Yπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'The Green Tank' | 27 Φεβρουαρίου 2023, 22:27

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  Άρθρο 52 Το άρθρο 52 περιέχει δύο θετικά στοιχεία: Α) την κατάργηση της άδειας παραγωγής μονάδων ορυκτού αερίου που δεν έχουν ως τώρα προσφορά σύνδεσης Β) τη δυνατότητα μετατροπής αδειών παραγωγής μονάδων με καύσιμο το ορυκτό αέριο που δεν έχουν ακόμα προσφορά σύνδεσης σε άδειες αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας με την προϋπόθεση ότι το σχετικό αίτημα θα κατατεθεί ως τη 30η Ιουνίου 2023. Το Β) δε, φαίνεται να αφορά τις νέες μονάδες αερίου που έχουν προσφορά σύνδεσης αλλά ακόμα δεν έχουν ξεκινήσει να κατασκευάζονται, όπως συμβαίνει με τη νέα μονάδα στην Κομοτηνή και αυτή στην Αλεξανδρούπολη. Επιπλέον η παράγραφος 14 του άρθρου φαίνεται να αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο αντικατάστασης της λιγνιτικής Πτολεμαΐδας 5 από μονάδα ορυκτού αερίου και μάλιστα μεγαλύτερης ισχύος, η οποία σύμφωνα με παλαιότερες ανακοινώσεις της ΔΕΗ μπορεί να φτάσει τα 1100 MW. Καταρχάς, με δεδομένο ότι η ΔΕΗ δεν έχει ακόμα αποφασίσει για το μέλλον της Πτολεμαΐδας 5 μετά την παύση της λιγνιτικής της λειτουργίας ως το 2028 το αργότερο – σύμφωνα τον εθνικό κλιματικό νόμο 4936/2022 – είναι απαραίτητο να διατηρηθεί ανοικτό το ενδεχόμενο μετατροπής της σε μονάδα αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές με τη μορφή θερμότητας (θερμική αποθήκευση). Αυτό μπορεί να συμβεί με την ακόλουθη προσθήκη στην παράγραφο 14 που τροποποιεί το άρθρο 52: «…Οι άδειες παραγωγής του προηγούμενου εδαφίου δύναται να τροποποιούνται και λόγω αλλαγής καυσίμου σε καύσιμο με χαμηλότερες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου «ή λόγω μετατροπής σε μονάδα αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας».» Επιπλέον, οι ρυθμίσεις του άρθρου 52 είναι προβληματικές ως προς τη συνέπειά τους με το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), σύμφωνα με το οποίο η ισχύς μονάδων ορυκτού αερίου ως το 2030 δεν θα πρέπει να ξεπερνά τα 6.9 GW. Υπογραμμίζεται δε ότι το στοιχείο αυτό παρέμεινε αναλλοίωτο και στο σχέδιο αναθεώρησης του ΕΣΕΚ που παρουσιάστηκε από το ΥΠΕΝ πολύ πρόσφατα (16 Ιανουαρίου 2023). Δεδομένου ότι σήμερα βρίσκονται ήδη σε λειτουργία περισσότερα από 6 GW ισχύος μονάδων ορυκτού αερίου, και είναι σε στάδιο κατασκευής μονάδα αερίου ισχύος 877 MW, προκειμένου και να εγκατασταθεί και η δεύτερη νέα μονάδα στην Αλεξανδρούπολη ισχύος 840 M, πολλώ δε μάλλον η νέα ισχύς 1100 MW της μονάδας με καύσιμο το ορυκτό αέριο που ενδέχεται να αντικαταστήσει τη λιγνιτική Πτολεμαΐδα 5, είναι απαραίτητο να αποσυρθεί ίση ισχύς