Αρχική Μετονομασία της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας σε Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και ΥδάτωνΆρθρο 11 Εποπτεία – Προσθήκη άρθρου 12Α στον ν. 4001/2011Σχόλιο του χρήστη ΔΙΚΤΥΟ ΦΟΡΕΩΝ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ | 24 Φεβρουαρίου 2023, 11:54
  • Σχόλιο του χρήστη 'ΔΙΚΤΥΟ ΦΟΡΕΩΝ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΣΤΕΡΕΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ' | 24 Φεβρουαρίου 2023, 11:54

    Στον ν. 4001/2011 (Α΄ 179) προστίθεται άρθρο 12Α ως εξής: «Άρθρο 12Α Εποπτεία επί της παροχής υπηρεσιών ύδατος και διαχείρισης αστικών αποβλήτων Η Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (Ρ.Α.Α.Ε.Υ.), στη βάση των ετήσιων εκθέσεων προγραμματισμού που υποβάλλουν προς έγκριση οι πάροχοι υπηρεσιών ύδατος στη Ρ.Α.Α.Ε.Υ. και των στοιχείων του Παραρτήματος Ι, που υποβάλλουν οι Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟ.Δ.Σ.Α.), καθώς και πάσης φύσεως στοιχείων που συλλέγει, σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 27, εποπτεύει και παρακολουθεί το οικονομικό και φυσικό αντικείμενο της παροχής των υπηρεσιών ύδατος και διαχείρισης αστικών αποβλήτων, υποβάλλοντας ετήσια αναφορά στον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Η Ρ.Α.Α.Ε.Υ., για την εφαρμογή της παρ. 1, έχει πρόσβαση σε κάθε σχετική βάση δεδομένων που τηρείται από άλλους δημόσιους φορείς. Οι φορείς αυτοί παρέχουν αμελλητί τα ζητούμενα από τη Ρ.Α.Α.Ε.Υ. στοιχεία. Για την εφαρμογή της παρ. 1, η Ρ.Α.Α.Ε.Υ. αξιοποιεί δείκτες οικονομικούς, φυσικού αντικειμένου, καθώς και ποιότητας και αποτελεσματικότητας, οι οποίοι αναρτώνται στον ιστότοπό της. Κατ’ ελάχιστον χρησιμοποιούνται οι δείκτες του: α) Παραρτήματος ΙΙΙ για τις υπηρεσίες παροχής ύδατος, βάσει των στοιχείων του Παραρτήματος ΙΙ, και β) Παραρτήματος V της υπό στοιχεία ΥΠΕΝ/ΔΔΑ/90439/1846/29.9.2021 κοινής απόφασης των Υπουργών Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Υγείας, Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Εσωτερικών (Β’ 4514) για την υγειονομική ταφή, βάσει των στοιχείων του Παραρτήματος IV της ως άνω κοινής απόφασης. ………….. Η Ρ.Α.Α.Ε.Υ., στο πλαίσιο της εποπτείας και παρακολούθησης της διαχείρισης αστικών αποβλήτων από τους εμπλεκόμενους φορείς, με σκοπό την αποτελεσματική και οικονομικά συμφέρουσα διαχείριση των αστικών αποβλήτων από τους ΦΟ.Δ.Σ.Α.: α) ελέγχει την εφαρμογή της μεθόδου κοστολόγησης και του κανονισμού τιμολόγησης, β) ελέγχει την τήρηση της υποχρέωσης των ΦΟ.Δ.Σ.Α., ως προς την καταβολή του τέλους ταφής και επιβάλλει κυρώσεις, γ) ελέγχει την ενσωμάτωση του κόστους αποκατάστασης – μεταφροντίδας, στο συνολικό κόστος των υπηρεσιών αποβλήτων, δ) αξιολογεί την επίτευξη των κριτηρίων ποιότητας παρεχόμενων υπηρεσιών της παρ. Β του Παραρτήματος Ι και προβαίνει σε συστάσεις ή επιβάλλει κυρώσεις, σε περίπτωση μη επίτευξής τους, σύμφωνα με τις παρ. 9 και 10 του άρθρου 36, ε) ελέγχει την οικονομική αποδοτικότητα, προβαίνοντας σε συγκριτική αξιολόγηση του κόστους αντίστοιχων υπηρεσιών διαχείρισης αποβλήτων που παρέχουν οι ΦΟ.Δ.Σ.Α. και αναρτά τα στοιχεία σε ειδικό ιστότοπο, στ) εισηγείται στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας τη μέθοδο κοστολόγησης και τιμολόγησης για την ολοκληρωμένη διαχείριση αστικών αποβλήτων, ζ) αποφασίζει τα ελάχιστα επίπεδα ποιότητας, για τις παρεχόμενες από τους ΦΟ.