Αρχική Σχέδιο της κύριας έκθεσης της Ολλανδικής εταιρίας HVA με αντικείμενο τη βελτίωση της διαχείρισης υδάτων, αγροτικών καλλιεργειών και αντιπλημμυρικής προστασίας στην Περιφέρεια ΘεσσαλίαςMASTER PLAN WATER MANAGEMENT IN THESSALY IN THE WAKE OF STORM DANIEL How to Address Thessaly’s Water-Related Agricultural ChallengesΣχόλιο του χρήστη Δρ. Κ. Λαγουβάρδος | 22 Μαρτίου 2024, 21:23
  • Σχόλιο του χρήστη 'Δρ. Κ. Λαγουβάρδος' | 22 Μαρτίου 2024, 21:23

    Τα παρακάτω σχόλια αφορούν το μέρος ΙΙΙ της έκθεσης της HVA (Early warning and crisis management) Το σχέδιο αποτελεί βάση για τη δημιουργία συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης και διαχείριση κρίσεων στη Θεσσαλία, και στη συνέχεια να αποτελέσει το πρότυπο για τη δημιουργία και λειτουργία παρόμοιων συστημάτων σε άλλες Περιφέρειες της χώρας. Παρόλα αυτά ακολουθούν κάποια σχόλια/προτάσεις, τα οποία θεωρoύμε ότι θα βελτιώσουν την πρόταση αυτή. 1) Σελίδα 156 και αναφορά στο Σχήμα 34 του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού (World Meteorological Organisation WMO): Σύμφωνα και με το Executive Action Plan του WMO για τα Early warning systems, η δόκιμη διατύπωση για τo δεύτερο element ή καλύτερα Πυλώνα (pillar) ενός Συστήματος Έγκαιρης Προειδοποίησης είναι «Detection, observation, monitoring, analysis, and forecasting» (βλ. σχήμα στη σελίδα του WMO https://wmo.int/site/wmo-and-early-warnings-all-initiative). Αυτό είναι σημαντικό γιατί σε μεγάλο βαθμό θα είναι οδηγός για τη διαμόρφωση των προτάσεων για τον συγκεκριμένο Πυλώνα ενός Συστήματος Έγκαιρης Προειδοποίησης το οποίο πρέπει να περιλαμβάνει ένα ευρύ σύνολο διατάξεων παρατήρησης και παρακολούθησης και μεθόδων/εργαλείων πρόγνωσης των καιρικών κινδύνων. 2) Σελίδα 157: Η περιγραφή του Risk Knowledge είναι λίγο σύντομη, το βήμα αυτό είναι απαραίτητο στην αρχική φάση ενός Συστήματος Έγκαιρης Προειδοποίησης, ώστε να εντοπιστούν οι ζώνες κινδύνου, όχι μόνο για πλημμύρες, αλλά και για άλλους κινδύνους όπως οι δασικές πυρκαγιές, οι ισχυροί άνεμοι κλπ. Η χωρική ανάλυση εδώ πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο λεπτομερής (της τάξης των 500-1000 μέτρων) και να προβλέπεται η αποτύπωση των κινδύνων σε διαδραστικούς χάρτες οι οποίοι θα αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα του Συστήματος Έγκαιρης Προειδοποίησης. Επομένως δεν υπάρχει λόγος (όπως αναγράφεται στην έκθεση) λιγότερο λεπτομερούς (coarsening) ανάλυσης καθώς οι χάρτες αυτοί απαιτείται να επικαιροποιούνται σε τακτά χρονικά διαστήματα αλλά δεν παράγονται σε πραγματικό χρόνο. 3) Σελίδα 158: Όπως ήδη αναφέρθηκε στο Σχόλιο #1, ο ορθός τίτλος θα ήταν: Detection, observation, monitoring, analysis, and forecasting. Εδώ θα πρέπει να γίνει μια αρχική αναφορά στα επιμέρους τμήματα αυτού του Πυλώνα (αναφέρονται κάποια αργότερα στη σελίδα 169 και στο σχήμα 39) τα οποία θα περιλαμβάνουν: μετεωρολογικούς σταθμούς, σταθμούς μέτρησης στάθμης σε ποτάμια, μετεωρολογικά ραντάρ, μετεωρολογικά προγνωστικά μοντέλα υψηλής ανάλυσης και υδρολογικά/υδραυλικά μοντέλα. Ειδικά για τους μετεωρολογικούς σταθμούς θα πρέπει να τονιστεί περαιτέρω η αξία τους, όχι μόνο για την παρακολούθηση της βροχής σε πραγματικό χρόνο (μέχρι να συμπληρωθεί αυτή η διαδικασία με την αγορά και χρήση μετεωρολογικών ραντάρ, η οποία όμως θα καθυστερήσει αρκετά) αλλά και για την παρακολούθηση του ανέμου, της θερμοκρασίας και της υγρασίας, παραμέτρων που παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στην εκτίμηση και άλλων κινδύνων (πχ. παγετού, πολύ υψηλών θερμοκρασιών, ισχυρών ανέμων) αλλά και για την υποστήριξη του αγροτικού αλλά και άλλων τομέων της οικονομίας. Επίσης οι μετεωρολογικές παράμετροι που καταγράφουν οι μετεωρολογικοί σταθμοί μπορούν να αξιοποιηθούν για την εκτίμηση πυρομετεωρολογικών δεικτών και την εξαγωγή σχετικών ειδοποιήσεων για δασικές πυρκαγιές. 