Αρχική Ανάπτυξη ΥδατοκαλλιεργειώνΑΡΘΡΟ ΠΡΩΤΟΣχόλιο του χρήστη Κων/νος Κουκάρας | 17 Μαΐου 2011, 10:08
  • Σχόλιο του χρήστη 'Κων/νος Κουκάρας' | 17 Μαΐου 2011, 10:08

    κ. Δημητρίου, Κύριοι, ως ένα από τα μέλη της Ομάδας Εργασίας της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ), παραθέτω απαντήσεις στα ζητήματα που τίθενται στο από 13-5-2011 κείμενο του κ. Δημητρίου, στα πλαίσια της διαβούλευσης. Για ευκολία ανάγνωσης, προηγείται το κείμενο που θέτει το ζήτημα και ακολουθεί ο σχολιασμός του. Κείμενο κ. Δημητρίου: «… Για όποιονδήποτε γνωρίζει το θέμα αντιλαμβάνεται ότι τα κείμενα του σχεδίου της ΚΥΑ και της στρατηγικής μελέτης επιδιώκουν να γίνουν φύλλα συκής για να καλύψουν νομοθετικά κενά και απαιτήσεις δικαστικών αποφάσεων. Παλιά μας τέχνη κόσκινο. …» Απάντηση Για να εκπονηθεί μια ΣΜΠΕ προϋπόθεση αποτελεί η ύπαρξη Μελέτης Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου και Αειφόρου Ανάπτυξης για τις Υδατοκαλλιέργειες, την οποία αξιολογεί η ΣΜΠΕ. Αναζητήστε την, διότι δεν είμαστε εμείς οι συντάκτες της και αξιολογείστε την, ως προς τη ΣΜΠΕ. Όσο δεν υπήρχε χωροταξικός σχεδιασμός για την υδατοκαλλιέργεια στη Χώρα μας, καταγγέλλονταν η εκάστοτε κυβέρνηση για τις ανακολουθίες της και για την υποστήριξή της προς τις επιχειρήσεις του κλάδου. Τώρα που δρομολογείται το χωροταξικό πλαίσιο για την υδατοκαλλιέργεια, την καταγγέλλετε με επιχειρήματα περί «φύλλων συκής», «παλιά μας τέχνη κόσκινο», κ.α.. Επισημαίνω ότι: α) στη ΣΜΠΕ (σελ. 10) αναφέρεται ότι «το Ε.Π.Χ.Σ.Α.Α.Υ. επιχειρεί να αντιμετωπίσει την οργάνωση της επιχειρηματικής δραστηριότητας του Τομέα, σε σχέση με το περιβάλλον και αφετέρου να πρωτοστατήσει (σε επίπεδο ΕΕ) στο χωροταξικό σχεδιασμό των υδατοκαλλιεργειών». β) Στο άρθρο 1 (Σκοπός και περιεχόμενο) του σχεδίου της ΚΥΑ αναφέρεται ότι «Σκοπός του Ε.Π.Χ.Σ.Α.Α.Υ. είναι η παροχή κατευθύνσεων, κανόνων και κριτηρίων για τη χωρική διάρθρωση, οργάνωση και ανάπτυξη του κλάδου στον ελληνικό χώρο και των αναγκαίων προς τούτο υποδομών, με στόχο τη διασφάλιση της προστασίας του περιβάλλοντος και της ανταγωνιστικότητας του κλάδου.» Κείμενο κ. Δημητρίου: «… Στα πλαίσια της παλιάς τέχνης το σχέδιο της ΚΥΑ δεν παραλέιπει στο τέλος του να προβλέπει την δέσμευση κρατικής χρηματοδότησης διαφόρων μελετών που πολύ αμφιβάλω αν οι εκδότες της απόφασης αντιλαμβάνονται το αντικείμενό τους. ...» Απάντηση Η αποτελεσματική εφαρμογή του χωροταξικού πλαισίου για τις υδατοκαλλιέργειες εξαρτάται από την ύπαρξη (και σε ποια κατεύθυνση) σχεδιασμού ανάπτυξης και ενίσχυσης της υδατοκαλλιέργειας και από την υλοποίηση επιμέρους κατευθύνσεών του. Είναι εύλογο επομένως και σκόπιμο να αποτυπώνονται