υφιστάμενων μονάδων αερίου, ώστε να μην παραβιαστεί ο εθνικός ενεργειακός σχεδιασμός. Για να εξαλειφθεί αυτή η διαγραφόμενη ασυνέπεια με το ΕΣΕΚ προτείνεται η γίνει η ακόλουθη προσθήκη στην παράγραφο 14: «Η έγκριση τροποποιήσεων των αδειών παραγωγής μονάδων με καύσιμο λιθάνθρακα, λιγνίτη, φυσικό αέριο ή πετρελαϊκά προϊόντα θα γίνεται με την προϋπόθεση ότι δεν παραβιάζονται τα προβλεπόμενα για τη συνολική ισχύ τέτοιων μονάδων στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα.» Άρθρο 55 Με το άρθρο εισάγεται μία νέα έννοια: οι «Περιοχές Πρώτης Επιλογής Α.Π.Ε.», η οποία φέρεται να είναι σε συμμόρφωση με τον νέο ευρωπαϊκό κανονισμό (ΕΕ) 2022/2577 για την επιτάχυνση των ΑΠΕ. Ενώ πράγματι υπάρχει ανάγκη για επιτάχυνση των ΑΠΕ, ο κανονισμός θέτει ορισμένες πρόσθετες ασφαλιστικές δικλείδες οι οποίες δεν μεταφέρονται πλήρως με την προτεινόμενη ρύθμιση. Οι ασφαλιστικές δικλείδες αφορούν: 1) στη διάρκεια ισχύος της παρέκκλισης από τη νομοθεσία λόγω των έκτακτων συνθηκών, 2) στη διευκρίνιση ότι κυρίως καλύπτει εκκρεμείς διαδικασίες αδειοδότησης, και 3) στην υποχρέωση θέσπισης αναλογικών μέτρων μετριασμού ή, εάν δεν είναι διαθέσιμα, αντισταθμιστικά μέτρα για τη διασφάλιση της προστασίας των προστατευόμενων ειδών. Με δεδομένα τα τεράστια κενά που έχει η χώρα στη συμμόρφωση με την περιβαλλοντική νομοθεσία και ειδικά την εφαρμογή των υποχρεώσεων που αφορούν στις οδηγίες για τους οικοτόπους και τα άγρια πτηνά, η εφαρμογή του εν λόγω κανονισμού θα πρέπει να γίνει με τον πλέον αυστηρό τρόπο και κυρίως σε μικρές αποκεντρωμένες εγκαταστάσεις με σκοπό τη μεμονωμένη ή συλλογική (από ενεργειακές κοινότητες) αυτοκατανάλωση ανανεώσιμης ενέργειας σε ΑΠΕ. Επιπλέον, θα πρέπει να οδηγήσουν σε παράλληλη επιτάχυνση των ενεργειών εκ μέρους της πολιτείας για την εκπλήρωση των βασικών υποχρεώσεων που αφορούν στην προστασία της φύσης, ήτοι τον ορισμό τοπικών στόχων διατήρησης για τις περιοχές Natura 2000, τη συμπλήρωση στόχων διατήρησης για τις Ζώνες Ειδικής Προστασίας και σε εθνικό επίπεδο για τα προστατευόμενα άγρια πτηνά, την ολοκλήρωση των Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών, των Προεδρικών Διαταγμάτων και των Σχεδίων Διαχείρισης για τις προστατευόμενες περιοχές, την έγκριση των σχεδίων δράσης ειδών που εκκρεμούν και την εφαρμογή όλων των σχεδίων δράσης ειδών και τύπων οικοτόπων. Παράλληλα, θα πρέπει να επιταχυνθεί η ολοκλήρωση της αναθεώρησης του Ειδικού Χωροταξικού Σχεδίου για τις ΑΠΕ ώστε η εγκατάσταση των ΑΠΕ να μην γίνεται στη βάση ad hoc σχεδιασμών αλλά στη βάση ενός νέου και ολοκληρωμένου σχεδιασμού που λαμβάνει υπόψη όλες τις πτυχές και προτεραιότητες: ενεργειακές, οικολογικές, κοινωνικές και πολιτιστικές.