Αρχική Σχέδιο της κύριας έκθεσης της Ολλανδικής εταιρίας HVA με αντικείμενο τη βελτίωση της διαχείρισης υδάτων, αγροτικών καλλιεργειών και αντιπλημμυρικής προστασίας στην Περιφέρεια ΘεσσαλίαςMASTER PLAN WATER MANAGEMENT IN THESSALY IN THE WAKE OF STORM DANIEL How to Address Thessaly’s Water-Related Agricultural ChallengesΣχόλιο του χρήστη ΤΕΕ Κεντρικής και Δυτικής Θεσσαλίας | 29 Μαρτίου 2024, 05:30
  • Σχόλιο του χρήστη 'ΤΕΕ Κεντρικής και Δυτικής Θεσσαλίας' | 29 Μαρτίου 2024, 05:30

    Σχόλια της Μόνιμης Επιτροπής Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, μετά από έγκριση της Διοικούσας Επιτροπής του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος – Περιφερειακού Τμήματος Κεντρικής και Δυτικής Θεσσαλίας, σχετικά με το «MASTER PLAN WATER MANAGEMENT IN THESSALY IN THE WAKE OF STORM DANIEL How to Address Thessaly’s Water-Related Agricultural Challenges» Αρχικά μας προκαλεί ερωτηματικά το γεγονός ότι το συγκεκριμένο σχέδιο (masterplan) έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση στο open.gov.gr δεδομένου ότι δεν αποτελεί κάποιο νομοθετικό κείμενο ή σχέδιο, το οποίο να αναρτάται προς διαβούλευση ενόψει της ψήφισής του από τη Βουλή των Ελλήνων, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 57 έως 64 και του άρθρου 119 του Ν. 4622/2019 όπως τροποποιήθηκε και ισχύει. Περαιτέρω, δε, δεν καθίσταται σαφής η διάταξη νόμου, δυνάμει της οποίας αφενός συντάσσεται το εν λόγω masterplan και αφετέρου τίθεται σε διαβούλευση. Επισημαίνεται ότι τα Σχέδια Διαχείρισης Υδάτων Λεκανών Απορροής Ποταμών εκπονούνται δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 13 της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και τίθενται σε διαβούλευση δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 14 της ως άνω Οδηγίας. Το αυτό ισχύει και για τα Σχέδια Διαχείρισης Κινδύνων Πλημμύρας της Οδηγίας 2007/60/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου με τα άρθρα 7 και 9. Θεωρούμε ότι ένα τέτοιο σχέδιο το οποίο εξετάζει πολλούς τομείς όπως γεωργία – κτηνοτροφία, διαχείριση υδατικών πόρων, πολιτική προστασία, κ.α. θα έπρεπε αρχικά να συζητηθεί με τοπικούς και περιφερειακούς φορείς, όπως το ΤΕΕ το οποίο εκ της ίδρυσής του αποτελεί τον θεσμικό τεχνικό σύμβουλο της πολιτείας, και μετά να καταλήξει σε όποιες προτάσεις. Αντίθετα το ΤΕΕ-ΚΔΘ δεν κλήθηκε να συμμετάσχει σε μια τέτοια συζήτηση. Συγκεκριμένα τα σημεία στα οποία κατέληξαν τα μέλη της Μ.Ε. παρατίθενται ακολούθως: • Το εν λόγω σχέδιο masterplan καταλήγει σε μια σειρά έργων, τα οποία προτείνονται προς υλοποίηση στην Θεσσαλία προκειμένου να αντιμετωπιστούν με ολοκληρωμένο τρόπο τα θέματα των υδατικών πόρων και συγκεκριμένα τα φαινόμενα λειψυδρίας και πλημμυρών. Η ολιστική προσέγγιση κρίνεται σωστή, ωστόσο τα μέτρα που προτείνονται έχουν αποτελέσει προτάσεις και του ΤΕΕ-ΚΔΘ μεταξύ και άλλων τοπικών φορέων. Ουσιαστικά το σχέδιο αυτό δεν προσέθεσε, σε ό,τι αφορά τα προτεινόμενα έργα, κάτι που δεν ήταν γνωστό. Επιπλέον δεν ζητήθηκε η συμβολή του ΤΕΕ-ΚΔΘ να παρέχει αποτελέσματα μελετητικών εργασιών που έχει εκπονήσει, όπως η ιεράρχηση των έργων που προτείνονται από το ΣΔΛΑΠ του Υδατικού Διαμερίσματος Θεσσαλίας. • Η ανάπτυξη συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης αποτελούν την βάση για την αντιμετώπιση των κινδύνων και μας βρίσκουν σύμφωνους. Ωστόσο, δεν προβαίνουμε σε περαιτέρω σχόλια καθώς αποτελούν ένα ιδιαίτερο γνωστικό αντικείμενο. • Θεωρούμε θετικό το ότι το σχέδιο περιλαμβάνει και την μεταφορά νερού από την λεκάνη απορροής του Αχελώου, κάτι το οποίο αποτελεί και πάγια θέση του ΤΕΕ-ΚΔΘ. • Κρίνουμε ως θετική την εξέλιξη της υιοθέτησης της πρότασης του ΤΕΕ-ΚΔΘ για την ίδρυση ενός Φορέα Διαχείρισης Υδάτων για το υδατικό διαμέρισμα της Θεσσαλίας. Ωστόσο, τόσο η προτεινόμενη