Αρχική Ανάπτυξη ΥδατοκαλλιεργειώνΑΡΘΡΟ ΠΡΩΤΟ [Αρθρο 6 Κατευθύνσεις για το καθεστώς και τους όρους χωροθέτησης μονάδων και υποδοχέων υδατοκαλλιέργειας]Σχόλιο του χρήστη Σύλλογος Προστασιας Περιβαλλοντος Αγίου Ιωάννη Θεολόγου Μαλεσίνας Φθιώτιδας | 18 Απριλίου 2011, 08:05
  • Σχόλιο του χρήστη 'Σύλλογος Προστασιας Περιβαλλοντος Αγίου Ιωάννη Θεολόγου Μαλεσίνας Φθιώτιδας' | 18 Απριλίου 2011, 08:05

    Με αφορμή το σχόλιο του κυρίου Γεωργίου Κάρλου στο προηγούμενο άρθρο και χωρις να θελουμε να καταχραστούμε του χώρου και της δυνατότητας κατάθεσης των απόψεων η οποία μας δίδεται, επιτρέψτε μας να καταθέσουμε συμπληρωματικά τα εξής Εχουμε στη διάθεσή μας την κριτική της Μελέτης ΠΟΑΥ ΑΤΑΛΑΝΤΗ που αφορά στον Κόλπο του Θεολόγου-Αταλάντης –Λιβανατών η οποία περιλαμβανεται στην ευρύτερη Μελέτη Καθορισμού Περιοχών Οργανωμένης Αναπτυξης Υδατοκαλλιεργειών (ΠΟΑΥ) στο Βόρειο Ευβοικό & Μαλιακό της Υπηρεσίας Διαχείρισης ΕΠ.ΑΛΙΕΙΑ και η οποία εκπονήθηκε από τον επιστημονικό συνεργάτη μας κ. Γεώργιο Κάρλο ΧΗΜΙΚΟ ΜΗΧΑΝΙΚΟ ΕΜΠ ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ 1 ΖΩΓΡΑΦΟΥ 157 73 – ΑΘΗΝΑ Tηλ. : 210 77 86 743 e-mail : g.e.karlos@ tee.gr Σας την παραθέτουμε αυτούσια και ακόμη μια φορά σας ζητάμε να εξαιρεθεί ο Οπούντιος Κόλπος(Θεολόγου-Αταλάντης –Λιβανατών) από τις περιοχές Οργανωμένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών(ΠΟΑΥ) ΚΡΙΤΙΚΗ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ : ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΠΕΡΙΟΧΩΝ ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ ΥΔΑΤΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ (ΠΟΑΥ) : ΠΟΑΥ ΑΤΑΛΑΝΤΗΣ ΣΤΟΝ ΕΥΒΟΪΚΟ ΚΟΛΠΟ – ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2005 Υπουργείο Αγρ. Ανάπτυξης & Τροφίμων Ειδική Γραμ. Προγραμματισμού & Εφαρμογών Γ’ ΚΠΣ - Υπηρεσία Διαχείρισης Ε.Π. Αλιεία. ΜΙΑ ΚΡΙΤΙΚΗ , ΠΟΥ ΑΠΟΔΕΙΚΝΥΕΙ ΓΙΑΤΙ : Η ΠΟΑΥ ΑΤΑΛΑΝΤΗΣ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ ΕΓΚΛΗΜΑ ΣΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΥΠΟ ΕΚΔΟΣΙΝ ΒΙΒΛΙΟΥ ΜΕ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΝ ΡΥΠΑΝΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ ΙΧΘΥΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ 1. Εισαγωγή. 2. Τι περιλαμβάνει η ΠΟΑΥ Αταλάντης. 3. Τι ΔΕΝ περιλαμβάνει η ΠΟΑΥ Αταλάντης, ενώ θα έπρεπε : 3-1). Την αναλυτική περιγραφή όλων των ετήσιων ρυπαντικών φορτίων : 3-1-1). Το φορτίο BOD των αποβλήτων των Μονάδων των δύο Ζωνών. 3-1-2). Το φορτίο των περιττωμάτων των Μονάδων των δύο Ζωνών 3-1-3). Το φορτίο Φωσφόρου στα απόβλητα Μονάδων των 2 Ζωνών. 3-1-4). Το φορτίο Αζώτου στα απόβλητα Μονάδων των 2 Ζωνών. 3-1-5). Το φορτίο Αμμ. Αζώτου στα απόβλητα Μονάδων των 2 Ζωνών. 3-2). Τα μοντέλα Διασποράς των κοπράνων και των χαμένων τροφών από τα θαλάσσια ρεύματα κατά τις 4 εποχές του έτους. 3-3). Τις διαστάσεις του στρώματος της σάπιας λάσπης κάτω από τους κλωβούς των Μονάδων Ιχθυοκαλλιέργειας και των δύο Ζωνών. 4). Ειδικές παρατηρήσεις του Γ. Ε. Κάρλου για την Μελέτη 5). Βιβλιογραφία 1. Εισαγωγή. Σε μια εποχή που : 1). Το Κράτος δεν έχει ορίσει τα ρυπαντικά φορτία, που περιέχονται στα απόβλητα των Μονάδων Ιχθυοκαλλιέργειας ανα τόννο ετησίως παραγομένων ψαριών. 2). Στις Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (Μ.Π.Ε.) για τις Μονάδες Ιχθυοκαλλιερ-γειών (Μ.Ι.) επικρατεί μια απαράδεκτη ασυδοσία και το τι θα γραφθεί στις Μ.Π.Ε. επαφίεται στον πατριωτισμό του εκπονούντος την Μ.Π.Ε. !! Ενδεικτικό παράδειγμα : Σε δύο Μ.Π.Ε. για Μ.Ι. στις θέσεις Λιβάδι και Κόκκινος Βράχος Κόλπου Αργοστολίου τα ρυπαντικά φορτία Φωσφόρου και Αζώτου στα απόβλητα των δύο Μ.Ι. είναι υποβαθμισμένα κατά τριάντα φορές. !!! 3). Το ΥΠΕΧΩΔΕ, που είχε μέχρι πρότινος την αρμοδιότητα να εγκρίνει τις Μ.Π.Ε., είχε υιοθετήσει και εδέχετο σαν πρότυπο για την ρύπανση από τις Μ.Ι. μιά μελέτη της ομάδος Κονίδη του 1993, η οποία δίδει μια τελείως λανθασμένη εικόνα για την ρύπανση με οργανικό φορτίο από τα απόβλητα των Μ.Ι. με αποτέλεσμα : 3-1). λόγω απαραδέκτων λαθών το φορτίο BOD σε kg BOD/ημέρα να είναι υποβαθμισμένο κατά δέκα επτά (17) φορές και 3-2). η περιεκτικότητα σε BOD των νερών κάτω από τους κλωβούς να παρουσιάζεται εξωπραγματικά μηδαμινή, δηλαδή μόνον 2,1 mg BOD/l και αυτό γιατί κατανέμουν το ήδη απαράδεκτα υποβαθμισμένο φορτίο BOD σε όλη την μάζα του νερού, που υπάρχει κάτω από τους κλωβούς και μέχρι τον πυθμένα, πράγμα που είναι τελείως λανθασμένο, επειδή το μέγιστο μέρος του φορτίου BOD προέρχεται από στερεά που το αργότερο σε είκοσι λεπτά θα έχουν κατακαθίσει στον πυθμένα. … έρχεται το Υπουργείο Γεωργίας και προσπαθεί να θεσμοθετήσει τον θεσμό των ΠΕΡΙΟΧΩΝ ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΕΩΣ ΤΩΝ ΥΔΑΤΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ ή ΠΟΑΥ με ένα τρόπο, που τουλάχιστον για την ΠΟΑΥ Αταλάντης στον Ευβοϊκό Κόλπο, απέχει πολύ από του να χαρακτηρισθεί ότι στηρίζεται σε επιστημονικά κριτήρια για την προστασία του περιβάλλοντος της περιοχής !!! Συμπέρασμα : Εξ όσων συνάγονται από τα περιεχόμενα των επομένων σελίδων η δημιουργία ΠΟΑΥ στην περιοχή Αταλάντης επηρεάζει αρνητικά όχι μόνο τις περιοχές Αταλαντονησίου και Γαϊδαρονησίου αλλά και το Περιβάλλον της Περιοχής Θεολόγου . Στην περιοχή κόλπου Αταλάντης θα έπρεπε να δοθεί η δυνατότητα να αναπτύξει τις τουριστικές δυνατότητες της, που είναι πολλές και οι Ιχθυοκαλλιέργειες να μεταφερθούν κάπου αλλού. 