Δ.Σ.Α. υπηρεσίες διαχείρισης αποβλήτων, η) προβαίνει σε συστάσεις που περιλαμβάνουν διορθωτικά μέτρα, τα οποία λαμβάνονται εντός συγκεκριμένης προθεσμίας, αν διαπιστωθεί εσφαλμένη εφαρμογή των κανόνων κοστολόγησης και τιμολόγησης από τους ΦΟ.Δ.Σ.Α. ή για την καλύτερη εφαρμογή της υπό στοιχεία ΥΠΕΝ/ΔΔΑ/90439/1846/29.9.2021 κοινής απόφασης, και επιβάλλει κυρώσεις σε περίπτωση μη συμμόρφωσης, θ) παρέχει κατευθύνσεις και οδηγίες σε θέματα αξιοποίησης της παραγόμενης ενέργειας από απόβλητα, ι) αναπτύσσει ηλεκτρονική πλατφόρμα με σκοπό την καταχώριση του κόστους διαχείρισης αποβλήτων των Ο.Τ.Α. Α΄ βαθμού, ανά τόνο και ανά υπηρεσία διαχείρισης αποβλήτων, αναλύοντας το κόστος, ια) προβαίνει σε συγκριτική αξιολόγηση του κόστους αντίστοιχων υπηρεσιών διαχείρισης αποβλήτων που παρέχουν οι Ο.Τ.Α. Α΄ βαθμού και διατυπώνει προτάσεις για τον εξορθολογισμό των σχετικών χρεώσεων, ιβ) παρακολουθεί την εφαρμογή από τους Ο.Τ.Α. του συστήματος «πληρώνω όσο πετάω», του άρθρου 37 του ν. 4819/2021 (Α’ 129) ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι. Β. Β. Η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών αξιολογείται βάσει, τουλάχιστον, των κατωτέρω: βα) της επίτευξης ποιοτικών κριτηρίων για ρεύματα υλικών που προκύπτουν από την παραγωγική διαδικασία εγκαταστάσεων, ββ) της αποθήκευσης παραγόμενων ανακυκλώσιμων υλικών, άνω των τριών (3) ετών στην εγκατάσταση, βγ) του ποσοστού μη επίτευξης του τιθέμενου κατώτερου ποσοστού ανακύκλωσης/ανάκτησης υλικών από την εγκατάσταση, βδ) του ποσοστού υπέρβασης του ανώτερου ορίου υπολειμμάτων από την εγκατάσταση που οδηγούνται προς τελική διάθεση, βε) της αποδοχής ανεπεξέργαστων αστικών αποβλήτων Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) Α΄ βαθμού, από Χώρο Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων, εφόσον υφίσταται Μ.Ε.Α. που τους εξυπηρετεί, βστ) του βαθμού επίτευξης ξεχωριστών ρευμάτων υλικών, μη συμπεριλαμβανομένου του υπολείμματος, όπως διαφανές, πράσινο και καφέ γυαλί, βζ) των ποσοστών του ρεύματος «compost/compost» τύπου Α΄ που διατίθενται: βζα) ως επικάλυψη σε Χώρο Υγειονομικής Ταφής, βζβ) για ανάπλαση περιοχών, ιδίως ανενεργών λατομείων, βζγ) για οποιασδήποτε αγροτική/γεωπονική χρήση, βζδ) για ανάκτηση ενέργειας, βη) του ποσοστού του υπολείμματος που καταλήγει σε ίδια ή εξωτερική μονάδα παραγωγής εναλλακτικών καυσίμων, ιδίως τύπου «RDF», βθ) του αριθμού παραπόνων ή καταγγελιών για περιβαλλοντικές οχλήσεις ανά έτος, βθα) του βαθμού συμμόρφωσης επί καταγεγραμμένων περιβαλλοντικών παραβάσεων από ελεγκτές περιβάλλοντος, βθβ)του βαθμού ικανοποίησης του Ο.Τ.Α. Α’ βαθμού για την παρεχόμενη από τους ΦΟ.Δ.Σ.Α. εξυπηρέτηση. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ Άρθρου 11 α) Από το σχέδιο νόμου, σε συνδυασμό με το Παράρτημα Ι, προκύπτει ότι η Αρχή δύναται να εποπτεύει μόνο τη λειτουργία των ΦοΔΣΑ. Από το σχέδιο απουσιάζει οποιαδήποτε δυνατότητα της Αρχής να ελέγξει παραμέτρους επίτευξης των στόχων που καλούνται να υλοποιήσουν οι ΦοΔΣΑ, όπως η προσήκουσα εκπλήρωση των υποχρεώσεων της Πολιτείας σε ζητήματα αξιολόγησης, αδειοδότησης και χρηματοδότησης έργων διαχείρισης αστικών αποβλήτων και προτάσεων προμήθειας εξοπλισμού, η προσήκουσα εκπλήρωση των υποχρεώσεων των ΣΣΕΔ ανακυκλώσιμων ως προς την προμήθεια εξοπλισμού, κλπ. Το