Αρχική Χωροθέτηση Μικρών Υδροηλεκτρικών Έργων (ΜΥΗΕ)Άρθρο 1 – ΣκοπόςΣχόλιο του χρήστη Βαγγέλης Δημητρίου | 18 Αυγούστου 2010, 16:42
  • Σχόλιο του χρήστη 'Βαγγέλης Δημητρίου' | 18 Αυγούστου 2010, 16:42

    Εργάζομαι ως ιχθυολόγος στην Δ/νση Αλιείας Αιτωλοακαρνανίας και ως εκ τούτου έχω έρθει σε επαφή με το ζήτημα των ΜΥΗΕ διατυπώνοντας τις απόψεις της υπηρεσίας στην διαδικασία έγκρισης της χωροθέτησης (ΠΠΕ) των μονάδων αυτών. Με την σχετική αυτή εμπειρία οι παρατηρήσεις που, ως πολίτης θέλω να διατυπώσω είναι οι ακόλουθες: Α) Όπως διατυπώνεται και στο άρθρο 1 του σχεδίου η κάθε ανάλογη δραστηριότητα συνεχίζει στην ουσία να εξετάζεται μεμονωμένα «επί του υδατορεύματος όπου αυτή υλοποιείται» ή έστω στους "συμβάλλοντες αυτού κλάδους". Ενδεικτική της διάστασης του προβλήματος είναι η περίπτωση του ποταμού Ευήνου. Με τις υφιστάμενες διαδικασίες που εξετάζουν μεμονωμένα το κάθε μικρό και συχνά περιορισμένης όχλησης ανάλογο έργο, στον άνω ρου του ποταμού Ευήνου έχουν εγκατασταθεί ή αδειοδοτηθεί πάνω από 10 ΜΥΗΕ καταλαμβάνοντας κάθε ρέμα ή ρεματάκι που έτσι και αλλιώς έχει πολύ μικρό μήκος. Το γεγονός είναι σοβαρότατο αφού αφορά στην πολύ μικρής έκτασης περιοχή που μεσολαβεί μεταξύ της τεχνητής λίμνης του Ευήνου και των πηγών του. Δηλαδή ο άνω ρους του ποταμού, μέχρι την κορυφή της τεχνητής λίμνης , συγκροτείται από αυτά ακριβώς τα ρέοντα υδάτινα συστήματα. Ας το δουν οι αρμόδιοι. Με νόμιμες διαδικασίες το τμήμα αυτό του ποταμού "ψυχρά" και εν αγνοία(;) έχει στο σύνολό του διασωληνωθεί σαν να το βάζουμε στην εντατική από ένα σύνολο ΜΥΗΕ περιμένοντας τον θάνατό αυτού που ως σήμερα υπάρχει. Το γεγονός της κατάληψης όλων των υδατορρευμάτων του άνω ρου μαζί με την τεχνητή λίμνη και τις επιπτώσεις της στον κάτω ρου καταργεί ολοκληρωτικά τον Εύηνο ως φυσικό ποτάμιο οικοσύστημα. Αυτή είναι η πραγματικότητα και ενώ δεν υπάρχει καμία ενσυνείδητη ή εμφανής απόφαση για αυτό το συνολικό αποτέλεσμα ούτε αξιολογημένο οικονομικό αντίτιμο. Με την ευκαιρία και με βάση τα παραπάνω νομίζω ότι είναι αναγκαία η επανεξέταση και επαναξιολόγηση του συνόλου των εγκρίσεων για μικρά υδροηλεκτρικά έργα στην συγκεκριμένη περιοχή για την σωτηρία έστω και τώρα ζωτικών τμημάτων του άνω ρου του ποταμού Ευήνου και την τήρηση των υποχρεώσεων που υπάρχουν από τις προβλέψεις της ΜΠΕ για την κατασκευή του φράγματος και της τεχνητής λίμνης του Ευήνου που αφορούν στην προστασία του ποταμού ως τέτοιου. • Προτείνω όπως στο άρθρο 3 του υπό συζήτηση σχεδίου περιληφθεί διάταξη που να προβλέπει ότι σε κάθε ΠΠΕ θα παρουσιάζεται το σύνολο των σχετικών εγκαταστάσεων που έχουν αδειοδοτηθεί ή έχουν υποβάλει σχετική αίτηση στην ευρύτερη περιοχή και λαμβάνοντας αυτό υπόψη θα προτείνονται (και τελικά θα ορίζονται από την σχετική απόφαση) ποια υδατορεύματα του υδάτινου συστήματος θα συνεχίσουν δεσμευτικά για το μέλλον να παραμένουν ελεύθερα έργων και παρεμβάσεων. Η απόφαση αυτή θα λαμβάνει υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των υδάτινων πόρων που συγκροτούν το υδάτινο σύστημα της περιοχής ανεξάρτητα των διοικητικών ορίων. Β) Σχετικά με τα αναφερόμενα στο αρ.3δ.Δεν αποτελεί αυταπάτη αλλά υποκρισία να θεωρεί το κράτος ότι γνωρίζουμε την ιχθυοπανίδα αυτών των μικρών υδάτινων οικοσυστημάτων και το ρόλο που παίζουν τα συστήματα αυτά στην διατήρησή της. Μία απλή ερώτησή σας στους επιστήμονες του Ινστιτούτου Εσωτερικών Υδάτων του ΕΛΚΕΘΕ αρκεί. Παρ’ ότι σε ποσοστό 95% δεν γνωρίζουμε καν τα χαρακτηριστικά της ιχθυοπανίδας (ή ακόμα και σχετικά με την ύπαρξή της) στις περιοχές αυτές καθώς και τον κρίσιμο ρόλο που κάποιες φορές παίζουν τα μικρά εναπομείναντα υδατορεύματα για την διατήρηση ειδών, που καταλήγουν ακόμα και σε μεγάλα ποτάμια οικοσυστήματα που έχουν υποστεί εκτεταμένες επεμβάσεις, το σχέδιο απόφασης λύνει το πρόβλημα εθελοτυφλώντας και διατυπώνοντας (αρ 3δ) «3. Σε περίπτωση ύπαρξης ιχθυοπανίδας…». Η ρύθμιση που προτείνεται στη συνέχεια είναι πιθανό πως και όταν λειτουργεί με πληρότητα δεν θα εξασφαλίζει τη διατήρηση του ρόλου των συστημάτων αυτών ιδιαίτερα όταν πρόκειται για κρίσιμα ενδιαιτήματα. Η άγνοια όμως φυσικά και δεν μπορεί να αποτελεί δικαιολογία για να αναιρεί μια δραστηριότητα όπως είναι αυτή των ΜΥΗΕ. Αφού όμως δεν γνωρίζουμε αξίζει να δοθούν αυξημένα όρια ασφαλείας σύμφωνα με τις αρχές της γνωστής από 20ετία ως «προληπτική διαχείριση». Προτείνω δύο ρυθμίσεις: • Στο άρθρο 3δ να προβλεφθεί ως ελάχιστο βάθος αυτό των 30 εκ.. • Προτείνεται να καθοριστεί ανταποδοτικά ότι ο φορέας που του διατίθεται η εκμετάλλευση αυτού του φυσικού πόρου να υποχρεούται να υποστηρίξει πρακτικά και οικονομικά μια συνεχή παρακολούθηση της ιχθυοπανίδας στα όρια των εγκαταστάσεων του Δεν μπορεί να διατηρείται στο διηνεκές η παντελής έλλειψη γνώσης ακόμα και για περιορισμένης έκτασης οικοσυστήματα όπου όμως έχει εγκατασταθεί ανθρώπινη παρέμβαση που κατατάσσεται στην όπως αποκαλείται πράσινη ανάπτυξη. . Η δραστηριότητα αυτή, που από τον ορισμό της είναι απλή και φτηνή, θα στοχεύει στη συλλογή στοιχείων εμφάνισης ειδών. Οι προδιαγραφές και τα μέσα θα οριστούν από αρμόδιο κρατικό ερευνητικό φορέα και η υλοποίηση στην διάρκεια των ετών μπορεί να γίνεται από ερευνητικά ή εκπαιδευτικά ιδρύματα της περιοχής με διαδικασίες που θα ορίζονται από τους εκάστοτε εκδιδόμενους περιβαλλοντικούς όρους. Οι λοιπές προβλέψεις των όρων αυτών θα είναι δυνατό να τροποποιούνται στο μέλλον με βάση τα πραγματικά πλέον δεδομένα αυτής της διαδικασίας παρακολούθησης. Τα παραπάνω συνδυάζονται με τον καν. Ε.