Αρχική Χωροθέτηση Μικρών Υδροηλεκτρικών Έργων (ΜΥΗΕ)Άρθρο 3 – Συμπλήρωση και εξειδίκευση τεχνικών και λοιπών λεπτομερειώνΣχόλιο του χρήστη TIGKILHS G | 20 Αυγούστου 2010, 13:27
  • Σχόλιο του χρήστη 'TIGKILHS G' | 20 Αυγούστου 2010, 13:27

    Ο Παν. Σύλλογός Ιχθυολόγων Δημοσίου δηλώνει ότι η δημιουργία συνεχών φραγμάτων σε ένα ποταμό αποτελεί μεγάλο κίνδυνο για τους πληθυσμούς των ορεινών ειδών της ιχθυοπανίδας και ότι η επέμβαση για την κατασκευή ενός ΜΥΗΕ μπορεί να έχει σοβαρότατες επιπτώσεις στην τοπική ιχθυοπανίδα, η οποία πολλές φορές επιβιώνει πλέον μόνο σε μικρά ρέματα ή παραποτάμους, ειδικά στα ποτάμια όπου υπάρχουν ήδη μεγάλα φράγματα, και τα οποία πολλές φορές φιλοξενούν το μοναδικό γενετικό απόθεμα σπάνιων ή ενδημικών ειδών. Πολλοί από τους πληθυσμούς αυτούς προστατεύονται από την εθνική , Κοινοτική ή Διεθνή Νομοθεσία, όπως η Διεθνής Σύμβαση Βέρνης (Ν. 1335/83, η Κοιν.Οδηγία 92/43/ΕΟΚ (Παρ. ΙΙ), όπως οι Άγριες Πέστροφες (Salmo spp.), η Μπριάνα (Barbus spp.), η ποταμοσαλιάρα (Blennius fluviatilis, η Πετροκαραβίδα (A. Torrentium), είδη απειλούμενα ή είδη προτεραιότητας που ζουν στα ορεινά ύδατα σε μικρούς πληθυσμούς ή που πρόσφατα περιλήφθηκεαν στο Παρ. ΙΙ της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ), Καθώς και άλλα υδρόβια είδη και τύποι υγροβιοτόπων που προστατεύονται. Για τα είδη αυτά η Ελλάδα έχει αναλάβει την υποχρέωση για τη διατήρηση του γενετικού τους αποθέματος και των πληθυσμών τους σε ικανοποιητική κατάσταση. Η διακοπή των μετακινήσεων των παραπάνω ειδών και ο χωρισμός των πληθυσμών τους σε δυο ή περισσότερα κομμάτια θέτει σε κίνδυνο τόσο τους πληθυσμούς όσο και το υπάρχον γενετικό απόθεμα. Δυστυχώς όμως σε καμία ΜΠΕ δεν γίνεται αναφορά στα είδη της ιχθυοπανίδας επειδή δεν εφάρμόζεται η σχετική νομοθεσία (ΠΔ 344/2000) για υποχρεωτική συμμετοχή ιχθυολόγου-μελετητή, στις εκπονούμενες υδροβιολογικές μελέτες και είτε «παραλείπονται», είτε γίνεται αναφορά σε βιβλιογραφία που συνήθως είναι ελλιπής για ορεινές κ.ά περιοχές και συνήθως συμπεραίνεται ότι «δεν υπάρχουν ψάρια στο υδατόρεμα» ή αποκρύπτεται η ύπαρξή τους. ΤΟ ΓΕΓΟΝΟΣ ΟΤΙ ΑΚΟΜΗ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΚΑΤΑΓΡΑΦΕΙ ΠΛΗΡΩΣ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΙΧΘΥΟΠΑΝΙΔΑ. αποτελεί και πρόβλημα της ελληνικής πολιτείας που όφειλε εδώ και χρόνια να καταγράψει την ιχθυοπανίδα σε όλα τα επιφανειακά νερά. ΣΕ ΚΑΘΕ ΠΕΡΠΤΩΣΗ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΗΣ ΑΔΕΙΟΔΟΤΗΣΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΝΕΡΟΥ ΑΠΟ ΤΙΣ Δ/ΝΣΕΙΣ ΥΔΑΤΩΝ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΡΗΤΑ ΝΑ ΑΠΑΙΤΕΙΤΑΙ Η ΥΠΟΓΡΑΦΗ ΙΧΘΥΟΛΟΓΟΥ-ΜΕΛΕΤΗΤΗ. Επίσης η προτεινόμενη ελάχιστη ποσότητα νερού δεν μπορεί να είναι μόνο 20 cm ,κυριολεκτικά μια σπιθαμή βάθους. Βέβαια η ιχθυοπανίδα