αποτέλεσμα αυτής της έλλειψης είναι το εξής: ή όντως οι ΦοΔΣΑ δεν επιτελούν το έργο τους επιμελώς παρά το γεγονός ότι δεν υφίστανται ευθύνες τρίτων, οπότε οι ΦοΔΣΑ ορθώς υπόκεινται σε κυρώσεις, ή υφίστανται ευθύνες τρίτων, τις οποίες η Αρχή δεν δύναται ούτε να ελέγξει ούτε να αξιολογήσει. Στην περίπτωση αυτή, ή οι ΦοΔΣΑ υπόκεινται σε κυρώσεις, ή δεν υπόκεινται σε κυρώσεις, χωρίς ταυτόχρονα να προβλέπεται οποιοσδήποτε μηχανισμός επίλυσης των προβλημάτων που προκαλούνται εξ υπαιτιότητας τρίτων. Τίθεται το ερώτημα : ποιός ο λόγος ύπαρξης της Αρχής αν δεν έχει την αρμοδιότητα εποπτείας του τομέα το σύνολό του ; β) Ειδικά σε σχέση με το εδάφιο β: «ελέγχει την τήρηση της υποχρέωσης των ΦΟ.Δ.Σ.Α., ως προς την καταβολή του τέλους ταφής και επιβάλλει κυρώσεις» δημιουργείται εύλογα το ερώτημα : αν υφίσταται Ανεξάρτητη Αρχή με αρμοδιότητα την εποπτεία του τομέα διαχείρισης αστικών αποβλήτων, η οποία μάλιστα εποπτεύει συγκεκριμένα την τήρηση της νομοθεσίας περί καταβολής του τέλους ταφής και έχει την αρμοδιότητα επιβολής κυρώσεων σε περίπτωση μη τήρησής της, για ποιο λόγο το τέλος καταβάλλεται σε άλλη αρχή, και συγκεκριμένα τον ΕΟΑΝ, ο οποίος αφ’ ενός ως Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου εποπτευόμενο από το Υπουργείο Περιβάλλοντος όχι μόνο δεν έχει τα εχέγγυα της Ανεξάρτητης Αρχής αλλά δεν αποτελεί καν όργανο διοίκησης, και αφ’ ετέρου δεν έχει καμία αρμοδιότητα επί της επεξεργασίας των αστικών αποβλήτων, πέραν των δράσεων ανακύκλωσης ; Για ποιο λόγο προτείνεται η σύσταση μιας Ανεξάρτητης Αρχής, η οποία δεν θεωρείται ικανή ούτε καν για να επιτελέσει το ρόλο του εισπράκτορα του τέλους ταφής ; γ) Σε σχέση με το ανωτέρω (ζ) εδάφιο (.. «ζ) αποφασίζει τα ελάχιστα επίπεδα ποιότητας, για τις παρεχόμενες από τους ΦΟ.Δ.Σ.Α. υπηρεσίες διαχείρισης αποβλήτων..») τίθεται το ερώτημα : πώς δύναται η Αρχή να αποφασίζει τα ελάχιστα επίεπδα ποιότητας για τις υπηρεσίες που παρέχουν οι ΦοΔΣΑ, αν δεν έχει τη δυνατότητα ελέγχου των παραμέτρων που καθορίζουν τη δυνατότητα παροχής των υπηρεσιών αυτών ; Πώς δύναται να ελέγξει, να επιβάλει ή έστω να προτείνει τρόπους επίτευξης της απαιτούμενης επάρκειας από πλευράς στελέχωσης των ΦοΔΣΑ, ή από πλευράς επάρκειας των απαιτούμενων υποδομών, ή του απαιτούμενου εξοπλισμού ; Αν οι ΦοΔΣΑ αδυνατούν να παράσχουν ποιοτικές υπηρεσίες εξ αιτίας ελλείψεων στους τομείς αυτούς, ποιος διαπιστώνει τις ελλείψεις, ποιος ελέγχει τα αίτια ύπαρξης των ελλείψεων, ποιος επιβάλλει ή έστω επιβλέπει την επίλυση των προβλημάτων αυτών ; Το αποτέλεσμα:  Αν η Πολιτεία συνεχίσει να απαγορεύει την πρόσληψη μόνιμου προσωπικού στους ΦοΔΣΑ, η Αρχή θα μπορεί μόνο να διαπιστώνει την ανεπάρκειά τους, και η μόνη λύση θα είναι η παραχώρηση της διαχείρισης των αποβλήτων σε ιδιώτες.  Αν η Πολιτεία καθυστερεί την ολοκλήρωση των διαδικασιών αξιολόγησης, ένταξης, χρηματοδότησης και αδειοδότησης των έργων ή της προμήθειας εξοπλισμού, η Αρχή θα μπορεί μόνο να διαπιστώνει την ανεπάρκεια των ΦοΔΣΑ, και η μόνη λύση θα είναι η παραχώρηση της διαχείρισης των αποβλήτων σε ιδιώτες.  Αν τα ΣΣΕΔ δεν ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις τους και δεν επιτυγχάνονται οι στόχοι της ανάκτησης των ανακυκλώσιμων, η Αρχή θα μπορεί μόνο να διαπιστώνει την ανεπάρκεια των ΦοΔΣΑ, και η μόνη λύση θα είναι η παραχώρηση της διαχείρισης των αποβλήτων σε ιδιώτες.