οι ανάγκες χρηματοδότησης διαφόρων μελετών, που αποσκοπούν στη βιώσιμη εφαρμογή του και οι οποίες αφορούν αρμοδιότητα και άλλων Υπουργείων. Επιπλέον, η δυνατότητα χρηματοδότησης αιτημάτων καθορισμού ΠΟΑΥ προβλέπεται και από το ΕΠΑΛ 2007-2013 (Άξονας προτεραιότητας 2). Έτσι, θεωρώ ότι δεν έχει την ίδια βαρύτητα το γεγονός της πρόβλεψης για χρηματοδότηση (εξάλλου έγκειται στη διακριτική ευχέρεια της Πολιτείας να το υλοποιήσει ή όχι, ανάλογα με τους στόχους της) όσο η αποτελεσματικότητα των μελετών - έργων που χρηματοδοτούνται και η χρησιμότητά τους. Κείμενο κ. Δημητρίου: «… 1)Τα κείμενα επιδιώκουν να είναι απολύτως ασαφή σε υφιστάμενα προβλήματα χωροθετήσεων που έχουν δημιουργήσει προβλήματα με ολόκληρες περιοχές. Δεν αντιλαμβάνομε γιατί εκεί που οι κάτοικοι και οι φορείος τους έχουν δίκιο που διαμαρτύρονται απο λάθος χωροθέτηση αυτό δεν αναφέρεται έστω και ενδεικτικά στην μελέτη . Είναι πρόκληση και καταστροφή (και επιτρέψτε μου να το πως σαν άνθρωπος που έχει δουλέψει για την ανάπτυξη των ιχθυοκαλλιεργειών και την συνενόηση με τοπικές κοινωνίας) να αγνοούνται τέτοια προβλήματα. …» Απάντηση Σελ. 12 ΣΜΠΕ: Η ραγδαία ανάπτυξη της Υδατοκαλλιέργειας απαιτεί προσεκτικό σχεδιασμό, που θα πρέπει να στηρίζεται σε χρήσιμα και αξιόπιστα δεδομένα, τα οποία θα αντικατοπτρίζουν την αλληλεξάρτηση του κλάδου με το φυσικό και ΑΝΘΡΩΠΟΓΕΝΕΣ περιβάλλον, διασφαλίζοντας την αειφορική διαχείριση των υδάτινων οικοσυστημάτων. Οι αρχές στις οποίες βασίζεται αυτή η προσέγγιση είναι: - Η ανάπτυξη και η διαχείριση της Υδατοκαλλιέργειας θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις λειτουργίες του οικοσυστήματος και να μην συμβάλει σε απειλές για την αειφόρο διαχείρισή του. - Η ΥΔΑΤΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΝΑΠΤΥΣΣΕΤΑΙ ΣΕ ΣΥΝΕΡΓΕΙΑ Μ’ ΑΛΛΟΥΣ ΤΟΜΕΙΣ, ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΥΣ. Συμπληρωματικά, επισημαίνω τα εξής: 1)Η Ομάδα Εργασίας συνέταξε τη ΣΜΠΕ, με βάση τη διαθέσιμη Μελέτη Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου και Αειφόρου Ανάπτυξης για τις Υδατοκαλλιέργειες, που δεν αναδεικνύονται και δεν αναφέρονται διαμαρτυρίες και προβλήματα από αστοχίες χωροθέτησης. 2)Η διαδικασία της διαβούλευσης ήδη αναδεικνύει σε ποιες περιοχές υπάρχουν σοβαρές αντιδράσεις της τοπικής κοινωνίας. Το παραπάνω γεγονός θα αποτελέσει αντικείμενο αξιολόγησης. 3)Το Πλαίσιο του Χωροταξικού Σχεδιασμού των υδατοκαλλιεργειών θα ήταν πιο αποτελεσματικό αν για κάθε Περιοχή Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών υπήρχαν δεδομένα αξιολόγησης της κατάστασης του υδάτινου οικοσυστήματος ως σύνολο και όχι αποσπασματικά ή φαινομενικά (Δε νομίζω ότι αυτό είναι ευθύνη των συντακτών της ΣΜΠΕ). Το συγκεκριμένο γεγονός αναδεικνύεται και επισημαίνεται συνεχώς στη ΣΜΠΕ, διότι η παρουσία τέτοιων στοιχείων θα συνέβαλλε σε μια πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση σε κάθε περιοχή χωριστά. 4)Η διαδικασία καθορισμού ΠΟΑΥ προβλέπει την αξιολόγηση της ποιότητας των υδάτων (προσθέτω την αξιολόγηση της φέρουσας ικανότητας), διαδικασία στην οποία θα πρέπει να εξεταστεί η αλληλεπίδραση υδατοκαλλιέργειας - ευρύτερο φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον. Κείμενο κ. Δημητρίου: «…Επίσης είναι πρόκληση να μην αναφέρεται λέξη για την αισθητική αναβάθμιση των χώρων υποστήριξης. …» Απάντηση Σελ. 60 ΣΜΠΕ: … Η κατασκευή των εν λόγω εγκαταστάσεων θα πραγματοποιείται σύμφωνα με το θεσμικό πλαίσιο που διέπει την κατασκευή τους και θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη την ένταξή τους στο φυσικό περιβάλλον, με σεβασμό στα φυσικά χαρακτηριστικά και την πολεοδομική και αρχιτεκτονική φυσιογνωμία της κάθε περιοχής, χωρίς αλλοιώσεις της γεωμορφολογίας της, εκχερσώσεις δασών και αποψιλώσεις. … Συμπληρωματικά και κείμενα ΣΜΠΕ κεφ. 4.7.2 και 4.7.3 (σελ. 67). Εκτός αν δίνετε άλλο περιεχόμενο στην έννοια της αισθητικής αναβάθμισης, που καλό είναι να το διατυπώσετε. Κείμενο κ. Δημητρίου: «… Ακόμα μεγαλύτερη πρόκληση είναι να αγνοείται ο ανταγωνισμός με χώρους εξάσκησης της παράκτιας αλιείας που σε ορισμένες περιπτώσεις υφίσταται έντονα. Μόνο η αναγνώριση του προβλήματος μπορεί να οδηγήσει σε λύσεις και όχι ο χαρακτηρισμός συλήβδην των τοπικών αντιθέσεων και των αντιθέσεων των ψαράδων ως αμφιλεγόμενες και ελεγχόμενων κινήτρων (σελ.63 στρατηγικής μελέτης). …» Απάντηση Ο ανταγωνισμός της παράκτιας αλιείας με την υδατοκαλλιέργεια, προφανώς και υφίσταται, όπως συμβαίνει εξάλλου και μεταξύ παράκτιας και μέσης αλιείας, αλιείας και τουρισμού, κ.α. Προφανώς λοιπόν, ο ανταγωνισμός των χρήσεων είναι ευρύτερος και πολύ περισσότερο όταν παρατηρείται πλήρης απουσία διαχειριστικών σχεδίων προσδιορισμού χρήσεων στο θαλάσσιο χώρο. Γι αυτό, η πλήρης αναφορά στη σελ. 63 της ΣΜΠΕ είναι η εξής: «Η συνέργεια της Υδατοκαλλιέργειας με άλλες χρήσεις στην Ελλάδα παρουσιάζει σημαντική υστέρηση, με αιτίες την αμφιλεγόμενη και ελεγχόμενη κινήτρων αντιπαράθεση μικρών ομάδων των τοπικών κοινωνιών προς τον κλάδο, το μονοσήμαντο προσδιορισμό, τις περισσότερες φορές ως αιτία της μείωσης των ιχθυαποθεμάτων της συλλεκτικής αλιείας, τη δέσμευση θαλασσίου χώρου κ.λ.π.» Κείμενο κ. Δημητρίου: «… Η μελέτη και η ΚΥΑ δεν έχουν χώρο να αναφέρουν μία λέξη για την γεννετική ρύπανση και για τους κινδύνους απο τους ομομικτηκούς πληθυσμούς που προκύπτουν στην φύση απο την ιχθυοκαλλιέργεια και είναι γνωστοί απο την επιστημονική βιβλιογραφία.Οι ανάγκες πρόβλεψης λήψης μέτρων για τα κρητίρια και τον έλεγχο της ανανέωσης και γενετικής ποικιλομορφίας των στοκ των γεννητόρων απο την σκοπιά και της επίδρασης στους φυσικού πληθυσμούς είναι μη υπαρκτοί για τους μέντορες του μέλλοντος των ιχθυοκαλλιεργειών και της προστασίας των θαλασσών μας. Ανάλογα και για θέματα ιχθυοπαθολογίας που ξέρουμε ότι θα εμφανιστούν πιεστικά και εμφανώς στο μέλλον.Αντίθετα αναφέρει απλώς (σελ63) οτι οι μονάδες αποτελούν θύλακες ενίσχυσης των ιχθυαποθεμάτων. …» Απάντηση 1)Σελ. 65 ΣΜΠΕ: ….. Βασικά ζητήματα της ιχθυοκαλλιέργειας στο θαλάσσιο περιβάλλον αποτελούν η καθίζηση σωματιδιακού υλικού (από την προσθήκη τροφής και την απέκκριση των εκτρεφόμενων οργανισμών), η απελευθέρωση θρεπτικών στοιχείων στην υδάτινη έκταση, η χρήση ουσιών και τα περιστατικά διαφυγής των προς εκτροφή ειδών στο ευρύτερο θαλάσσιο περιβάλλον, κυρίως ως προς την πιθανότητα αναπαραγωγής με άγριους/φυσικούς πληθυσμούς και λιγότερο ως προς τη μεταφορά ασθενειών ή άλλων παθογόνων παραγόντων. Μέτρα εφαρμογής κατά τη λειτουργία των μονάδων θα μπορούσαν να είναι ……. 2)Σελ. 43 ΣΜΠΕ για την οστρακοκαλλιέργεια. 3)Σελ. 60 ΣΜΠΕ για τις παραμέτρους αξιολόγησης της φέρουσας ικανότητας. 4)Σελ. 145 ΣΜΠΕ. Κείμενο κ. Δημητρίου: «… 2) Τα κείμενα σε ορισμένα άλλα μέρη είναι απολύτως σαφές αν και ατεκμηρίωτο. Έτσι ρυθμίζονται αβασάνιστα; αποστάσεις ΠΟΑΥ και μονάδων γυρίζοντάς μας πίσω στην δεκαετία του ’80.Για παράδειγμα απο που προκύπτει η αναγκαιότητα μία βιολογική μονάδα κλωβών να πρέπει να απέχει 1000 μέτρα απο μία μη βιολογική; Τόσο μεγάλη είναι η επίδραση μίας απλής μονάδας και αν είναι έτσι τότε τι είναι όλα τα άλλα που λέει η μελέτη. …» Απάντηση Θα ήταν χρήσιμο να κατατεθούν συγκεκριμένες προτάσεις, που θα συμβάλουν στη βελτίωση των παραπάνω κριτηρίων. Επισημαίνω όμως τα εξής: • Οι αποστάσεις μεταξύ των συμβατικών μονάδων εντός ΠΟΑΥ η ΠΑΣΜ προβλέπεται να είναι τουλάχιστον 500 μέτρα. • Με βάση τα κριτήρια λειτουργίας μιας βιολογικής μονάδας υδατοκαλλιέργειας που αναφέρει ο Κανονισμός 710/2009 για τη θέσπιση λεπτομερών κανόνων για τη βιολογική υδατοκαλλιέργεια, η Ομάδα Εργασίας θεωρεί ότι ο διπλασιασμός της ελάχιστης απόστασης μεταξύ βιολογικής και συμβατικής μονάδας σε σχέση με την απόσταση μεταξύ δύο συμβατικών μονάδων, συμβάλει στη βελτίωση των γενικών και ειδικών αρχών λειτουργίας της βιολογικής παραγωγής. Κείμενο κ. Δημητρίου: Τα αναφερόμενα για τις λιμνοθάλασσες είναι απελπιστικά ημιμαθή και σε πολά σημεία λάθος. Δεν αντιλαμβάνομε πως είναι δυνατόν τα συστήματα αυτά που απο περιβαλλοντική άποψη είναι προφανώς τα σημαντικότερα μιά μελέτη και μία ΚΥΑ με τόσο βαρύς τίτλους αντιμετωπίζονται με τέτοιο «ξεπέταγμα».