2. Τι περιλαμβάνει η ΠΟΑΥ Αταλάντης. Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Ειδική Γραμματεία Προγραμμα-τισμού και Εφαρμογών, Γ’ ΚΠΣ, Υπηρεσία Διαχείρισης Ε. Π. Αλιεία ανέθεσε στην Εταιρεία ΝΑΥΣ-Ιωάννα Ν. Αργυρού να εκπονήσει την μελέτη Καθορισμός Περιοχών Οργανωμένης Ανάπτυξης Θαλασσίων Υδατοκαλλιεργειών (ΠΟΑΥ) στο Βόρειο Ευβοϊκό & Μαλιακό Κόλπο Δ’ Φάση, Παράρτημα Β’ και Γ.3. Αθήνα, Ιανουάριος 2005. Σ’ αυτήν την μελέτη για την ΠΟΑΥ Αταλάντης προβλέπονται οι κατωτέρω δύο Ζώνες : Ζώνη 1 Ζώνη 2 Αταλαντονήσι Γαϊδουρονήσι 1. Έκταση, στρέμματα 2048 1265 2. Υφιστάμενη έκταση, στρέμματα 107 151,68 3. Προτεινόμενη ενεργή έκταση, στρεμ. 105 140 4. Διαφορές στην έκταση, στρέμματα -2 -11,68 5. Υφισταμένη δυναμικότητα, tn/χρόνο 1381 1563 6. Προτειν. δυναμικότητα, τόννοι/χρόνο 1435 1610 7. Αύξηση δυναμικότητος, τόννοι/χρόνο 54 47 Η ΠΟΑΥ Αταλάντης με τις δύο Ζώνες της ανήκει στην ομάδα ΠΟΑΥ ΙΙΙ στην οποία ανήκουν οι ΠΟΑΥ ΑΤΑΛΑΝΤΗΣ, ΜΑΛΕΣΙΝΑΣ & ΛΑΡΥΜΝΑΣ. Η υφισταμένη δυναμικότητα της ΠΟΑΥ ΙΙΙ είναι 7334 τόννοι /χρόνο και προτείνεται όπως αναφέρεται στην σελίδα 7.2-3 του Παρ. Β’ …σύμφωνα με τα φυσικοχημικά χαρακτηριστικά της περιοχής να αυξηθούν σε 9.255 τόννους ετησίως!!. Σημείωση Γ. Κάρλου : Αλήθεια δεν θα έπρεπε να αναφέρονται αναλυτικά όλοι οι υπολογισμοί βάσει των οποίων υπολογίσθηκε ότι η νέα δυναμικότητα είναι 9.255 τόννοι ετησίως ? Αλήθεια δεν θα έπρεπε να τεκμηριωθεί κατά αδιάσειστο τρόπο το ότι δεν θα υπάρξουν αρνητικές επιδράσεις στο Περιβάλλον της περιοχής Θεολόγου από τις ιχθυοκαλλιέργειες στην Ζώνη 1 και 2 ? Στην Σελίδα 1.5-5 Παράρτημα Γ.3 αν και αναφέρονται τα εξής : Για τον υπολογισμό του ρυπαντικού φορτίου χρησιμοποιούνται οι παρακάτω αριθμοί : Η περιεκτικότητα της τροφής σε Άζωτο ίση με 8%. Η περιεκτικότητα της τροφής σε Φώσφορο θεωρήθηκε με 1,2 % .Ο συντελεστής μετατρεψιμότητος (FCR) δηλαδή ο λόγος της παραγόμενης Βιομάζας προς το βάθος της χορηγηθείσης τροφής στις πλωτές μονάδες υδατοκαλλιέργειας ίσος με 2.0 , εν τούτοις και στα δύο Παραρτήματα Β & Γ.3 δεν αναφέρεται ούτε ένα ρυπαντικό φορτίο για την ΠΟΑΥ Αταλάντης.!!!! 3. Τι ΔΕΝ περιλαμβάνει η ΠΟΑΥ Αταλάντης, ενώ θα έπρεπε να τα περιλαμβάνει. 3-1). ΔΕΝ περιλαμβάνει την αναλυτική περιγραφή όλων των ρυπαντικών φορτίων, που θα αποβάλλονται στη θάλασσα, όταν στην ΠΟΑΥ Αταλάντης θα παράγονται ( Ζώνη 1 & 2) από 3045 έως 4568 τόννοι ψάρια ετησίως. Είναι επιστημονικά απαράδεκτο το γεγονός ότι στην Μελέτη αυτή: (α) δεν αναφέρεται ούτε ένα ρυπαντικό φορτίο των αποβλήτων των μονάδων Ιχθυοκαλλιέργειας των δύο Ζωνών και (β) δεν περιλαμβάνονται επίσης τα μοντέλα διασποράς των ρυπαντικών φορτίων από τα θαλάσσια ρεύματα κατά τις τέσσερεις εποχές του έτους, ώστε να σχηματίζει ο αναγνώστης μία ιδέα και για την τάξη μεγέθους των φορτίων αυτών και για να μπορεί να κρίνει αν θα διασπαρούν εντελώς ή όχι από τα θαλάσσια ρεύματα, όπως επίσης και το πού θα εκβράζονται τουλάχιστον τα στερεά από αυτά τα απόβλητα. 3-1-1). Φορτίο BOD των αποβλήτων της παραγωγής και των δύο Ζωνών.. Στην μελέτη δεν αναφέρεται ούτε λέξη για το φορτίο BOD των αποβλήτων των ιχθυοκαλλιεργειών σε καμμία απολύτως Ζώνη, συνεπώς ούτε στην Ζώνη 1 και 2.!!! Η Υπηρεσία Προστασίας Περιβάλλοντος των ΗΠΑ (EPA) θεωρεί το φορτίο BOD των αποβλήτων των Μ.Ι. πρωταρχικό παράγοντα στην διαστασιολόγηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων των Μ.Ι. (ΕΡΑ-821-R-02-016/Aug. 2002 και ΕΡΑ-821-R-02-015/Sept.02) και έχει θεσμοθετήσει την συσχέτιση του φορτίου BOD των Μ.Ι. με το ισοδύναμο φορτίο BOD των λυμάτων πόλεων και μάλιστα στο Κεφ. 9 σελ. 7 της ΕΡΑ-821-R-02-015/ Sept. 02 αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι : μία Μ.Ι. με ετήσια παραγωγή 1.360 τόννων Σολωμού παρουσιάζει στα απόβλητα της ένα φορτίο 1.810 tn BOD5 ετησίως, που ισοδυναμεί με το φορτίο BOD5 των ετήσιων λυμάτων μιάς πόλεως 65.000 κατοίκων. !!!! Ενδεικτικά αναφέρεται εδώ ότι το ετήσιο φορτίο BOD των αποβλήτων μιας Ιχθυοκαλλιέργειας με παραγωγή 1.360 τόννων ψαριών ετησίως είναι ισοδύναμο, δηλαδή έχει τις ίδιες απαιτήσεις σε φορτίο Οξυγόνου, που έχει και το ετήσιο φορτίο BOD των αστικών αποβλήτων : (i). 65.000 κατοίκων σύμφωνα με την προαναφερθείσα έκδοση της ΕΡΑ . (ii). 65.775 κατοίκων σύμφωνα με δικούς μου υπολογισμούς. (iii). 4.550 κατοίκων σύμφωνα με τα δεδομένα της εργασίας Κονίδη και (iv). 77.298 κατοίκων αν διορθωθεί η εργασία της ομάδος Κονίδη.!! Ενδεικτικά αναφέρεται εδώ ότι και στην συντριπτική πλειοψηφία των Μ.Π.