Ε 1.100/ 2007 που αφορά στην ανασύσταση των αποθεμάτων χελιού και τις υποχρεώσεις που έχει αναλάβει η χώρα μας με το διαχειριστικό σχέδιο που υπέβαλε για τον σκοπό αυτό στην σύνταξη του οποίου συμμετείχα. Γ) Τέλος, θα ήθελα να αναφερθώ στο εξαιρετικά σημαντικό θέμα της ποιότητας των μελετών περιβαλλοντικών επιπτώσεων ειδικότερα όσον αφορά τις παρεμβάσεις αυτής της φύσης, λόγω της ιδιαίτερης ταυτότητας κάθε τέτοιου οικοσυστήματος, της μεγάλης τάσης για την εκτέλεση σχετικών έργων και της έλλειψης γνώσεων για τα κρίσιμα αυτά οικοσυστήματα. Δεν μπορεί να γίνονται αποδεκτές ΜΠΕ με απλές αντιγραφές και γενικότητες που αντί να αποτυπώσουν το συγκεκριμένο οικοσύστημα παρουσιάζουν τις βιοκοινωνίες άλλων περιοχών. Η έλλειψη πραγματικής γνώσης του εκάστοτε συγκεκριμένου χώρου, έχει σαν αποτέλεσμα να μην προτείνονται οι κατά κανόνα απλές αναγκαίες παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση επιπτώσεων στο περιβάλλον ενώ αντίθετα να σωρεύεται γραφειοκρατία που ως γνωστό είναι το ασφαλέστερο, οδυνηρότερο και ισχυρότερο χαράκωμα της άγνοιας. Η κατηγορία των κατ’ επάγγελμα «μη μελετημένων» μελετητών πρέπει να εκλείψει. Και στοιχίζουν και κοστίζουν. Συνοψίζοντας και θεωρώντας δεδομένη και αναγκαία την ανάπτυξη των δραστηριοτήτων παραγωγής ενέργειας τέτοιου χαρακτήρα νομίζω ότι τρεις αρχές είναι χρήσιμο να εξυπηρετούνται από τέτοιου είδους αποφάσεις ή νομοθετικές ρυθμίσεις: Εξέταση του κάθε έργου όχι αποσπασματικά αλλά ενταγμένου στο ευρύτερο οικοσύστημα. Ανταποδοτικότητα στην χρήση των φυσικών πόρων που θα υπηρετεί την βελτίωση της γνώσης για προσδιορισμό αναπροσαρμογών και για την καταπολέμηση της γραφειοκρατίας της άγνοιας. Πραγματικές περιεκτικές και ουσιαστικές μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων που θα συνδυαστούν με την αποβολή από τον χώρο εκείνων των μελετητών που παράγουν μελέτες μαϊμού εξαπατώντας και ζημιώνοντας συνειδητά την πολιτεία, το περιβάλλον αλλά συχνά και τους πελάτες τους . Τέλος θα ήθελα να ευχαριστήσω για την διαδικασία της ανοικτής διαβούλευσης που εφαρμόζεται. Νομίζω ότι αφενός μεν μου δίνει σαν πολίτη την δυνατότητα και την ευθύνη να εκφράσω δημόσια την άποψή μου και αφετέρου ανεξάρτητα του συγκεκριμένου θέματος ή των απόψεων που τελικά λαμβάνονται υπόψη αφαιρεί από τους αρμόδιους αφαιρεί το συχνά εμφανιζόμενο ιδιαίτερα σε διοικητικές πράξεις επιχείρημα ….«δεν ήξερα». Το ότι αυτό γίνεται με πρωτοβουλία αυτών των αρμοδίων και οργανωμένα νομίζω ότι είναι θετικό για μια κοινωνία και μια πολιτεία που της αρέσει να ζει και να κυβερνιέται κρυμμένη πίσω από το δάκτυλό της. Βαγγέλης Δημητρίου δρ. Βιολόγος Ιχθυολόγος