Yπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας

Δικτυακός Τόπος Διαβουλεύσεων

• Σχόλιο του χρήστη 'Κώστας Βασιλικός' | 24 Αυγούστου 2010, 14:39

  Μόνιμος Σύνδεσμος

  Εμπόδια στην ανάπτυξη των ΜΥΗΕ. Λανθασμένες αντιλήψεις και παραπληροφόρηση Η ανάπτυξη των ΜΥΗ μειονεκτεί λόγω μιας γενικής αποτυχίας αποδοχής παρόμοιας υποστήριξης με αυτή που δόθηκε για την Ε&ΤΑ και την καινοτομική λειτουργία άλλων μορφών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Αυτό ενδεχομένως συνέβη επειδή: • Επικρατεί ευρέως η λανθασμένη αντίληψη ότι η τεχνολογία των ΜΥΗΣ είναι ώριμη και πλήρως αναπτυγμένη και ότι επαρκούν από μόνες τους οι δυνάμεις της αγοράς για την εξέλιξή της, οπότε δεν χρειάζεται σημαντική θεσμική παρότρυνση ή υποστήριξη. Για το λόγο αυτό, τα ΜΥΗΣ συνήθως δεν συμπεριλαμβάνονται (ή έχουν ένα ελάχιστο μερίδιο συμμετοχής) στα προγράμματα που έχουν σκοπό να βοηθήσουν άλλα σχήματα ανάπτυξης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Στην πραγματικότητα, τουλάχιστο βραχυπρόθεσμα και σε παγκόσμια κλίμακα, υπάρχει πιθανώς μεγαλύτερο δυναμικό για την ανάπτυξη και βελτίωση των χαμηλότερου κόστους ΜΥΗΣ απ’ ότι για την ανάπτυξη οιασδήποτε άλλης μορφής καθαρής ενέργειας – ωστόσο χρειάζεται υποστήριξη. • Επικρατεί η λανθασμένη αντίληψη ότι τα ΜΥΗΕ έχουν σημαντικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Η αλήθεια είναι ότι τα ΜΥΗΕ, όπως και όλα τα έργα, απαιτούν μεταξύ άλλων, σωστό σχεδιασμό, τήρηση των στοιχειώδων κανόνων μέσω των οποίων αποφεύγονται δυσμενείς επιπτώσεις για το περιβάλλον, εξασφάλιση των οικολογικών παραμέτρων και σεβασμό στις ιδιαίτερες συνθήκες κάθε περιοχής με προσθήκη τυχόν πρόσθετων περιβαλλοντικών όρων, αλλά κυρίως σωστό έλεγχο τήρησης και εφαρμογής των παραπάνω από την πολιτεία. • Η στροφή που παρατηρείται τελευταία στις ΑΠΕ και στα ΜΥΗΕ ιδιαίτερα, με στόχο την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, δεν είναι αποδεκτή από κάποιους που είτε έχουν άλλα συμφέροντα είτε παρουσιάζονται σαν προστάτες του περιβάλλοντος και της αντίληψης «όχι στην δική μου αυλή». Για να το πετύχουν αυτό έθεσαν μεταξύ άλλων ως στόχο να απαξιώσουν τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ως λύσεις (ή κάποιες συγκεκριμένες ΑΠΕ όπως τα ΜΥΗΕ) με αποτέλεσμα την αμφισβήτηση και την παρουσίασή τους ως η απόλυτη καταστροφή του περιβάλλοντος, παίζοντας παιχνίδια που αφορούν τη ζωή μας και το μέλλον όλων. Είναι γεγονός είναι ότι τα περισσότερα επιχειρήματα δεν αντέχουν ούτε στην πρώτη αντιπαράθεση αλλά έχουν στόνο μόνο να δημιουργήσουν αρνητικές εντυπώσεις και φόβο σε αυτούς που δεν έχουν ενημερωθεί, ενώ στερούνται τεκμηρίωσης. Επίσης, στερούνται σοβαρότητος και προσομοιάζουν με τις παλιότερες δηλώσεις για τα αιολικά πάρκα περί «στείρωσης των αγελάδων, ραδιενέργειας, πρόκλησης καρκίνου, ερήμωσης του τοποίου, κλπ». Έτσι φτάνουμε στο σημείο να βάλλεται η μικρουδροηλεκτρική ενέργεια στο πιο δυνατό της σημείο, στην περιβαλλοντική της διάσταση. Κι ας υπάρχουν εκατοντάδες μελέτες και αναλύσεις στον κόσμο που αποδεικνύουν ότι τα ΜΥΗΕ είναι η πιο φιλοπεριβαλλοντική πηγή παραγωγής ενέργειας ακόμη και σε σύγκριση με τις άλλες ΑΠΕ. Αν και τα