Ε. για τις Ιχθυοκαλλιέργειες δεν αναφέρεται ούτε λέξη για φορτίο BOD, ενώ στις υπόλοιπες αναφέρεται μόνον η φράση το φορτίο BOD κάτω από τους κλωβούς είναι 2,1 mgBOD/l (Conides et al 1993) (!!!), που παραπέμπει στην προαναφερθείσα εργασία της ομάδος Κονίδη 1993, οπότε ο αναγνώστης μένει με την εντύπωση ότι η ρύπανση από τις ιχθυοκαλλιέργειες είναι μηδαμινή !!! 3-1-1-α). Ετήσια φορτία BOD των αποβλήτων των Μονάδων Ιχθυοκαλ-λιέργειας Ζώνης 1 και Ζώνης 2. Συνεπώς σύμφωνα με την ΕΡΑ η παραγωγή ενός τόννου ψαριών έχει σαν συνέπεια την απόρριψη ενός φορτίου BOD της τάξεως των 1330 κιλών BOD. Οι κατωτέρω Πίνακες παρουσιάζουν τα ετήσια φορτία BOD για τα απόβλητα της Ζώνης 1 και Ζώνης 2 με ιχθυοφόρτιση 10 και 15 kg ψάρια/m3 κλωβού, αντιστοίχως Ζώνη tn Ψάρια tn BOD / tn BOD ισοδύναμο με ετήσιο φορτίο ετησίως(#) tn ψαριών ετησίως BOD λυμάτων πόλεως (##) 1. Ζώνη 1 1435 1,33 1909 2. Ζώνη 2 1610 1,33 2141 Ζώνη(1+2) 3045 4050 140620 κατοίκων (#) Για μεγίστη ιχθυοφόρτιση 10 κιλά ψάρια ανα κυβικό μέτρο κλωβού. (##) 80 gr BOD/ άτομο/ημέρα. Ζώνη tn Ψάρια tn BOD / tn BOD ισοδύναμο με ετήσιο φορτίο ετησίως(#) tn ψαριών ετησίως BOD λυμάτων πόλεως(##) 1. Ζώνη 1 2153 1,33 2863 2. Ζώνη 2 2415 1,33 3212 Ζώνη1+2 4568 6075 210930 κατοίκων (#) Για μεγίστη ιχθυοφόρτιση 15 κιλά ψάρια ανα κυβικό μέτρο κλωβού. (##) 80 gr BOD/ άτομο/ημέρα. Αν οι ιχθυοκαλλιεργητές επιλέξουν σαν μεγίστη ιχθυοφόρτιση τα 15 κιλά ψάρια ανα κυβ. μέτρο τότε η παραγωγή θα φθάσει τους 4500 τόννους ψάρια ετησίως, το ετήσιο φορτίο BOD τους 6000 tn BOD και θα έχει τις ίδιες απαιτήσεις σε Οξυγόνο με τα ετήσια λύματα μιάς πόλεως 211.000 κατοίκων.!! Σημείωση Γ.Ε. Κάρλου : Το μεγαλύτερο μέρος αυτού του φορτίου BOD ίσως θα καλυφθεί από το Διαλελυμένο Οξυγόνο των ρευμάτων του Ευβοϊκού, αλλά τι γίνεται με το φορτίο BOD των στερεών ( μείγμα κοπράνων και χαμένων τροφών) που θα εκβρασθούν στα αβαθή των ακρογιαλιών και των κόλπων από το Αταλαντονήσι μέχρι το Ακρωτήριο Κέρατο ? 3-1-1-β). Μέγιστα ημερήσια φορτία BOD των αποβλήτων των Μονάδων Ιχθυοκαλλιέργειας (Μ.Ι.) Ζώνης 1 και Ζώνης 2. Τα μέγιστα ημερήσια φορτία BOD των αποβλήτων των Μ.Ι. στην Ζώνη 1 και Ζώνη 2 εξαρτώνται από το συνολικό βάρος της Βιομάζας, δηλαδή το συνολικό βάρος των ζωντανών ψαριών, που θα υπάρχουν στους ιχθυοκλωβούς εκείνη την ημέρα . Μία ακραία περίπτωση, που για καθαρά εμπορικούς λόγους δεν είναι πιθανή, είναι όλες οι Μ.Ι. να παραδίδουν την μέγιστη παραγωγή τους την ίδια ημέρα, οπότε εκείνη την ημέρα σε όλους τους κλωβούς θα υπάρχουν από 3045 έως 4568 τόννοι ψάρια, ανάλογα με το με ποια μέγιστη ιχθυοφόρτιση ( 10 ή 15 kg ψάρια/m3) έχουν καλλιεργηθεί οι Μ.Ι. . Είναι ευνόητον ότι αυτή η μέγιστη Βιομάζα μπορεί να συμβαίνει μόνον σε μία ημέρα κάθε 15 έως 17 μήνες, όσο δηλαδή απαιτείται για να γίνει ο γόνος ψάρι με το εμπορεύσιμο βάρος.!!! Μια άλλη πιο πιθανή περίπτωση είναι η ετήσια παραγωγή των 3045 έως 4568 τόννων ψαριών να παραδίδεται σε τρείς παρτίδες των 1015 ή 1523 τόννων ψάρια η παρτίδα, άρα εκείνες τις τρείς ημέρες σε όλους τους ιχθυοκλωβούς θα υπάρχουν ζωντανά ψάρια, που το συνολικό τους βάρος θα είναι 1015 ή 1523 τόννοι. Η ημερήσια παροχή ιχθυοτροφών κυμαίνεται από 1,0 % έως το 2,0 %του βάρους των ψαριών, επίσης η κατανάλωση ενός κιλού ιχθυοτροφής προκαλεί την απόρριψη από 0,337 μέχρι 0,633 κιλών περιττωμάτων (κατά KLONTZ και με Σα από 92% έως 85%, αντιστοίχως) ή 0,5 kg περιττώματα/kg ιχθυοτροφής κατά μέσον όρον. Στην προαναφερθείσα εργασία της ΕΡΑ αναφέρεται ότι η παραγωγή 1.360 τόννων Σολωμού παρουσιάζει στα απόβλητα της ένα φορτίο 1.810 tn BOD5 , και αν δεχθούμε ότι για κάθε κιλό ψαριού παρεσχέθησαν τουλάχιστον 2,0 κιλά ιχθυοτροφών, τότε προκύπτει ότι οι 1360 τόννοι Σολωμού ετράφησαν με 2720 τόννους ιχθυοτροφών και προκάλεσαν ένα φορτίο 1810 τόννων BOD, άρα 1810 tn BOD/ 2720 tn τροφών = 0,665 kg BOD kg τροφής Βάσε των ανωτέρω στους κατωτέρω δύο Πίνακες παρουσιάζονται τα αναμενόμενα μέγιστα ημερήσια φορτία BOD και περιττωμάτων για μέγιστα αναμενόμενα φορτία ζωντανής Βιομάζας στους ιχθυοκλωβούς 3045 και 1015 τόννων ψαριών ( για μεγ. ιχθυοφόρτιση 10 kg/m3) και 4568 και 1523 τόννων ψαριών ( για μεγ. ιχθυοφόρτιση 15 kg/m3), όταν τα ημερήσια φορτία ιχθυοτροφών θα είναι ίσα με το 1% έως 2,0 % του βάρος των ψαριών και τα ημερήσια φορτία περιττωμάτων θα είναι ίσα με το 50% των φορτίων των ιχθυοτροφών. Φορτία μέγιστης Βιομάζας για μέγιστη ιχθυοφόρτιση 10 κιλά ψάρια/m3 κλωβού 1. Βιομάζα, tn/ημέρα 3.045 3.045 1.015 1.015 2. kg τροφής/ kg ψάρια 0,01 0,02 0,01 0,02 3. kg τροφής/ημέρα 30.450 60.900 10.150 20.300 4. kg περιττώματα / kg τροφής 0,5 0,5 0,5 0,5 5. kg περιττώματα/ημέρα 15.225 30.450 5.075 10.150 6. kg BOD / kg τροφής 0,665 0,665 0,665 0,665 7. kg BOD / ημέρα 20.249 40.499 6.750 13.500 8. kg BOD /λύματα ατόμου/ ημέρα 0,080 0,080 0,080 0,080 9. Άτομα με ισοδ.BOD /ημέρα 253.116 506.231 84.372 168.744 Φορτία μέγιστης Βιομάζας για μέγιστη ιχθυοφόρτιση 15 κιλά ψάρια/m3 κλωβού 1. Βιομάζα, tn/ημέρα 4.568 4.568 1.523 1.523 2. kg τροφής/ kg ψάρια 0,01 0,02 0,01 0,02 3. kg τροφής/ημέρα 45.680 91.360 15.230 30.460 4. kg περιττώματα / kg τροφής 0,5 0,5 0,5 0,5 5. kg περιττώματα/ημέρα 22.840 45.680 7.615 15.230 6. kg BOD / kg τροφής 0,665 0,665 0,665 0,665 7. kg BOD / ημέρα 30.377 60.754 10.128 20.256 8. kg BOD /λύματα ατόμου/ ημέρα 0,080 0,080 0,080 0,080 9. Άτομα με ισοδ.BOD /ημέρα 379.715 759.430 126.559 253.159 3-1-2). Ετήσιο φορτίο περιττωμάτων της παραγωγής ψαριών και των δύο Ζωνών ( 1 & 2 ). Σύμφωνα με τους Butz & Vens-Cappell 1982 το ένα κιλό της τροφής που τρώγεται από τα ψάρια δημιουργεί 260 γραμμάρια ξηρό βάρος περιττωμάτων. Οι κατωτέρω Πίνακες παρουσιάζουν τα ετήσια φορτία Περιττωμάτων των ψαριών, που θα περιέχονται στα απόβλητα της Ζώνης 1 και Ζώνης 2 για μέγιστη ιχθυοφόρτιση 10 και 15 kg /m3 και FCR = 2,0 και 2,5 σύμφωνα με τους Butz al,1982. Φορτία περιττωμάτων ψαριών Ζώνης 1 και 2 για μέγιστη ιχθυοφόρτιση 10 kg /m3 και FCR= 2,0 και 2,5 Ζώνη tn Ψάρια/έτος kg τροφής tn τροφής kg περιττωμ. tn περιττωμ. ανά kgψάρι ανα kg τροφής ετησίως ( FCR) Ζώνη 1 1435 2,0 (#) 2870 0,26 (# #) 746 Ζώνη 2 1610 2,0 (#) 3220 0,26 (# #) 837 Σύνολα 3045 6090 1583 Ζώνη 1 1435 2,5 (#) 3588 0,26 (# #) 933 Ζώνη 2 1610 2,5 (#) 4025 0,26 (# #) 1047 Σύνολα 3045 7613 1979 (#) Στην Μελέτη αναφέρουν FCR =2,0 αλλά στην Κύπρο δέχονται FCR = 2,6-2,7 (Υπουργ. Γεωργίας Κύπρου - Mediterranean Mariculture. January 2002.) (##) Σύμφωνα με Butz & Vens-Cappell 1982 Φορτία περιττωμάτων ψαριών Ζώνης 1 και 2 για μέγιστη ιχθυοφόρτιση 15 kg /m3 και FCR= 2,0 και 2,5 Ζώνη tn Ψάρια/έτος kg τροφής tn τροφής kg περιττωμ. tn περιττωμ. ανά kgψάρι ανα kg τροφής ετησίως ( FCR) Ζώνη 1 2153 2,0 (#) 4306 0,26 (# #) 1120 Ζώνη 2 2415 2,0 (#) 4830 0,26 (# #) 1256 Σύνολα 4568 9136 2375 Ζώνη 1 2153 2,5 (#) 5383 0,26 (# #) 1399 Ζώνη 2 2415 2,5 (#) 6038 0,26 (# #) 1570 Σύνολα 4568 11421 2969 (#) Στην Μελέτη αναφέρουν FCR =2,0 αλλά στην Κύπρο δέχονται FCR = 2,6-2,7 (Υπουργ. Γεωργίας Κύπρου - Mediterranean Mariculture. January 2002.) (##) Σύμφωνα με Butz & Vens-Cappell 1982 Σύμφωνα με την μέθοδο KLONTZ ( Δ. Παπαναστασίου) η κατανάλωση ενός κιλού τροφής από τα ψάρια δημιουργεί περιττώματα που το βάρος τους εξαρτάται από το Συντελεστή Απορροφήσεως (Σα), αν Σα = 92% τότε 0.337 kg περιττώματα/kg τροφής, αν Σα = 85% τότε 0.633 kg περιττώματα/kg τροφής κ.ο.κ. Πίνακας με τα φορτία περιττωμάτων ψαριών Ζώνης 1 & 2 για μέγιστη ιχθυοφόρτιση 10 kg /m3 και FCR= 2,0 και 2,5 σύμφωνα με μέθοδο KLONTZ Ζώνη tn Ψάρια/έτος kg τροφής tn τροφής kg περιττωμ. tn περιττωμ. ανά kgψάρι ανα kg τροφής ετησίως ( FCR) Ζώνη 1 1435 2,0 (#) 2870 0,337 (# #) 967 Ζώνη 2 1610 2,0 (#) 3220 0,337 (# #) 1085 Σύνολα 3045 6090 2052 Ζώνη 1 1435 2,5 (#) 3588 0,337 (# #) 1209 Ζώνη 2 1610 2,5 (#) 4025 0,337 (# #) 1356 Σύνολα 3045 7613 2565 (#) Στην Μελέτη αναφέρουν FCR =2,0 αλλά στην Κύπρο δέχονται FCR = 2,6-2,7 (Υπουργ. Γεωργίας Κύπρου - Mediterranean Mariculture. January 2002.). (# #) Σα=92% Πίνακας με τα φορτία περιττωμάτων ψαριών Ζώνης 1 & 2 για μέγιστη ιχθυοφόρτιση 10 kg /m3 και FCR= 2,0 και 2,5 σύμφωνα με μέθοδο KLONTZ Ζώνη tn Ψάρια/έτος kg τροφής tn τροφής kg περιττωμ. tn περιττωμ. ανά kgψάρι ανα kg τροφής ετησίως ( FCR) Ζώνη 1 1435 2,0 (#) 2870 0,633 (# #) 1817 Ζώνη 2 1610 2,0 (#) 3220 0,633 (# #) 2038 Σύνολα 3045 6090 3855 Ζώνη 1 1435 2,5 (#) 3588 0,633 (# #) 2271 Ζώνη 2 1610 2,5 (#) 4025 0,633 (# #) 2548 Σύνολα 3045 7613 4819 (#) Στην Μελέτη αναφέρουν FCR =2,0 αλλά στην Κύπρο δέχονται FCR = 2,6-2,7 (Υπουργ. Γεωργίας Κύπρου - Mediterranean Mariculture. January 2002.). (# #) Συντελεστής Απορροφήσεως Σα =85% Ο ανωτέρω Πίνακας αποδεικνύει το πόσο πολύ εξαρτάται το φορτίο των περιττωμάτων από τον Συντελεστή Απορροφήσεως (Σα), οπότε αν ο Σα είναι 85% τότε τα περιττώματα των ψαριών και των δύο ζωνών θα κυμαίνονται μεταξύ 3855 και 4819 τόννων ετησίως, που υπερβαίνουν κατά πολύ τους 1583 τόννους ετησίως του υπολογισμού σύμφωνα με τους Butz & Vens-Cappell 1982!!!! Ερωτήσεις Γ. Ε. Κάρλου : (1η). Αλήθεια τι ποσοστό από αυτούς τους από 1583 τόννους μέχρι 2969 τόννους περιττωμάτων ετησίως ( Σύμφωνα με Butz & Vens-Cappell 1982 και μέγ. ιχθυοφόρτιση 10kg/m3) ή τους από 3855 τόννους έως 4819 τόννους περιττωμάτων ετησίως (Σύμφωνα με την χειρότερη περίπτωση KLONTZ) καταλήγει στις ακρογιαλιές του Θεολόγου, της Τραγάνας, του όρμου Αλμυρού και των παραλιών μεταξύ Αταλαντονησίου και Γαϊδαρονησίου, όταν φυσούν ισχυροί βόρειοι άνεμοι και συγχρόνως η κίνηση των νερών του Ευβοϊκού είναι προς Χαλκίδα ? (2η). Έχει διαπιστωθεί η ύπαρξη ισχυρών θαλασσίων ρευμάτων, που θα μπορούσαν να στείλουν πίσω στον Ευβοϊκό όλα τα περιττώματα, χαμένες τροφές και αδιάλυτα Φωσφορικά, που οι βοριάδες εξέβρασαν στις ακρογιαλιές από τον Όρμο Αλμυρού μέχρι το Ακρωτήριο Κέρατο ή μήπως κάτι τέτοιο είναι στην σφαίρα της φαντασίας κάποιων ? (3η). Πόσο σοβαρό και αξιόπιστο είναι το επιχείρημα αυτών που συνέταξαν την Μελέτη Καθορισμού των ΠΟΑΥ Αταλάντης … ότι εμείωσαν το εύρος της Ζώνης και την ενεργή έκταση της Ζώνης 1 κατά δύο (2) στρέμματα, δηλαδή …2% για να μην υπάρξουν αντιδράσεις από τον τοπικό πληθυσμό, λόγω σχεδίων που υπάρχουν για την ανάπτυξη του ημερήσιου τουρισμού, όπως αναφέρουν στην σελ.1.2-2 του Παραρτ. Γ.3 ? Μήπως θα μπορούσαν να μας πούν αναλυτικά πως με αυτά τα δύο στρέμματα διασώζεται η ανάπτυξη ? 4η). Αλήθεια μήπως μπορούν να μας πούν με αναλυτικά και τεκμηριωμένα στοιχεία πως η μείωση κατά 11,68 στρέμματα της ενεργής έκτασης της Ζώνης 2 σώζει την περιοχή της Τραγάνας από την ρύπανση, όπως αναφέρουν στην σελ.1.2-2 του Παραρτ. Γ.3? 3-1-3). Ετήσιο φορτίο Φωσφόρου στα απόβλητα μιάς ετήσιας παραγωγής από 3045 έως 4568 τόννων ψαριών και των δύο Ζωνών. Στην μελέτη αυτή οι μελετητές δίδουν Η περιεκτικότητα της τροφής σε Φωσφόρο θεωρήθηκε με 1,2 % Αυτό έρχεται σε αντίθεση και με την πλειοψηφία των Μ.Π.Ε. που δέχονται περιεκτικότητα σε Φωσφόρο 1,5% αλλά και με την διεθνή Βιβλιογραφία (Holby et Hall, 1991) που εισηγούνται ότι ανα τόννο παραγομένων ψαριών στα απόβλητα περιέχονται 22 κιλά Φωσφόρου. Οι κατωτέρω Πίνακες παρουσιάζουν τα ετήσια φορτία Φωσφόρου, που θα περιέχονται στα απόβλητα της Ζώνης 1 και 2 σύμφωνα με Holby et Hall, 1991. και για μέγιστη ιχθυοφόρτιση 10 και 15 kg ψάρια /m3 ιχθυοκλωβού, αντιστοίχως. Ζώνη tn Ψάρια/έτος kg Ρ ανά kg P/έτος .(#) tn ψάρια στα απόβλητα Ζώνη 1 1435 22 31570 Ζώνη 2 1610 22 35420 Σύνολα 3045 66960 .(#) για μέγιστη ιχθυοφόρτιση 10 kg ψάρια /m3 ιχθυοκλωβού Ζώνη tn Ψάρια/έτος kg Ρ ανά kg P/έτος .(##) tn ψάρια στα απόβλητα Ζώνη 1 2153 22 47366 Ζώνη 2 2415 22 53150 Σύνολα 4568 100469 .(##) για μέγιστη ιχθυοφόρτιση 15 kg ψάρια /m3 ιχθυοκλωβού Στην Βιβλιογραφία αναφέρεται ότι η περιεκτικότητα των ιχθυοτροφών σε Φώσφορο κυμαίνεται από 1,5 % έως 1,8% , από τα οποία το 20% δεσμεύεται στην σάρκα των ψαριών και το υπόλοιπο 80% απορρίπτεται στη θάλασσα με τα απόβλητα, δηλαδή απορρίπτεται στη θάλασσα ένα φορτίο Φωσφόρου ίσον με το 1,2 % έως 1,44% του φορτίου των τροφών και έστω κατά μέσον όρον 1,32% ή 13,2 kg Ρ/tn τροφών. Στους προαναφερθέντες πίνακες αναφέρεται ότι το συνολικό και για τις δύο Ζώνες ετήσιο φορτίο των τροφών κυμαίνεται από 6090 tn ετησίως μέχρι 11421 tn ετησίως ανάλογα με τη ιχθυοφόρτιση (10-15 kg ψάρια /m3 ) και τον FCR= 2,0 –2,5. Ο κατωτέρω Πίνακας παρουσιάζει τις διακυμάνσεις του φορτίου Φωσφόρου των αποβλήτων των Μονάδων Ζώνης 1 &2 αν 13,2 kgΡ/tn τροφών. tn/έτος kg Ρ ανά kg P/έτος tn τροφών στα απόβλητα Ελάχ. ετήσιο φορτίο τροφών 6090 13,2 80388 Μέγ. ετήσιο φορτίο τροφών 11419 13,2 150730 Οι Holby et Hall, 1991 υπελόγισαν ότι μόνον ένα 17 έως 19% του Φωσφόρου που περιέχεται στις ιχθυοτροφές αποθηκεύεται στην σάρκα των ψαριών, ένα ποσοστό 1 έως 4% χάνεται με τα ψάρια που χάνονται και το υπόλοιπο 78% έως 82% του Φωσφόρου αποβάλλεται στο θαλάσσιο περιβάλλον. Επίσης οι Holby et Hall, 1991 υπελόγισαν ότι το 50 έως 57% του Φωσφόρου των αποβλήτων της ιχθυοκαλλιέργειας καταλήγει σαν αδιάλυτο στον πυθμένα της θάλασσας, από όπου και παρασύρεται από τα θαλάσσια ρεύματα, ενώ ένα ποσοστό ίσο με το 2 έως 4% του αρχικού Φωσφόρου θα επαναδιαλυθεί στο Θαλασσινό νερό. Σε Μελέτη του ΙΘΑΒΙΚ ( Ι.ΘΑ.ΒΙ.Κ. 1998.) προτείνεται ότι πρέπει να μελετηθεί το τι ποσοστό του αδιαλύτου Φωσφόρου επαναδιαλύεται στο θαλασσινό νερό κατά την διάρκεια του Σεπτεμβρίου έως Οκτωβρίου, οπότε τα νερά της θάλασσας αποκτούν την μέγιστη θερμοκρασία τους. Το ΤΕΙ Ηπείρου /Τμήμα Ιχθυοκομίας-Αλιείας σε αναλύσεις των νερών στη θέση Αγ. Σπυρίδωνας του κόλπου Αργοστολίου βρήκε τον Οκτώβριο 2000 συγκεντρώσεις Φωσφορικών την τάξεως του 1,8 mg PO4/ λίτρο. Το ΤΕΙ Ηπείρου χαρακτήρισε σημειακό γεγονός αυτή την πολύ μεγάλη περιεκτικότητα και δεν της έδωσαν περαιτέρω σημασία. Αυτό κατά την γνώμη μου είναι λάθος του ΤΕΙ, γιατί το πιθανότερο είναι να οφείλεται σε επαναδιάλυση (λόγω αυξήσεως της θερμοκρασίας των νερών της θάλασσας) των αδιαλύτων αποθεμάτων Φωσφορικών από τα απόβλητα ιδίως της Μονάδος ιχθυοκαλλιέργειας, που λειτουργεί εκεί για περισσότερο από δέκα χρόνια.!!! Έχει διαπιστωθεί (Nishimura 1982, Kato et al 1985, Holby et Hall 1991) ότι τα φωσφορικά παρουσία οργανικού φορτίου προκαλούν μιά εκρηκτική ανάπτυξη τοξικού φυτοπλαγκτού (Toxic phytoplankton blooms) . Ερώτηση Γ. Ε. Κάρλου : Αλήθεια τι ποσοστό από αυτά τα 66960 κιλά Φωσφόρου ετησίως καταλήγει στις ακρογιαλιές του Θεολόγου, της Τραγάνας, του όρμου Αλμυρού και των παραλιών μεταξύ του Αταλαντονησίου και του Γαϊδαρονησίου, όπου αναδιαλυόμενο μπορεί να προκαλέσει μια μη φυσιολογική ανάπτυξη φυκιών.? 3-1-4). Ετήσιο φορτίο Αζώτου στα απόβλητα μιάς ετήσιας παραγωγής από 3045 έως 4568 τόννων ψαριών και των δύο Ζωνών. Σ’ αυτήν τη μελέτη αναφέρεται ότι : Η περιεκτικότητα της τροφής σε Άζωτο ίση με 8% .. Για την περιεκτικότητα των ιχθυοτροφών σε Άζωτο δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία. Το Αρμόδιο Τμήμα του ΥΠΕΧΩΔΕ, που μέχρι πρότινος ήταν υπεύθυνο για των έλεγχο/έγκριση των Μ.Π.Ε. θα έπρεπε να έχει επιβάλει στις Μ.Π.Ε. να αναφέρεται η χημική σύσταση των ιχθυοτροφών και τα Ισοζύγια Μάζης (mass balance) των ενώσεων Άνθρακα, Αζώτου και Φωσφόρου, που εισέρχονται και εξέρχονται από τους ιχθυοκλωβούς. Στις περισσότερες Μ.Π.Ε. δεν αναφέρουν ούτε λέξη για την χημική σύσταση των ιχθυοτροφών, ενώ σε αρκετές Μ.Π.Ε., όπως και στην προαναφερθείσα μελέτη της ομάδος Κονίδη & Συνεργάτες 1993, αναφέρεται ότι Οι ιχθυοτροφές περιέχουν 40 έως 50% πρωτεΐνες, που περιέχουν 40% Άζωτο, γεγονός που οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η περιεκτικότητα σε Άζωτο των ιχθυοτροφών κυμαίνεται από 16 έως 20% .!!! Επίσης και ο Δ. Παπαναστασίου αναφέρει ότι οι τροφές περιέχουν 40 έως 55% πρωτεΐνες. !! Στην διεθνή Βιβλιογραφία αναφέρεται περιεκτικότητα των ιχθυοτροφών σε Άζωτο 7% έως 9% (low energy dry food). Ενδεικτικά αναφέρεται εδώ ότι όσο περισσότερο Άζωτο (άρα πρωτεΐνες) έχουν οι τροφές τόσο μεγαλύτερη θα είναι και η ρύπανση.!! Οι Hall et Holby, 1992 εισηγούνται ότι ανα τόννο παραγομένων ψαριών στα απόβλητα περιέχονται 97 έως 102 κιλά Αζώτου ( κατά μέσον όρον 98,5 kg/τόννον ψαριών), από τα οποία τα 69 είναι Αμμωνιακό Άζωτο και αυτά για περιεκτικότητα των ιχθυοτροφών σε Άζωτο από 7% έως 9% (low energy dry food). Οι Hall et al, 1992 υπελόγισαν ότι μόνον ένα 27 έως 28% του Αζώτου που περιέχεται στις ιχθυοτροφές αποθηκεύεται στην σάρκα των ψαριών, ένα ποσοστό 2 έως 5% χάνεται με τα ψάρια, που χάνονται, ένα ποσοστό 48 % αποβάλλεται με τα ούρα και το υπόλοιπο 23% του αρχικού Αζώτου καταλήγει στα στερεά που καθιζάνουν στον πυθμένα. Επίσης οι Hall et al, 1992, υπελόγισαν ότι ένα ποσοστό ίσο με το 1 έως 3% του αρχικού Αζώτου θα επαναδιαλύεται από το ίζημα προς στο Θαλασσινό νερό προς ενώσεις Διαλυμένου Αζώτου (DON), ενώσεις Αμμων. Αζώτου, ουρία, νιτρικά κ.λπ.. Οι κατωτέρω δύο Πίνακες παρουσιάζουν τα φορτία Ολικού Αζώτου και Αμμωνιακού Αζώτου στα ετήσια απόβλητα της Ζώνης 1 και Ζώνης 2, για μεγίστη ιχθυοφόρτιση 10 κιλών ψαριών ανα κυβικό μέτρο ιχθυοκλωβών Ζώνη tn Ψάρια kg ολικού Ν kg ολικού Ν /έτος ετησίως (#) ανά tn ψαριών στα απόβλητα Ζώνη 1 1435 98,5 141348 Ζώνη 2 1610 98,5 158585 Σύνολα 3045 299933 (#) Για μεγίστη ιχθυοφόρτιση 10 κιλών ψαριών ανα κυβικό μέτρο ιχθυοκλωβών. Ζώνη tn Ψάρια kg Ν-ΝΗ4 kg Ν-ΝΗ4 /έτος ετησίως (#) ανά tn ψαριών στα απόβλητα Ζώνη 1 1435 69 99015 Ζώνη 2 1610 69 111090 Σύνολα 3045 210105 (#) Για μεγίστη ιχθυοφόρτιση 10 κιλών ψαριών ανα κυβικό μέτρο ιχθυοκλωβών. Οι κατωτέρω δύο Πίνακες παρουσιάζουν τα φορτία Ολικού Αζώτου και Αμμωνιακού Αζώτου στα ετήσια απόβλητα της Ζώνης 1 και Ζώνης 2, για μεγίστη ιχθυοφόρτιση 15 κιλών ψαριών ανα κυβικό μέτρο ιχθυοκλωβών Ζώνη tn Ψάρια kg ολικού Ν kg ολικού Ν /έτος ετησίως (#) ανά tn ψαριών στα απόβλητα Ζώνη 1 2153 98,5 212071 Ζώνη 2 2415 98,5 237878 Σύνολα 4568 449948 (#) Για μεγίστη ιχθυοφόρτιση 15 κιλών ψαριών ανα κυβικό μέτρο ιχθυοκλωβών. Ζώνη tn Ψάρια kg Ν-ΝΗ4 kg Ν-ΝΗ4 /έτος ετησίως (#) ανά tn ψαριών στα απόβλητα Ζώνη 1 2153 69 148557 Ζώνη 2 2415 69 166635 Σύνολα 4568 315192 (#) Για μεγίστη ιχθυοφόρτιση 15 κιλών ψαριών ανα κυβικό μέτρο ιχθυοκλωβών. Επειδή υπάρχουν τα ρεύματα του Ευβοϊκού οι ευδιάλυτες ενώσεις Αμμωνιακού Αζώτου, που περιέχονται τα απόβλητα και των δύο Ζωνών, θα διαλυθούν και αραιωθούν σε πολύ μεγάλο βαθμό, ώστε να μην υπάρξει πρόβλημα Ευτροφισμού ή τοξικής Αμμωνίας. Δεν ισχύει όμως το ίδιο με τα φορτία Αζώτου, που καταλήγουν να περιέχονται στα στερεά, που κατακαθίζουν στον πυθμένα κατ’ αρχάς κάτω από τους κλωβούς και μετά όπου τα οδηγήσουν τα θαλάσσια ρεύματα. Το φορτίο Αζώτου, που περιέχεται στα στερεά που καθιζάνουν στον πυθμένα θα κυμαίνεται από 97178 κιλά Αζώτου έως 145783 Αζώτου, επειδή ισούται με το 32,4% του συνολικού Αζώτου των αποβλήτων, που καταλήγουν στην θάλασσα, δηλαδή των 299933 κιλών Αζώτου και 449948 κιλών Αζώτου αντιστοίχως, αν οι μέγιστες ιχθυοφορτίσεις είναι 10 και 15 κιλά ψαριών ανά κυβ. μέτρο ιχθυοκλωβού !! Ερώτηση Γ. Ε. Κάρλου : Δεν θα δημιουργήσουν προβλήματα ρυπάνσεως ή και αναπτύξεως φυκών, γλίτσας κ.λπ. αυτά τα 97178 κιλά Αζώτου έως 145783 Αζώτου ετησίως, που θα περιέχονται στα στερεά, που θα έχουν κατακαθίσει στον πυθμένα και τα οποία παρασυρόμενα από τα θαλάσσια ρεύματα θα εκβράζονται μαζύ με τα φορτία των αδιάλυτων στερεών Φωσφορικών και των σε κατάσταση σήψεως κοπράνων και χαμένων τροφών στις ακρογιαλιές της Τραγάνας, του Θεολόγου κ.λπ, όπου θα αποσυντίθενται εκλύοντας Αμμωνία, ουρία, νιτρικά, ενώσεις κλπ.. ? Ερώτηση Γ. Ε. Κάρλου : Αυτή γλίτσα , για την οποία διαμαρτύρονται όσοι κάνουν μπάνιο στις γειτονικές προς τις ιχθυοκαλλιέργειες παραλίες, η οποία καλύπτει τις ακρογιαλιές τι είναι και πού οφείλεται ? Είναι κόπρανα ψαριών σε λεπτότατο διαμερισμό ? Είναι φύκια, που αναπτύσσονται λόγω των ενώσεων Αζώτου και Φωσφόρου που περιέχονται στα εκβραζόμενα στις ακρογιαλιές στερεά απόβλητα των ιχθυοκαλλιεργειών ? ή Μήπως συμβαίνουν και τα δύο ? 3-2). ΔΕΝ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΙ τα μοντέλα διασποράς των κοπράνων και των χαμένων τροφών από τα θαλάσσια ρεύματα και κατά τις 4 εποχές του έτους. Στην Μελέτη για τον καθορισμό της περιοχής Αταλάντης σαν ΠΟΑΥ δεν αναφέρεται τίποτε για τα μοντέλα διασποράς των περιττωμάτων και των χαμένων τροφών, η εκπόνηση των οποίων θα έπρεπε να έχει προηγηθεί και να περιελάμβανε τα μοντέλα και για τις τέσσερεις εποχές του έτους, ώστε ο αναγνώστης να έχει την σαφέστερη δυνατή εικόνα για το πού πάνε τα στερεά απόβλητα των Μονάδων Ιχθυοκαλλιέργειας καθ’ όλη την διάρκεια του έτους. Το πού θα πάνε τα στερεά απόβλητα εξαρτάται αποκλειστικά και μόνον από την διεύθυνση και ένταση των θαλασσίων ρευμάτων και την γεωγραφία της περιοχής. Παράδειγμα : Όταν φυσούν ισχυροί βοριάδες και τα ρεύματα στον Ευβοϊκό είναι προς Χαλκίδα,όπως φαίνεται στο απόσπασμα του σχετικού χάρτη της περιοχής στην επόμενη σελίδα τότε είναι εύκολο να συμπεράνει κανείς, και ας μην έχει Δοκτορά Ωκεανογραφίας, ότι όλα τα στερεά απόβλητα και των δύο Ζωνών θα εκβρασθούν στις ακρογιαλιές από Αταλαντονήσι και Γαϊδουρονήσι μέχρι Ακρωτήριο Κέρατο, αλλά όταν σταματήσουν οι βοριάδες, τότε οι νοτιάδες όση ένταση και αν έχουν δεν θα καταφέρουν να ξεπλύνουν τις ακρογιαλιές από τα στερεά απόβλητα, που θα έχουν κατακαθίσει στον πυθμένα γιατί απλούστατα η γεωγραφία της περιοχής δεν ευνοεί κάτι τέτοιο!! Εδώ θα πρέπει να επισημανθεί ότι από τον έντονο κυματισμό τα κόπρανα των ψαριών και η σάπια λάσπη κάτω από τους ιχθυοκλωβούς θα έχουν μετατραπεί σε αιωρήματα πολύ λεπτών στερεών, που δύσκολα καθιζάνουν γιατί εύκολα παρασύρονται και από ασθενή ακόμη υποβρύχια ρεύματα. Μια προσωπική εμπειρία : Αύγουστος 2001, στην δυτική άκρη της παραλίας Χαραμίδα, στο ΝΑ μέρος της Λέσβου. Ο βυθός της ακρογιαλιάς και μέχρι βάθους ενός μέτρου ένοιωθες ότι ήταν καλυμμένος με μία <>, που διελύετο μόλις έκανες ένα βήμα, αλλά αν κοίταγες με μάσκα τον βυθό, δεν μπορούσες να δείς την επιφάνεια του βυθού, γιατί ότι όλος ο βυθός ήταν τελείως καλυμμένος με εκατομμύρια μικρές φυσαλίδες, που όταν περπατούσε κάποιος μέσα στο νερό ξεκολλούσαν από τον πυθμένα και άρχιζαν να αναδύονται προς την επιφάνεια. Επειδή σε εκείνη την περιοχή της παραλίας υπάρχουν μόνο μία-δυο ταβέρνες έχω την υποψία ότι αυτές οι φυσαλίδες προέρχονται από την σήψη οργανικών ουσιών, που είναι σε μορφή στερεών σε πολύ λεπτό διαμερισμό, στερεών που καλύπτουν τον πυθμένα με ένα λεπτότατο στρώμα και θα πρέπει να εξετασθεί αν οφείλονται στα απόβλητα μονάδος ιχθυοκαλλιέργειας, που υπάρχει σε απόσταση περίπου τριών χιλιομέτρων μια και αυτό δεν είναι αδύνατο να συμβεί, γιατί το σχήμα της ακτής από τις Μ.Ι. μέχρι την παραλία Χαραμίδας ευνοεί την συσσώρευση λόγω εγκλωβισμού των παρασυρόμενων στερεών στην ακτή της Χαραμίδας!!! Στην περιοχή της παραλίας Χαραμίδας υπάρχει ένα Ακρωτήριο ανάλογο του Ακρωτηρίου Κέρατο στην χερσόνησο του Θεολόγου. Ερώτηση Γ.Ε.Κάρλου : Αλήθεια μπορεί κάποιος να μας αποδείξει ότι στερεά απόβλητα της Ζώνης 1 και Ζώνης 2 δεν καταλήγουν στις ακτές του Θεολόγου.? 3-3). ΔΕΝ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΙ τις διαστάσεις του στρώματος της σάπιας λάσπης κάτω από τους κλωβούς των Μονάδων Ιχθυοκαλλιέργειας και της Ζώνης 1 και της Ζώνης 2. Ο υπογράφων το παρόν αν και έχει διαβάσει περισσότερες από τριάντα Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (Μ.Π.Ε.) σε καμμία δεν έχει δεί να αναφέρεται κάτι για το στρώμα σάπιας λάσπης, που υπάρχει κάτω από τους ιχθυοκλωβούς, λες και αυτό δεν είναι Επίπτωση από την λειτουργία των Μονάδων Ιχθυοκαλλιέργειας!!! Ούτε λέξη για τις διαστάσεις του στρώματος αυτού, ούτε λέξη για τον όγκο του, ούτε λέξη για το πόσο χρόνο απαιτεί η πλήρης αποικοδόμηση αυτού του στρώματος σάπιας λάσπης.!!! Ενδεικτικά αναφέρεται μία περίπτωση από την διεθνή Βιβλιογραφία ( Hall et al.,1990, και Hall et al.,1992) κατά την οποία στο φιόρδ Gullmar στην Δ. Σουηδία σε μία μικρή Μ.Ι. με ετήσια παραγωγή που εκυμαίνετο από 11 έως 38 τόννους ψαριών Oncorhynchus Mykiss ετησίως, με 15 ιχθυοκλωβούς (επιφανείας7mx7m έκαστος) και με συνολική επιφάνεια περίπου 1.000 τετρ. μέτρων το στρώμα λάσπης κάτω από τους κλωβούς είχε πάχος 18 cm, εκάλυπτε μία συνολική επιφάνεια 3.800 τετραγωνικών μέτρων και είχε ένα συνολικό όγκο 459 κυβ. μέτρα !!!! 4). Ειδικές παρατηρήσεις του Γ. Ε. Κάρλου για την Μελέτη. 4-1).Ο καθορισμός των περιοχών επιρροής από τη λειτουργία των ιχθυοκαλ-λιεργειών δεν σωστός. Στη σελίδα 1.5-1, Παράρτημα Γ.3 αναφέρεται η κατωτέρω παράγραφος : Κεφ. 1.5.1. Καθορισμός περιοχών επιρροής. Όσον αφορά στην λειτουργία των πλωτών μονάδων εντός των προτεινόμενων ζωνών, η περιοχή που επηρεάζεται για την καλλιέργεια ψαριών εστιάζεται στα 100Μ περιμετρικά των ιχθυοκλωβών. Κατά την γνώμην μου η ανωτέρω παράγραφος δεν δίδει την σωστή εικόνα των περιοχών που επηρεάζονται από την καλλιέργεια ψαριών και ο λόγος είναι ο εξής : Έπειτα από μία περίοδο με πολύ ασθενείς ανέμους και πολύ μικρό κυματισμό, όπως π.