μπορεί να επιβιώσει και σε εποχιακά ρέματα ή σε ρέματα που για κάποιο διάστημα έχουν ελάχιστο νερό, όμως αυτό ΔΕΝ γίνεται συνεχώς όπως στην περίπτωση της κατασκευής ΜΥΗΕ αλλά εποχικά. Τον υπόλοιπο χρόνο τα είδη αυτά θα πρέπει να μπορούν να μετακινηθούν για να αναπαραχθούν κλπ. Σε διάφορα σημεία της διαβούλευση γίνεται επίσης αναφορά στην «πράσινη» ενέργεια των υδροηλεκτρικών έργων. Πρέπει λοιπόν να γνωρίζετε ότι σε έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Τροφίμων (FAO Fisheries Report 821, 2006), στο άρθρο 77 δηλώνεται ότι η υδροηλεκτρική ενέργεια ΔΕΝ θεωρείται «πράσινη» πηγή ενέργειας εξαιτίας των καταστροφών που προκαλούνται στα υδάτινα (ηπειρωτικά και θαλάσσια) οικοσυστήματα και κυρίως στην ιχθυοπανίδα τους. Προτείνεται λοιπόν: • Όσον αφορά τον υδραυλικό σχεδιασμό, για την εξασφάλιση της οικολογικής παροχής η υδροληψία της ποσότητας νερού που θα είναι επιπλέον της οικολογικής παροχής, να γίνεται με πλευρική υδροληψία ή εκχειλιστή και όχι με εγκάρσιο φράγμα. Με αυτό τον τρόπο αφενός θα γίνεται ελεύθερα η διακίνηση των ψαριών και δεν θα απαιτούνται ειδικά έργα και αφετέρου δεν θα είναι δυνατή η μείωση της ποσότητας του νερού που θα απελευθερώνεται στο ποτάμι. • Σε ειδικές περιπτώσεις και όταν δεν είναι δυνατή διαφορετική κατασκευή, πρέπει να κατασκευάζεται παρακαμπτήριο κανάλι για την ανοδική και καθοδική μετακίνηση των ειδών της ιχθυοπανίδας. Όταν και αυτό είναι αδύνατο, θα πρέπει να κατασκευάζεται «πέρασμα ή σκάλα» ψαριών από ειδικευμένο επιστήμονα ιχθυολόγο με εμπειρία σε τέτοια έργα και αφού θα έχει προηγηθεί μελέτη των ειδών της περιοχής έτσι ώστε το έργο να προσαρμοστεί στις ανάγκες τους (μεγέθη, ταχύτητα κίνησης, κλπ.). • Σε κάθε περίπτωση πρέπει να εξασφαλίζεται βάθος ροής κατάντη της υδροληψίας τουλάχιστον 40 cm για να μπορεί να είναι δυνατή η μετακίνηση της ιχθυοπανίδας, άναντη και κατάντη φράγματος. • Ετήσιας διάρκειας ιχθυολογική μελέτη. Αυτή θα περιλαμβάνει σύνθεση πληθυσμών: είδη, αναλογία φύλων σύνθεση ηλικιών. Ενδημικά, αλλόχθονα είδη Κατά περίπτωση λειτουργία ιχθυοδιαδρόμων . Δηλαδή οι ιχθυοδιάδρομοι θα πρέπει να σχεδιάζονται και να λειτουργούν λαμβάνοντας υπόψη: τα είδη, τις ηλικίες (γεννήτορες, νεαρά ανώριμα) τις ανάγκες τους σε νερό (άλλες ανάγκες έχει η πέστροφα και άλλες το χέλι). Τέλος επισημαίνουμε ότι η διαβούλευση για ένα τόσο σοβαρό θέμα δεν είναι δυνατόν να γίνει εντός ολίγων ημερών και μάλιστα περίοδο θέρους εντός του Αυγούστου. Επειδή πολλοί φορείς δεν θα λάβουν γνώση (και αυτό φαίνεται ήδη από τη συμμετοχή σχεδόν αποκλειστικά μελετητών ή επενδυτών), παρακαλουμε για την επέκτασή της σε 40-45 ημέρες, όπως συνήθως γίνεται, δηλαδή τουλάχιστον έως τις 15 Σεπτεμβρίου. Για το ΔΣ Πανελλήνιου Συλλογου Ιχθυολογων Δημοσίου Ο Πρόεδρος Γ.ΤΙΓΚΙΛΗΣ Δρ.Περιβαλ. Βιολογίας-Ιχθυολόγος