αυταπόδεικτα ανυπόστατα επιχειρήματα-λασπολογίες που αναφέρθηκαν αποτελούν μύθους και δεν είναι δυνατόν να ληφθούν σοβαρά υπόψη, εντούτοις όμως υπάρχουν και προφανείς απορίες και έλλειψη γνώσης που οφείλουν να απαντηθούν έτσι ώστε να αποτραπεί η καλλιέργεια συκοφαντιών. Γιατί εκεί που απουσιάζει η γνώση και η ενημέρωση βασιλεύει η παραπληροφόρηση. • Υπήρξε μια τάση ανάπτυξης των ΜΥΗΣ με τον ίδιο ακριβώς τρόπο με τα μεγάλα υδροηλεκτρικά, η οποία οδηγεί σε υψηλές λειτουργικές δαπάνες σχεδιασμού και ενίοτε σε λανθασμένη βελτιστοποίηση των συστημάτων, ώστε να μεγιστοποιείται η απόληψη ενέργειας αντί του να βελτιστοποιείται η οικονομική αποδοτικότητα. • Υπάρχουν πολλά άλλα θεσμικά εμπόδια, ως αποτέλεσμα κυρίως των δυσκολιών που ανακύπτουν στις περισσότερες χώρες για την απόκτηση άδειας απόληψης νερού από τους ποταμούς, αλλά και λόγω των αντιλήψεων ότι οι υδροηλεκτρικοί σταθμοί μπορεί να επηρεάσουν δυσμενώς το ψάρεμα, την κωπηλασία και άλλες ποτάμιες δραστηριότητες αναψυχής (αν και στην πράξη τα καλά σχεδιασμένα υδροηλεκτρικά συστήματα μπορούν να αποφύγουν την πρόκληση οποιασδήποτε σοβαρής περιβαλλοντικής επίπτωσης στα ψάρια ή αλλού). • Τέλος, σημειώνεται ότι, μεγάλο μέρος της ευθύνης για την ανάπτυξη των ΜΥΗΣ εναπόκειται σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις οι οποίες στερούνται των προσβάσεων και των μέσων πολιτικής πίεσης που διαθέτουν άλλες βιομηχανίες, όπως των φωτοβολταϊκών ή των αιολικών συστημάτων. Τα υδροηλεκτρικά είχαν ένα μακροχρόνιο και σημαντικό παρελθόν και πρέπει να έχουν τουλάχιστον ένα εξίσου σημαντικό μέλλον, ειδικότερα εάν ληφθεί υπόψη η αυξανόμενη συνειδητοποίηση ότι απαιτείται η όσο το δυνατό ταχύτερη ανάπτυξη των μεγάλης κλίμακας μεθόδων παραγωγής καθαρής ηλεκτρικής ενέργειας προκειμένου να αποφευχθεί κάποια μορφή κλιματολογικής καταστροφής. Επίσης, προσφέρουν έναν από τους πιο ελπιδοφόρους ενεργειακούς πόρους για την μακροπρόθεσμη βιώσιμη ανάπτυξη πολλών από τις φτωχότερες χώρες του κόσμου. Αν σκεφτεί κανείς ότι η Ελλάδα λόγω του τοπογραφικού της αναγλύφου, της εδαφικής της διαμόρφωσης και των πλούσιων εναλλαγών της γεωμορφολογίας της, είναι μια χώρα ιδιαίτερα προικισμένη, το ποσοστό εκμετάλλευσης των υδροενεργειακών της προσόντων δεν μπορεί να θεωρείται ικανοποιητικό, τη στιγμή που υπάρχουν τρομέρες δυνατότητες μελλοντικής μικροϋδροηλεκτρικής ανάπτυξης. Είναι λοιπόν υπαρκτή η μεγάλη πρόκληση να υπάρξει στην Ελλάδα σύντομα αξιοποίηση των μικρών υδροηλεκτρικών έργων τέτοια, που να είναι αντάξια του μεγάλου διαθέσιμου μικροϋδροηλεκτρικού δυναμικού της χώρας μας και που θα συμβάλλει αποφασιστικά στη μείωση του ενεργειακού κόστους και στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων, οι οποίες εγκαθιστούν συστήματα αξιοποίησης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, στη συνολική βελτίωση του ενεργειακού συστήματος της χώρας μέσω της αξιοποίησης εγχώριων, μη εξαντλήσιμων, ενεργειακών πόρων, στη βελτίωση του περιβάλλοντος, στην αποκέντρωση της παραγωγής ενέργειας, με προφανείς θετικές επιπτώσεις στην περιφερειακή ανάπτυξη και στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας σε λιγότερο ευνοημένες περιοχές της χώρας.