Πολλά έχω να αναφέρω σχετικά με ρυθμίσεις που πρέπει να γίνουν αλλά νομίζω ότι δεν έχει νόημα με τέτοια βάση συζήτηση. Παρακαλώ όμως και τίποτα να μήν αλλάξει τουλάχιστον να απαληφθούν τα αναφερόμενα στην ΚΥΑ για την απόδοση των Ελληνικών λιμνοθαλασσών και την μορφή των αναφερόμενων έργων.Ε, τουλάχιστον αυτά δεν ορίζονται με υπουργικές αποφάσεις. Απάντηση Επαναλαμβάνουμε ότι το αντικείμενο της ΣΜΠΕ είναι η αξιολόγηση της διαθέσιμης Μελέτης Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου και Αειφόρου Ανάπτυξης για τις Υδατοκαλλιέργειες. Ας αναζητηθεί σ’ αυτή τη μελέτη η σημασία που αποδίδεται στη λειτουργία των λιμνοθαλασσών και στη συνέχεια να αξιολογηθούν οι επισημάνσεις της ΣΜΠΕ. Στη ΣΜΠΕ τονίζεται: 1)ο ιδιαίτερα σημαντικός ρόλος των παράκτιων υγροτοπικών οικοσυστημάτων. 2)Ο συμβατός χαρακτήρας της υδατοκαλλιέργειας με τα εν λόγω οικοσυστήματα, σε βαθμό που συμβάλει στην προστασίας τους και στην ολοκληρωμένη διαχείριση τους. 3)Η δυνατότητα παράλληλης ανάπτυξης με άλλες ανθρώπινες δραστηριότητες. 4)Η ελλιπής αξιοποίηση των εν λόγω οικοσυστημάτων της χώρας μας. 5)Η δυνατότητα εφαρμογής πολλαπλών μεθόδων υδατοκαλλιέργειας. 6)Η αναπτυξιακή προοπτική τους και η δυνατότητα παραγωγής υψηλής αξίας προϊόντων. Επισημαίνεται επίσης η αναφορά μας ότι οι τελικές κατευθύνσεις για τα εσωτερικά ύδατα – υφάλμυρα οικοσυστήματα πρέπει να διατυπωθούν/συμπληρωθούν σε μεταγενέστερο στάδιο, λαμβάνοντας υπόψη και τα διαχειριστικά σχέδια των λεκανών απορροής, που ήδη εκπονούνται. Κείμενο κ. Δημητρίου: «… 3)Η μελέτη στην σελίδα 38 αναφέρει ότι είναι άγνωστα τα αίτια που προκάλεσαν τον θάνατο των 1000 τόνων ψαριών σε τρείς μονάδες του Αμβρακικού. Είχα την τύχη να βρεθώ στον τόπο λίγες ώρες μετά το γεγονός καινα φύγω 3 εβδομάδες μετά όταν ολοκληρώθηκε η επιχείρηση σωτηρίας του Αμβρακικού με την απομάκρυνση των νεκρών ψαριών.Λίγους μήνες μετά στα πλαίσια μελέτης του Υπ. Αγρ. Ανάπτυξης αποτυπώθηκε η εφιαλτική εικόνα της ανοξικής ζώνης στον Αμβρακικό κάτω απο το βάθος των 25 μέτρων στο 80 % της έκτασής του που πληθώρα καλοπληρωμένων μελετών το θεωρούσαν επίσης ανύπαρτο. Τα αποτελέσματα έχουν ανακοινωθεί σε επιστημονικές δημοσιεύσεις και συνέδρια και έχουν δημοσιοποιηθεί σε δεκάδες συγκεντρώσεις,ημερίδες, δημόσια έγγραφα κ.λ.π..Λυπάμε που οι συντάκτες της μελέτης και αυτοί που την αποδέκτηκαν δεν ξέρουν ότι ξέρουμε τι συμβαίνει στον Αμβρακικό. Το πρόβλημα του Αμβρακικού μπορεί να μην οφείλεται στις μονάδες αλλά είναι τόσο απειλητικό που κανένα φύλλο συκής δεν μπορεί να το σκεπάσει.