Αρχική Ζώνες Ειδικής ΠροστασίαςΆρθρο 2 Ορισμοί – έννοιεςΣχόλιο του χρήστη Στρατής Μπουρδάκης | 4 Νοεμβρίου 2010, 19:09
  • Σχόλιο του χρήστη 'Στρατής Μπουρδάκης' | 4 Νοεμβρίου 2010, 19:09

    το σχόλιο αφορά και τα άρθρα 5 & 24 Ένα σημαντικό πρόβλημα που υπάρχει στο σχέδιο της ΚΥΑ είναι ο επικίνδυνος περιορισμός των ορνιθολογικών μελετών (που δεν θα είναι κάποιες επιπλέον μελέτες, αλλά το σχετικό με τα πουλιά τμήμα των ΜΠΕ, ΠΠΕ & ΠΕ της διαδικασίας έγκρισης περιβαλλοντικών όρων των έργων) μόνο στα λεγόμενα είδη χαρακτηρισμού. Είδη που περιέργως περιέχονται σε νομικό κείμενο, ενώ αποτελούν αντικείμενο αναθεωρήσεων μετά από νεότερες έρευνες στην κάθε ΖΕΠ ή στην περιοχή εξάπλωσης του κάθε είδους. Εκτός της παγίωσης της λίστας των ειδών χαρακτηρισμού (θα απαιτείται νέα ΚΥΑ για επικαιροποίησή της), αποδυναμώνεται το δίκτυο των ΖΕΠ από την διατήρηση μεγάλου μέρους των πληθυσμών πολλών ειδών, ενώ περιορίζεται η δυνατότητα διατήρησης των ειδών του Κόκκινου Βιβλίου που μπορεί να υπάρχουν σε μία ΖΕΠ χωρίς να είναι είδη χαρακτηρισμού. Για να μην υπάρχει αυτό το θέμα θα πρέπει να διορθωθεί η ασυμβατότητα που υπάρχει μεταξύ των προβλέψεων των άρθρων 4 και 6 των Οδηγιών 79/409 και 92/43 αντίστοιχα και του πίνακα με τα είδη χαρακτηρισμού. Πρόκειται για βασική παραδοχή της ΚΥΑ, αφού στα είδη αυτά περιορίζονται αποκλειστικά οι προβλέψεις της ΚΥΑ και αποτελούν αντικείμενο των ορνιθολογικών μελετών του άρθρου 5. Το πρόβλημα οφείλεται στην κατάρτιση του πίνακα στο Παράρτημα Ι του άρθρου 24 του σχεδίου ΚΥΑ βάσει του άρθρου 2 §1β που παραπέμπει στο άρθρο 2 §2γ της ΚΥΑ 37338/1807/Ε.103 (ΦΕΚ1495/Β/2010) που ορίζει ότι: «Είδη χαρακτηρισμού»: είναι τα είδη της άγριας ορνιθοπανίδας που αναφέρονται στο παράρτημα Ι του άρθρου 14 καθώς και τα αποδημητικά που δεν περιλαμβάνονται στο εν λόγω παράρτημα των οποίων η διέλευση από τη χώρα μας είναι τακτική, τα οποία σε συνδυασμό με τα κριτήρια χαρακτηρισμού των ΖΕΠ που περιλαμβάνονται στο Παράρτημα Α, χρησιμοποιούνται ως δείκτες τεκμηρίωσης του ορισμού μιας περιοχής ως ΖΕΠ.». Βάσει του ορισμού αυτού το παράρτημα Ι περιλαμβάνει αποκλειστικά και μόνο τα είδη που χρησιμοποιήθηκαν κατά την εφαρμογή των κριτηρίων χαρακτηρισμού ΖΕΠ σύμφωνα με το Παράρτημα Α της ΚΥΑ 37338/1807/Ε.103. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα η διοίκηση εφεξής να μην υποχρεώνεται στην λήψη μέτρων που θα διασφαλίσουν τη διατήρηση ή/ και αποκατάσταση των οικοτόπων της συντριπτικής πλειοψηφίας των ειδών της ορνιθοπανίδας κάθε ΖΕΠ (είδη του Παραρτήματος Ι της Οδηγίας ή μεταναστευτικά) μια που δεν θα περιλαμβάνονται στα είδη χαρακτηρισμού της ΖΕΠ. Με συνέπεια να μην λαμβάνονται υπόψη σημαντικοί πληθυσμοί ειδών του Παραρτήματος Ι της Οδηγίας 79/409 κατά την αξιολόγηση των ορνιθολογικών μελετών και την εφαρμογή γενικότερα του σχεδίου ΚΥΑ. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο Σπιζαετός για το οποίο υπάρχει Ευρωπαϊκό Σχέδιο Δράσης, με σημαντικό πληθυσμό σε ΖΕΠ που δεν είναι είδος χαρακτηρισμού (GR4210024 NISOS TILOS KAI NISIDES όπου υπάρχουν 5 ζευγάρια του είδους, GR4220026 NAXOS 3-4 ζευγάρια, GR4220024 NISOS AMORGOS 2 ζευγ, GR4210032 NISOS NISYROS KAI NISIDES 1-2 ζευγάρια), ενώ πολλές είναι οι ΖΕΠ που έχουν ένα ζευγάρι που αποτελεί το 1% του εθνικού πληθυσμού του απειλούμενου αυτού είδους. Εάν εφαρμοστεί η ΚΥΑ όπως είναι διατυπωμένη θα έχουμε ως αποτέλεσμα τη διατήρηση εκ μέρους της Ελλάδας (πχ διαφύλαξη έναντι των αιολικών) ενός πολύ μικρού ποσοστού του είδους <20%, 16-18 ζευγάρια σε σχέση με τα 100-140 που αναπαράγονται στην Ελλάδα. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τις απαιτήσεις της Οδηγίας 79/409 βάσει των οποίων πρόσφατα καταδικάστηκε η Ελλάδα στο Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων για πλημμελή κάλυψη ειδών του Παραρτήματος Ι της Οδηγίας από το δίκτυο των ΖΕΠ. Η ΚΥΑ είναι επίσης αντίθετη με τους περιορισμούς που έχουν προβλεφθεί από τις οδηγίες 92/43 και 79/409 ως προς την ευθύνη των κρατών μελών. Στο θέμα αυτό αναφέρεται το απόσπασμα του Οδηγού ερμηνείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το άρθρο 6: Διαχείριση των περιοχών του δικτύου Natura 2000, http://ec.europa.eu/environment/nature/natura2000/management/docs/art6/provision_of_art6_el.pdf) Πεδίο εφαρμογής του άρθρου 6.2 της Οδηγίας 92/43 (Παρ. 3.2, σελ 24 του Οδηγού): «Ο νομοθέτης έχει προβλέψει ορισμένους περιορισμούς για την ευθύνη των κρατών μελών: Περιορισμός καλυπτόμενων ενδιαιτημάτων και ειδών —Τα κατάλληλα μέτρα αφορούν μόνο τα ενδιαιτήματα και τα είδη «για τα οποία οι ζώνες έχουν ορισθεί». Πιο συγκεκριμένα, τα ενδιαιτήματα και είδη που καλύπτονται από τα προς εφαρμογή μέτρα, είναι εκείνα που προσδιορίζονται στο τυποποιημένο έντυπο δεδομένων για το Natura 2000 (βλέπε σημεία 2.2 και 4.5.3). Σκοπός δεν είναι επομένως η λήψη γενικών μέτρων διατήρησης, αλλά μέτρων εστιασμένων στα ενδιαιτήματα και τα είδη που δικαιολογούν την επιλογή της εκάστοτε ειδικής ζώνης διατήρησης. Κατά συνέπεια, οι ενοχλήσεις ή/και η υποβάθμιση κρίνονται με βάση τις πληροφορίες που έχουν κοινοποιήσει τα κράτη μέλη και οι οποίες χρησιμοποιήθηκαν προκειμένου να διασφαλιστεί η συνοχή του δικτύου για τα οικεία είδη και ενδιαιτήματα.» Στο τυποποιημένο έντυπο δεδομένων των ΖΕΠ, καταγράφονται τα είδη του παραρτήματος Ι της Οδηγίας και τα μεταναστευτικά είδη, τα οποία αξιολογούνται ανάλογα σύμφωνα με τις οδηγίες των Επεξηγηματικών Σημειώσεων του τυποποιημένου εντύπου δεδομένου Natura 2000 (http://www.ypeka.gr/LinkClick.aspx?fileticket=RhayJdVi798%3d&tabid=504) και αποτελούν τα είδη που θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά τη διαχείριση της περιοχής. Για τα παραπάνω όταν πρόσφατα το ΥΠΕΚΑ προχώρησε στην αξιολόγηση 69 περιοχών για ένταξη στο δίκτυο των ΖΕΠ προέβλεψε και την αξιοποίηση των «ειδών οριοθέτησης» για να αυξηθεί η συνεκτικότητα του δικτύου. Χαρακτηριστικό είναι το απόσπασμα (§6 Οριοθέτηση περιοχών, σελ. 19) του Τεχνικού Αντικειμένου της προκήρυξης του προγράμματος επαναξιολόγησης 69 Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά για τον χαρακτηρισμό τους ως Ζωνών Ειδικής Προστασίας της ορνιθοπανίδας http://www.minenv.gr/9/0/69ZEP.zip: «Στην οριοθέτηση της περιοχής μπορεί να λαμβάνεται υπόψη, χωρίς να είναι υποχρεωτικό, η ύπαρξη ειδών των κατωτέρω παραγράφων 1, 2 και 3 όταν τα είδη απαντούν σε αξιόλογους πληθυσμούς. Αξιόλογοι θεωρούνται οι πληθυσμοί των ειδών αυτών όταν συνιστούν τουλάχιστον το 1% του εθνικού αναπαραγόμενου πληθυσμού είδους του Παραρτήματος Ι ή του Εθνικού Κόκκινου Βιβλίου ή τουλάχιστον το 0,1% του βιογεωγραφικού πληθυσμού ενός αποδημητικού είδους. 1) Είδη χαρακτηρισμού του εθνικού καταλόγου τα οποία απαντούν στην περιοχή, όχι όμως σε πληθυσμούς που να δικαιολογούν τον χαρακτηρισμό της περιοχής ως ΖΕΠ με βάση τα είδη αυτά. 2) Είδη ευρείας εξάπλωσης του Παραρτήματος Ι της Οδηγίας, τα οποία δεν περιλαμβάνονται στον εθνικό κατάλογο των «ειδών χαρακτηρισμού» επειδή θεωρείται ότι εξαιτίας της ευρείας διασποράς τους, δεν μπορεί να προστατευθούν αποτελεσματικά εντός συγκεκριμένων και μόνο περιοχών. 3) Είδη που θεωρούνται απειλούμενα στη χώρα μας και περιλαμβάνονται στο Κόκκινο Βιβλίο, τα οποία όμως δεν περιλαμβάνονται στο Παράρτημα Ι της Οδηγίας.»