4) Σελίδες 165-166: Προτείνεται η λειτουργία του Συστήματος Έγκαιρης Προειδοποίησης σε κεντρικό επίπεδο “It is recommended that the Early Warning Coordination Center be centralized within the General Secretariat for Civil Protection”. Κατά τη γνώμη μας αυτό δεν είναι ορθό και αυτό αποτελεί τη μεγαλύτερη αδυναμία του Σχεδίου προς διαβούλευση. Προφανώς πρέπει να υπάρχει ένα τέτοιο σύστημα σε Εθνικό Επίπεδο, αλλά τα Επιχειρησιακά Κέντρα θα πρέπει να αναπτυχθούν και σε επίπεδο Περιφέρειας (υπάρχουν άλλωστε σχετικές δράσεις σε εξέλιξη από κάποιες Περιφέρειες). Η γνώση σε τοπική κλίμακα (γνώση διακινδύνευσης των συγκεκριμένων περιοχών, κλπ) αποτελεί απαραίτητο παράγοντα για την ορθή λειτουργία αυτών των Κέντρων. Άλλωστε θα ήταν επιχειρησιακά πολύπλοκο το Εθνικό Κέντρο να λειτουργεί να παράγει να ερμηνεύει και να αξιολογεί τις προγνώσεις και να παρακολουθεί την εξέλιξη μίας κακοκαιρίας όταν ιδιαίτερα αυτή έχει μεγάλη εμβέλεια σε επίπεδο χώρας. Ιδιαίτερα δε η ανάπτυξη προειδοποιήσεων απαιτείται να λαμβάνει υπόψη τη γνώση και εμπειρία σε περιοχικό επίπεδο. Θα πρέπει μάλιστα να προβλέπεται μια αμφίδρομη επικοινωνία μεταξύ των Περιφερειακών Κέντρων και του Εθνικού Κέντρου για ανταλλαγή πληροφοριών. Αυτά τα Περιφερειακά Κέντρα θα πρέπει να σχεδιαστούν και να λειτουργούν σε συνεργασία με τους Φορείς που θα υποστηρίζουν με δεδομένα και υπηρεσίες τη λειτουργία τους (monitoring and forecasting). 5) Σε συνέχεια του προηγούμενου σχολίου, θα πρέπει να ζητηθεί η μεγαλύτερη εμπλοκή των Περιφερειών σε όλη τη φάση σχεδιασμού, προετοιμασίας και λειτουργίας των Συστημάτων Έγκαιρης Προειδοποίησης. Αυτή η εμπλοκή απουσιάζει στη συγκεκριμένη πρόταση που έχει τεθεί στη διαβούλευση. 6) Θα πρέπει να προβλεφθεί η στελέχωση των Περιφερειών με μία διεπιστημονική ομάδα δράσης η οποία θα λειτουργεί στο Κέντρο σε περιπτώσεις κρίσης. Πέραν των τεχνικών αναγκών που ορθά αναφέρονται στο Σχέδιο (μετρητικά δίκτυα, λεπτομερή περιοχικά μετεωρολογικά και υδρολογικά μοντέλα), η βέλτιστη στελέχωση με το απαραίτητο επιστημονικό δυναμικό διαφόρων ειδικοτήτων είναι μια απαραίτητη συνθήκη για τη λειτουργία του συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης. 7) Σελίδα 172: Αναφέρεται ότι: «Flood modelling expertise is not sufficiently guaranteed at the national level and de-central level to develop, operate and maintain flood models» & «With the existing technical capabilities in Greece this probably requires support from external experts». Θα θέλαμε να σημειώσουμε ότι η επιστημονική γνώση υπάρχει ήδη στην Ελλάδα και έχει μάλιστα εφαρμοστεί σε πιλοτική μορφή σε αρκετές περιοχές αλλά δεν έχει ζητηθεί μέχρι τώρα από κανένα Φορέα η επιχειρησιακή εφαρμογή μοντέλων υδρολογικής πρόγνωσης. Επίσης θα πρέπει να διορθωθούν κάποια σφάλματα, πχ. κάποιες υπηρεσίες ή ιδρύματα στη σελίδα 163 έχουν αντιστοιχηθεί σε λάθος υπουργεία. Εν κατακλείδι, το συγκεκριμένο μέρος της Έκθεσης (Part III) αποτελεί βάση εκκίνησης σχεδιασμού και υλοποίησης ενός Συστήματος Έγκαιρης Προειδοποίησης, αλλά είναι απαραίτητες κάποιες διορθώσεις, αλλαγές και προσθήκες ώστε να ανταποκρίνεται στις ανάγκες που έχει εντοπίσει ο WMO αλλά και για να μπορέσει να λειτουργήσει μέσα στο Ελληνικό επιστημονικό και επιχειρησιακό οικοσύστημα αντιμετώπισης των καιρικών καταστροφών. Δρ. Κ. Λαγουβάρδος & Δρ. Β. Κοτρώνη, Διευθυντές Ερευνών Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών