκτυο ΦοΔΣΑ δεν διαφωνεί κατ’ αρχήν με την ιδέα της σύστασης της μιας Ανεξάρτητης Αρχής, που θα εποπτεύει το σύνολο του τομέα της διαχείρισης των αστικών αποβλήτων. Όμως, οι αρμοδιότητες εποπτείας της τιμολογιακής πολιτικής των ΦοΔΣΑ, που ανατίθενται στην Ανεξάρτητη Αρχή, μπορούν να ασκηθούν από μια Διεύθυνση του Υπουργείου Περιβάλλοντος. Δεν υφίσταται λόγος σύστασης μιας Αρχής, με τα εχέγγυα που εξασφαλίζουν το Σύνταγμα και η νομοθεσία, προκειμένου να ανταποκριθεί σε αυτές τις αρμοδιότητες. Είναι απαραίτητο να επεκταθεί η αρμοδιότητα της Ανεξάρτητης Αρχής στο σύνολο των φορέων που εμπλέκονται στον τομέα της διαχείρισης των αστικών αποβλήτων. Σε διαφορετική περίπτωση, το σχέδιο νόμου κρίνεται μη αποδεκτό, καθώς δεν προσθέτει τίποτα απολύτως στην κατεύθυνση του εκσυγχρονισμού, εξορθολογισμού και συντονισμού του τομέα διαχείρισης των αστικών αποβλήτων. β) Το Δίκτυο προτείνει να μην ολοκληρωθεί η διαβούλευση για το συζητούμενο σχέδιο νόμου, μέχρι να συγκληθεί και να γνωμοδοτήσει η Επιτροπή Συντονισμού και Καθοδήγησης Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων, του άρθρου 166 του ν. 4951/2022.