μορφή όσο και η δομή του θεωρούμε ότι πρέπει να προκύψει από τη διαβούλευση όλων των φορέων στην περιοχή και να ακολουθήσει επιτυχημένα παραδείγματα αντίστοιχων οργανισμών στην Ευρώπη. Eκφράζουμε τις επιφυλάξεις μας ως προς την αποτελεσματική λειτουργία του Φορέα Διαχείρισης Υδάτων με τη μορφή που προτείνεται διότι δεν καθίστανται σαφή τα ακόλουθα: (α) η θεσμική εξάρτηση του Φορέα από τις υπόλοιπες Διοικητικές Δομές της Χώρας, (β) το εύρος λήψης αποφάσεων του Φορέα, πολιτικού ή εκτελεστικού χαρακτήρα, (γ)η σωστή στελέχωση εξ’ αρχής δεδομένης της αντίρρησης των νυν υπηρετούντων δημοσίων υπαλλήλων να μεταταγούν στο νέο Φορέα και της δυστοκίας εύρεσης άλλων δημοσίων υπαλλήλων που να πληρούν τα τεθέντα προσόντα. Επισημαίνεται ότι η στελέχωση από την αγορά θα λύσει το πρόβλημα αλλά πρέπει να παρεμβληθεί το ΑΣΕΠ, του οποίου οι διαδικασίες είναι μακροχρόνιες. Περαιτέρω, η νομική φύση του Φορέα θα πρέπει να είναι ανάλογη της σημασίας που κατέχουν τα Ύδατα εν γένει στην οικονομία και ανάπτυξη της Χώρας ως εθνικός πόρος και ως στοιχείο του φυσικού περιβάλλοντος, η προστασία του οποίου αποτελεί υποχρέωση του Κράτους, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 24 παρ. 1 του Συντάγματος. • Αναφορικά με τα έργα που προτείνονται, θεωρούμε ότι ο χρονικός προγραμματισμός είναι ιδιαίτερα φιλόδοξος για την ελληνική πραγματικότητα και δεν είναι ξεκάθαρο με ποια μεθοδολογία προκύπτει. • Σχετικά με την χρηματοδότηση των έργων δεν γίνεται σαφές από πού θα αντληθούν οι οικονομικοί πόροι για την υλοποίηση των προτεινόμενων μέτρων. Επίσης δεν γίνεται καμία αναφορά στο ποιος θα είναι ο αρμόδιος φορέας για την υλοποίησή τους αλλά και την διαχείριση και συντήρησή τους, εκτός αν εννοείται ο Φορέας Διαχείρισης γεγονός που ενισχύει την άποψή μας περί της ανάγκης της εξ’ αρχής σωστής δημιουργίας και στελέχωσής του. • Το σχέδιο καταλήγει σε διάφορα σημεία σε συμπεράσματα, τα οποία δεν τεκμηριώνονται καθόλου, όπως για παράδειγμα η απόρριψη της πρότασης για την διάνοιξη σήραγγας από την Κάρλα προς τον Παγασητικό κόλπο. Ως Μηχανικοί γνωρίζουμε ότι για να καταλήξουμε σε ένα συμπέρασμα θα πρέπει να προηγηθεί μία τεχνικο-οικονομική ανάλυση όπου θα εξεταστεί η συγκεκριμένη λύση αλλά και η απουσία αυτής (μηδενικό σενάριο). Μας προκαλείται λοιπόν απορία ως προς το ποιες μεθοδολογίες ακολουθήθηκαν για τις προτάσεις που γίνονται και πώς τεκμηριώνονται οι προτάσεις αυτές. • Δημιουργούνται εύλογες απορίες σχετικά με την ενσωμάτωση του εν λόγω σχεδίου στον γενικότερο χωροταξικό και αναπτυξιακό σχεδιασμό της Χώρας και συγκεκριμένα ποιες είναι οι επιπτώσεις του στον χωροταξικό σχεδιασμό και ποια η βαρύτητά του ως πηγής δικαίου, δεδομένου ότι στη σελίδα 24 του τόμου Ι αναφέρεται γενικόλογα η ενσωμάτωσή του στα λοιπά τομεακά σχέδια. • Θεωρούμε ότι είναι απαραίτητος ο μακροπρόθεσμος σχεδιασμός και κατ’ επέκταση το εν λόγω σχέδιο θα πρέπει να αποτελεί μέρος μακροπρόθεσμου αναπτυξιακού σχεδιασμού της Χώρας, καθώς προτείνει δράσεις πολιτικού χαρακτήρα, όπως η αλλαγή καλλιεργειών, η μετεγκατάσταση οικισμών και η επέκταση της Κάρλας, οι οποίες, κατά την άποψή μας, δεν θα πρέπει να αντιμετωπιστούν υπό το στενό πλαίσιο των οδηγιών 2000/60 και 2007/60, στις οποίες ερείδεται θεματικά το masterplan, αλλά υπό το πρίσμα ενός ευρύτερου αναπτυξιακού σχεδιασμού για την περιφέρεια της Θεσσαλίας. • Τέλος, θεωρούμε ότι είναι κρίσιμο το ζήτημα της αντιμετώπισης της λίμνης Κάρλας, για την οποία οι όποιες αποφάσεις θα πρέπει να βασιστούν σε μια συνολική και τεκμηριωμένη περιβαλλοντική και τεχνικο-οικονομική μελέτη. Ως θεσμοθετημένος τεχνικός σύμβουλος της πολιτείας θέτουμε το ΤΕΕ-ΚΔΘ στη διάθεση της πολιτείας ώστε να συμβάλει στην ανασυγκρότηση της Θεσσαλίας, όπως άλλωστε έχει πράξει στη Χώρα εδώ και 100 χρόνια από την ίδρυσή του.