Αξίζει σοβαρής αντιμετώπισης σε συνεργασία προφανώς και με τους φορείς των ιχθυοκαλλιεργητών. …» Απάντηση Η ΣΜΠΕ επισημαίνει την απουσία μηχανισμών παρακολούθησης των παράκτιων υδάτινων οικοσυστημάτων και την έλλειψη χρονοσειρών δεδομένων στη Χώρα μας, γεγονός το οποίο έχει ως αποτέλεσμα την ΕΚ ΤΩΝ ΥΣΤΕΡΩΝ αξιολόγηση περιβαλλοντικών φαινομένων (π.χ. Μαζικοί θάνατοι ψαριών), γεγονός το οποίο δεν παρέχει ασφαλή αποτελέσματα για την ερμηνεία τους και στερεί τη δυνατότητα ενεργειών πρόβλεψης-πρόληψης και αντιμετώπισης. Δεν νομίζω ότι θα διαφωνήσει κάποιος με την παραπάνω επισήμανση! Αναφέρει επίσης, σαν ενδεικτικά παραδείγματα το φαινόμενο του μαζικού θανάτου ψαριών στον Μαλιακό κόλπο την Άνοιξη του 2009 και αντίστοιχα φαινόμενα στον Αμβρακικό κόλπο (χωρίς να προσδιορίζει τη χρονική περίοδο εμφάνισης!). Δυστυχώς για τον Αμβρακικό κόλπο και για τους ανθρώπους που ζουν από αυτόν και γύρω από αυτόν, τα εν λόγω φαινόμενα δεν εμφανίστηκαν μόνο μία φορά και η αντίστοιχη αναφορά στη ΣΜΠΕ δεν περιορίζεται στο τελευταίο επεισόδιο, για το οποίο έχουν δημοσιευθεί στοιχεία με πολλαπλές ερμηνείες, οι οποίες και αυτές βασίζονται σε εκ των υστέρων μετρήσεις. Μακάρι να γνωρίζουν οι υπεύθυνοι τι προκάλεσε αντίστοιχα φαινόμενα στον Αμβρακικό κόλπο στα τέλη της δεκαετίας του 80 ή στα μέσα της δεκαετίας του 90 και ας μην έχουν δημοσιευθεί. Εξάλλου, η τελευταία φράση στο σχόλιο του κ. Δημητρίου «….Αξίζει σοβαρής αντιμετώπισης σε συνεργασία προφανώς και με τους φορείς των ιχθυοκαλλιεργητών. …», δεν κάνει τίποτε άλλο από το να επιβεβαιώνει την αναγκαιότητα εφαρμογής μόνιμων μηχανισμών παρακολούθησης απ’ όλους τους εμπλεκόμενους φορείς. Εν κατακλείδι, η παρέμβασή μας στόχο έχει να διαφωτίσει τους εμπλεκόμενους με τη διαβούλευση – στην οποία συμμετέχουν προφανώς και μη συνάδελφοι – και δεν επιδιώκει καμία συνέχιση της αντιπαράθεσης για την αντιπαράθεση. Επειδή λοιπόν, δεν βρισκόμαστε στη δεκαετία του 80’, επειδή έχει παρέλθει ο καιρός για να φαγωθούμε μεταξύ μας, εμείς επιλέξαμε μια τοποθέτηση, η οποία στερείται χαρακτηρισμών «ξεπετάγματος, ημιμάθειας, τραγωδίας, αντιληπτικότητας κ.α.». Δεδομένου ότι γνωριζόμαστε και ξέρουμε ότι διαθέτετε γνώση, κρίση και εμπειρία, περιμένουμε από εσάς, όπως και από τους υπόλοιπους συναδέλφους, δημιουργικά να συμβάλουν στη διαβούλευση, με κοινό στόχο τη διασφάλιση των όρων και προϋποθέσεων βέλτιστης εφαρμογής του ειδικού χωροταξικού, ώστε στο τέλος να μη δώσουμε το δικαίωμα σε «τρίτους» να σκυλέψουν το κουφάρι του χωροταξικού σχεδίου για την υδατοκαλλιέργεια, όπου μετά από αρκετά χρόνια θα μας ταλανίζουν τα ίδια προβλήματα του σήμερα. Κων/νος Κουκάρας Βιολόγος Επ. Υπεύθυνος της ΝΕΑΡΧΟΣ Ο.Ε.