χ. τον Ιούλιο αρχίζουν ξαφνικά πολύ έντονοι βοριάδες π.χ. τα μελτέμια, ο πολύ έντονος κυματισμός θα παρασύρει ένα μεγάλο μέρος των στερεών, που θα έχουν κατακαθίσει στον πυθμένα και θα τα εκβράσει στις ακρογιαλιές με την μορφή αιωρημάτων σε λεπτό ή και πολύ λεπτό διαμερισμό !!. Ερώτηση : Ο κόσμος που την άλλη ημέρα, που θα έχουν κοπάσει λίγο τα μελτέμια και που θα πάει να κολυμπήσει στις ακρογιαλιές, θα κολυμπά ή όχι μέσα σε ένα αιώρημα κοπράνων ψαριών σε λεπτό ή και πολύ λεπτό διαμερισμό ? 4-2). Η περιγραφή των επιπτώσεων στο Περιβάλλον από την λειτουργία των ιχθυοκαλλιεργειών είναι ασαφής, όπως επίσης και επιστημονικά απαράδεκτη, επειδή δεν αναφέρει ούτε ένα ρυπαντικό φορτίο. 4-2-1). Στη σελίδα 1.5-1, Παράρτημα Γ.3 αναφέρεται και η κατωτέρω παράγραφος : ….. ελαχιστοποιούνται οι επιπτώσεις στο Περιβάλλον, εφ’ όσον τα απόβλητα διασπείρονται στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή….. Η ανωτέρω γενική και αόριστη φράση δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή εφ’ όσον δεν τεκμηριώνεται με τα Μοντέλα Διασποράς όλων των στερεών αποβλήτων από τα θαλάσσια ρεύματα και κατά τις τέσσερεις εποχές του έτους.!!! Αλήθεια τι θα πεί ..εφ’ όσον διασπείρονται στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή? και σε ποια θαλάσσια περιοχή διασπείρονται ? 4-2-2). Στη σελίδα 1.5-2, Παράρτημα Γ.3 αναφέρεται και η κατωτέρω παράγραφος : Δεν ενέχεται κίνδυνος ρύπανσης της θαλάσσιας περιοχής και μεταβολής του επιπέδου των θρεπτικών αλάτων γιατί ….. ώστε το ρυπαντικό φορτίο των αποβλήτων να διαλύεται στην στήλη του νερού και να μην συσσωρεύεται γύρω από τις ζώνες. Η φράση αφήνει στον αναγνώστη να καταλάβει ότι όλο το ρυπαντικό φορτίο των αποβλήτων διαλύεται στην στήλη του νερού και δεν συσσωρεύεται γύρω από τις ζώνες, πράγμα που δεν στέκει επιστημονικά γιατί : Μόνον ένα μέρος του ρυπαντικού φορτίου διαλύεται στη στήλη του νερού, και αυτό είναι το μεγαλύτερο ίσως μέρος του Αμμωνιακού Αζώτου και της Αμμωνίας από τα ούρα των ψαριών και ένα μέρος του φορτίου Φωσφόρου, επειδή σύμφωνα με τους Holby & Hall, 1991 το 50% του φορτίου Φωσφόρου καθιζάνει σαν αδιάλυτο ίζημα στον πυθμένα . Το υπόλοιπο και μεγαλύτερο μέρος του ρυπαντικού φορτίου ( φορτίο BOD, υπόλοιπο φορτίο Φωσφόρου και Αζώτου ) καθιζάνει στον πυθμένα από όπου και παρασύρεται προς τις ακρογιαλιές, τις ακρογιαλιές, που τις καθορίζει η επικρατούσα εκείνη την στιγμή διεύθυνση και ένταση των ρευμάτων. Ειδικά για την ΠΟΑΥ Αταλάντης πρόβλημα Ευτροφισμού δεν είναι δυνατόν να δημιουργηθεί στις περιοχές με βαθειά νερά του κόλπου της Αταλάντης, επειδή υπάρχει μια σημαντική ανανέωση τους αλλά κάτι τέτοιο δεν μπορεί να αποκλεισθεί στις αβαθείς ακρογιαλιές από τα θρεπτικά που περιέχονται κυρίως στα στερεά, που εκβράζονται εκεί. 4-2-3). Στην σελίδα 4.3-52, Παράρτημα Β’ αναφέρεται η φράση : Στο Αταλαντονήσι σε συνδυασμό με την λειτουργία της ΠΟΑΥ μπορούν να ενισχυθούν η ερασιτεχνική αλιεία, η υποβρύχια αλιεία και ο καταδυτικός τουρισμός. Αλήθεια, πως είναι δυνατόν να εισηγείται κάποιος ανάπτυξη της ερασιτεχνικής αλιείας και της υποβρύχια αλιείας σε μια περιοχή που υπάρχουν ιχθυοκαλλιέρ-γειες, όταν υπάρχει Αστυνομική Διάταξη που απαγορεύει την αλιεία των αγρίων ψαριών της περιοχής της ιχθυοκαλλιέργειας, επειδή αυτά μπορεί να έχουν στην σάρκα τους περιεκτικότητες σε αντιβιωτικά σε επίπεδα απαγορευτικά για κατανάλωση ? 4-2-4). Στην σελίδα 4.4-6, Παράρτημα Β’ αναφέρεται η κατωτέρω φράση σαν μία από τις Προτάσεις για βελτιώσεις του καθεστώτος ίδρυσης μονάδων υδατοκαλ-λιέργειας : Η ειλικρινής, σωστή και εμπεριστατωμένη ενημέρωση των πολιτών, των διαφόρων Φορέων και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, οι οποίοι σε oρισμένες περιπτώσεις αντιμετωπίζουν αρνητικά τις Υδατοκαλλιέργειες, σχετικά με την επίδραση των Υδατοκαλλιεργειών στο Περιβάλλον Ερώτηση Γ. Ε. Κάρλου : Μήπως μία ειλικρινής, σωστή και εμπεριστατωμένη ενημέρωση των πολιτών, των διαφόρων Φορέων και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, όπως αυτή που έγινε στο Νομαρχιακό Συμβούλιο Κεφαλονιάς στις 20.5.04 για να δοθεί άδεια για αύξηση της παραγωγής από 700 σε 1260 τόννους ετησίως για τις δύο Μονάδες Ιχθυοκαλλιέργειας (Μ.Ι.) στις θέσεις Λιβάδι και Κόκκινος Βράχος του κόλπου Αργοστολίου, κατά την οποία ενημέρωση τα ρυπαντικά φορτία Φωσφόρου και Αζώτου στα απόβλητα των δύο Μ.Ι., που αναφέρονται στις σχετικές Μελέτες Περιβαλ. Επιπτώσεων είναι υποβαθμισμένα ΚΑΤΑ ΤΡΙΑΝΤΑ (30) ΦΟΡΕΣ ? (Επιστολή Γ. Ε. Κάρλου στην εφημερίδα ΗΜΕΡΗΣΙΟΣ Αργοστολίου 31.03.2005) 5. Βιβλιογραφία : 1). Butz, I., & Vens-Cappell, B., 1982. Organic load from the metabolic products of rainbow trout fed with dry food. In : Report of the EIFAC Workshop on Fish Farm Effluent (Ed. J.S.Alabaster) EIFAC Tech. Pap. 41, 73-82 2). Ι.ΘΑ.ΒΙ.Κ. 1998. ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗ ΥΔΑΤΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ ΚΑΙ ΘΑΛ