Αρχική Επιτάχυνση της ανάπτυξης των Ανανεώσιμων Πηγών ΕνέργειαςΆρθρο 9 Θέματα χωροθέτησης εγκαταστάσεων ΑΠΕΣχόλιο του χρήστη Βασίλης Κωστόπουλος | 7 Ιανουαρίου 2010, 15:19
  • Σχόλιο του χρήστη 'Βασίλης Κωστόπουλος' | 7 Ιανουαρίου 2010, 15:19

    Κα Υπουργέ θα θέλαμε να κάνουμε δυο σχόλια αναφορικά με τη χωροθέτηση του αιολικού δυναμικού της χώρας. Το πρώτο είναι γενικό και αφορά κυρίως την εφαρμογή του νόμου, ενώ το δεύτερο είναι ειδικό και αφορά τη βέλτιστη μεθοδολογία υπολογισμού του αιολικού δυναμικού. 1. Οι πρωτοπόρες σε εκμετάλλευση αιολικής ενέργειας χώρες έχουν προ πολλού οριοθετήσει αυστηρά και με ψηφιακό τρόπο τις γεωγραφικές περιοχές ισχυρού - βιώσιμου αιολικού δυναμικού με ταυτόχρονη ενσωμάτωση στη γεωγραφική οριοθέτηση των ειδικών περιοχών στις οποίες δεν επιτρέπεται η ανάπτυξη υποδομών (περιοχές ιδιαίτερου ενδιαφέροντος όπως αρχαιολογικοί χώροι, σπάνια οικοσυστήματα κλπ). Το ζητούμενο του νόμου πρέπει να είναι ένας ψηφιακός χάρτης με όλα τα προαναφερόμενα στον οποίο ο υποψήφιος επενδυτής «βλέπει και επιλέγει» τις περιοχές εγκατάστασης υποδομών σε όλη τη χώρα ή σε ένα νομό και επενδύει με ευθύνη του κράτους. Στις χώρες που θεωρούνται προηγμένες σε αιολικές υποδομές ο επενδυτής, κατά την υποβολή του επιχειρηματικού του σχεδίου, το οποίο συνοδεύεται από ένα σημαντικό αριθμό αδειοδοτήσεων από τοπικούς και κεντρικούς φορείς (πχ μελέτη αποφυγής περιοχών με απαγορευτικά κριτήρια εγκατάστασης), δεν υποχρεούται να συμπεριλάβει και εκτεταμένη μελέτη βιωσιμότητας, η οποία όπως γνωρίζετε εξαρτάται από το τοπικό-σημειακό αιολικό δυναμικό, το οποίο στη χώρα μας πρέπει να υπολογίσει με δικό του κατά βάση κόστος. 2. Η μεθοδολογία που ακολουθείται για τον υπολογισμό/χωροθέτηση του αιολικού δυναμικού στη χώρα μας δεν παρέχει στο πολίτη - επενδυτή ικανοποιη-τική ασφάλεια της επένδυσης του για επενδύσεις μακριά από τις ακτογραμμές και τα νησιά της Ανατολικής χώρας. Αυτό φαίνεται από τα στοιχεία του ΔΕΣΜΗΕ που για το 2008 υπολόγισε την αποδιδόμενη ισχύ (από το σύνολο των εγκατεστημένων αιολικών μονάδων της χώρας) σε περίπου 170 MW, όταν η εγκατεστημένη ισχύς είναι της τάξης των 900 MW. Από τα μεγέθη αυτά και μόνο προκύπτει ότι η απόδοση του συστήματος είναι κάτω από τα 20%, ενώ διεθνώς θεωρείται επιτυχής και βιώσιμη μια τέτοια μονάδα όταν η απόδοσή της είναι της τάξης του 40%. Στη μέχρι τώρα πρακτική, (που σημειώτεον έγινε χωρίς συνεργασία με την μετεωρολογική υπηρεσία που παρατηρεί, καταγράφει και προβλέπει τον άνεμο στα αεροδρόμια της χώρας εδώ και 80 χρόνια), η αξιολόγηση των θέσεων για εγκατάσταση αιολικών μονάδων στηρίζεται στην εκτίμηση του αιολικού τους δυναμικού όπως προκύπτει από την εκμετάλλευση σημειακών χρονοσειρών του ανέμου του δικτύου του ΚΑΠΕ (με μικρή χρονική διάρκεια κάτι που είναι αντίθετο στη διεθνή κλιματολογία του ανέμου) σε συνδυασμό με το υπολογιστικό 3D μοντέλο BL (ή κάτι αντίστοιχο). Η συγκεκριμένη μεθοδολογία έχει αρχίσει διεθνώς να χάνει έδαφος και εκτοπίζεται από τη μεθοδολογία μοντελοποίησης του αιολικού δυναμικού από τα επιχειρησιακά μοντέλα πρόγνωσης του καιρού μικρής κλίμακας. Τα εν λόγω μοντέλα προσομοιώνουν με βέλτιστο τρόπο τη τρισδιάστατη ροή όλων των μεταβλητών της ατμόσφαιρας χρησιμοποιώντας ανάλυση 4 διαστάσεων (4D Variation Analysis). Με την πρόσφατη αυτή μεθοδολογία (υιοθετήθηκε στις ΗΠΑ αρχές του 21ου αιώνα και σχεδόν ταυτόχρονα και από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Μεσοπροθέσμων Προγνώσεων, το γνωστό ECMWF) η μέση ροή του ανέμου προσαρμόζεται τόσο στην επικρατούσα κλιματολογικά ατμοσφαιρική κατάσταση όσο και στην τοπική αναλυτική τοπογραφία. Οι χρονοσειρές από τις καθημερινές αναλύσεις του πεδίου του ανέμου στα επιχειρησιακά μοντέλα καιρού δημιουργούν μια σύγχρονη κλιματολογία του αιολικού δυναμικού που είναι το ζητούμενο για βιώσιμες επενδύσεις σε αιολικές υποδομές. Οι χρονοσειρές των συνιστωσών του ανέμου από τις (4/ημέρα) αναλύσεις του ECMWF χρησιμοποιήθηκαν σε μελέτη στην ΕΜΥ την περίοδο 2003-2005, για τον υπολογισμό βασικών χαρακτηριστικών του πεδίου του ανέμου στη χώρα μας σε κάναβη 10*10Km2, η οποία παραμένει ανεκμετάλλευτη. Μετά από πρόσφατη συνάντηση με τα όργανα του ΤΕΕ και επιστήμονες του Δημόκριτου αναγνωρίσθηκε η σημασία της προτεινόμενης μεθοδολογίας για την εκτίμηση του αιολικού δυναμικού. Σημαντική προσπάθεια για την εκτίμηση του αιολικού δυναμικού χρησιμοποιώντας τοπικά ατμοσφαιρικά μοντέλα έχει γίνει και από τον καθηγητή κ. Κάλλο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα λανθασμένης εκτίμησης στη χώρα μας είναι το χωροταξικό για την αιολική ενέργεια που έδωσε σε δημοσιότητα το 2008 το ΥΠΕΧΩΔΕ. Στο εν λόγω σχέδιο η Κεντρική Στερεά Ελλάδα υποδεικνύεται σαν περιοχή αιολικής προτεραιότητας ενώ σύμφωνα με την εν λόγω μελέτη της ΕΜΥ που στηρίζεται στα κλιματολογικά στοιχεία (re-analysis) του Ευρωπαϊκού Κέντρου Μεσοπρόθεσμων Προγνώσεων Καιρού, ο μέσος ετήσιος άνεμος στην περιοχή ίσως δεν επαρκεί ούτε για μικρά οικιακά αιολικά συστήματα αφού είναι μικρότερος από 3.5 m/s. Αφού λοιπόν έχει ανοίξει μια συζήτηση για χωροθέτηση αρχαιολογικών χώρων, Περιοχών Ραμσαρ κλπ που είναι απόλυτα σωστό δεν βρίσκουμε το λόγο να μη (ξαν)αρχίσει μια αντίστοιχη συζήτηση και για τον χωροταξικό σχεδιασμό των ήπιων μορφών ενέργειας (και κυρίως του αιολικού δυναμικού), στην οποία θα πρέπει να κληθούν να συμμετάσχουν και μετεωρολόγοι της ΕΜΥ (Διεύθυνση Ερευνών). Η συζήτηση αυτή επιβάλλεται και για ένα ακόμα λόγο. Τα μετεωρολογικά radar που πρόσφατα εγκατέστησε η ΕΜΥ μετά από πρόγραμμα που εντάχθηκε στο Ε.Π. της Κοινωνίας της Πληροφορίας τη περίοδο 1999-2001 είναι τεχνολογίας Doppler που όπως γνωρίζετε δίνουν τη δυνατότητα παρατήρησης του πεδίου του ανέμου στον οπτικό τους ορίζοντα. Οι μετρήσεις των radar Doppler χρησιμοποιούνται μαζί με τις συμβατικές παρατηρήσεις και τα αποτελέσματα των επιχειρησιακών ατμοσφαιρικών μοντέλων για τη βέλτιστη αποτύπωση του αιολικού δυναμικού. Ο άνεμος είναι το αποτέλεσμα όλης της τρισδιάστατης δυναμικής ροής που καθορίζει τη κίνηση της ατμόσφαιρας και δεν προσεγγίζεται με απλά μοντέλα. Η συνεχής μοντελοποίηση της ατμοσφαιρικής ροής σε πραγματικό χρόνο μας παρέχει ασφαλέστερη κλιματολογία του αιολικού δυναμικού από οποιαδήποτε άλλη μέθοδο. Δρ. Γεώργιος Σακελλαρίδης Βασίλης Κωστόπουλος τ. Υποδιοικητής ΕΜΥ Μετεωρολόγος, Ε.Κ. «Αθηνά»